JYVÄSKYLÄ STUDIES IN THE ARTS 74 A,88" K@DFFH,*H Q+9?%+7 A+C+) 93O?; 19! Мир героев романа Александра Солженицына В круге первом Esitetään Jyväskylän yliopiston humanistisen tiedekunnan suostumuksella julkisesti tarkastettavaksi yliopiston vanhassa juhlasalissa (S 212) heinäkuun 28. päivänä 2001 kello 12. E F@(:"F4b 'J<">4H"D>@(@ L"8J:\H,H" I>4&,DF4H,H" _&bf8`:b BJ$:4R>"b 2"V4H" *4FF,DH"P44 >" F@4F8">4, JR.>@6 FH,B,>4 *@8H@D" L4:@F@L44 F@FH@4HFb 28-(@ июля 2001 (@*" & 12 R"F@& & EH"D@< "8H@&@< 2":, I>4&,DF4H,H" (S 212) UNIVERSITY OF JYVÄSKYLÄ JYVÄSKYLÄ 2001
Q+9?%+7 A+C+) 93O?; 19! Мир героев романа Александра Солженицына В круге первом
JYVÄSKYLÄ STUDIES IN THE ARTS 74 A,88" K@DFFH,*H Q+9?%+7 A+C+) 93O?; 19! Мир героев романа Александра Солженицына В круге первом UNIVERSITY OF JYVÄSKYLÄ JYVÄSKYLÄ 2001
Editors Matti Vainio Department of Musicology, University of Jyväskylä Olli Ahonen Publishing Unit, University Library of Jyväskylä URN:ISBN:9513912183 ISBN 951-39-1218-3 (PDF) ISBN 951-39-0958-1 (nid.) ISSN 0075-4633 Copyright 2001, by University of Jyväskylä
A% FJV>@FH4, 8@(*" < R4H",< 4:4 F@2,DP",< J*@,FH&,>>@, BD@42&,*,>4, @F>@&>@6 &@BD@F, &@2>48"`V46 & >",6 *J, &F,(*" H"8@&: J-8", > RH@ H 2" R,:@&,8? 3 R,< @H:4R", \Fb @H &F, :`*,6, 8@H@D b 2>"`, 4 RH@ <@, \ <>, F8"2"H\ >@&@(@ @ H@<, 8"8 >"*@ F<@HD,H\ >" >" J 42>\?..= @ (9,& @:FH@6. 32 AAD,*4F:@&4b 8 F@R4>,>4b< '4 *, ;@B"FF">"@)
ABSTRACT Forsstedt, Pekka Man in the Face of Evil. The World of Heroes in Aleksandr Solzhenitsyn s Novel The First Circle. Jyväskylä: University of Jyväskylä, 2001, 171 p. (Jyväskylä Studies in The Arts, ISSN 0075-4633; 74) ISBN 951-39-1218-3 Summary (Diss.) The study is concerned with the worlds of heroes in Aleksandr Solzhenitsyn s novel The First Circle. The main methodological principle is tracing and analysing the point of view of the hero and the ways in which it is narrated ( close reading ). The work consists of two parts, titled Power and Man and the System. Approaches vary from socio-critical and historical ones to psychological and philosophical enquiries. On the basis of such multi-faceted criticism, the poetical canvas of the novel is constructed. The analysis proceeds along the lines of the plot of the novel. One of the most important aspects of this particular novel, and of the author s whole artistic work, is its grounding in facts. The novel is structured as a kind of collage of elements of reality, where the relations between the parts play a central role. On the ethical measure, the main problem of the novel is the problem of evil and it s relation to the individual, on the other hand, and to society as a whole on the other. The context is Russian history, one of its darkest times of Soviet power, the late Stalinism. What kind of people then lived in Russia, what did they do, how did they feel and think? The purpose of this work is to constitute the universality of the concept of man in the context of this particular novel. The characters in it are the same as humans anywhere and anytime, but they are subjected to incredibly harder conditions than people usually are. Thus Solzhenitsyn s novel is like a laboratory of human ethics, where the motivation behind people s actions is divided between the spirit and the pleasure, and the many combinations they form. The novel is also considered in relation to the great tradition of Russian literature and thought. Keywords: The First Circle by Aleksandr Solzhenitsyn, characters, history, system, power, conscience, evil
Author s address Pekka Forsstedt Tyyppäläntie 2 A 5 40250 Jyväskylä E-mail: pekka_forsstedt@hotmail.com Supervisor Professor Erkki Peuranen Department of Russian University of Jyväskylä, Jyväskylä, Finland Reviewers Professor Erkki Peuranen Department of Russian University of Jyväskylä, Jyväskylä, Finland Professor Vladimir Zaharov Department of Russian Literature Petrozadovsk State University Petrozadovsk, Russia Opponent Professor Vladimir Zaharov Department of Russian Literature Petrozadovsk State University Petrozadovsk, Russia
?!%?C! ;@6 4>H,D,F 8 H&@DR,FH&J E@:,>4P >" &@2>48 & >"R":, 70- (@*@& B@F:, BD@RH,>4b D"FF8"2" A?*4> *,>\ 3&">" ),>4F@&4R"@ 4 >, @F:"$,&",H B@ F,6 *,>\. E:,*FH&4,< H@(@ 4>H,D,F" b&4:@f\ 8"8 42JR,>4, DJFF8@(@ b2 8" 4 8J:\HJD, H"8 4 20-:,H>bb 42>\ & C@FF44. %@:,6 F:JR"b b 4: >,B@*":,8J @H H@(@ <,FH", (*, BD@4F @*bh @B4F &",<, & D@<">, A% 8DJ(, B,D&@<@ F@$ H4b, 4, &@2<@ >@, H@ @$FH@bH,:\FH&@ &<,FH, F J$, *,>4,< & >P48:@B,*4R>@FH4 4 (:J$4>,, " H"8, R.H8@6 FHDJ8HJD>@FH4 B@&,FH&@&">4b, B@2&@:4&,6 '..::` >"2&"H\ H@H D@<"> AF@$@D@< FD,*4 D@<">@&@, 4 FH":4 B,D& < H@:R8@< 8 D"$@H, >"* *">>@6 H,<@6. A@ @*J D"$@H b FH"D":Fb H"8, 4FB@:\2@&"H\ & 4FF:,*@&">44 F&@6 @B H 42>4 & C@FF44 4 &@FBD4bH4, D,":46 F@&,HF8@6 4 F@&D,<,>>@6 DJFF8@6 42>4 4 4FH@D44. $:"(@*"D` &F, <@4 DJFF84 4 L4>F84 8@::,(, @8"2"& 4 <>, B@**,D 8J & D"$@H, >"* *4FF,DH"P4,6, <@` F,<\` 4 D@*4H,:,6, " H"8, I>4&,DF4H,H _&bf8`:b 2" BJ$:48"P4` >"FH@bV,6 8>4(4. _&bf8`:b, 4`:\ 2001 (. A,88" K@DFFH,*H
!"#$%&'()$ ABSTRACT "* '+*"%' 1 ++$#$()$...13 2 ",-). ",/"% %"0'('...23 2.11 2 3456733 4689:;3< 76=:;:... 23 1 2.21 >?:@;:< 5A=: 76=:;:... 24 2.3 #@: 4BCA5;DE FA;57: G6@A45@6@:;3<...24 2.4 #7:=:538= G6@A45@6@:;3<1...25 2.5 >?:@;:< 39A< 76=:;:...26 2.6 2?:443HA4I6A A93;45@6 @7A=A;3, =A45: 3 9AJ45@3<. K76;656GD. 26=G683F3< 76=:;:1...26 2.7 &:;7 76=:;:1...28 2.8!=D4? ;:8@:;3<...29 2.9 L;F3I?6GA93H;645M 76=:;:...29 3 +N'!*O1...30 3.1 '5:I: ;: @?:45M. "93; @ G6?A @63;. /@6;6I );;6IA;53< - 8:@<8I: 1 76=:;;6P6 9AJ45@3<...30 3.2 11!345A=: P64Q9:745@A;;6J RA86G:4;6453 I:I 6G67: @?:453. )4G6?;35A?M 3 3;457QIF3<. A(A46@A7SA;45@6 HA?6@AI:@. %6?M 4?QH:< @ C38;3 3 3456733... 32 3.3 )45673< S:7:SI3. %:8@A;H:;3A =3T6@. A/7<H:<?BR6@M@ I %64433-5:J;DJ 9@3P:5A?M 46?CA;3FD;4I6P6 5@67HA45@:. %QI6@6935A?313 4345A=:...33 3.4 Homo apparaticus 0:=Q73;.!AI7A5;:< 5A?AT6;3<. 1 K76;656G S:7:SI31...35 3.5 0;6P6?3I645M 4345A=D.!3=6HI: -!A7:T3=: +35:?MA@;:. 1,36P7:T3< I:I 47A945@6 G6I:8: 46@A54I6P6 6RUA45@: 38;Q573. 1 26;I7A5;645M 3 56H;645M T:I56@ 3 9A5:?AJ B @:C;:< HA75: 46?CA;3FD;4I6P6 7A:?38=:. VQ;IF3< 4BCA5:. %:89@6A;;645M HA?6@AI: Q #6456A@4I6P6 3!6?CA;3FD;:...39 3.61 N3F6 @?:453 =6CA5 RD5M 3 HA?6@AH;D=. );T67=:53@;:< ;:P7QCA;;645M 5AI45: 76=:;:. W73X=D 4I7D56P6 @689AJ45@3< ;: H35:5A?<. /:4AI7AHA;;645M 7:R65D 67P:;6@ RA86G:4;6453.,6<8;M P?:4;6453. +?:45M G6 65;6SA;3B I R?38I3=18:I?BHX;;DE1...43 3.7 11"G67: @?:453 - A4:=696@6?M;:<, ;AG76R3@:A=:< G6769:@. NAJ5A;:;5D!=6?64396@, YQ45A7=:; 3 PA;A7:?,Q?MR:;BI...48
3.8 *7A5M< @?:45M. Y3I3; - 0DS3;. 0AE:;38= @A7R6@I3 64@A96=35A?AJ. AW76TA443<@ 6GA7HAI345:. 067:?M;6A1 G7A@64E6945@6 8:I?BHX;;DE...49 3.9 +D4S3A ZSA?6;D @?:453. V:I5D 3 T3IF3<. 2:R3;A5 'R:IQ=6@:. 1 )A7:7E3< @?:453. %35Q:?M;DJ <8DI. 'R:IQ=6@ - 3P76I 3?3 GASI:? 1 +;Q57376=:;;:< 4=A;: C:;76@...53 3.10 )45673< 3;CA;A7-G6?I6@;3I: [I6;6@:. W43E6?6P3HA4I3J =AE:;38= I6;T67=3454I6P6 65;6SA;3< I 9AJ45@35A?M;6453...59 3.11 2?:7:. W76RQC9A;3A 468;:;3<...64 3.12 + 4345A=A?3 8?6?...66 4 \$N"+$2 )!)!*$0'1...70 4.1 (:F3< 3 3;93@39. )45673< NM@: %QR3;:. )9A6?6P3< I6==Q;38=: 1 I:I @A7:. 26?MF6 6R39 '9:=: %6J5=:;:...70 4.2 >?AR (A7C3; I:I alter ego :@567:. (A7C3; 3 %QR3; B 4E6945@: 3 7:8?3H3< 4Q9AR 3 E:7:I5A76@. /:P:9I: 3456733: ;: HA=?B93 8:R?Q93?34M...74 4.3!G67 (A7C3;: 3 %QR3;: 6 4H:45MA. )E =A569D ;:R?B9A;3J ;:9 C38;MB...76 4.4 W76AI5D %6J5=:;: 3 [I6;6@:. 26;T67=38= 3?3 C38;M G6 46@A453. +A7A;X@. +:73:F3< 5A=D V:Q45:. +DR67 (A7C3;:...81 4.5 WA7A4AHA;3< HA?6@AHA4I3E 4Q9AR. (6H;DA =D4?3 (A7C3;:. %:8P6@67 4 %Q4MI6J B 53G3H;DJ 9?< 7Q44I6J?35A7:5Q7D G634I G7:@9D. *AE;3I: 7A=:76I...84 4.6 %:8P6@67!6?6P93;: 4 (A7C3;D= A;: 976@:E@ - 4IAG53F38= (A7C3;: 3 E73453:;45@6!6?6P93;:. %:8;3F: 4 (A7C3;D= @ 3E 65;6SA;33 I 4345A=A. W6?A=3H;6A 65;6SA;3A!6?CA;3FD;: I #6456A@4I6=Q 3 AP6 PA76<=...87 4.7 W7:@3?: #=3573<!6?6P93;: - GQ5M @ 5@67HA4IQB?:R67:5673B G34:5A?<!6?CA;3FD;:. 0A569 Q8?6@DE 56HAI. *:J;:!6?6P93;:. 27:J;6453AP6 4Q9MRD...91 4.8 )45673< #=3573<!6?6P93;:. $P6 @8P?<9D ;: 6RUA45@A;;QB C38;M. A)86R7A5A;3A 3 96476HI: - 3?3 ;A C35M ;3I6P9:@.!=D4? :;6;3=;6P6 CA75@A;;6P6 PA7638=: 9?<?3H;6453 3 6RUA45@: - I?BHA@6J @6G764 76=:;:...93 4.9 \A?6@AI @ G?A;Q 39A6?6P33. )4I7A;;3J I6==Q;38= NM@: %QR3;:... 96 4.10 /;:HA;3A 659A?M;6P6 AT7:P=A;5: 5AI45:@ @ I6=G683F33 P?:@D 3 76=:;:. )45673< 3;CA;A7: W65:G6@:.!@6R69: @DR67:. 2?3SA 46@A56?6P6@ homo soveticus...102 4.11 W6 GQ53 ;: 4@39:;3A.!3=@6?3H;645M, 6R7:8;645M G6@A45@6@:;3<. W7:@9: 9A5:?3. (A7C3; 3 PA763 76=:;538=:. %:8=DS?A;3A (A7C3;: 6 4@6X= G738@:;33: AQ8;:5M 3 G6;<5M! 65I6G:5M 3 ;:G6=;35M!...104 4.12 (:9< 3 >?AR. (:5:?M< >A7:43=6@3H.!@39:;3<...109
4.13 >A7:43=6@3H. ]HX;DJ 3 6RUA45@6. NBR3=:< =D4?M #6456A@4I6P6 3 AX 65P6?64I3 @ 76=:;A. *AE;6-Z?35:...115 4.14 AK6C9A;3A@ (A7C3;: A@ ;:769@.!6?CA;3FD; contra *6?456J. 2735A73J!G37396;:...119 4.15 N35A7:5Q7: 3 34IQ445@6 @ G?A;Q 39A6?6P33. >:?:E6@ 3 26;97:SX@. A%DF:73 >7::?<@...123 4.16 );;6IA;53J G64?A 8@6;I:...127 4.17 +DR67 );;6IA;53<...128 4.18 (35M '73:9;D. &38;M @ 8:5@67A - 4G646R ;AQH:453< @6?C3. W64?A9;3J S:P );;6IA;53< - RQ;5 G7653@ 65F: 3?3 CA75@: 8: 65F:?...134 4.19 #@6J;:< I6?MFA@:< I6=G683F3< 76=:;:. W73;<53A 4Q9MRD. );;6IA;53J @ 34GD5:;33 >]N:P6=...137 /'2N^\$()$... 143 YHTEENVETO... 149,),N)">%'V)[... 154
1!!"#"$%" &'()*(+,* -../(),012-3 )122,4 '15,+6 30/3(+.3 *-' 7(',(0 ',*121 8/(9.12)'1 :,/;(2-<621 A! 9'=7( >('0,*@ 919 0,?*,;2,.+@ >,23+@ -)(42=A >',5/(*1+-9= ',*121,?21B(2-(, 9,+,',( -*(A+,+)(/@26( 7(',- ',*121, -C.=)@56, B=0.+01, '1?*6D/(2-3 0.A;(+2,4-9,*>,?-<-,22,4.+'=9+='( ',*121, 1 +19;(.(9'(+ +,7, E.+(+-B(.9,7, - E+-B(.9,7, 0,?)(4.+0-3, 9,+,',( ',*12 -*((+ 21 B-+1+(/(4.!65,' E+,4 +(*6,5F3.23(+.3 919 (G 2(-?=B(22,.+@A (0 5,/@D-2.+0( '15,+, ',*12(,5.=;)1(+.3 D(.+13 2(912,2-B(.913 -,B(2@,+/-B1AH13.3,+ >,./()2(4 '()19<-3), +19 - +(*, B+, 0.1*,4.=+-.0,(7, +0,'B(.+01 :,/;(2-<62,.+1G+.3, 2(.*,+'3 21,7',*2,( 9,/-B(.+0, /-+('1+='6, >,.03H(22,4 (7, ;-?2- - +0,'B(.+0=, 06D()D(4 0,.2,02,*?1 >'()(/1*- I,..--, 2(>,23+6* 919 >-.1+(/@, >,.+10-0D-4 0 <(2+'.0,(7, +0,'B(.+01 2( +,/@9, 5,'@5=..,0(+.9-* +,+1/-+1'-?*,* -,5H(.+0(226( >',5/(*6, 2, >'(;)( 0.(7,, +19 ;( 919-0(/-9-( 9/1..-9- '=..9,4 /-+('1+='6 19 0(91, )=C,02,-E9?-.+(2<-1/@2,( -?*('(2-( ;-?2- B(/,0(91. J1>'(+ 21 >=5/-91<-A >',-?0()(2-4 :,/;(2-<621 0 I,..-- - 21 -?=B(2-( (7, +0,'B(.+01 >'-0G/ 9 +,*=, B+, 21 ),/7-( 7,)6 <(2+' -?=B(2-3 (7, +0,'B(.+01 >('(*(.+-/.3?1 '=5(;. K1* 06C,)3+ *,2,7'1L--, (7, ;-?2- - +0,'B(.+0( (Drozda 1966, Lukács 1970, Labedz 1971, Rothberg 1971, Burg 1972, Daix 1973, Grazzini 1974, Moody 1976, Clement 1976, Allaback 1979, Nivat 1980, M'1.2,0-N(0-+-2 1983, Scammel 1984, O2(('.,2 1984, Suchanek 1994, Thomas 1998),, (7,,5H(.+0(22,->,/-+-B(.9-C (Barker 1977, Carter 1977, M,712 1982, O+='*12 1988), *,'1/@26C (Ericson 1980) - '(/-7-,?26C (Nielsen 1975) 0?7/3)1C.!.0,(4.+1+@( A&'10-/, >,./()2-C 0('D9,0@,,>=5/-9,0122,4 0 ;='21/( AP'12-@ 0 1983 7,)=, Q1'-3 O2(('.,2.'102-01(+ >('0,21B1/@264 01'-12+ ',*121 - (7, >,)<(2?='2=A 0('.-A,. 9,+,',4 -.)(/126 0.( >('(0,)6 21-2,.+'1226( 3?69- - 9,+,'13 30/3/1.@ >'()*(+,* -../(),012-4 ),,>=5/-9,012-3 0 1978 7,)= 0 >('06C )0=C +,*1C 0('*,2+.9,7,.,5'12-3.,B-2(2-4 912,2-B(.9,7, +(9.+1. R21 =.+1210/-01(+, 2(.*,+'3 21 >'()=5(;)(2-3 2(9,+,'6C -../(),01+(/(4 (M'1.2,0-N(0-+-2 1983) >('() AM'=7,*-96" - +19.1* >-.1+(/@,5,?21B-/ >,./()2AA 0,..+12,0/(22=A '()19<-A ',*121-5(..>,'2,( >'(-*=H(.+0, A1+,*2,7,@.A;(+1. S,/@D-2.+0,?1>1)26C '15,+, :,/;(2-<62( -*(A+ /-5, 302, 5-,7'1L-B(.9-4 =9/,2, /-5, >,.03H(26 >,/(*-B(.9,*=,5.=;)(2-A
14 >'(-*=H(.+0(22, *-',0,??'(2B(.9-C >,?-<-4 >-.1+(/3, (7, >,/-+-B(.9-C 0?7/3),0, >=5/-<-.+-9-, -.+,'-B(.9-C 9,2<(><-4 - +.). T=),;(.+0(22,(.0,(,5'1?-( (7, +0,'B(.+01 30/3(+.3 >'()*(+,* '1..*,+'(2-3 0 *,2,7'1L-- #;. M='+-.1 Solzhenitsyn=s traditional imagination. (Curtis 1984) 8*('-912.9-4 -../(),01+(/@ '1..*1+'-01(+.+-/@ >-.1+(/3,,++1/9-013.@,+ >,/,;(2-4, '1?'15,+1226C 0 +'=)1C I.U9,5.,21, -,>-'13.@ 21,>>,?-<-A *(+1L,'1 - *(+,2-*-3. R2,+*(B1(+ >1'1//(/-. #,.+,(0.9-*, K,/.+6*, N(.9,06*, V(C,06*, J1*3+-26* - )'. $1-5,/(( =)1B213 *,2,7'1L-3, :,/;(2-<62( >'-21)/(;-+ >('=,)2,7, -?.1*6C 10+,'-+(+26C?1>1)26C '=.-.+,0, +,29,*=?21+,9= '=..9,4 9=/@+='6 >',L(..,'= W(2(0.9,7, =2-0('.-+(+1 W,';= $-01. M2-71 W. $-01 - >,>6+91 )1+@ <(/@264 >,'+'(+ 8/(9.12)'1 :,/;(2-<621-919 B(/,0(91, - 919,5H(.+0(22,7, )(3+(/3, - 919 >=5/-<-.+1, - 919 *6./-+(/3, -)(,/,71, -.+,'-91. % - B+,,.,5(22, '()9,.+2, - 919 >-.1+(/3, C=),;2-91./,01. $()1',* 0 +(/(-2+('0@A -?0(.+2,*= L'12<=?.9,*= ;='21/-.+= S.&-0, :,/;(2-<62 -.1* 21?01/ E+= 92-7= 919 ()01 /- 2( ()-2.+0(22=A, 10+,'= 9,+,',4 (7, +0,'B(.+0, -2+('(.2, 2( +,/@9, 919 >,/-+-9=, L-/,.,L= -/- -.+,'-9=, 2, - 919 /-+('1+='2,*= 9'-+-9= - -.+,'-9= /-+('1+='6.!.0,(4 92-7( W,'; $-01 )1/ 2(,5C,)-*=A 5-,7'1L-B(.9=A -2L,'*1<-A, C1'19+('-.+-9=,.2,026C 21>'10/(2-4 +0,'B(.+01 8. :,/;(2-<621 -.,)(';1+(/@264 121/-? (7, 7/1026C >',-?0()(2-4 0, 0.(4 -C ;12',0,4 - C=),;(.+0(22,4.>(<-L-B2,.+-. R.+1210/-01(+.3,2-21 121/-?( ',*121 A! 9'=7( >('0,*@. :/()=(+,+*(+-+@, B+, 2(.*,+'3 21 =0/(B(2-( 2(9,+,'6*- >1'1//(/3*- (#12+( - $(';-2,!('7-/-4 - :,/,7)-2; =?2-9- D1'1D9- - '6<1'- P'11/3; :,/,7)-2 - *1'9-? )( N12+(219, A)=D1 012)(4.9,7, 5=2+1@, I=5-2 - :-*=')E2, A)=D1 >/(5(4.9,4 5,'@56@, $(';-2 - P,0E2,.03?12264. +(* - )'=7-* - 0.( +',( - 7(',- ',*121!-9+,'1 PA7, A#(032,.+, +'(+-4 7,)@), (7, *,2,7'1L-3?1+'17-01(+,B(2@ 01;26( 1.>(9+6.!,->('06C,,2.+10-+ ',*12 0 '3) )'=7-C >',-?0()(2-4 >-.1+(/3 0 -../(),012-- A9,2<(><-- '=..9,4 21<-,21/@2,4.=)@56@. W,'; $-01.B-+1(+, B+,.0,A 9,2<(><-A '=..9,4 21<-,21/@2,4.=)@56 :,/;(2-<62 21B-21(+ -.>6+601+@. >@(.6 A&/(22-9-@, 9,+,'13 >('0,21B1/@2, 21?601/1.@ A#(915'-.+6 5(? )(915'3@. J)(.@ 0 '1?7,0,'( I=5-21 -!,',+62<(01 0>('06( 0,?2-91(+ +(*1 A',;)(2-3 5=2+1 - )=C,02,7,,52,0/(2-3 0.1*,* 3)'( 91+,';2,7,,>6+1@. ($-01 1992, 56) X+, +(*1 A)(915'-.+,0 5(? )(915'3@, +, (.+@ 5=2+1 5(? E>-?,)1 21 :(21+.9,4 >/,H1)-,.+,/@ +(1+'1/@2,7,, 121C',2-B2,7, -.+,/@ 2(*6./-*,7, >'-.+1/-2.9,* '(;-*(, 30/3(+ 2( 9'1.264 >,)0-7 21 *-'=, 1 >,)0-7 2(?1*(+264,,.+1AH-4.3 2(-?0(.+26*, >,)0-7 /-D@ >('() /-<,*.0,(4.,0(.+-. I=5-2 0 E+,4 >@(.(, 7)(,2, 919-0 AM'=7( >('0,*@, >'10,0('264 *1'9.-.+, *(B+1(+, 2,06C )(915'-.+1C,!,',+62<(0 ;( -, 0,..+12-- 21',)1, >'(,5'1;(22,7, PYN17,*: A"./-,;-)1(+ 21. >('(0,',+,- #14-+, S,7! - +, 2( D->=B13 )0,'32.913-7'1 R+ D1*>12.9,7,,,+ =.+'-<..('(5'1, $(?1(*26( *(B+12@3, B+, +1* 56/,, 7)(, - $, 0,+ E+,+ 9'3;-.+64 21',), $1.+'1)10D-4.3 21 51/12)(.@ (8, 146)
N(+,* 0 M,9-K('(9(, 0>('06( >,/=B-0 >('()6D9=,+ /17('3-5,/(?2-, :,/;(2-<62 '1?)=*601(+ 21) /-+('1+='2,4 L,'*,4, 9,+,'13 /=BD( 0.(7,,+0(B1/1 56,>6+= - 0(.+- A>/(22-9,0@: 0(.+-, 5=2+( 0.-+=1<-- 15.,/A+2,4,5(?),/(22,.+-. $-01?1*(B1(+, B+,.*(H(2-(,+ '122-C )'1*1+-B(.9-C,>6+,0 9 >',?( >'-02(./, 0 ',*12 2( +,/@9, 7/102=A +(*=, 2, - 2(9,+,'6( B('+6 )'1*6: >('(0(. )-1/,71,.-*0,/-?1<-A )(4.+0-3,.,5/A)(2-( 9/1..-B(.9-C A+'GC ()-2.+0@.!,-0+,'6C, W.$-01,+*(B1(+ L-/,.,L.9-( 1.>(9+6 ',*121, (7, )-1/,7-B2,.+@, >,/-L,2-?*. %../(),01+(/@,+*(B1(+, B+, )/3 :,/;(2-<621 D1'1D91 56/1.0,(,5'1?2,4 A891)(*-(4@. V(+6'( 7,)1 >-.1+(/@ 0G/ )-1/,7..1*6*- 2(?10-.-*6*- - >',.0(H(226*- =*1*-.0,(4.+'126. A! E+,4 =.+2,4, )-1/,7-B(.9,4 L,'*( -2+(//(9+=1/@26C.>,',0 (.+@ B+,-+,.,9'1+,0.9,(... Z-/,.,L.9-*,+5/(.9,* >/1+,2-?*1 >',2-92=+1 7/10213 -)(3 ',*121.@ ($-01 1992, 60) J)(.@ *6 2( 0, 0.G*.,7/1.26. W.$-01. T,+3 ',*12 A! 9'=7( >('0,*@ - *,;2,,>'()(/-+@ 919 L-/,.,L.9-4,,2 0.G ;( 06'1.+1(+ - >('()1G+ ;-0,4,>6+ - *2,7,B-./(226( '(1/@26(.=)@56, - -*(22, E+1.+-C-3 ;-0,4 ;-?2-, >('()12213 0 +,B26C,5'1?1C - )(+1/3C, 30/3(+.3 +(* -.>6+1+(/@26* >,/(*, 21 9,+,',* >',0('3A+.3 0.( 7,/,026( +(,'--. &,./()2((./,0,,.+1G+.3 2(?1 L-/,.,L-(4, 1?1 ;-0,4 ;-?2@A.!-+'(+@-C, -../(),01+(/@ >,)BG'9-01(+ *1+(*1+-B(.9=A 1'C-+(9+,2-9= ',*121. &,?)2((,2 21?,0G+ >,E+-9= >',-?0()(2-4 :,/;(2-<621 ), AM'1.2,7, M,/(.1@ >,E+-9,4 0?/G+1 ($-01 1993, 288) - 06B/(2-+ )01 (G 7/1026C E/(*(2+1: A.9'6+13 1//(7,'-3 51D2-, 0,?2(.(2-3, 0-)(2-(!(B2,7, B('(? H(/@ 0.0,)(@ - A.0,5,)264 )-1/,7,... 9,**=2-91<-3 )=D, >'(,),/(01AH13 +3;(.+@ '15.+01.A ($-01 1993, 288) P->2,+-B(.9,(,B1',012-( ',*121, >,) 0/1.+@ 9,+,',7, >,>1/ - K01'),0.9-4, 9,7)1 21 &1.C= 1964 7,)1 B-+1/ ',*12 0 A,5/(7BG22,4@ >3+,4 0('.-- = 10+,'1 0 I3?12-1, -*((+.0,-* -.+,9,*, >, *2(2-A $-01,,5-/-( >,)/-22,7, *1+('-1/1. S,71+.+0, >('(;-+,7,,'712-?=(+.3?)(.@ )1',* *1+(*1+-91, L-/,.,L1 - ',*12-.+1 - - 0 E+,*.,B(+12--, 9,+,',(,521'=;-01(+.(53 0 E+,* >',-?0()(2--. 5,/@D(4,B(0-)2,.+@A, B(* 0 )'=7-C, 0-)-+ -../(),01+(/@.0,(5'1?-( E+,7, ',*121. AX+,.1*,( 0),C2,0(22,( (7,.,B-2(2-(@, - >-D(+ $-01. ($-01 1992, 64) $1 J1>1)( 06D/- - )0( )-..('+1<-- >, ',*12=.! )-..('+1<-- #;,21 #=2/,>1 (Dunlop J.P. Solzhenitsyn s First Circle. Yale U. 1973) 7/10264,5F(9+ -../(),012-3 -.+1/-2.913 *1D-21 0/1.+-. A%2L('21/@264 *-'@.+1/-2.9,7, 0'(*(2-.'102-01(+.3. A1),*@ #12+(,,5.=;)1A+.3 B(/,0(B(.9-( L19+,'6, >,))(';-01AH-( +('',', >'-B-26, >, 9,+,'6* /A)- 065-'1/-.,+'=)2-B(.+0,. >'(.+=>2,4 0/1.+@A. K19;( =)(/3(+.3 02-*12-( +(*, 9+, 5',.1(+ 06?,0 '(;-*= - 065-'1(+ Ato pay the price of integrity@; 1 +19;(,+2,D(2-3* *=;B-2 - ;(2H-2 >'-.+1/-2.9,* '(;-*(. $(.9,/@9, >'3*,/-2(42,( '1?)(/(2-( 7(',(0 21 Adevils@ - @angels@ /-D1(+ *-' 7(',(0 ',*121 01;26C >.-C,/,7-B(.9-C,++(29,0, 2, *,;(+ 56+@,5F3.2(2, +(*, B+, 0 15 1 :'102-9,/,'-+264 '1..91? 0 AK(/G29(@, 919 K01'),0.9-4,?1C01B(2264 B=0.+0,* '(1/@2,4,>1.2,.+-, 0+32=+64 0 -.>,/-2.9=A.+1/-2.9=A *1D-2= A)(D-L',09-@ 7,/,.,0 - /A)(4, +'(5=(+ 0,)9-,?1;-71(+ 0.( /1*>6 -, -.>6+6013.-*>1+-A +, 9 ;('+0(, +, 9 >1/1B=, 9,2B1(+ 919-*-+, >,/=5(?=*-(*.
16,9,2B1+(/@2,4 '()19<-- ',*121 *2,7-( 7(',- >,)0('7/-.@ 5,/@D,4 ),'15,+9( >, /-2-- =7/=5/(2-3 >.-C,/,7-?*1, 2(9,+,'6( ;( C1'19+('6, 919 :,/,7)-2, >'(+('>(/- 91')-21/@26( -?*(2(2-3, +19-*,5'1?,*,.1* >-.1+(/@ 2( 56/ =),0/(+0,'G2 +,4 0('.-(4 ',*121, 9,+,'13,91?1/1.@ - 21-5,/(( '1.>',.+'12(21-21-5,/(( -?=B(21. #-..('+1<-3!/1)-./101 M'1.2,01 - Krasnov V.G. Polyphony of The First Circle: A Study in the Solzhenitsyn s Affinity with Dostoevsky. Ph.D. Univ. Of Washington (Seattle) 1974 - +19;( -*((+ )(/,. D(.+,4 2(912,2-B(.9,4 '()19<-(4 ',*121. :0,(4 )-..('+1<-(4 -../(),01+(/@,+9'601(+ 5,/@D=A )-.9=..-A 0,9'=7 >,/-L,2-?*1 0 +0,'B(.+0( :,/;(2-<621. M'1.2,0 >,2-*1(+ >,/-L,2-?* - >'-*(23(+ E+, >,23+-( 0,+2,D(2-- 9 ',*12= A! 9'=7( >('0,*@ 0 +,*.*6./(, 0 919,* (7, 00G/ 0 21=B264,5,',+ S1C+-2 0 1929 7,)=,,>'()(/-0 -* 7/102,(.0,4.+0, +0,'B(.+01 #,.+,(0.9,7,. P/102=A <(/@ >,/-L,2-B(.9,7, ',*121 M'1.2,0 0-)-+ 0 ELL(9+( A.+=D(010D(7,.3@ 10+,'1 -,+*(B1(+ E+,.0,4.+0, 0 ',*12( A! 9'=7( >('0,*@. M',*( +,7,,2 21.+1-01(+ 21,+.=+.+0-- 7/102,7, 7(',3 - '102,>'102,*.,.=H(.+0,012-- 0 ',*12( '1?26C *-',0,??'(2-4. Q6 2(.,7/1.26. -../(),01+(/(* 0 +,*, B+, ',*12 A! 9'=7( >('0,*@ *,;2,.B-+1+@ >,/-L,2-B(.9-* 0.*6./( S1C+-21. $(.*,+'3 21,5-/-( 7,/,.,0 - >'().+10/(226C +,B(9?'(2-4 0 ',*12( 10+,'.913 >,?-<-3 0.(7)1 3.2, 06'1;(21 - -)(,/,7-B(.9- ),*-2-'=(+. RB(2@ -2+('(.26 >1'1//(/-, 9,+,'6(!.M'1.2,0 0-)-+ *(;)= 7(',3*- AM'=71 >('0,7,@ - 7(',3*- #,.+,(0.9,7,. 2 R2.B-+1(+, B+, 919 ',*12 AS'1+@3 M1'1*1?,06@ A2( +,/@9, '(1/-.+-B(.9-4 )(+(9+-0264 ',*12,5,+<(=5-4.+0( 0.(*@( '=..9,7, )0,'32-21 >',D/,7, 0(91, 2, - *-L, )=C,02,* 9'-?-.( I,..--..., +19 - ',*12 :,/;(2-<621 2( +,/@9,,>-.12-(... ;-?2-,)2,4 -? D1'1D(9, 2, - *-L, )=C,02,4.*('+- I,..-- >,./( '(0,/A<-- -, ',.+91C (G 5=)=H(7, 0,?',;)(2-3 -? +(C.1*6C (0127(/@.9-C?G'(2..., 9,+,'6( 56/- 5',D(26 21 >',?3512-( -.*('+@ 0.1*6( 7/=5,9-( 9'=7-?(*2,7, 1)1@. (M'1.2,0 1977, 168) M19 #,.+,(0.9-4 -?,5'1;1(+ 5'1+@(0 9,29'(+26*- '=..9-*- 0,>/,H(2-3*-,5H(B(/,0(B(.9-C +->,0, +19 - :,/;(2-<62 0,>/,H1(+ 0.0,-C 7(',3C,.2,026( +->6 >,0()(2-3 0 5(?06C,)2,4, 91?1/,.@ 56,,5.+12,09(, 0 A(;,06C '=910-<1C :+1/-21, )=C,02,7, 21./()2-91 - E>-7,21!(/-9,7, %290-?-+,'1.@ (M'1.2,0 1977, 169) N(0 I=5-2 (919 %012), >, *2(2-A -../(),01+(/3, - B(/,0(9-2+(//(9+1, '1<-,21/-.+, >,?-+-0-.+; #*-+'-4 :,/,7)-2 (.,0>1)1(+. #*-+'-(* M1'1*1?,06* +,/@9,,+B1.+-) - E+, +-> B(/,0(91 0,/-, -''1<-,21/@2,4 ;-?2(22,4.-/6 - ;-0,+2,7, -2.+-29+1.1*,.,C'12(2-3 -.1*,=+0(';)(2-3; P/(5 $(';-2 (919 8/(9.(4) - B(/,0(9.(')<1, )=D- - )=C,02,4 *=)',.+-. $1 5,/(( 9,29'(+2,* =',02(,2-0,.C,)3+ 9 1'C(+->1* A=BG2,7,@, A0,-21@ - A.03+,7,@ (P/(5 $(';-2.+12,0-+.3 A.03+6*@ 0.-/= -?5'12-3 ;('+0(22,7, >=+-). P/10264 -)(4264 9,2L/-9+ ',*121!.M'1.2,0 0-)-+ 0 2(+('>-*,.+- :+1/-21 9, 0.(* -)(,/,7-B(.9-* A7,/,.1*@, 0 +,* B-./( - 9 A7,/,.1*@ =5(;)G226C 9,**=2-.+,0, 0 (7, >'()(/@2,* 7,*,L,2-?*(. (M'1.2,0 1977, 171) 2!.>,*2-*, B+, :('7(4 J1/67-2 >-.1/, B+, A'1..91?122,( #,.+,(0.9-* B-+1(+.3 262B( 919 >'()-./,0-( 9 :,/;(2-<62=.@ - :.J1/67-2. P,) :,/;(2-<621. $,064 *-' 1990, m 1,..236.
! Z-2/32)-- ',*12 -*(/,+9/-9- >'- (7, -?)12-- 0 1970 7,)=, >'10)1, 0,.2,02,*, >,/-+-B(.9,7, C1'19+('1 3. :,0'(*(226( -../(),012-3 >, ',*12=,+.=+.+0=A+, 1 0,..+12,0/(2213 0('.-3 ',*121 2( >'-2-*1(+.3 0, 02-*12-( )1;( 0 1997 7,)=. K19, N(1 K,40,/1 0 ;='21/@2,4.+1+@( 0 AM12101@, 0(',3+2,, 2( B-+10D13 ',*12 >,-'=..9-,.=)-+, 6-4 0('.-- ',*121 919,9,2B1+(/@2,4. P/10213 *6./@ >,/2,4 912,2-B(.9,4 0('.-- ',*121, +,*, B+, >,.+=>,9,+)(/@2,7, B(/,0(91 *,;(+ 0/-3+@ 21 C,) -.+,'-- - -*((+ 2'10.+0(22,(?21B(2-(,,91?1/1.@.,0('D(22, (A 2( >,23+,4.!?1*(2 E+,7,, 21,.2,012-- *6./-!.M'1.2,01, >,/-L,2-B(.9,* '102,>'10-- -)(,/,7-B(.9-C >,?-<-4 7(',(0 ',*121 -,5,+.=+.+0-- 0 ',*12( 10+,'.9,4 >,?-<--, -../(),01+(/@2-<1.B-+1(+ 0,?*,;2,4-2+('>'(+1<-A ',*121. +,B9-?'(2-3 A/-5('1/@2,7,.,<-1/-?*1@ -,+*(B1(+, B+, 0, 0?7/3)1C I=5-21 - I1),0-B1 21.,<-1/-?* >,).,?21+(/@2, 21D/-,+'1;(2-( 0?7/3)6 10+,'1. R21.B-+1(+, B+, 0 E+,* ',*12(, +19 ;( 919-0 AI19,0,* 9,'>=.(@, :,/;(2-<62 )1G+ A>,./()2-4 D12.@ A,52,0/G22,*= 9,**=2-?*=@: AEdellä esitetty Aliberaalien sosialistien tulkinta teoksesta ei tosin ole sinänsä mahdoton ja voisi nyt olla yleisesti hyväksytty, jos kommunismi olisi kyennyt uudistumaan. Saattaa jopa olla, että Solzhenitsyn tarjosi tähän Aviimeistä mahdollisuutta@...(toivola 1997, 369). X+1 >,)*(21 0,?*,;21 +,/@9, >'- 2(?212-- 9,2+(9.+1 0.(7, C=),;(.+0(22,7, +0,'B(.+01 :,/;(2-<621 - (7, >=5/-<-.+-9-, 1 +19;(,'-(2+1<-- 21 127/,3?6B26( -.+,B2-9-, B+, 30/3(+.3,5H(4./15,.+@A 919 L-2.9,4 '=.-.+-9-, +19 - >,/-+-B(.9-C,<(2,9 0,+2,D(2-- I,..--. &('06( >=5/-91<--, :,/;(2-<62( 0 I,..-- >,./( (7, 0,?0'1H(2-3 2,.-/- 0,.2,02,*,5?,'264 C1'19+(' - 56/- >,.03H(26 2(.+,/@9, 121/-?= (7, +0,'B(.+01,.9,/@9, )'1*1+-?*= 7'1;)12.9,4 - /-+('1+='2,4.=)@56 >-.1+(/3.!,?*,;26( 1.>(9+6 -?=B(2-3 (7, +0,'B(.+01 /-D@ 21*(B1/-.@ (.*,+'- S,'-.,0 1989, S,2)1'(29, 1989,!,',2,0 1989).! 90-( 7,)6 >,30/3(+.3 '3) '15,+, 0 9,+,'6C -?=B1A+.3 C=),;(.+0(226(,.,5(22,.+- +0,'B(.+01 :,/;(2-<621 (.+1+@- M=5/12,0.9,7, 1989-1996, N(.2(0.9-4 1989-1990, 8'C127(/@.9-4 1990-1991, J,/,+=..9-4 19901, 1990b; N-LD-< 19901, 1990b, $,0-9,0 1990,!-2,9=' 1991, K(/-<621 1991, P'3?2(0-B 1994,.+1+@- N1+62-2,4 1990-1995,.+1+@- $(*?('1 1990-1998, Z'-)/(2)(' 1993). K,>,/,7-B(.9-4 '3), 0 9,+,'64.+10-+.3 :,/;(2-<62, ),0,/@2, D-',9, 2, 21-5,/(( B1.+, >',./(;-01A+.3.03?-. '=..9-*- 9/1..-91*- 19 0(91 ( [()'-21 1992b, N='@( 1993,!-2,7'1),0 1993, M'(),0 1994, $(*?(' 1994c, R'/-<9-4 1995), 1 +19;(. J1*3+-26*, S=/719,06*, O1/1*,06* (N19D-2 1994, Z'(29(/@ 1990 - )'.). &('013 *,2,7'1L-3 ',..-4.9,7, 10+,'1, >-.1+(/( - 92-71 \.8. Q(D9,01 "8/(9.12)' :,/;(2-<62: /-B2,.+@, +0,'B(.+0,, 0'(*3", 06D()D13 0 1993 7,)= 0 "91+('-25='7(. X+, 56/1 >('013 >,>6+91 '1..*,+'(+@ 0.( 21>(B1+1226( 9 +,*= 0'(*(2-0 I,..-- >',-?0()(2-3 >-.1+(/3.90,?@ >'-?*= (7, ;-?2- - 0?7/3),0. M2-71 56/1 21>-.121 919 9'-+-9,-5-,7'1L-B(.9-4,B('9, 2,., *2,7-*- >',>=.91*-, - 06?01/1?1*(B12-3 '(<(2?(2+,0 (.*,+'- M=?-2 1994, N->,0(<9-4 1994).! 92-7( \.Q(D9,01 ',*12= A! 9'=7( >('0,*@ >,.03H(2 2(5,/@D,4 17 3 :*,+'-, 21>'-*(',.+1+@A Q1'@--N((26 Q-99,/1 0 ;='21/( A&1'21..,@ 1971, m 5.
18 '1?)(/, 0 9,+,',* 7/102,( 02-*12-( =)(/(2, >',5/(*( 2'10.+0(22,7, 065,'1!,/,)-21 - $(';-21. P,).>=.+3 0 Q,.90( 06D/1 92-71!.8. V1/*1(01 @8/(9.12)' :,/;(2-<62: W-?2@ - +0,'B(.+0,@. T,+3,21 -,+2,.-+.3 9 =B(526* -?)12-3*, '(<(2?(2+6,+*(+-/- 0 2(4 10+,'.9=A 2(5'(;2,.+@, /(79,0(.2,.+@.=;)(2-4 - )1;( L19+-B(.9-(,D-59- (.*,+'- S. N12-2 AYB1H-*.3,+ 06=B-0D-C.3@, 1994).!.8. V1/*1(0 06)(/3(+ 0 ',*12( )0( '1?2,',)26(.+-C-- A/-'-9=@ - A*1+(*1+-9=@ - >,/171(+, B+, >,./()233 2(71+-02,.91?1/1.@ 21 L-/,.,L.9,4 - C=),;(.+0(22,4 9,2<(><-- ',*121. %../(),01+(/@.B-+1(+ A1+,*264.A;(+@.A;(+,*-)=5/-91+,',*, 2( >,2-*1(+ 10+,'.9,7,?1*6./1, *,+-0,0 >,0()(2-3 7(',(0. R2 >,/171(+, B+, :,/;(2-<62 A21+=;2, 7(',-?-'=(+!,/,)-21... (E+=).+12)1'+2=A )(+1/@ >'-0-/(7-',0122,7,.C(*1+-B2,7, *-'1.@ (V1/*1(0 1994, 100) Q,2,7'1L-3.+'1)1(+,D-591*- 0 -*(21C 7(',(0. $1-5,/(( >,/264-7/=5,9-4 121/-? ',*121 )12 0 *,2,7'1L-- ".!. S(/,>,/@.9,4,,>=5/-9,0122,4 0 I,.+,0( 0 1997 7,)=. X+, >('064,>6+ <(/@2,4-2+('>'(+1<-- ',*121 0 (7, 912,2-B(.9,4 '()19<--. M,*>/(9.264 121/-? ',*121 (H( '1? ),91?601(+ >'-21)/(;2,.+@ :,/;(2-<621 9 +,4 '(/-7-,?2,4 0(+0- '=..9,4 9=/@+='6 - /-+('1+='6, 9,+,'13 0()G+.0,G 21B1/,,+ >',+,>,>1 80019=*1 9 2(>,.'().+0(226* (7, >'()D(.+0(22-91* #,.+,(0.9,*= - K,/.+,*=. &, *2(2-A -../(),01+(/@2-<6, '(/-7-,?2,( *-',0,??'(2-( >-.1+(/3.91?1/,.@ 21 +'19+,09( 01;2(4D-C E9?-.+(2<-1/@26C >',5/(* (+19-C 919 #,5', - J/,, 21?21B(2-( B(/,0(91), 21 E/(*(2+1C >,E+-9-: -.9=..+0( >,'+'(+1,.-*0,/-9(?17/10-4.! *,2,7'1L-- '1..*1+'-01A+.3 +19-( +0,'B(.9-( >'-2<->6 >-.1+(/3, 919 ()-2.+0, ),9=*(2+1/@2,7, - C=),;(.+0(22,7,,5,5H(2-3,.,0*(H(2-( A>12,'1*2,7, >'-2<->1@ >,0(.+0,012-3. A*(+,),* =?/,06C +,B(9@, '1..*1+'-01A+.3,.,5(22,.+- ;12'1 -.+-/3 >,0(.+0,012-3. V+, 91.1(+.3 >',5/(* /-B2,.+-,.0,5,)6 065,'1 - )'=7-C L-/,.,L.9-C 1.>(9+,0 ',*121,,2- '1..*,+'(26 2(.9,/@9, >'3*,/-2(42,. K19 ;( 919 - #=2/,>, S(/,>,/@.913 )(/-+ 7(',(0 ',*121 21 AB-.+6C@ - A2(B-.+6C@, 2(?1*(B13 *2,;(.+0, >.-C,/,7-B(.9-C 2A12.,0 - >('(C,),0. &'- 0.(4 B1.+, *,'1/-.+-B(.9,4 ;(.+9,.+- >,)C,)1 8. :,/;(2-<621 9 -?,5'1;(2-A B(/,0(91, >1/-+'1 (7, 9'1.,9 - >'-G*,0 0.G ;( ),.+1+,B2, '1?2,,5'1?21, 1 7/102,(,,2 2( '1.>'()(/3(+.0,-C 7(',(0 >, 91+(7,'-3* A>,/,;-+(/@26C@ - A,+'-<1+(/@26C@. V(/,0(9, (7, ;-013 )=D1,,91?601A+.3 D-'( /A56C -)(,/,7-B(.9-C - *,'1/-.+-B(.9-C 9,2<(><-4, - >,./()2((./,0,,.+1G+.3?1.1*,4 ;-?2@A.!.1*,( >,./()2(( 0'(*3 06D/- '15,+6 &.". :>-019,0.9,7, AZ(2,*(2 8.%. :,/;(2-<621: 2,064 0?7/3)@ (Q,.901 1998) - Q.Q. P,/=59,01 (=B(52,( >,.,5-( )/3.+1'D(9/1..2-9,0, >'(>,)101+(/(4-15-+='-(2+,0 - QPY 1999).! >('0,4 '15,+( -../(),01+(/@ 121/-?-'=(+ >'-',)= '(1/-?*1 :,/;(2-<621-0-)-+ (7, -.+,9-0 +(,<(2+'-B2,* *-',0,??'(2-- >-.1+(/3. A"./- >,)/-2264 Q1.+(' - /-D@ :1* S,7, 5(..*6./(22, >6+1+@.3.,?)1+@ B+,-+, /=BD((, >,.'102(2-A. +(*, B+,.,?)1/ R2.@ (:>-019,0.9-4 1998d, 10) %*(22, -? E+,7, >,/,;(2-3 06+(91(+, >, *2(2-A :>-019,0.9,7,,.+'(*/(2-( :,/;(2-<621 9 >,B+- +,B2,*= C=),;(.+0(22,*= 0,..,?)12-A >,)/-22,4 ;-?2(22,4 '(1/@2,.+- 0 (G A0('+-91/@2,.+-@, 1 +19;( -.9/AB-+(/@213 71'*,2-B2,.+@ )=C,02,7, *-'1 >-.1+(/3. ](2+'1/@213 >',5/(*1 >,B+- 0.(C 7(',(0 :,/;(2-<621,,+*(B1(+.3 0 -../(),012--, - E+, >',5/(*1 065,'1, 1 +19;(,.,?212-( )(4.+0-3 &',*6./1
919 0,+)(/@2,4 B(/,0(B(.9,4 ;-?2-, +19-0 -.+,'--. %? 1),7*1+-B(.9,7, *-',0,.>'-3+-3 >-.1+(/3, >, *2(2-A *,.9,0.9,7, /-+('1+=',0()1, 06+(91(+ - 9,2<(><-3 /-B2,.+- = :,/;(2-<621. 821/-?-'=3 '1..91?6 90-C 7,),0, 10+,' *,2,7'1L-- )(*,2.+'-'=(+,+'-<12-( >-.1+(/(* 5(?'(/-7-,?2,- 7=*12-.+-B(.9,7, (12+',>,<(2+'-B(.9,7,) +->1.,?212-3 - =+0(';)(2-( A2'10.+0(22,7, 0,?06D(2-3@ 919 06.D(7,.=H(.+0,012-3 B(/,0(91 21 J(*/(. %../(),01+(/@ '1?*6D/3(+, 2,0,* 0-)( >,/-L,2-- 4 -,5,2+,/,7-B(.9,4.-*0,/-9(,.,)(';1H-C.3 0 >',-?0()(2-3C >-.1+(/3. R++1/9-013.@,+ 51C+-2.9,4 +(,'-- >,/-L,2-B(.9,7, ',*121 -,>-'13.@ 21 21''1+,/,7-B(.9=A *(+,),/,7-A, =)1B2, ),>,/233 (G.=;)(2-3*-!.!.!-2,7'1),01,5 A19+G'.9,* /-9(@ 10+,'1-215/A)(2-3*- S.8.Y.>(2.9,7, 21) >,E+-9,4 9,*>,?-<--, :>-019,0.9-4 L,'*=/-'=(+ 2,064 +-> >,/-L,2--,,521'=;(2264 -* 0 >',-?0()(2-3C :,/;(2-<621-21?601(+ (7, A>,/-L,2-(4 >('<(>+-026C *-',0, -/- -2)-0-)=1/@26C 0,.>'-3+-4@. K(,'-3 >,/-L,2-- 2,0,7, +->1 >,?0,/3(+ :>-019,0.9,*= >'-4+- 9,5,5H(2-3*, 0?1-*,)(4.+0-- 0 +0,'B(.+0( :,/;(2-<621 '(1/-.+-B(.9,4, *,)('2-.+.9,4 (0/-32-( >',?6 ".%. J1*3+-21, Q.%. ]0(+1(0,4, #.#,. &1..,.1) - >,.+*,)('2-.+.9,4 L,'* +->-?1<--. K19 '1?0(-01(+.3 /(7(2)1, :,/;(2-<62( -A1'C1-.+(@.! <(2+' AL(2,*(21 8.%.:,/;(2-<621@ 06)0-71(+.3 (7,.1*,( *1.D+152,( - 21-*(2(( -?=B(22,( >',-?0()(2-( - E>,>(3 AM'1.2,( M,/(.,@. &,./()233 -? ',..-4.9-C *,2,7'1L-4-92-71 Q.Q. P,/=59,01 )/3 =B1H-C.3 - >'(>,)101+(/(4 (1999).! 2(4 -.>'10/3A+.3 2(9,+,'6( 2(),.+1+9- =B(52,7, >,.,5-3 V1/*1(01 - )1G+.3 *,2,7'1L-B(.9-4 121/-? ',*121 A! 9'=7( >('0,*@ (;12', >',5/(*1+-91,.A;(+ - 9,*>,?-<-3,.-.+(*1 >('.,21;(4, >'-2<->6,'712-?1<-- 10+,'.9,7, >,0(.+0,012-3). R+)(/@2, '1..*1+'-01(+.3.,5/1?2 - +'17()-3 9,*>',*-..1. K19 919 92-71?1)=*121 919 =B(52,( >,.,5-(, *2,7-( >',5/(*6 21*(B(26 0 2(4 0 0-)( 0,>',.,0 9 =B1H-*.3. $(9,+,',(.,*2(2-( 06?601(+,+2(.(2-( >',-?0()(2-3 9 ;12'= ',*121 >, >'-2<->= -?,5'1;(2-3 B1.+2,4 ;-?2- B(/,0(91 919 7/102,7, >'()*(+1 -?,5'1;(2-3 0 ',*12( A! 9'=7( >('0,*@. Q6./@, +,*, B+, A B1.+213,.(*(4213 ;-?2@,,.2,012213 21 /A50-,.+12,0-+.3 0 C=),;(.+0(22,* *-'( ',*121 0(/-B14D(4 <(22,.+@A, )1',0122,4 B(/,0(9=@(P,/=59,0 1999, 58), 91;(+.3,B(2@.>,'2,4-2(,>'10)122,4 0.(4 -)(42,-C=),;(.+0(22,4 >',5/(*1+-9,4 ',*121. &,- >'(;2(*= 2(>,23+6*,91?601(+.3 >,.+=>,9!,/,)-21 - A5(..*6./(22, ;('+0=(+.,5,4!,/,)-2.@ (P,/=59,0 1999, 59) K19-*,5'1?,*, )1;( 0 >,./()2-C *,2,7'1L-B(.9-C 121/-?1C ',*121 *-' (7, 7(',(0-9,2<(><-3 /-B2,.+- )1A+.3 /-5, -.91;(22, - 02(.03?-. 5/-;14D-*- - =)1/G226*- 9,2+(9.+1*- >',-?0()(2-3, /-5, ;G.+9,-*,'1/-.+-B(.9- -./-D9,* >'3*,/-2(42,. Q(;)= +(* ',*12 A! 9'=7( >('0,*@ )1G+ )/3 -?=B(2-3 E+-C >',5/(* *2,7,,5'1?2(4D-4-5,71+64 *1+('-1/, +19 919.1*, (7,.+',(2-(,.2,0601(+.3 21 '1..91?(,.=)@51C,+)(/@26C /A)(4, 9,+,'6( )126 919 2(913 A71/('(3@ '1?26C +->,0,+2,D(2-3 9 ;-?2-, 0/1.+-,.,<-1/-.+-B(.9,4 -)((, 9 >'10)( -.,0(.+-. 5 &'-BG* 0 <(2+' 02-*12-3 >-.1+(/3 >,>1)1A+ >',5/(*6 2'10.+0(22,7, 19 4 5 M.+1+-, )1G+,B(2@ -2+('(.26( -.+,B2-9- - 2,064 0?7/3) 21 >,2-*12-( >,/-L,2-- 919 S1C+-26*, +19 - :,/;(2-<626*. - :>-019,0.9-4 1998d, 62 Q-',./10 #',?)1, /-+('1+='264 9'-+-9 -? V(C,./,019--, ()-2.+0(22,4.+'126.,0(+.9,7, 5/,91, 7)( ',*12 56/,>=5/-9,012,,>'()(/3(+ (7, 919 ',*12 A'1?'=D(226C
20 065,'1,.,0(.+-,,5'(+(2-3.(53 >('() /-<,* 2(.>'10()/-0,4 7,.=)1'.+0(22,4.-.+(*6, 1 2( +,/@9, 9'-+-91.1*,4.-.+(*6, 919 *,;(+ >,91?1+@.3 >'- >,0('C2,.+2,* 0?7/3)(. P/1026( 0,>',.6, 9,+,'6(, 919 21* 91;(+.3, '(D1(+ >-.1+(/@ 0 91;),*./=B1( - E+, +,, 919 B(/,0(9 -H(+.(53,.0,G =2-91/@2,( 2(>,0+,'-*,( AU@, 21 919-C '1?0-/91C.0,(7, ;-?2(22,7, >=+-,2 21C,)-+.(53 -/- +('3(+ - >,B(*=, 919 *,;2, >',+-0,.+,3+@?/= - 2(.>'10()/-0,.+- - )1;( >,5(;)1+@ 0 E+,4 5,'@5(, - B+, (.+@?/, - 0.-.+(*( /-,2, -/- 0 B(/,0(9(. %.C,)3 -? E+,7,, <(2+'1/@2,4 9,//-?-(4.A;(+1 0 ',*12(./=;-+ 9,//-?-3 *,'1/@2,->.-C,/,7-B(.9,7,.0,4.+01: 9,//-?-3 >,.+=>91, 065,'1, 19+1 >,0()(2-3 B(/,0(91 B1.+, 0,B(2@ 9'-+-B(.9,4, 21 9'1A 56+-3.-+=1<--. 6! <(2+'( 02-*12-3 >-.1+(/3,91?601(+.3 19+.0,5,)2,7, B(/,0(B(.9,7,.1*,,>'()(/(2-3. K19-*,5'1?,*, >-.1+(/3-2+('(.=(+ 2( +,/@9, 56+, 2, - 56+-( B(/,0(91 0 (7, )=C,02,-E9?-.+(2<-1/@2,* -?*('(2--. R)-2 -? 01;26C 1.>(9+,0 21D(7, -../(),012-3 - >,23+@ +,, 919-*-.>,.,51*- - >'-G*1*- :,/;(2-<62= =)1G+.3 ),2,.-+@.0,- -)(- ), B-+1+(/3, 919,01 ',/@ 5-,7'1L--, -.+,'-B(.9,7, L19+1, )(+1/-, *2,7,,5'1?26C >'-G*,0.1+-'6, <-+1+6 - >,./,0-<6, 10+,'.9,7,./,01 - )'. 0 >,0(.+0,012--, 919-*,5'1?,* 7(',- ',*121.03?126 )'=7. )'=7,* - >,B(*= -C A 71/('(3@ 06.+',(21 -*(22, +19-*, 1 2( )'=7-*,5'1?,*. T,+3 )/3 =),5.+01-065'126,+)(/@26( 7/106, 9,+,'6( >,)0('71A+.3 21*- 5,/(( +H1+(/@2,*= 215/A)(2-A - >'-.+1/@2,*= >',B-+6012-A - 9,**(2+-',012-A, ',/@,+)(/@26C L'17*(2+,0 +(9.+1-7/10 0,5H(* >,0(.+0,012--,.+1G+.3 01;2,4?1)1B(4 -../(),012-3. R.2,026*- *(+,)1*- -../(),012-3, +19-*,5'1?,*,./=;-+ >'-.+1/@2,( >',B-+6012-( +(9.+1 - (7, 9,**(2+-',012-(, 1 +19;( '1..*,+'(2-( (7, 0.0(+( 919 5/-;14D-C 9,2+(9.+,0 (>'()01'-+(/@26( 01'-12+6 >',-?0()(2-3, 5-,7'1L-3 10+,'1, (7,,9'=;(2-(,.0,4.+01 (7, /-B2,.+-), +19 - =)1/G226C. &,./()2-( *6 >,2-*1(*,B(2@ D-',9,:?)(.@ - 30/(2-3.,<-1/@2,-9=/@+='2,4 ;-?2-.,0(+.9,7, 0'(*(2-, >'().+10/(226( 0 +19,4 D-',9,4 >,/2,+(, B+, ',*12 *,;2,.B-+1+@ E2<-9/,>()-(4.0,(7, 0'(*(2-7, 1 +19;( L(2,*(26 A5,/@D,7, -.+,'-B(.9,7, 0'(*(2-@ (Q. S1C+-2), )-1/,7-?* 9=/@+=' (.*,+'-.>,'6 - )-1/,7-7(',(0, >,/26( 21>'3;(22,7,.+1/9-012-3 -)(4 '1?26C E>,C). $1.9,/@9, E+, >,?0,/3/- '1*9- -../(),012-3, *6 >6+1/-.@ >',./()-+@, B+, (.+@,5H(7, - '1?/-B2,7, = :,/;(2-<621. K,/.+6* - #,.+,(0.9-* 919 21 =',02( -)(4, +19-21 =',02( >,E+-9-. #/3 =),5.+01.'102(2-3 *6 065'1/- )01 9/1..-B(.9-C ',*121 - A&'(.+=>/(2-( - 2191?12-(@ - A!,421 - *-'@,. 7/1026*- 7(',3*- 9,+,'6C -. >,?-<-(4 -C 10+,',0 *6 21D/- 0,?*,;26( 121/,7-- - >('(9/-B9-. 6 7 5-,7'1L-4@, 7)( 91;)64 7(',4 -?,5'1;(2 2( '1)- (7, 5-,7'1L--, 1 '1)- (7, AE+-B(.9,4 *,2,7'1L--@,,5F()-2(22,4. )'=7-*- 0 AE+-B(.9=A *,2,7'1L-A E>,C-.@ (Drozda 1969, 80) V(D.9-4 9'-+-9,+B1.+- -.C,)-+ -?.+1+@- R.Q12)(/@D+1*1 AM,2(< ',*121@,5 =>1)9( +'1)-<-,22,7, ;12'1 5-,7'1L-B(.9,7, ',*121 0 E>,C= *1..,06C )0-;(2-4. %7,'@!-2,7'1),0 21,.2,012-- 06D(.91?122,7,,>'()(/3(+.1* +-> C=),;(.+0(22,7, *6D/(2-3 >-.1+(/3 919 A*,'1/-.+-B(.9--7(',-B(.9-4@. (!-2,7'1),0 1993, 283)!(27('.9-4 9'-+-9-*1'9.-.+ P(,'7 N=91B >'->-.1/ =.>(C ',*121 A*(+,)= E>-B(.9,4 9,*>,?-<--@, 00()G22,*= K,*1.,* Q122,* 0 A!,/D(52,4 7,'(@. R2.B-+1(+, B+, :,/;(2-<62=, =)1/,.@.,5'1+@ 0,)2,* *(.+(, 0 D1'1D9(, 21-5,/((,5H(.+0(22, >'().+10-+(/@2=A 7'=>>= /A)(4 - +(*.1*6* )1+@ 21,)2,* >,/,+2(,5H=A >12,'1*=.+1/-2.9,4 I,..--. (Lukács 1970)
#122,( -../(),012-(.,.+,-+ -? +'GC B1.+(4: 9'1+9,7,,5?,'1 ',*121, 0 9,+,',* *6,.+1210/-01(*.3 21 -.+,'--.,?)12-3 - '1?26C '()19<-3C ',*121, 7/102,4 +(*(, -)(( ',*121,.A;(+26C <(2+'1C >,0(.+0,012-3, 9,*>,?-<--, ;12'( -.*6./( 21?012-3; 1 +19;( )0=C B1.+(4 - A!/1.+@@ - AV(/,0(9 -.-.+(*1@. :'1?=,7,0,'-*.3, B+, >,) +('*-2,* A.-.+(*1@ *6 >,2-*1(* +,+, 2(?1L-9.-',012264 (H(./,01'3*- '=..9,7, 3?691.*6./, 9,+,'64 E+,./,0, D-',9, >'-,5'(/, 0 '=..9,4 '(B- 70-80 7,),0, - 9,+,'64.(7,)23 *,;2, '1.D-L',01+@ 919 A.-.+(*1 7,.=)1'.+0(22,4 - -)(,/,7-B(.9,4 0/1.+- +,+1/-+1'2,7,.,0(+.9,7, 7,.=)1'.+01, >,))(';-01(*13 (7, 91'1+(/@26* 1>>1'1+,*@. &'-*(' :,/;(2-<621 0./,0,+0,'B(.+0( - B=+9,.+@ (7, 9 ;-0,4 '(B- )1G+ - 21*.*(/,.+@ >,/@?,01+@.3 0 21D(4 '15,+( E+-*./,0,* 919 +('*-2,* 0?21B(2--, >,23+2,* /A5,*= '=..9,*= B(/,0(9=.! ',*12( A! 9'=7( >('0,*@, +19 ;( 919-0 ',*12( A!,421 - *-'@, 0.G >,0(.+0,012-( +(*1+-B(.9-30/3(+.3 )0=>/12,06*:.,)2,4.+,',26, E+, *-'?19/AB(226C, *-' D1'1D9-,. )'=7,4 - *-' 0,/-. X+- )01 *-'1, 919 - = K,/.+,7, (= K,/.+,7, *-'213 ;-?2@ >',+-0,>,.+10/(21 0,42(), >('(.(91A+.3 919 21 =',02(.A;(+1, +19-21 =',02(,+)(/@26C 7(',(0. K19 ;( 919 - = K,/.+,7,,,51 *-'1 '1?)(/(26 21 '1?26( 9'=7-. K19 ;( 919 K,/.+,4 0.0,G* ',*12( '1?26*-.>,.,51*-,521'=;-01(+ L1/@D@ - 2((.+(.+0(22,.+@.0(+.9,7,,5H(.+01, :,/;(2-<62 >,91?601(+ /;-0,.+@ - 9,2L,'*-?*.,0(+.9,4 2,*(29/1+='6. &,./()2(( *6 >,)',52, 121/-?-'=(* 0 >('0,4 B1.+- 21D(4 '15,+6. &,,+2,D(2-A 9 E+-* )0=* *-'1* 7(',- ',*121 *,7=+ 56+@ '1?)(/(26 21 +'- 7'=>>6: 1.?19/AB(226(, 2. >'().+10-+(/- A0,/-@, 21>'3*=A 2( >('(.(91AH-(.3. *-',* PYN171:.(*@3 Q191'67-26C (9',*( M/1'6), %22,9(2+-4 - #,++-, P1/1C,0 - #-2E'1, P,/,012,0, I1),0-B, :/,0=+1, [17,0, +0('.9,4 )3)AD91, )(0=D9-,5H(;-+-3, 872-3, 3. 7(',- ',*121, >'-B1.+26( 919 9 *-'= PYN171, +19 - *-'= 0,/-: 1) >'().+10-+(/- 0/1.+-,,5./=;-01AH-( 91'1+(/@2=A.-.+(*=,,+ '3),06C 21)?-'1+(/(4 ), :+1/-21, 5) ;(2H-26, '15,+1AH-( 0 D1'1D9(, 0) ;G26?19/AB(226C. Q-' +A'@*6 - *-' 0,/-, +19-*,5'1?,*, 0?1-*,.03?126, *(;)= 2-*- 2(+ BG+9-C 7'12-<. Q2,7,B-./(226(.=)@56?19/AB(226C >,91?601A+, B+, 0 +,+1/-+1'2,* 7,.=)1'.+0( /A5,4 B(/,0(9 *,;(+ 56+@,.=;)G2, - )1;( >,/,;(2-( 21 0('D-21C 0/1.+- 2( 71'12+-'=(+ 5(?,>1.2,.+-. Q6 '1?)(/-/- 7(',(0 )/3 =),5.+01 -../(),012-3 >, >',.+,*= +(*1+-B(.9,*= >'-2<->= E+-C )0=C A*-',0@. #(/(2-( 7(',(0 0 '15,+( #=2/,>1 21 A127(/,0@ - A)(*,2,0@ (Dunlop 1973) -/- 21 AB-.+6C@ - A2(B-.+6C@ 0 '15,+( S(/,>,/@.9,4 (S(/,>,/@.913 1997) >, 21D(*= *2(2-A -.91;1(+.1* >'-2<-> >,.+',(2-3 C1'19+('1 = :,/;(2-<621, 2(0('2, >('()1G+ 9,2<(><-A B(/,0(91 0 >',-?0()(2-- - >'-0,)-+ 9./-D9,* ;(.+9,4 *,'1/-.+-B(.9,4.C(*( +,/9,012-3, +19 919 2( =B-+601(+ 1),7*1+-B(.9,7, *-',0,.>'-3+-3 >-.1+(/3.! >('0,4 B1.+- A!/1.+@@ -? 7/1026C >('.,21;(4 ',*121 *6 -.9/AB-/- :+1/-21, >,+,*= B+, -.+,'-B(.913 /-B2,.+@ = :,/;(2-<621 - >'()*(+ 21