Oma Mua. 01 (1341) Kolmaspäivy Serota Vähembistökielien elavuttamine ei ole pessimistoin ruado s.4

Transkriptio

1 Oma Mua K a r j a l a n r a h v a h a n l e h t i 01 (1341) Kolmaspäivy Serota ÔÔ Karjalan kieldy tihieh -kilpailu piätty š.3 Vieljärven Karjalan Kielen Koissa ilmotettih Melliččy-šiätijön Karjalan kieldy tihieh -kilpailun tulokšet. Kilpailun ošallistujat kerrottih, mitä hyö ruattih kilpailun aikana šekä omista tulokšista. ÔÔ Vähembistökielien elavuttamine ei ole pessimistoin ruado s.4 Suomelas-ugrilazet kielet da kul tuurat päivykodilois -nellivuodehizen projektan loppijazet piettih Petroskoil vuoziloin varrel. Viizikymmenäine joukko lapsienkazvattajua Ven an eri kolkispäi kerävyi Karjalah sanelemah da ozuttamah omii kogemuksii ruadajes päivykodilois kazvattiloinke. ÔÔ Ruadua vepsäläzien hyväkse s.7 Vuvven 2016 laureatoikse oli sanottu 49 hengie. Niilöin joukos ollah ruadajat ristikanzat, vojennoit, eriluaduzien organizatsieloin johtajat, sportumiehet, liäkärit, opastajat. Nämmien ristikanzoin joukos on Nadežda Anatoljevna Petrova, Petroskoin Suomelasugrilazen Lönnrotan nimizen školan vepsän kielen opastai, aktivistu, Oma Pajo -horan pajattai. Šuomelais-ugrilaisen kulttuurikylävuuvven avajaisien uattona Vuokkiniemeššä oli 37 aštetta pakkaista, ka še ei varauttan vierahie tulla juhlah. KUVA: SERGEI NIKULIN Kuulukkah runokylän nimi koko muajilmalla Vuokkiniemen kylä valittih vuuvven 2017 šuomelais-ugrilaisekši kulttuurikyläkši. Kulttuurikylävuuvven teemana on karjalan kieli ta še teema on ennein kaikkie šuunnattu nuorilla. Vuuvven merkeissä Vuokkiniemeššä toteutetah šuurta ohjelmua, kumpaseh kuuluu kuin perintehellisie kyläpruasniekkoja, niin ni aivan uušie toimehpitoja ta šuunnitelmie. Šivu 5.

2 2 «Oma Mua» 11. pakkaiskuuta 2017 tašavalta UUDIZII Uudistu avtoubusoin liikkehes Pakkaskuun 1. päiväs algajen rubieu toimimah Piätös n:o 652, kuduan mugah rodieu muutostu niilöis siändölöis, kuduat miärätäh, kui ajeluttua lapsii autobusois Ven an muas. Dokumentan mugah vuvven 2017 pakkaskuun 1. päiväs algajen lapsii suau vejeltä vaiku moizel avtoubusal, kudai ei ole 10 vuottu vahnembi, kudai vastuau rahvasjoukkoloin vedämizen tehniellizii vuadimuksii da kudai sai oigevuksen käyttöh. Avtoubusas endizelleh pidäy olla tahograffu da GLONASS libo GLONASS/GPS -navigatsii. Muga vuvves 2017 algajen ei sua vediä lapsien joukkoloi avtoubusal, kudai on vahnembi 10 vuottu. KIITOŠKIRJANI Karjalan Rahvahan Liitto kiittäy Petroskoin Šuomelais-ugrilaisen koulun johtajua Natalja Barkalovua šekä koko opaštajakollektiivie yhteisruavošta vuotena Monie Karjalan Rahvahan Liiton tapahtumie (karjalan kielen kurššija, vuosikokoukšie, illaččuja, Kajahušyhtyvehen harjotukšie) myö piemmä Šuomelais-ugrilaisen koulun tiloissa. Myö niämmä niillä tapahtumilla nuorta rahvašta teijän koululaisie. Korkiešti arvoššamma karjalan kielen opaštajien ruatuo kielen kehittämisekši. Passipo, kun kannatatta meijän toimintua ta maltatta šen merkityštä. Toivotamma koulun kaikilla opaštajilla ta ruatajilla tervehyttä, onnie, innoššušta ta mäneššyštä nuorien karjalaisien kašvattamisešša! Olkua meijän kera tulijana vuotenaki. Karjalan Rahvahan Liiton johtaja Natalja Vorobei Sortavala rodih turistoin kuulužimakse kohtakse Sortavala rodih viijendekse Ven an pienien linnoin keskes, kudualoih vuvven 2017 Rastavan aigua kävyi enin rahvastu. Moine reitingu on luajittu RoomGuru.ru -saitan hotelliloin varustamizen tiedoloin mugah. Karjalan jätettih jällele Suzdal (Vladimiran aloveh), Velikii Ust ug (Voulogdan aloveh), Zvenigorod (Moskovan aloveh), Pl os (Ivanovan aloveh). Pidäy mainita, ku Piiteri, Moskovu, Kazan, Soči, Jaroslavl, Voulogdu, Jekaterinburgu, Kaliningradu, Pskovan da Irkutskan linnat roittih turistoin top-10 Ven an kuulužimikse linnoikse, kudualois suau huogavuo Rastavan aigua. TurStat -agentstvan tiedoloin mugah, tänävuon Ven ua myöte matkustau 15% enämbi rahvastu, migu mennyt vuon. Kanšalaisjärještöjen johtajat ta aktivistit kerrottih Neuvošton issunnošša niistä projektiloista, kumpasie hyö šuatih toteuttua vuotena Kuva on otettu Kanšallisušpolitiikan ministerijön kuva-arhiivašta. Issunnošša kerrottih projektijen toteuttamisešta Kanšalaisjärještöjen projektija esitettih Kanšallisušpolitiikan ministerijön Neuvonantoneuvošton issunnošša Petroskoissa. NATTO VARPUNI Kanšallisušpolitiikan ministerijön Neuvonantoneuvošto hoitau yhteisruatuo kan ša lais jär ještöjen kera. Neuvošton issunnošša kan ša lais järještöjen johtajat ta aktivistit esitettih omie projektija, kumpasie hyö šuatih toteuttua vuotena Issunnon alušša ošanot tajat kuunneltih Venäläi set perintehet -järještön johtajua Natalja Mihailovua, kumpani kerto Kižin tuntija -projektista. Projektin tarkotukšena on Oneganiemen piirin venäläisen perintehellisen kulttuurin elävyttämini ta kehittämini. Karjalan Rahvahan Liiton Elämmä karjalaisittain -projektista kerto järještön halličukšen johtaja Natalja Vorobei. Tämä projekti on toteutettu yhteisruavošša järještön alaošaštojen kera. Projekti oli juattu kahteh šuuntah karjalan kielen kurššit piirilöissä ta Oma pajo -kuoron levyn valmistamini. Omie projektija esitettih niise Art-šat orjärještö ( Kanšallisen yhtevyön teltta ), Karjalan kasakat -šeura ( Karjalan kasakat hyvyön, perintehien, voiman ta uškon pohja ), Petroskoin Aleksanteri Nevskin tuomijokirikkö ( Muistaen männyöštä kaččuo tulovaisuoh ). Näijen järještöjen etuštajat koroššettih, jotta aktiivisešti kučuttih omih pitoloih Karjalan kantarahvahie, karjalaisie folklorijoukkoja šekä karjalaisen kulttuurin ta kielen kannattajie. Kanšallisušpolitiikan ministeri Andrei Manin kiitti yhteiskunnallisien järještöjen etuštajie toiminnašta vuotena 2016 ta ilmotti, jotta vuotena 2017 Ministerijö tuaš šuau rahotušta Karjalan tašavallan b utžetistä kanšalaisjärještöjen ruatoh. Projektijen kilpailu starttuau tämän vuuvven alušša. Kanšallisušpolitiikan ministerijön sosialipartn orit, yhteiskunnallisien järještöjen johtajat, tietoalan ruatajat ta Karjalan tašavallan paikallisien ičehallintojen etuštajat šuatih Ministerijön kiitoškirjasie. Šamoin Neuvonantoneuvošton jäšenet hyväkšyttih neuvošton rua tošuunnitelman vuuvvekši 2017.

3 kilpailu «Oma Mua» 11. pakkaiskuuta Karjalan Kielen Koissa kaikki kilpailun ošallistujat kerrottih, mitä hyö ruattih kilpailun aikana šekä omista tulokšista. KUVA OTETTU VK.COM/MELNIKPRYAZHA -ŠIVULTA. Karjalan kieldy tihieh -kilpailu piätty Uuvven vuuvven uattona Vieljärven Karjalan Kielen Koissa ilmotettih Karjalan kieldy tihieh -kilpailun tulokšet. Tämä on jo toini Melliččy-šiätijön järještämä kilpailu. MELLIČČY ULJANA TIKKANEN Priäžän piirin etnokulttuurikeškukšen Kerran näit iäkse mustat -projekti tuli Karjalan kieldy tihieh -kilpailun yhekši voittajista. Nyt niitä kaunehie taulukkoja šuau nähä Priäžän kaupoissa. KUVA OTETTU VK.COM/ELAMAKESKUS -ŠIVULTA. Priäžän piiri on yksi Karjalan piirilöistä, missä šuau vielä kuulla elävyä karjalan kieltä. Nyt piirin eryähissä kylissä karjalan kieltä šuau šamoin nähä tieviehkoissa. Missä šijaiččou Venyähen yksi kaunehimmista kylistä Kinnermä? Äijänkö kilometrie on Kižin šuareh šuaten? Näitä tietoja löyvättä Priäžän keškukšešša ašetetušta tiemerkistä. Šen luatijina ollah Jelena ta Jegor Ruppijevit. Niise šamanmoiset tiemerkit on ašetettu Vieljärven ta Matrossan kylissä. Kaikki ne on luajittu Karjalan kieldy tihieh -kilpailun ošallistujien voimin. Ihmiset valmissettih ei ainuoštah taulukkoja. Niin, naiset Nuožjärven kyläštä, kumpaset niise otettih ošua kilpailuh, painettih pienie kirjoja, mihi kerättih ruisjauhošta paissettujen piirakkojen karjalaisie reseptijä. Myö kävimä ihmisien luo kyläššä ta löysimä šemmosie naisie, kumpaset hoti ollah jo vanhat, ka vielä muissetah reseptijä ta tiijetäh, mitein ennein-vanhah karjalaiset naiset paissettih ruisjauhošta kaikenmoisie piirakkoja ta šyömisie. Šen lisäkši myö pitimä muasteri-oppija ta opaštima kaikkie halukkahie paistamah, šamalla opaštuma ičeki. Nyt rupiemma sriäppimäh ta ruatamah iellähki, kerto Nuožjärven eläjä, Kaššeli rugehistu -projektin ošallistuja Galina Jelisejeva. Talvikuun 28. päivänä Karjalan Kielen Koissa kaikki kilpailun ošallistujat kerrottih, mitä hyö ruattih kilpailun aikana šekä omista tulokšista. Kaikki ošanottajat šuatih tovissukšet, a koululaisilla-apulaisilla myönnettih kiitoškirjaset. Koululaiset mielelläh autettih tiemerkkijen ašettamisešša kotikyläššä. Priäžän ta Matrossan kyläkoulujen opaštujat niise yhyttih projektiloih. Priäžäššä koululaiset ošallissuttih taulukkojen piirrokšien kilpailuh. Šen jälkeh piirrokšista valittih šopivat taulukot ta niillä kirjutettih šyömisien nimet. Nyt niitä taulukkoja šuau nähä Priäžän kaupoissa. Arvoštelijilla oli vaikie valita parahan projektin, šentäh hyö piätettih järještyä iänissykšen. Kaikilla miellyttih piirakat, kumpasilla Nuožjärven naiset kostitettih vierahie ta juuri tämä Kaššali rugehistu -nimini projekti piäsiki voittajakši. Milma miellytti, jotta tänäpiänä tiälä kuulu niin äijän karjalaista pakinua šekä še, jotta nyt eryähissä kylissä on tiemerkkijä karjalan kielellä. Ne vielä kerran muissutetah rahvahalla, jotta Karjala on karjalaisien mua, korošti Jekaterina Jefremova, Melliččy-šiätijön toimitušjohtaja ta kilpailun järještäjä. Karjalan kieldy tihieh -kilpailu oli järješšetty nellän järještön voimin, ne ollah: Karjalan Kielen Koti, Nuori Karjala, Melliččy-šiätijö šekä Kinnermän kylän Karjalan perinnön kannattamisen šiätijö. Kilpailun järještäjien mieleštä, nämä projektit ollah hyvänä alkuna karjalan kielen šäilyttämiseššä. Karjalan kieldy tihieh -kilpalun ošallistujilla jäi vielä äijän idejoja ta hyö halutah toteuttua niitä tulovaisuošša.

4 4 «Oma Mua» 11. pakkaskuudu 2017 opastus Petroskoin Lumikello-päivykois ozutettih livvinkielizen joukon ruaduo, kuduas kazvattajannu on Mirja Hotejeva. KUVA: KONSTANTIN OLEINIK. Vähembistökielien elavuttamine ei ole pessimistoin ruado Suomelas-ugrilazet kielet da kul tuurat päivykodilois -nellivuodehizen projektan loppijazet piettih Petroskoil vuoziloin varrel. Viizikymmenäine joukko lapsienkazvattajua Ven an eri kolkispäi kerävyi Karjalah sanelemah da ozuttamah omii kogemuksii ruadajes päivykodilois kazvattiloinke. Suomi-ugrilazien keskes menii projektu oli enne työnytetyn Kielipezä -projektan jatkonnu. Piämiäry on olluh kylbie päivykodilois suomi-ugrilazii kielii sissäh, ku lapsile se tulis luonnollizekse da ellendettäväkse. ETNOTJUTTORAT AUTETAH POHJAZEN KIELIPEZILE Kaikis loittovimat oldih Taimiran niemimuan da hanti-mansien muan rahvas, kus kielellizet dielot ollah äijiä valehembat migu, sanommo, meil, karjalazil. Naizet lähtiettih koispäi nellänkymmenenviijen gruadusin pakkazel, tuldih Petroskoih vihmal. Projektan puittehis puutui livuttua syvästi yhten päivykoin hantinkielisty lapsienjoukkuo Kazim-kyläzes, yhty enetsikielisty joukkuo pienes Potapovo -kohtas da kaksi nganasanoin lapsienjoukkostu Us t-avam- da Voločanka-kyläzis. Enimät lapset jo piästih školah, tilah kerryttih jo uvvet joukkozet. Löyhkettävänny on se, ku nämmis kohtis ruvettih pagizemeh lapsile omii kielii joga päiviä da hätkin, enne sidä ruaduo ei olluh vouse libo vai näppine. Iče lapsienkazvattajat hyvöindelläh tuloksil: lapset ylen terväh ruvettih ellendämäh päivykoin kieldy da spruavivumah sil. Mainičen, ku kai nämmih joukkoloih käyjät lapset alguudah myöte oldih ven ankielizet, omii perindökielii hyö ei tietty. Pohjazen rahvas sanotah omua ruaduo kielipezikse, heil puuttuu kylbie omii kielii kylläl. Päivykodiloih kazvattajile abuh kävväh kieldy tiedäjät ruavahembat rahvas kylispäi, muga sanotut etnotjuttorat. Hyö sanellah lapsile suarnoi, pajatetah, pagizutetah heidy. Etnotjuttorois on suuri abu, konzu kieldy muijal on jo vähä da sidä tietäh jo vähät. SUOMI-UGRILAZIEN LAPSIENKAZ- VATTAJIEN KIELINERO ON KANNA- TETTAVU Ku kieli eläs, pidäs ku sil enne kaikkie paistas lapset da nuoret. Ku kieldy jo ei paistane kois keskenäh, sidä pidäy livuttua käyttämäh päivykodilois da školas mindäh sendäh opastussistiemu on kaikis ravei da aijankohtaine kielien opastandah da käyttöh niškoi. Pienet lapset harjavutah kieleh ylen terväh, vai niilöinke pidäy paista sidä joga päiviä, ei kerran da kaksi nedälis. Sen toven nygöi hyvin tietäh kanzoinvälizen projektan rahvas, kuduat käydih opastukset läbi. Petroskoile tuli nastu Komis, Maris, Mordouvies, Udmurties, Piiteris, Permin alovehelpäi projektu kannatti läs kuuttukymmendy päivykoin joukkuo. Suurimannu tuloksennu on se, ku lapsienkazvattajat ruvettih rohkiembah luaduh livuttamah kielii omas ruavos, hyö tietäh, midä tieduo andua lapsile, kui piästä heijän kel kižuamah, midä kieldy heile paista da kui lapsi omaksuu kielen pienete. Tossapäi suurennu hiänny kaikkiel on se, ku kazvattajien da opastajien kielinero aijan myödäh vai heikkonou. Se, tiettäväine, on kiini enne kaikkie suomiugrilazien rahvahien kielitilandehes mieros. Kuavakse, viitty komi-perminkielisty lapsienjoukkuo akkiloiččii metodistu Ol ga Istomina sanelou, ku heijän kieli kehittyy ylen hil l ah, äijy sanua on ven aspäi, semmite opastusalan sanua. Tämä kielineroprobliemu ei olluh projektas sellitettävänny, hozi oli tiettäväine. Lapsienke ruadajes kielenmalto on tärgevimii azieloi se pidäy pidiä toičakse. TOZI KIELIPEZÄT OLDAS SUADAVAT KARJALAH Karjalan tazavallan puoles projektah on yhtynyh kymmene päivykodii: Šoutjärven, Uhtuan, Vuokkiniemen, Anuksen, Tuuksen, Priäžän da Veškelyksen da kolme Petroskoin. Karjalan kielen opastundualan sanasto on aiga hyvin kehitetty täkse päiviä, ga äijät kazvattajat ei tietä sidä ni vouse. Heile pidäs liževöidy opastustu da kannatustu. Muite ga nämmis päivykodilois projektas suavut tiijot silleh-tälleh pättih, hozi tovellizii kielipezii ei hommattu nikudamah kohtah. Anuksen Solniškopäivykoin lapsienkazvattai Ol ga Tihonova sanelou, ku rubei pagizemah lapsile liygii puaksumbah migu enne pihal olles, syvves, pezevyjes, kižates. Enne karjalan kielele oldih miärätyt aijat, ezimerkikse kerran-kaksi nedälis kaksinkymmenin minuutoin. Priäžan Raduga-päivykoin kazvattai Tamara Gončarova hua- veilis oman kanzallizen piirin keskuččah ihan tovellistu kielipeziä. Häi oppiu kylbie kieldy ruadokohtas jo mondu vuottu, ga yksinäh se on jygei. Uhtualaine Žanna Tikkanen tovistau, ku 2000-luvul ruadanuttu kielipeziä jyttysty ei ole olemas pahakse mielekse. Vienan opastamistu on ven an rinnal. ŠKOLAS KIELDY MAKSAU OPASTUA JO ENZIMÄZES KLUASAS Projektan ekspertoin keskes oli kielipezän metoudan ajai suomelaine filosoufien dotsentu Annika Pasanen. Häi saneli kui inarinsaamelazien kielipezän ruado jatkuu školas. Kielipezät piästettih kaheksakymmen kazvattii opastumah školih. Heile 2000-vuozis algajen rodih omakieline alguškola, kus kaikkii ainehii opastetah inarinsaamekse. Vai kuvvendes kluasas algajen vuitti ainehis on suomen kielel. Täkse aigua sidä kieldy pagizou nellisadua ristikanzua, joga vuottu liženöy kaksinkymmenin pagizijoin. Čotas ollah aiguzetgi, kudamii Maksau kaččuo loitton opastetah aiguzien opastuskeskukses. Inarinsaamelazien yhteiskundu leviey hil l akkazin, kielel on käyttyö da prestiižua. Annika Pasazen dai toizen ekspertan, Helsinkin yliopiston dotsentan Jekaterina Protasovan mugah, päivykoin jälles kieldy pidäy olla alguškolas vältämättäh. Protsessua ei sua katkata enzimäzes kluasas, kus lapsii jo pidäy algua opastua lugemah da kirjuttamah vähembistökielel. Sit äski lapsen kielenmalto lujenou. Ven an praktiekan mugah, enimis kohtis kielen opastamine algavuu vai toizes kluasas. Sidä voiveroitettih seminuaran ihan kai ozanottajat. Annika Pasazen mugah, kielen revitalizatsies (elavuttamizes) jygiembiä on äijiä enämbi migu löyhkettäviä jogapäivästy tulostu. Vähembistökieli ei voi joga dielos kilbailla enimistökielienke, se olis ellendettävy kaikil. Täs pidäy vai olla tirpačunnu optimistannu. Natalja Antonova, kanzoinvälizen projektan koordinuattoru Ven'an puolel Talle ko tággáár uccâ almugâs tego anarâšah-uv viggá ovdediđ kielâ já kulttuur, te ij koolgâ smiettâđ meendu ennuv, et lii-uvsun taat máhđulâš. Kalga keččâđ kuhás já uáiniđ ovdâskulij, kalga orvâđ. Taat pargo ij lah pessimistâi pargo. Lii pággu leđe optimist. (Matti Morottaja 2006, inarinsaamekse) Konzu pieni rahvas, moine kui inarinsaamelazet, oppiu elavuttua omua kieldy da kul tuurua, parembi on olla ajattelemattah stuanivuugo se vai ei. Maksau kaččuo loitton da nähtä loitombua pidäy olla rohkevuttu. Se ei ole pessimistoin hommu. Sinul pidäy olla optimistu. Matti Morottaja, inarinsaamelazien kanzallisliikkehen alguhpanii

5 šuomelais-ugrilaiset «Oma Mua» 11. pakkaiskuuta Kuulukkah runokylän nimi koko muajilmalla Šuomelais-ugrilaisen kulttuurikylävuuvven avajaisie juhlittih 7. pakkaiskuuta Vuokkiniemeššä ta Koštamukšešša. MAIKKI SPITSINA Vuotena 2013 alotettu Šuomelaisugrilaisen muajilman kulttuuripiäkaupunkit -ohjelma on šuunniteltu nellän vuuvven ajakši. Šen alkuhpanijana on Šuomelais-ugrilaisien kanšojen nuorisoliitto (MAFUN) ta šen tarkotukšena on esittyä šuomelais-ugrilaisen muajilman kulttuurimoninaisutta. Kulttuuripiäkaupunkin statussi antau mahollisuon kiinnoššuttua paikkakuntah turistija, joukkoviestimie, tietomiehie. Ohjelman mukah, joka vuosi valitah uuši kulttuuripiäkaupunki. Vuotena 2016 kilpailu järješšettih nellänteh kertah. Arvoštelijajoukko, mih kuulu nellän muan etuštajie, valičči vanhan karjalaisen Vuokkiniemen kylän voittajakši. Vuokkiniemi oli aikasemminki yhtyn kilpailuh ta 2014 vuotena še piäsi kolmen finalistin joukkoh, ka šilloin voitti virolaini Obinitsakylä. Viime vuotena šuomelaisugrilaisiksi kulttuuripiäkaupunkiksi piäštih Unkarin Veszpremkaupunki ta Iszkaszentgyörgypaikkakunta. A enšimmäisenä kulttuuripiäkaupunkina oli udmurttilaini Bigi-kylä. PROJEKTIN TARKOTUŠ KYLÄLLÄ Tänä vuotena šuomelaisugrilaisen muajilman kulttuuripiäkaupunkin arvošta finalissa kilpaili Kuhmo-kaupunki šekä kylät Sippola ta Vuokkiniemi. Šuomelaisien teema šuuntautu Kalevala-eepossah ta perintehien šäilyttämiseh. Vuokkiniemen kulttuurikylävuuvven teemana on karjalan kieli ta še teema on ennein kaikkie šuunnattu nuorilla. Šen šyynä on še, jotta hoti Vuokkiniemi onki elävä karjalaiskylä, missä vielä on löyvettävissä runonlaulajien perintö ta monet ruavahat kyläläiset ošatah karjalan kieltä, ka nuoret šuurin miärin keškenäh paissah venäjäkši. Kulttuurikylä vuuvven merkeissä projektin alkuhpanijat šuunnitellah järještyä karjalan kielen kurššija, esittyä näytelmie karjalan kielellä, kumpasih ošallissuttais nuoret ta koululaiset, pityä kaikenmoisie seminarija ta muasteri-oppija. Šamoin Vuokkiniemen projektin tarkotukšena on alovehellisen turismin kehittämini, mi vuoroštah vois tukie paikallista taloutta. Ta tietyšti, projektin tärkienä šuuntana on kielen ta kulttuurin popularisointi. Vierahat enšimmäiseštä šuomelais-ugrilaisešta kulttuuripiäkaupunkista ativoissa nellänneššä kulttuuripiäkaupunkissa. Kuvašša ollah udmurttilaiset artistat, Bigi-kylän johtaja Nina Bel ajeva (toini vaš.) ta Jelena Pl uiko (keš.). KUVAT: MAIKKI SPITSINA, OMA MUA KARJALAISEN KULTTUURIN HENKI Ennein Vuokkiniemen ympärillä oli 48 šuurta ta pientä kylyä ta Vuokkiniemi oli niijen keškukšena. Tänäpiänä Vuokkiniemi tuli šuomelaisugrilaisekši kulttuurikyläkši. Kuni työ pakajatta omua karjalan kieltä, työ jiättä koko muajilman karjalaisen kulttuurin henkekši, keškukšekši ta peruštakši, korošti kulttuurikylävuuvven avajaisissa Juminkeko-šiätijön johtaja Markku Nieminen. Kulttuuripiäkaupunkin vuuv ven avajaisissa Vuokkiniemen Kylätalon lavalla oli tuotu kulttuuripiäkaupunkin simvoli puulintu, kumpani koko vuuvven rupieu šäilymäh Vuokkiniemeššä. Toimehpivošša oli esillä kuin karjalaista, niin ni udmurttilaista perintehellistä kulttuurie. Kulttuuripiäkaupunki-arvo ei ole ainuoštah šuuri kunnivo, še on šamoin šuuri vaštuu. Še on mahtava vaštuullini työ ta šiitä kaikkie paremmin tiijetäh enšimmäisen šuomelais- Vuokkiniemen Martat-yhtyvehen laulaja L udmila Vatanen (vaš.), Karjalan Šivissyššeuran johtaja Eeva-Kaisa Linna ta Sukuseura Lesonen ry:n johtaja Sari Heimonen tavattih kulttuurikylävuuvven avajaisien juhlašša. ugrilaisen kulttuuripiäkaupunkin etuštajat Udmurtijašta. Heijän piti šuorittua hyvin pitkä matka omašta Bigi-kyläštä, jotta piäššä Vuokkiniemeh, tuttavuštuo šiih ta antua neuvuoki uuvvella kulttuuripiäkaupunkilla. Vuotena 2014 meijän kylä oli šuomelais-ugrilaisen muajilman enšimmäisenä piäkaupunkina. Epyälömättä ošallistuma projektih, emmä ajatellunkana tulouko še vaikieta vain ei. Šiitä ymmärsimä, kuin šuuri vaštuu nousi meijän eteh. Toteuttuan tätä projektie enši šijah pitäy šäilyttyä omua kulttuurie, kieltä ta kantatuattojen henkie. Ta miušta tuntuu, jotta myö hyvin pärjäsimä 90 % kyläläisistä ošallistu projektih. Nyt kyläššä aina on hyvin äijän turistija eri paikoista, myö kiinnoššamma kaikkie ta meitä kaikin tiijetäh, hyvin tuntehellisešti kerto Bigi-kylän johtaja Nina Bel ajeva. Hyvät vuokkiniemiläiset, nyt kaikki riippuu teistä. Rahakyšymyš ei ole niin tärkie, kun kaikkien kyläläisien ta heijän ajatukšien yhtevyš. Teijän tarkotukšena on näyttyä koko šuomelais-ugrilaisella muajilmalla, jotta työ oletta parahat vuotena KULTTUURIKYLÄN ARVO Mainehta omalla kylällä tahtou šuaha ni Vuokkiniemen projektiehotukšen toteuttaja, Koštamukšen kaupunkipiirin hallinnon spesialisti Jelena Pl uiko. Hiän malttau, jotta työtä tulou äijän, ka ei varaja šitä. Myö tahomma, jotta meijän kylä eläis, jotta meijän lapšet opaššuttais ta šäilytettäis karjalan kieltä, korošti Jelena Pl uiko. Kulttuurikylän arvo nyt rupieu toimimah meijän šeuvun ta koko Vienan Karjalan mainehen hyväkši. Myö olemma ylpiet omašta kyläštä. Vuotena 2017 šuomelaisugrilaisen muajilman kačonnat ollah kohti Vuokkinientä, kumpani koko vuuvven on karjalaisuon piänäyttämö. Vuuvven merkeissä Vuokkiniemeššä toteutetah šuurta ohjelmua, kumpaseh kuuluu kuin perintehellisie kyläpruasniekkoja, niin ni aivan uušie toimehpitoja ta šuunnitelmie. Toivottavašti, Vuokkiniemi hyvin pärjyäy kulttuurivuuvven tehtävieh kera ta še tuou kehityštä ei ainuoštah kylällä, ka i koko Karjalallaki. Varmašti, toisien šuomelaisugrilaisien kanšojen etuštajat käyväh vuuv ven aikana Vuokkiniemeššä. Kyläläisillä on mahollisuš niin kertuo vierahilla omašta kulttuurista, jotta šiitä hyö omissa pienissäki kylissä kerrottais Vuokkiniemeštä ta šen ainutluatuisuošta niin runokylän nimi kuuluu koko muajilmalla.

6 6 «Oma Mua» 11. pakkaskuudu 2017 yhteiskundu Anuksen paginat Myöstin 8. pakkaskuudu Anuksen rahvahallizeh kirjastoh kučuttih karjalan kielen da kul tuuran suvaiččijoi. Täl kerdua paistih kelloloih nähte. Kniigu on piästetty ilmah Karjalan Sivistysseuran kannatuksel. UUTTU KNIIGUA Naimah, naimah, maamojoine Naimah kandajoine! Periodika-julguamos juuri Uuttu Vuottu vaste piäzi ilmoih uuzi kniigu Valentina Mironovan kirjutettu Hiitolaspäi kozičendu-runo karjalazien runoperindön kontekstas. Ku ollou meijän lugijoin keskes niidy, ken valmistuu miehele menemäh libo naimah, vältämättäh lugiekkua se kniigu. Vaste sit tiijustatto, kui pidäy kävvä sulhazikse da valmistuo svuad bah kunnon luaduh. Valentina Mironova šeikkuperäzesti sellittäy omassah kniigas, kui ennustettih tuliedu elaigua tytöt enne miehele menendiä, kui lämmitettih kylyy da kezoitettih imbilammis. Kniigan lugiettuu tiijustatto, kui sulhazele nareko azetettih kynnysty, kudamis piäliči hänel pidi piästä da ozuttua iččie pädijäkse miehekse kyndiä kengättömil jalloil kivehine madopeldo da azettua sit ymbäri šižiliuhkut seibähikse da vaskičut vara kse, kylbiekseh tulizes kylys da suaha venčanalazet sovat andilahale yheksän meren tagua. Ken nygözis nuoris brihois huigiedu nägemätä vois piästä nämmis ruadolois? Nygöi äijäl kehutah lapsen suandan EKO-tabua, ga karjalazet tiettih kebjiembän da kummakkahembah tavan karjalazet neidizet kohtistuttih kolmen mandžoimarjan syödyy libo kudukalas keitettyy rokkua särvettyy. Valentina Mironovan kniigu on kirjutettu ven akse, ga runot on painettu karjalakse da kiännetty ven akse. PAGINKANZU Galina Fedulova da Tatjana Romanova saneltih, kuspäi da kui net kellot tuodih Ven an da Karjalan muale, kui valettih da čomendettih niilöi, mittumat helizijät kellot oldih kirikkölöis da heboloil kag las, kunne vie net pättih. Ekruanal sai nähtä kuvii da kuulta, kui kellot da kellozet pättih muuzikkah da pajoloih. Kuundelijat ristittyöt ylen äijäl kiitettih viizahii da äijän tiedäjii naizii: kirjastos ruadajat inehmizet ainos löytäh midägi mieldykiinnittäjiä. Jo kuudu enne sidä piduo kirjaston lugijat mielihyväl kačottih kellozien ozutteluu, kuduah pandih alavozelazen Nina Ivanovna Tennen kerättylöi da ruokos piettävii kellozii. Häi on kerännyh enämbän 200 kaikenjyttymiä kellostu: kuduatgo lahjoitettih, erähät naine osti iče. Kaikis suurin on kuulužu Valdaispäi tuodu, sen toi Ninale vävy. Kelluo on mondu luaduu: žiivatoin čomazienke, linnoin nimien da kuvazienke, loittos eläjien kanzoin azuttuu. Kui sanoi iče naine keriändy algavui vie silloi, konzu häi ruadoi alguškolas (nygöi häi on jo eläkkehel), konzu rubei käyttämäh niidy urokoil lapsien vagavuttamizekse, a sit andamah lahjakse yhtesruadajile mugai meni maguh. Kirjaston ruadajat lahjoitettih Nina Ivanovnale vie eräs čoma hrustalis luajittu helevy kelloine kukkizenke. Vera Mihailovna Larionova, kuduan kauti tiijustettih täh keräilemäh niškoi dai suadih menetiijämi kaikenjyttysty kinuo Anuksen piirin rahvahah niškoi, sai uvven diskan kinonke, kudai on painettu mennyön vuvven lopus Anuksen karjalazet -liiton väil. Vie yksi anukselaine naine L udmila Jermolajeva sai Rastavan lahjakse uvven suuren Karjalven an sanakniigan, sentäh ku lujah on tartunuh karjalan kieleh, lugemizeh, tutkimuksih, tiedäy äijän karjalastu tansii da kižua, joga kerdua vastavuksis da illaččulois opastau midägi mieldykiinnittäjiä. Täl kerdua naizet vesseläh juoksendeltih hiilavien hiilienke samvuarah niškoi se oli tavalline karjalaine Rastavan kiža. Paistih enimytteh ven akse, a sit punaldimmo liygih, ku koskiimmokseh kelloloin keskes karjalazih ruuttih. Galina Mihailovna ozutti, kui erähis tiedo- da opastuskniigois ozutetah karjalan rahvahallizii sobii köyhänny da pahannu, kielastellah opastujii. Anukse lazet kiitettih Margarita Kemppazen master-kluassoi, kudamis häi kebjieh sanelou karjalazis ruutis da šuorittau omin käzin azuttuloih ruuttih eri-igäzii naizii. Pidoh tulluot piätettih, ku tuliekse Karjalan tazavallan päiväkse, kudai tänävuon pietäh Anukses, jogahizel pidäs ommelta karjalazet sovat da panna net piäle suurilgi herroil, lapsil, myöjil, kaččojil, auttajil dai toizil. Aigua sih vie täydyy. Siä da dorogat Rastavan päivin ei ylen äijäl potakoittu lähtemäh lämmis kodihuonuksispäi, ga yksisama rahvastu kirjastoh kerävyi kuda-kui dai ei niken pahelzunnuh tulduu vastavukses oldih lämmät da pehmeisydämellizet välit. Passibo illačun pidäjile da paginkanzoile. Hyviä Uuttu Vuottu da Rastavua kaikile! Valentina Libertsova Maamojoine-kandajoine, Magien maijon andajoine, Lämmitäs kyly läišköitä, kolme kezästy päivästy! Tuo jo muilaine mučurmoine. Pezen piän pelvoi-pivokse, Kaglan kanan munikse, muun rungan muuten hyvikse! Kunnebo lähtet, poigajoine? Naimah, naimah, maamojoine Naimah kandajoine! Kunnebo sinä naimah lähtet?! Hiipon Hiijen tyttäreh, Vägi Vuoren bunukkah! Hos Valentina Mironova omassah kniigas kirjuttau, kui naidih muinazet karjalazet urhoit Väinämöine, D ougamoine da Ilmoilline, ga toinah nygöizilgi nuoril rodieu sit opastustu. Kniigu voibi ostua Kielen, literatuuran da histourien instituutas da Periodika-julguamos. Ližiä tieduo telefonas , Karjalan kielen ystävät Ruočis -liitoh kuulujat rahvas. Karjalan Kielen Koin hyväkse RAJAN TAGUA Ruočis eläjät karjalan kielen ystävät kerävyttih tavan mugah pruaznuimah Rastavua. Sih kučuttihgi viizikielizel kandelehel soittajat Kantele-Marjatat. Paiči sidä pruazniekkah yhtyi kuuzitostu Karjalan kielen ystävät Ruočis -liittoh kuulujua. Vieljärven Karjalan Kielen Koin hyväkse tänävuon kerättih 3600 Ruočin kronua, nygözen kursan mugah läs rubl ua. Ruočis karjalakse pagizou läs tuhattu hengie. Muamankielenny karjalan kielel pagizou läs sadua ristikanzua. Olli Hörkkö

7 kandurahvas «Oma Mua» 11. pakkaskuudu Ruadua vepsäläzien hyväkse OL GA DUBITSKAJA Nygöi Karjalas vepsän kieldy opastetah vaiku nelläs školas, ga opastuskohtien vähyöh kaččomata opastandukniigua pidäy. KUVA: OL GA DUBITSKAJA, OMA MUA Mennyön vuvven lopus oldih sanottu vuvven 2016 Karjalan tazavallan palkindon suannuot rahvas. Vuvven laureatoikse oli sanottu 49 hengie. Niilöin joukos ollah ruadajat ristikanzat, vojennoit, eriluaduzien organizatsieloin johtajat, sportumiehet, liäkärit, opastajat. Nämmien ristikanzoin joukos on Nadežda Anatoljevna Petrova, Petroskoin Suomelas-ugrilazen Lönnrotan nimizen školan vepsän kielen opastai, kudamasgi rodieu pagin. OPASTUO VEPSÄN KIELEH KARJALAS Nadežda Anatoljevna Petrova on rodivunnuh Leningruadan alovehen Kurba-kyläh, umbivepsäläzien pereheh. Nadeždan vahnembat ainos paistih toine toizenke vepsäkse, ga omii lapsii ei opastettu pagizemah vepsän kielel. Konzu vahnembil pidi sanuo mitahto peitoči, ku myö emmo ellendäs, hyö paistih vepsäkse, mustelou inehmine. Lapsusaijas Nadežda kävyi kerhoh, kuduas pajatettih da saneltih runuo vepsäkse. En malta sanuo, konzu rubein ellendämäh vepsäkse, ga rubeinhäi, sanou Nadežda. Školas opastujes tahtoin olla nemčoin kielen opastajannu. Jälgimäzes kluasas opastujes kuulin, ku Petroskois on moine tiedokundu Pedagougizes instituutas, kuduas opastetah vepsän kieleh. Sinne minä piäzingi opastumah. Meijän enzimäzenny vepsän kielen opastajannu varustamiskursal oli Jelizaveta Haritonova. Nadežda Mičurova, Oma pajo -horan pajattai: Omapajolazien puoles tahtommo hyvitellä meijän armastu pajattajua, vepsälästy inehmisty Nadežda Petrovua, ku häi rodih vuvven 2016 laureatakse meijän tazavallas. Korgiesti arvostammo hänen ruaduo vepsän kielen da rahvahan hyväkse. Anna tämä ruado jatkuu iellehgi. Toivotammo Nadeždale tervehytty, ozua da uuttu opastundukniigua. Galina Baburova, Kodima : Nadežda Petrova pahelziu, ku ei ehti kaikkiel, kus voibi ruadua kanzallizien kul tuuroin hyväkse. KUVA: OL GA DUBITSKAJA, OMA MUA ŠKOLAS RUADAJES Nadežda Petrova ruadau vepsän kielen opastajannu Lönnrotan nimizen Suomelas-ugrilazes školas jo kaheksattutostu vuottu. Nygöi školas vepsän kieldy opastuu kaikkiedah 32 opastujua enzimäzes yhtehtostu kluassassah, enne oli enämbi opastujua, pahelziu naine. Tänävuon 11. kluasas on vaiku nelli hengie, kuduat opastutah vepsän kieleh, ga se on suuri joukko. On moistugi kluassua, kudualois vepsäh opastuu yksin hengin. Paiči opastandukniigua, kudualoi, sanakse, Nadežda Petrova iče kirjuttau, omas ruavos häi käyttäygi Kodima-lehtie da Kipinä-žurnualua, hyvin autetah ruavos Nina Zaitsevan vahnat opastandukniigat. Minun läheližil sebranikoil Nadežda Anatoljevna oli vepsän kelen opendajan školas. Mö tundištimoiš hänenke ei muga amu, no minei kaiken naguse, miše tundem toine tošt äi vozid, kuti hän oli minun-ki opendajan mugažo. Nece om ningoine ristit, kudambanke kaiken om taht pagišta, kudambad om taht nähta, kudamb parembzoitab minun mel t. Hän kaiken om vaumiž tulda abuhu! Olen ülev, miše minai om mugoine sebranik da abunik! Ozatelen händast voden laureat-nimen samiženke! Olen ihastusiš, miše Nadežda Anatoljevnan rad oli korktas arvostadud. Toivotan hänele jäda mugoižen-žo hüväsüdäimeližen, čoman da muhadajan naižen! Satusid rados, ozad da tervhut! Mö armastam Teid! OPASTANDUKNIIGOIN KIRJUTTAI Nadežda Anatoljevna iče kirjuttau opastandukniigua yhtes Marina Geniatullinan kel. Nygöi on kirjutettu kogonazet komplektat alguškolah niškoi opastandukniigu, ruadotetratti da audiodisku. Pidäy sanuo, ku audiodiskua iänitettih vepsäläzet aktivistat Galina Lokkina, Galina Baburova da Sergei Minvalejev. Vie on valmis viijenden kluasan komplektu. Inehmizien pluanois on kirjuttua opastandukniigat 11. kluassah suate. On tarveh kirjuttua uvvet opastandukniigat. Tiettäväine, Nina Grigorjevna Zaitsevangi kirjutetut opastandukniigat ollah hyvät, sie ollah mieldykiinnittäjät tekstat, ga net yksikai vahnetah. Opastandukniigat pidäy olla aijankohtazet, ku niilöis oldas nygyaigazet aihiet da lapsil himoittas lugie niidy, sanou Nadežda. Nämmä opastandukniigat on minun opastujien arvoruado. Niilöin, kuduat opastuttih enne da niilöin, kuduat opastutah nygöigi, tunnustau inehmine. AKTIIVINE RISTIKANZU Jo mondu vuottu Nadežda Petrova kävyy pajattamah Oma pajo -horah. Enzimäi L ubov Nikitina kävyi meile školah, kus myö viizi-seiččie hengie pajatimmo, a sit häi kučui meidy horah pajattamah, sanou Nadežda. Nygöi myö kahtei Jelena Jurjevna Bukašovanke kävymmö horah pajattamah. Hyvin pajattamah karjalakse avvuttau se, ku minä ruan moizes školas, kuduas maltetah suomekse, vienakse dai livvikse. Minä nygöi hyvin ellendän livvikse, tunnustau Nadežda. Nadežda Anatoljevnan sanoin mugah, nygöi häi omahizienke pagizou vepsäkse da Vkontakte-saital kirjuttau vepsäkse omile opastujile da vepsän kielen maltajile. Paiči horua, Nadežda kävyy vie Paginklubah tarattamah vepsäkse. Vie inehmine kuuluu Vepsän kul tuursebran halličukseh, sanastokomiissieh da vie pidäy yhtehisty ruaduo Opastuksen kehityksen instituutanke. Inehmine pahelziu, ku hänel ei tävvy aigua kävvä kaikkih kohtih, kudualoih himoittas. VUVVEN 2016 LAUREATTU Tämä korgei arvonimi rodih minule suuri vuottamattomus. Minule soitettih Aleksandr Hudilazen vastahottopertispäi 21. talvikuudu, juuri minun roindupäiviä vaste da sanottih, ku pidäy tulla suamah palkinduo. Enne sidä minul ei olluh mostu suurdu palkinduo, hos ainos yhtyin eriluaduzih kilboih. Joga vuottu libo vuvven peräs työnnän omii ruadoloi Paras karjalan, vepsän da suomen kielen metoudilline nevvo -kilbah. Voitin kilvas Ven an Federatsien paras opastai. Paiči sidä yhtyin eriluaduzih seminuaroih, pyöryžih stolih, kerdou Nadežda Anatoljevna. En malta sanuo, ken kehoitti minuu laureatakse, ga meijän johtai Natalja Valerjevna Barkalova (Suomelas-ugrilazen školan piälikkö toim.) ainos kannattau meidy, sanou Nadežda. Olen ylen hyväs mieles, ku minun endizet opastujat kehoitetah da kannatetah vepsän kieldy, sanou inehmine. Nadežda Anatoljevnan opastujua ruadau TV:n da ruadivon kanzalliskielizes toimitukses, Kodima-lehtes da Šoutjärven školas. Oma Mua -lehten puoles hyvittelemmö Nadežda Anatoljevnua Vuvven 2016 laureatan arvonimen suaduu da toivotammo hyviä opastujua da uuttu voittuo kilvois da elaijasgi!

8 8 «Oma Mua» 11. pakkaskuudu 2017 merkipäivy Salmenniškan kylä seizou Šotjärven rannoil da kuuluu Priäžän piirih. KUVA ON OTETTU ТУРИНСТРУКТОР.РФ -SAITALPÄI. Salmenniškas elettih... MUSTELMAT Karjalan toizii keyhimäs Salmenniškan voulostis harvah kel oldih vaskizet samvuarat, suavut suomelazispäi, kudualoi enimyölleh nimitettih ruoččilazikse. Ku muanruadai lienne olluh elokkahembi, hänen perehes čuajuu da koufiedu juodih kaksi-kolme kerdua päiväs. Ku lienne gostih tulluh hyvä dovariššu, susiedu, tuttavu, sit gostitandu oli loppumatoi. Salmenniškan voulostis muan ruadajien hevot enimyölleh oldih Suomen roduu da raviet juoksemah. Sai diiviekseh niilöin ruttuo da tazastu juoksendua kaiken dorogan pitkyöl. Salmenniškan eläjät heboloi enimyölleh ostettih jarmankoil, Suomen rajan välil. Salmenniškas vahnas puuhizes kirikös oli kaksi pappii, kudualois yksi oli sigäläine. Monis perehis leivän vähys käski sen sijah syvvä midägi tostu. Mua ei olluh ylen hyvä. Mual ruadajes pidi panna äijy vägie, ku se oli ylen kivikäs, savikas da peskuhine enimyölleh Suomen rajahpäi. Pidi ajua kaskie da sijoilleh poltua leikattu meččy. Sie kasket ajettih harvah kivizen muan periä. Moizis kohtis enimyölleh istutettih hyvin kazvajua nagristu, kudai oli hyvänny syömizenny. Monis kohtis nagristu ei syödy, pastettih idujauhuo da azuttih vuassua. Tiä kylvettih ruistu, kagrua, ozrua, ga puaksuh uudine oli ylen pieni. Muanruadajat puaksuh istutettih kartohkua, ga se ei olluh mielehine syömine. Sidä vähän istutettih da kazvatettih. KALA-PIÄLIMÄINE SYÖMINE Jälles leibiä kala oli piälimäine syömine. Enimyölleh se oli järven pieni kalaine: ahvehine da särriččyine. Niilöis keitettih rokkua, pastettih kurniekkua. Ku ottua mieleh muanruadajien harvu lihan syöndy, puaksut da pitkät pyhät, sit oli ylen luonnolline puaksuh da äijin juodavu koufii da čuaju, ei suurien rugehizien piirualoinke, kudualoi yksitellen otti jogahine da toiči yhten kahtele. Murginakse stolale ainos pandih suuri savine mal l u vien, vuasan da maijonke. Toiči pruazniekkoin pastettih olan n ua nižujauhos libo brossu- da talkunpiiraihuzii. Kartohkua syödih harvah, ga sen avul azuttih pärpäččyy. Hos niilöis kohtis oli äijy meččyelättii, ga muanruadajat niilöi ei syödy. Jänölöin da ruakoin lihoi piettih riähkähizinny syömizinny, ei puhtahinnu. Mečis oli äijy gribua da siendy. Erähii niilöis sai suolata da kuivata, ga enimät muanruadajat niilöi syödih vähän da harvah. Sigäläzet rahvas sovveltih enimyölleh kylmänyzii ojazii da pienii järvyzii myö, kudualoi nimitettih lambiloikse. Tiä järvien rannoil sai vastata rahvastu, enimät heis oldih keyhät. Monil salmenniškalazil muan ruadajil oldih hyvät, lujat Suomes azutut kaksirattahizet delegät, ostetut lähimäzil jarmankoil viijestostu da kaheksastostu rubl as. Niil rattahat oldih korgiet da hoikat. Säräityksen vähendämizekse niilöin delegöin rattahat pandih pyöryžil puuhizil ressoroil. Hebo oli hyvin val l astettu, aižat sivottu längih da sed olkah. Sit oli hyvä ajua, ei olluh nimittumua tanaitustu. Muanruadajil sadulit oldih puuhizet, nuoral hevon selgäh sivotut. Piäle oli pandu voilukku da katettu nahkal. Puun piäle pandih pielus libo mittuinetahto soba. Salmenniškas talvel ajelles oldih pitkät riet kaijan tienke. Petroskoin muanruadajat oldih pandu Anuksen zavodoih. Ruavot, kuduat muanruadajil pidi ruadua tietyl vuvvel, oldih kiirehet. Heijän piälimäine ruado oli ruvan viendy. Moizis regilöis juaššiekoinke ruda katettih heinäl libo ollel, ga istuo ries oli jugei. JÄRVIEN IŽÄNDÄT Salmenniškan voulostin kohtu oli mägyččy. Virstan kymmenen-viijentostu peräs järven rannal nägyi mökkisty, kudualoin ižändät oldih järven ižändöinny. Paginois muanruada jat ainos erikseh mainittih järvien nimet. Muanruadajat enimyölleh elettih jogien da suurien järvien rannoil. Sit oli kaksi hyödy: syömisty da eluo. Vähin vähäzin rahvastu nämil mualoil liženi. Kylät kazvettih da yhtyttih toine toizeh. Toizii keyhembäs Salmenniškan voulostis hyviä kohtua löydyi harvembah, ga löydyi. Mua oli moine keyhy, ga ei andanuh ni syömisty. Toiči da vie puaksuttavah sigäläzet rahvas pandih leibäh ruumendu da puun kojua. Salmenniškas jo ammui pomeššiekoin muanruadajat maksettih viizin kopeikoin henges, a zavodalazet vähilleh viizintostu kopeikoin. Salmenniškan voulosti, ku kaikis keyhin, oli vellas jauhol, ga piäzi nälläs, hos mua ei andanuh äijiä. Muanruadajil käzih jiädih meččyruadolois, kalansuandas, lihoin myöndäs da linnah hallon viendäs lunnastetut elot. Linnah kerävyi äijy muanruadajua lähizis kylispäi, kudamien keskes oldih salmenniškalazetgi. Jälgiaigassah nahkan azundu oli ylen paha ruado, sentäh nahkua azuttih sarualois da karzinois. Salmenniškalazet ei äijiä tietty muanruadajien elaijas. Tiä alalleh eli suomelastu, karjalazien kieleh ruoččilastu, sobien da kengien ombelijua. Salmenniškan voulostin rahvahil oldih eriluaduzet sugunimet, kudamien loppuh oli pandu tuatan nimi. Vastah tulduu karjalazet tervehytty azujes mollei yksi käzi pandih toizen olgupiäle, a toizel käil piettih vastas seizojan vyödy, gu sevättih toine tostu da mollei painettih rožat toine toizen olgupiäle, gu n opattihes. Se azuttih ylen ruttoh da toiči n opattihesgi. NAIZET EI JIÄDY MUŽIKOIS Naizien ruavot ei oldu pienembät mužikoin ruadoloi. Hyö joga ruavos voidih olla mužikan sijas. Naine ruadoi kai kodiruavot: syötti žiivattoi, val l asti heboloi da kai kyndi peldoloi. Kois mužikku puaksuh huogavui, gu bokas elon suaju. Hos siegi naine puaksuh ei jiännyh hänes: meni ruadoh meččäh, sai kalua da ottihes toizih mužikoin ruadoloih. Naizet uskottih: lapsensuandu menöy sidä parembi, midä pahembas kunnos häi suau lapsuon. Lapsen suandu on sidä kebjiembi, midä vähembi rahvastu tiedäy sen. Sentäh kohtuine naine sen peitti kaikis. Kezäl dai talvel häi löydi peittokohtan, meni kaikis pimiembäh čuppuzeh da sie sai lapsuon. Puaksuvimah moizennu čuppuzennu oli pimei tahnut. Lienne oldu hos mittumat pitkät da jygiet lapsuon suandat, inehmine muokkaihes hil l akkazeh, peitoči, toizien avuta iččeh väil peitti gor at da voivotukset. Toiči ei olluh hyvä loppu, ga enimyölleh vägevy taba da lujus voitettih. Lopukse häi tuli pertih lapsut yskäs da sit jo abuh tuli lapsen buabo libo toine vahnembaine akku. Lapsuonsuaju kodvazen virui. Jälles vältämättäh kävyi kylyh. Toizen, kolmanden päivän peräs jo ruadoi, ku lienne kai oli hyvin. Tämän čupun luondo on kova, mua keyhy, rahvahan elaigu täyzi zobottua da hommua. Ga ristikanzu tiägi ečii ihastustu da iluo. Rahvas omah luaduh azuttih aigu vesselembäkse, pitkil talvi-illoil, ku kuitahto hävittiä igävy da ihaškoittua oma elaigu. Enimyölleh suures kyläs löydyi vällembi perti mittumantahto lesken libo ruavahan naizen kois. Puaksuh moizil akoil ei olluh nikedä omua, sentäh hyö oldih ihastuksis rahvahan tulduu. Nedälin tietyl päiväl sinne kerävyi äijy rahvastu, tuldih kai lähizis kylispäi. Tulluzien keskes oli naizekastu da miehel olijua, vahnua dai nuordu. Joga neidine toi emändäle midätahto. Joga briha toi kaččojile mittumantahto gostitandusyömizen. Tiä pajatettih pajuo, pläšittih, saneltih kaikenmoizii kummakkahii kerdomuksii. Naizet tuldih ruadoloinke. Ruadoloin, pajoloin da paginoin keskes tansittih pol kua, kadrelii, soitettih soitol libo balalaikal. Puaksuh paginan da nagron keskes kentahto sammutti yhten pärien libo tuohuksen. Sit nouzi häly. Ildukečois nuorižot toiči riijeltih dai torattihgi. Sit naizet peityttih libo mendih pagoh. Enimät koin emändät ei tahtottu suurii riidoi da hälylöi. P'otr Sem'onov

9 kulttuuri «Oma Mua» 11. pakkaiskuuta Karjala-Pohjolan erikoini ilmapiiri Uuši kahvila tariččou horšmačäijyö ta karjalan kielen tuntija. PETROSKOI ANNA DEŠ Meilä Petroskoissa on ilmeštyn enšimmäini karjalaini kanšalliskahvila Karjala-Pohjola. Kahvila jo alko ruatua ta myö piättimä käyvä šiih, jotta tutuštuo uuteh paikkah. Karjala-Pohjola -kahvila šijaiččou Tolstoin kavulla. Šielä ei ole vielä nimitauluo, ka kohta šeki ašetetah. A nyt kahvilan voit löytyä pihalyhtyjen valon mukah. Tällä hetkellä kahvilašša toimiu vain yksi šali, ka tulovaisuošša šielä rupieu ruatamah kakši šalie ta baari. Karjala-Pohjola on vašta alkan kehittyö ta toimie, ka jo nyt šielä valtau karjalaini henki. Kahvila on korissettu karjalaisešša tyylissä, šalin šeinät on mualattu vihriellä värillä ta muissutetah karjalaista lippuo tahi mäntyö. Kahvilan emäntä yš täväl lisešti ottau vaštah vierahie, esittäy ta kertou melkein jokahisešta esineheštä šalissa. Šiinä on čuppu, missä on erilaisie mukavie esinehie, esimerkiksi, šuuri šauva, kumpani on luajittu ukonputki-kašvista, šillä on kakši šilmyä ta još kiertyä šitä, niin še lirisöy kuin vesi. Sohvilla ta lattiella on kuvottuja mattoja, kumpasie ihmiset iče tuotih ta lahjotettih kahvilalla. Šalin kešellä on kärryt, kumpaseh on pantu heinyä, mi luou perintehellistä ilmapiirie. Nyt Karjala-Pohjola -kah vilaš ša on petroskoilaisen taiteilijan Larisa Plečovan taulujen esittely, kumpasie voit oštuaki. Kahvilašša rikeneh pietäh erilaisie muasteri-oppija, erityisešti monta niitä oli uuvvenvuuvven uattona. Šamoin uuvvešša kahvilašša voit oštua makieta karjalaista čäijyö: Naisienčäijyö, Horšmačäijyö, Miehienčäijyö, Solntsevorot-čäijyö ta muita. Kaikki vierahat autetah, tuuvvah mitänih omua, kotimaista, mi luou mukavua ilmapiirie. Esimerkiksi, kahvilašša on pieni kirjašto, missä šäilyy karjalaisie, venäläisie ta vepšäläisie kirjoja, šamoin šiinä on vanhoja iänilevyjä. Kahvilan Kahvila on korissettu karjalaisešša tyylissä, šalin šeinät on mualattu vihriellä värillä ta muissutetah karjalaista lippuo tahi mäntyö. Karjala-Pohjola -kahvilašša myö kuuntelima Jousnen Järved -ryhmän kaunehie lauluja. KUVA: ANNA DEŠ emäntä kostittau karjalaisella čäijyllä, kalitoilla ta kakkaroilla. Niise kahvilašša on šukupuu, kumpasešša rippuu erilaisie karamellija ta leivontoja, kumpasie voit ottua ta šyyvvä. Myö hyvin viettimä aikua kojikkahašša paikašša, joima čäijyö, šöimä makeita kalittoja, kuuntelima Jousnen Järved -ryhmän lauluja. Artistat iče šävelletäh musiikkie ta lauletah vepšän, venäjän ta vielä norjanki kielellä. Šen lisäkši karjalaisešša kahvilašša rikeneh pietäh karjalan kielen kurššien tuntija. Tulkua tervehenä uuteh karjalaiseh Karjala-Pohjola -kahvilah. Šielä voit kuulla karjalaista kieltä, paissa karjalakši ta mukavašti viettyä joutoaikua hyväššä porukašša. Pruasniekka piirin lapšilla KALEVALA ERKKI TUOMI Noita-akka, Hiisi, Šyöjätär ta Kuolematoin Uartehenhaltija piätettih pilata uuvvenvuuvven juhlan. Hyvä, jotta Pakkaisukko Lumineitosen kera tultih ajoissa ta muissutettih mečän pahuon henkillä, ken täššä on tärkein. A tärkeimmät tietyšti ollah lapšet! Juuri heilä Kalevalan Lapšien apukeškukšen n:ro 3 ruatajat valmissettihki vesselän näytelmän. Keškukšešša monta päivyä esitettih pruasniekkanäytelmie ta kuin Kalevalan, niin ni Kepan lapšet šuatih nakrua yllättävien starinavierahien eriskummallisista šeikkailuista. A lahjoja Pakkaisukolta šuatih Lapšien apukeškukšen hoijettavat Borovoissa, Jyškyjärveššä ta Luušalmešša. Uuvvenvuuvven lahjat tultih Keškukšeh Kalevalan piirin eryähistä järještöistä, a Šisäaseijen ministerijön Kalevalan piirin ošašton toimittajat heti pruasniekašša lahjotettih lapšilla šuuren šäkin kuklat, urheiluvehkehet, kumpaset šiinä oltih, pitälti ruvetah ilahuttamah lapšie, niin jotta še on parempi lahja, mitä karamellit ta šokolati. Šemmoset toimenpivot Uuvven vuuvven uattona ta pruasniekkareitit piirin pos olkoih tultih jo perintehellisiksi Kalevalan Lapšien apukeškukšešša niitä järješšetäh jo monieš vuosi. Še on šuurena tukena ei ainuoštah Keškukšen hoijettavilla, ka i lapšilla vähävarasista perehistä, kumpasie niise aina kučutah uuvvenvuuvven juhlih ta lahjotetah heilä potarkkoja Pakkaisukolta ta Lumineitoselta. Kalevalan ta Kepan lapšet uuvvenvuuvven juhlašša Kalevalan Lapšien apukeškukšešša. KUVA: ERKKI TUOMI

10 10 «Oma Mua» 11. pakkaiskuuta 2017 luonto Puolivillit koirat: ne ollah, ka niitä puitto ei ni ole ERKKI TUOMI Ei niin ammuin paikallisella internettiresurssilla ilmešty valokuva, kumpasen työnsi yksi lukijista. Šiinä kuvašša puolivillien penikköjen poikoveh šyöy kuatopaikalla omua kuollehta aikuhista kaverie tahi šen tal l ua. Valokuvan ilmeštymisen jälkeh Kalevalašša tuaš šytty yhtehini väittely, mi koškou kaččomatta jätettyjen elukkojen teemua. Ka još, esimerkiksi, Petroskoissa šiih teemah kuuluu vain yksi komponentti, niin Kalevalašša, kuin ni monešša muušša meččäpos olkašša, šiinä on kakši proplemua: kojittomat elukat, mit eletäh pos olkan alovehella ta koiralaumat, mit mäntih pois pos olkašta ta peruššettih puolivillijä koirajoukkoja ne ečitäh ruokua kuatopaikoilla, pos olkojen vihriellä alovehella šekä šen ulkopuolella. Elukat ei šuateta ajatella huomista päivyä, ne šikeyvytäh luonnon kučun mukah ta äijyä rutompah, mitä ihmiset. PUOLIVILLIT KOIRALAUMAT Kalevalalaiset enšimmäistä kertua huomattih puolivillijä järješšettyjä koiralaumoja 2000-luvun alušša. Šiitä ajašta alkuan niissä laumoissa kašvo jo monieš šukupolvi koirie, kumpaset ei tiijetty eikä nähty toista elämyä. Višših, näistä elukoista voit jo paissa hoti ei kuin uuvvešta biologisešta lajista, ka varmašti kuin uuvvešta primitiiviseštä biologisešta koirajärješšykšeštä. Vet puolivillit koirat jo pitälti eletäh ta šikeyvytäh omalla elämänmuovolla ta niijen kuntah ei lisäyvytä koirat šivistynyöštä muajilmašta. Päinvaštoin, kyläkoirat vältetäh tapuamisie villien kera, šentäh kun kyläkoirilla še tarkottau väistämätöintä šurmua. Koirien myöštymini villimuajilmah oli ennuššettavana ilmijönä. Erotukšekši kaupunkista, missä koirat jouvutah pihalla korttieriloista ta missä ihmiset pietäh šuurin miärin kotielämäh totutettuja koirarotuja, pos olkoissa kaikki on toisella keinoin. Enšiksi, pos olkoissa koirat tavallisešti eletäh kotipihoissa tahi kävelläh missä tahotah. Toisekši, šuurin miärin ne ollah šemmosie koirarotuja, mit vereltäh ollah lähisie meččä- ta pistykorvakoirih niitä jo monta vuosišatua pietäh meijän šeuvuilla. Kolmannekši, kyläkoirat totuttih toimintavapauteh ta šuatetah eččie ičellä ruokua. Täštä tulou šelvä, jotta äšen šekarotusella pihakoiralla voijah olla hyvin kehitetyt meččäinstinktit ta taijot. KYLLÄLLISEN AJAN TULO Isännättömien koirien luvun kašvo Kalevalašša pakotti ošan koirista männä lähimeččih ta pos olkan kuatopaikalla, kumpani oikein kašvo kyllällisen ajan tultuo 1990-luvun nälkävuosien jälkeh. Šamoin kyllällini aika anto pos olkan monella eläjällä mahollisuon ottua koiran, mitä ennein hyö ei voitu ruatua nälän takie, a šiitä monet niistä koirista eri šyijen takie tultih prot uakoiksi. Elukkojen muajilman järješšyš lujašti eruou ihmisien muajilmašta. Još ihmisien šyntyjenmiärä kokonah riippuu tulijien vanhempien tahošta ta elämän perspektiivien huomijoh ottamisešta, niin elukat aina reagoijah ruuvvan kyllykšeh šyntyjenmiärän kašvolla. Elukat ei šuateta ajatella huomista päivyä, ne šikeyvytäh luonnon kučun mukah ta äijyä rutompah, mitä ihmiset. Šentäh ei pie ieš kummekšie, jotta juuri kyllällisen ajan tultuo kyläkoirien miärä kašvo niin, jotta alko jo uhkua ihmisien väještyö. Muutoma vuosi takaperin mie olin mečäššykšellä oman pistykorvakoiran kera. Mečäššä, noin kymmeneššä kilometrissa Kalevalašta, myö näkimä šemmosen puolivillien koirien lauman. Meijän onnistu kuulla koiralauman läheštymistä etukäteh ta myö rupesima ruttoh šiirtymäh auton luo. Ta huomuan, jotta miun lemmikki häntä käpälöjen välissä juoksi auton šuuntah isännän ieššä. Lauma, kumpasešša oli koirua, viuhahti meijän eteh, konša autoh jäi vielä noin 50 metrie. Mie pari kertua ammuin pyššyštä ilmah ta lauma kotvasekši aikua pietty, ka konša myö pistykorvakoiran kera jo istuma autošša, niin lauma kauhiešti haukkuon kierti šen. Erivärini, erikokoni ta erirotuni lauma pitälti juoksi meijän peräššä ta šiitä kiänty meččäh BIOLOGISEN LAJIN ULKOPUOLELLA Tärkienä proplemana on še, jotta puolivillien koirien laumat, mit eletäh kuatopaikoilla ta lähimečissä, ei ainuoštah mäntih pos olkan ulkopuolella, ka mäntih ni oman biologisen lajin ulkopuolella. Kaččuot iče: kylänhallitukšet ei hoijeta eikä vaššata lähimečistä. Mečänvahtit niise ei ruveta luatimah šitä toimintua, mi heilä on vierašta. Mečäššyštarkissukšen ruatajat ei voija pyytyä koirija, šentäh kun hyö vaššatah mečäššykšen kyšymykšistä, a Karjalan lakiloissa on kielletty koirien ampumini. Ta Karjalašša ei ni ole šemmoista eläinlajie kuin puolivilli koira. Ne ollah, ka niitä puitto ei ni ole olomašša. Ta kenkänä ei voi ratkaissa tätä proplemua. Ei ole mahollista šuaha šemmosen koiran kiini, še vet ei ole kyläkoira. Ta šen lisäkši puolivillit koirat aina pisytäh laumašša. Muutoma vuosi takaperin paikalliset mečäštäjät vielä hil l oikseh ammuttih noita koirija kuatopaikkojen lähellä, ka nyt jo ei löyvy halukkahie ruatua niitä lakijenvaštasie tekoja. Ta patronojen hintaki on kašvan. Lauma, kumpasešša oli koirua, viuhahti meijän eteh, konša autoh jäi vielä noin 50 metrie. Mie pari kertua ammuin pyššyštä ilmah ta lauma kotvasekši aikua pietty, ka konša myö pistykorvakoiran kera jo istuma autošša, niin lauma kauhiešti haukkuon kierti šen. UUŠIEN UHRIEN EČČO Niin jotta nyt meijän ieššä šeisou ihan uuši ilmijö, kumpaista ei šua ratkaissa vanhoilla keinoin. A puolivillien koirien laumat tuuvvah šuurta vahinkuo pos olkan lähimeččijen ekologijalla. Ennein, esimerkiksi, pyyn šai vaššata ihan pos olkan vierellä, a nyt on melkein mahotointa nähä pyyn mečäššä, missä emännöijän koiralaumat. Puolivillit koirat šyyvväh kaiken, mitä šuahah kiini: hiirilöistä lintuloih, oravih, jäniksih ta toisih pienih elukkoih. Talvi on melko hil l ani aika. Puolivillit koirat eläyvytäh kevyän tultuo ta tuaš lähimeččä täyttyy koiralauman haukunnalla, konša še rupieu ajamah uutta uhrie. Ka tovellini kauhu tulou, još ne villielukat yhtenä päivänä piätetäh, jotta ihminiki voit tulla heijän mečäššykšen objektiksi

11 Vuuvven 2017 kirikölliset pruasniekat ŠIIRTYVÄISET PRUASNIEKAT Pyhänlaškun netäli Virpopyhä Äijäpäivä Ruatuničča Vosnesenja Stroičča Duuhunpäivä PISYVÄISET PRUASNIEKAT Roštuo Vasselei Vieristä Sreeten n a Plahveššen n a Jyrinpäivä Miikkulanpäivä Iivananpäivä Petrunpäivä Il l anpäivä Enšimmäini Spuassu, Marja-Makovei Toini Spuassu Uspenja Kolmaš Spuassu Jumalan muamon šyntymini Sviišenie Pokrova Veten n a Miikkulanpäivä KIRIKÖN PYHÄT Šuuri pyhä Petrunpyhä Spuasun pyhä Roštuon pyhä Čomaine: Dina Četvertnaja. Vuvven 2017 kiriköllizet pruazniekat ČISLAS MUUTTUJAT PRUAZNIEKAT: Pyhälaskun nedäli Virboi Äijypäivy Radoničču Voznesen n u Sroičanpäivy Duuhanpäivy PRUAZNIEKAT, KUDAMAT ČISLAS EI MUUTUTA Rastavu Vasselei Vieristy Sreten n u Blahoušen n u Jyrrinpäivy Miikulanpäivy Iivananpäivy Pedrunpäivy Il l anpäivy Ezmäine Spuassu, Marja-Makovei Toine Spuassu Emänpäivy Kolmas Spuassu Jumaldoman päivy Sviižen n u (Sviižoi) Pokrovu Veden n u Miikulanpäivy KIRIKÖN PYHÄT Suuri pyhä Pedrun pyhä Spuasan pyhä Rastavan pyhä

12 12 «Oma Mua» 11. pakkaskuudu 2017 ARVUA Puukellorivi kapie, läksi šoita šotkomah, meren vettä velomah. (nuotta) joudoaigu MIDÄ? KONZU? KUS? HYVITTELEMMÖ! Karjalan Kanzalline muzei. Tundrureboi Pohjaiskarjalan mieldykiinnittäi eläi -ozuttelu Ozuttelus tiijustatto, ku tundrureboi elättäy Toinargi-pyhäpäivy omua piädy pohjazes da ken on kallisnahkazen elätin piälimäine vihaniekku Adressi: Petroskoi, Engel san piha, 5 Telefon: Karjalan Rahvahan Liiton Segeežan alaozaston piälimästy Vladimir IVANOVUA hyvittelemmö Roindupäivänke! Hyviä ozua sinule, lykkyy ruadoh da lujua tervehytty! Rua iellehgi karjalazien hyväkse. Karjalan Rahvahan Liitto Karjalan taitehmusejo. Onegan palitra -näyttely Näyttelyššä on esitetty Petroskoin, Toinarki-pyhäpäivä Aunukšen, Sortavalan, Karhumäjen, Segežan ta Lahenpohjan taiteilijien ruatoja Adressi: Petroskoi, Karl Marxin katu, 8 Telefoni: KAČČOKKUA KANZALLISKIELISTY OMIN SILMIN -PRO- GRAMMUA NELLÄNPIÄN, 12. PAKKASKUUDU, 9.00 AIGUA ROSSIJA-KARELIJA -KANUALAL. Juondajannu INNA BOGDANOVA ÔÔ MUUZIKAN AIGU. FIL MU PETROSKOIN MUUZIKKUŠKOLAH N:O 1 NÄH, KUDAI ON KARJALAN ENZIMÄINE MUUZIKKUŠKOLA. Ven an kielel. On karjalankieline tekstukiännös. ÔÔ FIKSU-MUKSU. KUSPÄI TULOU UUZI VUOZI? Juondajinnu F odor Ovčinnikov, Aleksandra Lemettijeva da Griša Potahin. Karjalan da suomen kielel. ÔÔ KOTIKOKKI. Azu pruazniekkustolah saluattu "Syöt, ga kielen n abluat" da keitä marjukiiseli jiämaijonke. Juondajinnu Nina Barmina da Galina Jelisejeva. Karjalan kielel. Programmois on ven ankieline tekstukiännös. Yhtykkiä uuzih kilboih! Tavan mugah uvves vuvves algajen Oma Mua ilmoittau uvvet kilvat! Paras kohtu Paras kohtu on kerdomuksien kilbu. Kehoitammo teidy, hyvät lugijat, sanelemah kohtas, kudai on paras teijän mieles, olgah se hos roindukylä libo eländykohtu libo muite armas syväimele čuppu. Kerdomus voi olla pieni dai suuri, arvostamah sidä rubiemmo syväindyö myöte. Mustakkua työndiä kerdomuksen kel kuvagi, ku se löydynöy. Minun lebopäivy Minun lebopäivy on fotokuvien kilbu. Työndäkkiä lehteh fotokuvii, kudamis nägyy, midä työ ruatto joudaval aijal kižuatto lumoizil, uideletto, sportuičetto vai muite lämmitättö päččii. Se voi ollagi mintahto teijän ruavon tulos pieni käziluajilmus libo, sanommo, teijän nostettu kodi. Kuvan ližäkse työndäkkiä sen sellitysgi se voibi olla muite lyhyt sellitys kuvah dai pieni kerdomusgi. Kilvan voittajat ilmoitammo da palkičemmo vuvven 2017 lopus. Yksi ristikanzu voibi yhtyö kilbah moni kerdua. Kirjutukset da kuvat työndäkkiä sähköpoštale omamua@mail.ru da pangua merki kilbah. Kirjutakkua oma nimi da eländykohtu. Täll vuodel 10. pakaštkuud KIPRUŠOVAN Ol'ga Nikolajevnale täidub viižküment vuott. Oljuu, Rodinpäivänke! Toivotam silii hüväd tervhutt da ozad, pit'kad tulokahad elod! Passibo silii suures abus meiden ühthiižes ruados. Lüüdin vezaažed (Kopaneva R.E.) Petroskoin karjalaista Kulkuset-folklorijoukon johtajua Natalja KAŠIRINUA onnittelen šyntymäpäivällä. Toivotan šiula tervehyttä, iluo ta mäneššyštä ruavošša lapšien kera. Anna karjalaini kulttuuri ta karjalan kieli annetah šiula intuo ta vejetäh omah puoleh Kulkusien kautti vain uušie ta uušie ihailijie. Natalja Vorobei»» SIÄNENNUSTUS PERUŠTAJAT: Oma Mua Karjalan rahvahan lehti Peruššettu kešäkuušša 1990 Petroskoi Anuksenlinnu Priäžy Koštamuš Kalevala Louhi YÖ PÄIVY YÖ PÄIVY YÖ PÄIVY YÖ PÄIVY YÖ PÄIVY YÖ PÄIVY 12 / / / / / / / Karjalan tašavallan Lakijenhyväkšymiskokouš, Karjalan tašavallan hallituš, Karjalan Rahvahan Liitto ta kuštantamo Periodika Piätoimittaja Natalja Anatoljevna Sinitskaja Julkaisijan ta toimitukšen ošoite: Titovinkatu 3, Petroskoi, Karjalan tašavalta Tel: (814-2) , omamua@mail.ru INTERNET: Î Î 01 (1341) 11. pakkaiskuuta 2017 JULKAISIJA: Karjalan tašavallan autonomini laitoš Periodika-kuštantamo Painettu valmehešta originali-maketista 4+4-kirjapainošša, , Petroskoi, Lesnoi-prospekti, 51 Î Lehen on rekisteröinyn Yhteyšalan, tiijotuštehnologijien ta joukkoviestimien Federatiivisen tarkissušvirašton KT:n toimisto Rekisterinumero ПИ ТУ INDEKSI Allakirjutettava aikataulun mukah klo Allakirjutettu painettavakši klo Painoš 500 Tilauš 2197 Hinta 30 rpl Redizaini Fenomen-mediajoukko (Piiteri) On otettu: