KALAALLIT NUNAANNII NAMMINERSORLUTIK OQARTUSSAT AATSITASSANUT IKUMMARTISSANULLU AQUTSISORQARFIK

Transkriptio

1 KALAALLIT NUNAANNII NAMMINERSORLUTIK OQARTUSSAT AATSITASSANUT IKUMMARTISSANULLU AQUTSISORQARFIK Ingerlatanik allaaserinninneq Juli 2014

2 Quppersangaq: Kalaallit Nunaanni aatsitassanik misissuineq Ingerlatanik aallaaserinninneq Sulianineqarnerani siulleq, juli 2014 Saqqaani asseq: GEUS-ip 2012-imi suliaqarnerani; Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfik Kalaallit Nunaanni Namminersorlutik oqartussat Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisorqarfik Imaneq 1A, 201 Postboks 930 DK-3900 Nuuk Kalaallit Nunaat Grønland Oqar Fax

3 Imarisai Aallarniut... 4 Qinnuteqaateqarfigineqarsimasut akuersissuteqarfioreersullu nunataasa assinga (juni 2014) imi misissueqqaarluni ingerlatsineq ataatsimut isigalugu... 6 Qaasuitsup Kommunia... 7 Qeqqata Kommunia... 9 Kommuneqarfik Sermersooq Kommune Kujalleq Kommuneqarfiit agguataarneraisa avataatigut (Tunup avannaarsua) Ornigulluni suliaqarnerit suussusaat Annikitsumik ingerlataqarnissamut akuersissutit Attaveqarfissat... 22

4 Aallarniut Aatsitassarsiornermi suliffeqarfiit ukiuni makkunani nunarsuarmi aningaasarsiornerup ingerlanerlunnera pissutigalugu sunnerneqarput. Tamanna suliffeqarfiit aatsitassarsiornissamut aningaasaliiffigineqarsinnaanerisa periarfissaannut sunniuteqarpoq. Kalaallit Nunaannili suli aatsitassanik misissuinissamut annertuumik soqutiginnipput, sulilu 2014-ip aasaata ingerlanerani suliffeqarfiit suliaqartut amerlasuut nassaassaassapput. Kalaallit Nunaanni aatsitassanik suliaqarlutik ingertaqartut amerliartorneri ilutigalugit, Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfiup aalajangerpaa aammaarluni quppersakkamik saqqummiissalluni, tassani allaaserineqassallutik aatsitassarsiornermi suliat annertunerusut ingerlanneqartut aammalu ingerlatassat, piffissaagallartillugu pilersaarutigineqartut naliginnaasumik aasap ingerlanerani. Quppersagaq siulleq saqqummersinneqarpoq 2010-mi, imilu quppersagaq tassaavoq Kalaallit Nunaanni aatsitassanik misissuineq pillugu quppersakkani saqqummersitani tallimassaat. Siunertaavoq ataavartumik quppersakkamik ingerlatsinerit aallartinnginnerini suliaqartarnissaq Kalaallit Nunaanni aatsitassanut suliaqarnermut tunngasunik imaqartumik. Uani quppersakkami paasissutissat suliffeqarfiit suliaqarlutik ingerlatsinerminni 2014-ip aasap ingerlanerani pilersaarutaannik tunngaveqartuupput. Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfik naliginnaasumik paasissutissat tamakku pissarsiarisarpaat qaammatit april/maj ingerlanerani. Paasissutissat suliffeqarfinniit taakku tunngavigalugit, Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfik aalajangertarpoq quppersakkamik suliarinninnissaq, misissuilluni ingerlatsinermi pilersaarutigineqartut tamarmik aasaaneranilæu ingerlanneqartussat allaaserineqarput, taamaasilluni avataaniik soqutiginnittut aamma periarfissikkumallugit ingerlatanik malinnaatinnissaat. Quppersagaq pisortaqarfinnut attuumassuteqartunut tamanut nassiussuunneqassaaq, tassani pineqarlutik Kalaallit Nunaanni kommune-t, pingaarnertut allaaserissallugit ingerlatat upernassami aallartittut september/oktober-ip tungaanut ingerlasussat. Paasissutissat amerlasuut Kalaallit Nunaanni aasap ingerlanerani suliffeqarfiit ingerlataqarlutik suliaqartunut tunngasut nittartagaat alakkarlugit aaneqarsinnaapput. Suliffeqarfiit atiisa allattorsimaffii -iilu Aatsitassanu Ikummaatissanullu aqutsisoqarfiup nittartagaani nassaarineqarsinnaapput uumallu quppersakkap tunorpiaani. Uani allatami taamaallaat ingerlatat oqaatigineqareersutut annertunerit akunnattullu paasissutissiissutigineqassapput. Taamaammat ingerlatsinerit minnerusut suliaqarluniluunniit ingerlatsinerit, quppersakkap saqqummiunneqareernerata kingorna Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisorqarfimmut paasissutissiissutigineqarsimasut, taamaasilluni ilanngunneqarsimanngitsut. Pisussat taajorneqartut imaasinnaavoq piviusunngortinneqanngitsoortut akuersissuteqartoqarsimannginnera imaluunniit sila peqqutigalugit. Atuarluarisi.

5 Qinnuteqaateqarfigineqarsimasut akuersissuteqarfioreersullu nunataasa assinga (juni 2014)

6 2014-imi misissueqqaarluni ingerlatsineq ataatsimut isigalugu Quppernerni tullerni misissuinermi ingerlatsisut annertunerit pingaarnertut allaaserineqassapput nunap assitalerlugit peqqissaarussanik kommuneqarfiit killerqarfii naapertorlugit agguataarnikunik. Silap pissisaata allallu malitsigisinnaavaat suliaqarluni ingerlatsinerit pilersaarutaareersut allannguuteqarsinnaaneri, taamaasilluni ingerlatsinerit allaaserineqarsimasut aasap ingerlanerani allannguuteqarsimassasut. Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfik paasissutissanik annertunerusunik tunniussisinnaanermigut ikiuutissalluni ammavoq, soorlu nunap assigi peqqissaarnerusut suliaqarnermilu assigisaanilu piffissaliussat. Ingerlataqarluni suliaqarnermi sorliit pineqarnersut pitsaanerusumik allaaseriumallugit, suliffeqarfinnit suliassaqarfiusup iluani ingerlanneqartut, quppersagaq aamma imaqarpoq sukumiinerusumik taakkuninnga allaaserinnittoq. Aammattaaq naatsumik immikkoortumi ilanngunneqarpoq, misissunermi malittarisassat pingaarnersiorlugit allaatigisaq. Malittarisaast pillugit sukumiinerusumik apeqqutissaqaraanni Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfimmut saaffiginninnikkut pissarsiarineqarsinnaapput. Naggaataatigullu quppersakkat naalernerani allaaserineqarsimavoq annikitsumik ingerlataqarnermi akuersissutinut malittarissat killiiffiillu.

7 Qaasuitsup Kommunia Nunap assinga aatsitassanik ingerlataqarluni suliat sumiinneranik Qaasuitsup Kommunia tikkuussisoq. Qalipaat aappaluttup takutippaa sumiiffiit qinnuteqarfiusut, qalipaatillu tungujortup takutippaa akuersissuteqarluni misissuiffiit ingerlatat ingerlanneqartut.

8 Qaasuitsup Kommuniani aatsitassaqarnermut tunngasut ingerlatat amerlasuut annerusumik Uummannaq Qeqertarsuullu tunuata nalaani ingerlanneqarput, kisianni ukiuni kingullerni aamma Qaanaap kujataani avannaanilu soqutiginninneq annertusiartorsimavoq. Ataani suliat allattorneqarsimapput, ukioq manna 2014-imi suliaqarnerni ingerlatat annerpaat sumiinnersut Qaasuitsup Kommuniata iluani. Qaanaap eqqaani ingertat Tuluit/islandimiullu suliffeqarfiat North Atlantic Mining Association Greenland Ltd. pilersaarpoq suliani assigiinngitsunik piffissami juni-miit september tikillugu akuersissutiminnut Savissiviup avannaani Qaanaallu kujataani. Tassani pineqarpoq ilaatigut qillerinerit ukiunilu siuliini ingerlassimasat ingerlateqqillugit tassa tunngaviusumillu misissuinerit. Suliffeqarfiup naatsorsuutigaa qillerissalluni meter-imik takissusilimmik aasap ingerlanerani. Sumiiffiup eqqaani tammaarfimmik pilersitsisoqassooq. Aqerlumik/zink-imillu aatsitassarsiorfimmik Maarmoriliup eqqaani ammaaqqinneq Upernassami 2008 Black Angel Mining A/S piiaasinnaanissaminut akuersissummik tunineqarpoq taamaasillunilu aatsitassarsiorfik (Inngili Qernertoq) ammaqqissinnaanngorlugu Maarmoriliup eqqaani Qaasuitsup Kommuniani. Pilersaarutigalugu piiaarusutat pingaarnertut tassaapput aqerloq, zinki, aamma sølvi. Black Angel Mining A/S piiaanissamut kinguartitsinissamik qinnuteqarsimavoq kiisalu misissuineq annertunerusoq ingerlakkumallugu, tassani pineqarput annertunerusumik qillerineq, aasap ingerlanerani 2014-imi aamma 2015-imi. Qeqertarsuup tunuani aamaruutissaqarneranik misissuineq Ssuliffeqarfik Coastal Ventures A/S ukioq manna pilersaarpoq qillerissalluni, meterit missaani takitigisumik qillerissalluni putunut sisamanut agguakkanik. Qilleriffiup nalaani gas-inik katersuussimasunik piqarnera pissutigalugu, qillerinerit ingerlanneqassapput qaartuunnginnissamut atortorissaarutit atorlugit, qulakkeerniarlugu qillerinerit navianartorsiorfiunngitsumik ingerlanneqarnissaat sulisunut eqqaanilu najungaqartunut. Suliaqarluni ingerlatsinerit piffissami juni-p naalerneraniik september-ip naalernera ilanngullugu ingerlanneqassapput. Qeqertarsuup tunuani Nikkeli aamma Kanngussak Ssuliffeqarfik Avannaa Exploration Ltd. pilersaarpoq ujaqqat sananeqaataannik, itsarnitsanik aamma avatagiisinik misissuinerit arlallit ingerlatissallugit kiisalu akuersissuteqarfiusumi qamutinik ingerlatitsinerit. Utaqqiisaasumik aallaarsimaarfissamik Nuussuarmi pilersitsisoqassooq juli-p qeqqaaniik. Suliaqarluni ingerlatsinerit pilersaarutaapput piffissami juni-p naalerneraniik august-ip naalerneranut.

9 Qeqqata Kommunia Nunap assinga aatsitassanik ingerlataqarluni suliat sumiinneranik Qeqqata Kommunia tikkuussisoq. Qalipaat aappaluttup takutippaa sumiiffiit qinnuteqarfiusut, qalipaatillu tungujortup takutippaa akuersissuteqarluni misissuiffiit ingerlatat ingerlanneqartut.

10 Qeqqata Kommuniani aatsitassaqarsinnaaneranik ingerlatsisut Maniitsup kujammut kangiani, kujataani ingerlanneqarput Kangerlussuullu avannaani. Hudson Resources Inc.-ip Kangerlussuarmi ingerlatai Canada-miut suliffeqarfiat Hudson Resources Inc. pilersaarpoq annertujaamik misissugassanik katersissalluni tons missaani annertutigisumik Naajat eqqaani Kangerlussuup avannaa tungaani. Tassunga atatillugu utaqqiisaagallartumik aqqusinniortoqassooq kiisalu talittarfik angallanneqarsinnaasoq. Tamanna pissooq piiaanissamut qinnuteqarnissamut piareersarnermut atatillugu. Taamaammat suliffeqarfik annertunerusumik avatagiisimut paasissutissanik suli misissuissooq soorlu ukiuni kingulliunerusuni tamanna aamma suliarineqarsimasoq. North American Nickel Inc.-ip Maniitsup eqqaani suliaqarluni ingerlatai North American Nickel Inc. pilersaarutigaa annertunerusumik misissueqqissaarneq ingerlatissallugu akuersissuteqarfiusuni marluusuni Maniitsup kujammut kangiani piffissami juni-miit november-ip tungaanut Misissueqqaarluni ingerlatsinissaq qaartitserinerit kiisalu qillerinerit marluk m takitigisoq aamma m takutigisoq. Suliffeqarfik nikkel-imik, kanngussammik, platin-imik aamma palladium-imik ujaarlerlut misissuipput. Maniitsup eqqaani gulti Kalaallit pigisaat suliffeqarfik NunaMinerals A/S Maniitsup eqqaani gultiqarsinnaaneranik misissuivoq. Suliffeqarfik pilersaaruteqarpoq juni-p qeqqaniik juli-p aallartinnera tikillugu qillerissalluni naatsorsuutigalugulu m. takitigisoq qillissallugu putunut 10-t missaani agguarlugu.

11 Kommuneqarfik Sermersooq Nunap assigi katitikkak marluk takutippaat Kommuneqarfik Sermersuup kitaa, kangiatungaalu. Qalipaat aappaluttup takutippaa sumiiffiit qinnuteqarfiusut, qalipaatillu tungujortup takutippaa akuersissuteqarluni misissuiffiit ingerlatat ingerlanneqartut. Savimminissamik piiaaniarneq Isukasiata eqqaani (Isua) Nuup avannaani London Mining Greenland A/S 2013 ukiassakkut savimminissamik piiaasinnaanermut akuersissummik tunineqarput Isuata eqqaani, Nuup avannamut kangini. Savimminissaqarfik

12 ullumikkut naatsorneqartarpoq savimminissaq 1 mia. tons missaani peqartoq. Uumalli aasap ingerlanerani akuersissuteqarfimmi suliaqarluni ingerlatsisoqassanngilaq. Piiaavik ilimagineqarpoq ukiumut 15-mio tons-imik imerpallarlugu atugassiamik pilersitsisassasoq ukiunilu amerlasuuni ingerlanneqarsinnaalluni, sulisuilu tikillugit sulisinneqassapput sanaartornerup nalaani kiisalu sulisut 750 piiaanerup nalaani. Suliffeqarfik piiaaffimmik ammasumik pilersitsiniarluni pilersaaruteqarpoq, piiaaffiup eqqani suliarinneeqqiffimmik pilersitsisoqassooq, ruujori savimminissamik assartuut kiisalu piiaaffimmiik talittarfimmut aqqusineq pilersinneqqassalluni, tassanngaanniillu Qussuup eqqaaniik umiarsuarmik aallarunneqartassalluni. Rubin/safirprojektet ved Qeqertarsuatsiaat (Fiskenæsset) True North Gems 2014-ip upernassaangaa rubin-inik piiaanissamut akuersissummik Qeqertarsuatsiaani tunineqarpoq. Suliffeqarfik pilersaaruteqarpoq piiaaffissap eqqaani sanaartussalluni 2014 aasaata ingerlanerani. Sumiiffik pingaarnerpaaq ateeqarpoq Aappaluttoq, tamaani nunap ilaa immikkoortortaq atortussiassartalik 1 aamma 2 meter-ip missaani silitsigisoq. Pilersaarutaavoq rubin-inik safir-inillu piiaanissaq. Suliffeqarfiup ilimagivaa, sulisut 80-t missaani piiaaffimmi ammasumi sulisorissallugit. Vanadium aamma titanium Qeqertarsuatsiaat avannaani Uani aasaanerani suliffeqarfik Greenland Gold Resources Ltd. piffissami august-ip aallartinneraniik oktober-ip qeqqata tungaanut Qeqertarsuatsiaat avannaani akuersissuteqarfiusumi ujaqqat sananeqaataasa nunap assingani suliaqarnissaq pilersaarutigaat kiisalu naliginnaasumik ujaqqat sananeqaataannik misissuinissaq ingerlatissallugu. Suliffeqarfik platin-imik ujaarlerpoq (PGE), guulti, kromit, vanadium aamma titanium. Nikkeli aamma kanngussak Kalaallit Nunaata kangiani 21st NORTH-ip ilimagivaa akuersissuteqarfimmi Qusiini Tasiilap eqqaaniittumi suliaqassallutik. Pilersaarutigineqarpoq ujaqqanik misissugassanik katersisoqassasoq piffissami juli august-imilu. Jameson Land-imi suliassat Jameson Land Resources Ltd. qillerissaaq, tassani qillerissalluni meteri missaani takitigisumik putunut nut agguataakkamik kiisalu savimminissaqarfiusunik ilisimariikkanik misissueqqissaarnerit ingerlatissallugit akuersissuteqarfiusup iluani Jameson Land-imi. Suliffeqarfik suliaqarluni ingerlatsinermini qulimiguulik atussuaa, piffissami juli-mi august-imilu ingerlanneqartussaq.

13 Molybdæn-imik pilersaarusiaq Malmbjerg-ip eqqaani Tunumi Malmbjerg Molybdenum A/S suli Malmbjerg-ip eqqaani pilersaarusiani utaqqisikkallassavaa molybdæn-imut akit pissutigalugit. Suliffeqarfik aasaanerani 2014-imi suliaqarnissaminik pilersaaruteqanngilaq.

14 Kommune Kujalleq Nunap assinga aatsitassanik ingerlataqarluni suliat sumiinneranik Kommune Kujalleq tikkuussisoq. Qalipaat aappaluttup takutippaa sumiiffiit qinnuteqarfiusut, qalipaatillu tungujortup takutippaa akuersissuteqarluni misissuiffiit ingerlatat ingerlanneqartut. Qalipaat sungaartup (Nalunaq) takutippaa piiaasinnaanermut akuersissuteqarfik.

15 Killavaat Alannguani (Kringlerne) akuutissanik qaqutigoortut pillugit suliaq Narsap Qaqortortullu akornani Tanbreez Mining Greenland A/S-ip Killiavaat Alannguani misissorpai akuutissat qaqutigoortunik peqassusaa. Akuutissanik qaqutigoortoqarnera nalilerneqartarpoq makkuninnga akuutissanik peqaraangat niobium, tantalum, zirkonium aamma saviminissat qaqutigoortut. Aatsitassat tamakku atorneqartarput oqarasuaatini angallattakkani, timmisartut motorianni ingalaaminermilu. Saffiugassiassamik peqassusaa naatsorsorneqartarpoq 4. mia. tons-imik annertutigisoq. Suliamik ingerlataqarnermi ilimagineqarpoq sulisut 100-t missaani sulisorineqassasut sanaartornerup nalaani, ingerlanneqarneranilu inuit 80-it missani sulisorineqassallutik. Taakkunani naatsorsuutigineqarpoq sulisut 75 %-ii nunaqavissuussasut. Tanbreez Mining Greenland A/S-ip piiaanissamut qinnuteqaat august 2013-imi tunniuppaat. Suliffeqarfik qillerinissaminut pilersaaruteqarpoq, tassani qillerneqassalluni meteri missaani takitigisoq putunut inut agguataarlugu kiisalu annertunerusumik misissuineq ingerlanneqassalluni. Suliat ingerlannissaat naatsorsuutigineqarpoq piffissami juli-miit septemberimut pissasut. Aatsitassanik qaqutigoortunik misissuilluni suliaq Kuannersuarni (Kvanefjeld), Narsap eqqaani Greenland Minerals & Energy-p Narsap eqqaani aatsitassanik qaqutigoortunik peqarnernik misissuivoq. Aatsitassat qaqutigoortut saniatigut aatsitassaq zinkeqarlunilu uran-imik akoqarpoq. Ukiassakkut 2013-imi uran-imik radioaktiviusunillu allanik akulinnik piiaanngilluinnarnissamut politikkikkut piumasaqaat atorunnaarsinneqarpoq. Suliffeqarfiup maannakkorpiaq sulissutigaa akilersinnaassuseqarneranik misissuineq ingerlappaa, tassungalu atatillugu Avatagiisinut Sunniuteqarsinnaanerani nalilersuineq (VVM) aamma nuiaqatigiinni piujuartussamik iluaqutaasumik sunniutaasussanik nalilersuinermi (VSB) nalunaarusiat suliarineqassapput. Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfiup naatsorsuutigaa piiaanissamut qinnuteqaat tunniunneqassasoq 2014-ip naalernerani/2015-ip aallartinnerani. Suliassami naatsorsuutigineqarpoq inunnik 1000 missani sanaartornermi sulisorineqassasut aamma inuit 400-t ingerlatsinermi.

16 Kommuneqarfiit agguataarneraisa avataatigut (Tunup avannaarsua) Nunap assinga aatsitassanik ingerlataqarluni suliat sumiinneranik kommuneqarfiit agguataarnerisa avataasigut tikkuussisoq. Qalipaat aappaluttup takutippaa sumiiffiit qinnuteqarfiusut, qalipaatillu tungujortup takutippaa akuersissuteqarluni misissuiffiit ingerlatat ingerlanneqartut. Tunup avannaani Citronen Fjord-imi suliaqarneq Ironbark Zinc Limited zink-eqarneranik aqerloqarneranillu Tunup avannaarsuani Citronen Fjordimi misissuivoq. Zink aqerlorlu saffiugassiassaq 100 mio. tons sinnerlugu nassaassaavoq. Qillerinerit 200-t sinnerlugit ingerlanneqarsimapput ( m takitigisoq missaani) 2010-miik aallartittumik. Massakkorpiarlu suliaqartoqanngilaq akuersissuteqarfimmi uumap aasap ingerlanerani.

17 Suliffeqarfik sioornatigut pilersaaruteqarnikuuvoq piiaavimmik ammasumik imluunniit qaarusuliamik pilersitsissalluni. Suliap ingerlannissaanut pisariaqarpoq talittarfimmik, aqqusinernik, mittarfimmik, inissisassanik, suliarinniffimmik, ingitassanillu toqqorsivimmik, nukissiuteqarfimmik il. il pilersitsisoqassasoq sanaartornikkut. Suliffeqarfiup ilimagaa ukiumut zink-i aatsillugu pikkunarsakkamik tons zinkkoncentrat aamma aqerlumik aatsillugu pikkunarsakkamik tons-imik pilersitsisinnaasassalluni ukiuni 16-ini ingerlanneqartussamik. Piiaasinnaasoqassappat piiaalersinnaaneq 2015-p missaani aallartinneqarsinnaassooq inuit missaani sulisorineqassallutik piiaanerup nalaani. Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfiup ilimagaa piiaasinnaanermut qinnuteqaat 2014-p naalernerani tigussallugu.

18 Qillerinikkut qaqitat

19 Ornigulluni suliaqarnerit suussusaat Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfik qulaani taaneqartut saniatigut oqaatigissavaa, akuersissuteqartut ingerlataat makkua ingerlanneqarsinnaammata Aatsitassanut aqutsisoqarfik immikkut akuersinngikkaluarluni: Ujaqqat sananeqaataannik misissuinerit kiisalu misissugassanik tangooraaneq assaannarmik aqunneqarsinnaasut atortut atorlugit ingerlanneqartussamik misissueqqissaartarfimmi laboratoria-mi misissugassanik, misissugassalli makkua piffimmiit ataatsimiit qaangerneqassanngillat: o Tigoorakkat 3 tons misissuinermi sumiiffimmi ataatsimi akuersissutaasumi sinnissanngilaa aammalu katersukkallu tamakkerlugit ukiumut ataatsimut 10 tons sinnissanngilai Tigummiartagaannarmik atortoqarluni qillerineq Ujaqqat sananeqaataannik qaartartunik atuinertaqanngitsumik misissuineq (qaartartut ikitsisaasinnaasulluunniit). Suliaqarluni ingerlatsinerit tamarmik qulaani taaneqanngitsut Aatsitassanut aqutsisoqarfimmiik akuerineqaqqaarlutik ingerlanneqartassapput, tassani pineqarput: Qaartartunik atuineq Qillerinerit, tassani tigummiaannartakkamik qilleruserluni pineqanngillat Katersilluni misissugassanik piumasaqaataasunik qaagiisoqassappat Misissuilluni atortut qinngornernik ulorianartunik akoqassappata Qamutinik ingerlatsisinik, sanaartonermi atortunik assigisaanillu atuisoqassappat. Nunaminertanik aaqqissuussineq (assersuutigalugu mittarfiit, utaqqiisaagallartumik aqqusinniorneq) kiisalu sanaartorneq, ikkussuineq, illuliorneq assigisaalu. Sulluliorneq, assaaneq, majorallaffik il.il. Qulaani taagorneqartut piinnarlugit periarfissaarutsitsisoqassanngilaq pingaarnerpaatullu isigineqaratik. Akuersinissamut ilaatigut tunngavigineqartutut ilaavoq Aatsitassanut aqutsisoqarfiup/ Naalagaaffiup avatagiisinut nukissiuteqarnermullu qitiusoqarfia (DCE) piumasaqassammata, piginnaatitsissummik pigisaqartoq ingerlatassanik pilersaarutaasunik avatagiisinut sunniutaasinnaasunik nalilersuissammat. Taanna avatagiisinut sunniutaasinnaasunik nalilersuineq qinnuteqarnermut ilanngullugu suliami ilanngunneqassammat, piginnaatitsissummik pigisaqartumiik aqutsisoqarfimmut nassiunneqartussaq, ingerlatannik akuerineqassangaanni. Peqqussutip taassuma suliaqarluni ingertassat sammivai, avatagiisinut annertuumik sunniuteqarnissai ilisimaneqarmat, assersuutigalugu isikkumigut, annertussutsimigut, sumiiffimmigut suliarinerqaratalu piffissaa eqqarsaatigalugu. Aatsitassanut aqutsisoqarfiup pisortatut suliarinninnera, tassani pineqarpoq akuerinnittarnerit, piginnaatitsissummik pigisaqartoq akuersissutinik piginnaatitsissutinillu allanik qinnuteqarnissaminut pisinnaatitaajunnaanngilaq, inatsisit allat atuuttut aatsitassaqarnermut inatsisiniit allaaneruppata.

20 Ornigulluni suliaqarnermut malittarisassat Malittarisassatut naliginnaasutut atuuppoq, ornigulluni suliassaqarfimmi ingerlatsissagaanni makkua eqqarsaatigineqartariaqarput: Suliaq isumannaatsumik avatagiisillu eqqarsaatigilluarlugit ingerlanneqartariaqarpoq Uumassusillit piaaraluni ajoqusersorneqassanngillat Nunap qaava naasoqassusialu piaaraluni ajortisarneqassanngillat. Misissugassanik katersinermi naggorissumi issoq qaqeqqaarneqassooq katersiuvimmiik, inaanullu utertinneqassalluni katersireernerup kingorna Migutsitsisinnaaneq allanillu ajoqusiisinnaaneq avatagiisinut minnerpaaffilerslugu suliaq ingerlanneqassooq Suliaq ingerlanneqassanngilaq inunnut allanut inuulluunniit allap pigisaanut navianartunngorlugu Allat piniarnerat, pisaat, aalisarsinnaanerat suliffeqarfilluunniit alla ajoqusersorneqassanngilaq suliaanilluunniit pisariaqanngitsumik ajornanerulersitsissanani Qanganisarnitsat, uuttortaanermi atortut kiisalu uuttortaaviit sanaartukkallu allat ajoquserneqassanngillat Ornigilluni malittarisassat makkua sammisat naleqqussartarpai: Silaannakkut angalaneq, qamutinik angalaneq immakkullu angalaneq Qanganisarnitsat, qanganisarnitsat nassaat il.il. Attaveqaatit Orsussat, nunami orsussat puui Tammaarsimaneq, tassani pineqarlutik eqqagassanik aqutsineq, kiisalu iluarsaassineq Upalungaarsimaneq Uumasunut sumiiffiit pingaarutillit, kiisalu sumiiffiit eqqissisimatitat Qillerineq qillerinerillu allat Qamutinik motoorilinnik angallanneq Eqqussineq, assartuineq, toqqortaqarneq qaartartunillu atuineq Aatsitassanut aqutsisoqarfimmut nalunaarusiorneq. Arlaannik apeqqutissaqartoqarpat imaluunniit oqaaseqartoqarusuppat 2014.imi suliassat pilersaarutaannut tunngatillugu, Aatsitassanut aqutsisoqarfimmut saaffiginnittoqarsinnaavoq uunga imaluunniit oqarasuaat

21 Annikitsumik ingerlataqarnissamut akuersissutit Aatsitassanut inatsisit nutaaq 1. januar 2010-miilli atuutilerneranut atatillugu sinaakkutissanik pitsaanerusunik pilersitsisoqarpoq taamaasillunilu annikitsumik suliaqarsinnaanermut ingerlataqarsinnaaneq periarfissanngorluni pitsaanerusoq. Kalaallit Nunaanni innuttaasut tamarmik namminneq piumasaminnik aatsitassanik katersisinnaapput annerpaamik kr ,- nalilinnut, taamaattorli aatsitassanut nalituunut atuutinngilaq (diamantit, rubinit, safir ) Aatsitassanik katersisoqarpat kr ,- sinnerlugu nalilimmik imaluunnit annertunerusumik suliaqarusulluni ingerlatserusukkaanni, annikitsumik ingerlataqarnissamut qinnuteqartoqarsinnaavoq, annikitsumik ingerlataqarnissamut akuersissut kisermaassilluni, kisermaassinaniluunniit. Annikistumik ingerlataqarnissamut akuersissutit pisinnaatitsipput aatsitassanik misissuinissamut piiaanissamullu. Annikitsumik ingerlataqarnissamut akuersissut kisermaassinertaqanngitsoq piginnaatitsissummik pigisaqartumut pisinnaatitsivoq, atortunik tigummiaannartakkanik atortoqarsinnaanermut, aatsitassanik ujaarlernermut katersinermullu kommuneqarfimmi ataatsimi sumiluunniit akuersissuteqarfioreersulli minillugit (Aatsitassanut aqutsisoqarfiup nittartagaani takuneqarsinnaapput). Annikitsumik ingerlataqarsinnaanermut akuersissut kommuneqarfiit avataaniittunut akuersissutigineqarsinnaanngillat. Annikitsumik ingerlataqarsinnaanermut kisermaassilluni akuersissut isumaqarpoq, inuit allat suliffeqarfiilluunniit aatsitassanik katersisinnaanngillat akuersissuteqarfiusumi. Annikitsumik ingerlataqarsinnaanermut kisermaassilluni akuersissut 1 km2 annertutigisarpoq, akuersissuteqartorlu ataaseq amerlanerpaamik annikitsumik ingerlataqarluni akuersissutinik tallimanik pigisaqarsinnaavoq ukiup ataatsip ingerlanerani. Piginnaatitsissummik pigisaqartoq suliaqarnermini atortorissaarutinik assigiinngitsunik amerlanerusunik atuinissaminut periarfissinneqarsinnaavoq misissuinermini piiaanerminiluunniit. Annikitsumik ingerlataqarsinnaaneq periarfissaasoq ilisimaneqariartuaarnera ilutigalugu, ilimagineqarpoq annikitsumik ingerlataqarluni misissuineq piiaanerlu kisermaassilluni kisermaassinanilu akuersissutinik amerlanerusunik tunniussisalernissaq. Annikitsumik ingerlatsilluni akuersissuteqartarnermi ilitsersuineq qinnuteqaatinillu qinnuteqarnermi immersugassat aaneqarsinnaapput uani nittartakkami nassiunneqarlutillu Aatsitassanut aqutsisoqarfimmut saaffiginninnikkut. Maannamut annikitsumik ingerlataqarsinnaanermut kisermaassilluni akuersissutit 11-i akuersissutigineqarsimapput. Kisermaassineqartaqanngitsullu akuersissutit 10-t tunniunneqarsimallutik.

22 Attaveqarfissat Kommune Nittartagaq Qaasuitsup Kommunia Qeqqata Kommunia Kommuneqarfik Sermersooq Kommune Kujalleq Aatsitassanut aqutsisoqarfik (RS) Imaneq 1A, 201 Postboks Nuuk Nittartagaq: Oqar: Aatsitassanik suliassaqarfinnut avatagiisinut aqutsisoqarfik (EAMRA) Imaneq 1A, 601 Postboks Nuuk Nittartagaq: DCE Naalagaaffiup avatagiisinut nukissiuteqarnermullu qitiusoqarfia Nittartagaq: Pinngortitaleriffik (GN) Postboks Nuuk Nittartagaq: De Nationale Geologiske Undersøgelser for Danmark og Grønland (GEUS) Nittartagaq: Arktisk Kommando Aalisartut Aqquttaa Nuuk Oqar: Fax: Aatsitassanik suliffeqarfiit misissuisut attavevigineqarsinnaasut allattorsimassia Kalaallit Nunaanni aatsitassaqarneranik misissuisut piiaasullu ingerlatsisut, toqqaannartumik attaveqarfigineqarsinnaapput ataani allaqqasumut saaffiginninnikkut. Attavigineqarsinnaasunik ilisimatitsissut nutartigaq Aatsitassanut Ikummatissanullu aqutsisoqarfiup nittartagaani takuneqarsinnaavoq