ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS

Koko: px
Aloita esitys sivulta:

Download "ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS"

Transkriptio

1 ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS THE RESEARCH INSTITUTE OF THE FINNISH ECONOMY Lönnrotinkatu 4 B Helsinki Finland Tel Telefax World Wide Web: Keskusteluaiheita Discussion papers No. 860 Pekka Ilmakunnas* Mika Maliranta** TECHNOLOGY, LABOR CHARACTERISTICS AND WAGE-PRODUCTIVITY GAPS*** * Helsinki School of Economics, PO Box 1210, FIN Helsinki, Finland, ilmakunn@hkkk.fi ** Research Institute of the Finnish Economy (ETLA), Lönnrotinkatu 4B, FIN Helsinki, Finland, Finland, mika.maliranta@etla.fi *** Earlier versions of this paper have been presented at Conference on Comparative Analysis of Enterprise Data (CAED), Aarhus, 2001, Hellenic Workshop on Productivity and Efficiency Measurement (HEWPEM), Patras, 2001, New Zealand Conference on Database Integration and Linked Employer Employee Data (DILEED), Wellington, 2002, and Conference of European Association for Research in Industrial Economics (EARIE), Madrid, Acknowledgements for comments are due to Rita Asplund and Markus Jäntti. The usual disclaimer applies. The research has been supported by Academy of Finland (project 50950). ISSN

2 ILMAKUNNAS, Pekka MALIRANTA, Mika, TECHNOLOGY, LABOR CHARAC- TERISTICS AND WAGE-PRODUCTIVITY GAPS. Helsinki: ETLA, Elinkeinoelämän Tutkimuslaitos, The Research Institute of the Finnish Economy, 2003, 27 p. (Keskusteluaiheita, Discussion papers, ISSN ; No. 860). ABSTRACT: We use plant-level linked employer-employee data from Finland to estimate production functions where also employee characteristics (average age and education, and sex composition) are included. We also estimate similar models for wages to examine whether wages are based on productivity. Our aim is to explain productivity besides manufacturing, also in services. For the service sector plants, no data on capital input, working hours, or value added is available, and productivity has to be measured by sales per employee. We use a stepwise procedure to examine whether the results for manufacturing are affected when less satisfactory data is used. Then we proceed to estimate the final model for manufacturing and services combined. The effect of age on productivity is negative, but wages show strong positive age effects. Higher educational level leads to higher wage, but there is a clear productivity difference between nontechnical and technical education. Some of the productivity effects of technical education are negative. Wage-productivity gaps (relative to the reference group, basic education) are positive for the highest level of technical education, but negative for the highest non-technical education. The share of female workers is negatively related to productivity. Also the wage effect is negative, but smaller in absolute value, leading to a positive female wage-productivity gap. However, the negative productivity effect disappears and the gap is negative if the model is estimated with fixed plant effects. Key words: Productivity, wages, education, age, gender wage gap, linked employeremployee data JEL codes: D240, J240, J310, J700

3

4 Ei-tekninen tiivistelmä: Yhdistettyjä työntekijä-työnantaja aineistoja käyttämällä tutkimuksessa estimoidaan tuotantoyhtälöitä, joissa selitettävänä tekijänä on toimipaikan työn tuottavuus ja selittävinä tekijöinä ovat toimipaikan sekä sen henkilökunnan ominaisuudet. Toimipaikkaominaisuuksista kontrolloidaan pääomakannan määrä, toimiala sekä toimipaikan ikä. Työntekijäominaisuuksista tarkasteltavana on henkilökunnan keskimääräinen ikä, koulutus ja sukupuolijakauma. Lisäksi estimoimme vastaavat palkkayhtälöt, joissa tuotantoyhtälön työn tuottavuus on korvattu toimipaikan keskipalkalla. Tuotanto- ja palkkayhtälön kertoimia vertailemalla voidaan päätellä, missä määrin henkilöominaisuuksien mukaiset palkkaerot heijastavat tuottavuuseroja. Tutkimme tuottavuutta ja palkkoja sekä teollisuudessa että palveluissa. Palvelualan toimipaikoista ei kuitenkaan ole tietoa pääomasta, tehdyistä työtunneista eikä jalostusarvosta. Siitä syystä palvelujen osalta työn tuottavuus joudutaan mittaamaan liikevaihdon ja henkilömäärän suhteella. Vaiheittain etenemällä arvioimme, kuinka paljon tulokset muuttuvat teollisuudessa, kun tuottavuuden ja palkkojen välisiä suhteita tutkitaan vaillinaisemmalla aineistolla. Lopuksi estimoimme mallin, jossa on mukana sekä teollisuus että palvelut. Kaikissa malleissa toimialavaikutus on kontrolloitu tarkalla toimialatasolla. Tulosten mukaan iäkkäiden henkilöiden työpaikat ovat vähemmän tuottavia kuin nuorempien. Sen sijaan palkkojen ja iän välillä on jo monesti aikaisemminkin havaittu voimakas positiivinen yhteys. Korkean koulutuksen ja palkkatason välillä todetaan selvä positiivinen yhteys, mikä vastaa aikaisempia, henkilöaineistoihin perustuvia tutkimustuloksia. Tässä tutkimuksessa havaitaan hyvin huomattava tuottavuusero koulutusalan mukaan. Teknisluonnontieteellisellä koulutuksella havaitaan olevan joskus jopa negatiivinen tuottavuusvaikutus. Tämä luultavasti selittyy sillä, että teknisluonnontieteellistä koulutusta käytetään paljon tekniikoiden ja tuotantoprosessien kehittämisessä. Koska tämä työ sitoo tuotantopanoksia, välitön tuottavuusvaikutus voi olla jopa negatiivinen. Kehitystyön tuottavuustulokset voidaan odottaa kuitenkin ilmaantuvan viiveellä. Eräät aikaisemmat, suomalaisiin aineistoihin perustuvat analyysit antavat tukea tälle tulkinnalle. Niiden mukaan teknisluonnontieteellinen koulutus parantaa toimipaikan tuottavuutta vasta useiden vuosien päästä. Tulosten mukaan naisten työpaikkojen tuottavuus on alempi kuin miesten. Ero on hieman suurempi kuin palkoissa. Tulos muuttuu olennaisesti, kun kiinteä toimipaikkavaikutus kontrolloidaan tilastollisilla välineillä. Tällöin tarkastellaan sitä, kuinka toimipaikan henkilöstöominaisuuksien muutokset yli ajan heijastuvat toimipaikan tuottavuuteen. Tällöin sukupuolten suhteen ei havaita tuottavuuseroa, mutta palkkaero miesten hyväksi esiintyy edelleen. Tulokset viittaavat siihen, että miesten ja naisten kohdentuminen erilaisiin toimipaikkoihin selittää tuottavuus- ja palkkaeroja. On syytä huomata, että toimialatekijä on kontrolloitu. Aikaisemmassa tutkimuksessa on korostettu paljon sitä, että naiset ja miehet ovat keskittyneet eri toimialoille ja että tämä osaltaan selittää sukupuolten välisiä palkkaeroja. Tämän tutkimuksen tulokset puolestaan kertovat siitä, että sukupuolen mukainen segregaatio toimialojen sisällä muovaa tuottavuus- ja palkkaeroja olennaisella tavalla.

5

6 1. Introduction Using linked employer-employee data to examine the influence of the work force structure on plant productivity and wage level provides a way of testing different theories of wage formation, general and specific human capital and incentive wage models 1. Their implications on the shapes of wage and productivity profiles differ. Data sets on individual wages are commonly available, but the productivity of individuals is difficult to measure. Instead, plant-level production functions and wage equations that include worker characteristics as explanatory variables make productivity and wage profile comparisons possible. When this kind of analysis is extended beyond manufacturing, which is typically analyzed, a key issue is that the data availability on plant characteristics is much more restricted for services. We concentrate in this paper on how the conclusions are affected when less satisfactory data are used. We proceed in a stepwise manner. First, we use Finnish manufacturing census plant data to estimate production functions in intensity form with labor productivity (value added per hours) as the dependent variable. Information on worker characteristics is derived from individual-level registers that can be matched to the plant data. They are included in the production function as explanatory variables. The capital input coefficient is allowed to vary by two-digit industries. Next, we examine whether the conclusions are affected if we do not use data on capital stock but instead estimate models for labor productivity and control technology differences by detailed industry dummies. Then we estimate a similar model where the labor input is measured by the number of employees, instead of hours. 2 Then we use information on manufacturing plants from the Business Register that has better coverage of plants, but limited data content. We estimate an otherwise similar model, but replace the output measure, value added, by sales. Finally, we estimate this last model using this register data on both manufacturing and services. In all cases, we also estimate models for wages with the same explanatory variables as in the productivity models. We calculate 1 See Hellerstein and Neumark (1995), Hellerstein, Neumark, and Troske (1999), Hæaegeland and Klette (1999), Crépon, Deniau, and Pérez-Duarte (2002), and Ilmakunnas, Maliranta, and Vainiomäki (2003). Only the productivity effects are examined by Griliches (1970) and more recent examples include Black and Lynch (2001), Haltiwanger, Lane, and Spletzer (1999), and Kramarz and Roux, (1999).

7 25 and Neumark (1999) find that the share of females has a coefficient slightly above 0.8 in the productivity equation and slightly below 0.8 in the wage equation. Hægeland and Klette (1999) estimate the female productivity and wage effects to be both slightly above 0.8. Crépon et al. (2002) report that the share of females has almost the same coefficient in the productivity and wage equations that is slightly under 0.9 for manufacturing and over 0.9 for non-manufacturing. When the markdown (which corresponds to the ratio of the coefficients in the productivity and wage equations) is estimated directly, it is not significantly different from 1, although the result is sensitive to the estimation method. Interestingly, the productivity effect seems to be almost the same in all these studies, but the wage effects differ. It is likely that there is a similar selectivity of female workers to certain kinds of plants in all these countries, but the wage setting institutions are not similar. In our case, however, the negative productivity effect is larger. Fixed effects estimation gives results that are closer to these other studies. The purpose of the paper was also to examine how one can overcome data problems. If attention is restricted to manufacturing, fairly good data on plant characteristics are available. However, in the service sector the data are more limited. We found out that using step-by-step more limited data still gave a fairly consistent picture on the influence of especially average worker age in manufacturing. Also the effect of the level of technical education is fairly similar in all of the models, but there is much more variation in the impact of non-technical education. Using different kinds of educational classifications would be worthwhile to see the sensitivity of these conclusions. All in all, our results show that the simplest model can be used also for the whole business sector, especially when the emphasis is on age and gender effects.

8 26 References Black, S.E. and Lynch, L.M., How to compete: The impact of workplace practices and information technology on productivity, Review of Economics and Statistics 83, 2001, Bloom, D. E., Canning, D., and Sevilla, J. (2002). Technological diffusion, conditional convergence, and economic growth. NBER Working Paper Brown C. and Medoff, J., Trade unions in the production process, Journal of Political Economy 86, 1978, Griliches, Z., Notes on the role of education in production functions and growth accounting, in W. Lee Hansen, ed., Education, Income and Human Capital, New York: Columbia University Press. Reprinted in Griliches, Z., Technology, Education, and Productivity, Oxford: Basil Blackwell, 1988 Griliches, Z. and Mairesse, J., "Production functions: The search for identification", in S. Strom, ed., Econometrics and Economic Theory in the Twentieth Century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium, Cambridge: Cambridge University Press 1998, Griliches, Z. and Regev, H., Firm productivity in Israeli industry , Journal of Econometrics 65, 1995, Griliches, Z. and Ringstad, V., Economies of Scale and the Form of the Production Function, Amsterdam: North-Holland, 1971 Haltiwanger, J.C., Lane, J.I., and Spletzer, J.R., Productivity differences across employers: The roles of employer size, age, and human capital, American Economic Review 89, 1999, Papers and Proceedings, Haltiwanger, J.C., Lane, J.I., and Spletzer, J.R., Wages, productivity, and the dynamic interaction of businesses and workers", NBER Working Paper 7994, 2000 Hellerstein, J.K. and Neumark, D., Are earnings profiles steeper than productivity profiles? Evidence from Israeli firm-level data, Journal of Human Resources 30, 1995, Hellerstein, J.K. and Neumark, D., Sex, wages, and productivity: An empirical analysis of Israeli firm-level data, International Economic Review 40, 1999, Hellerstein, J. K., Neumark, D., and Troske, K. R., Wages, productivity, and worker characteristics: Evidence from plant-level production functions and wage equations, Journal of Labor Economics 17, 1999, Ilmakunnas, P., Maliranta, M., and Vainiomäki, J., The roles of employer and employee characteristics for plant productivity, Journal of Productivity Analysis, forthcoming, 2003 Ilmakunnas, P., Maliranta, M., and Vainiomäki, J., Linked employer-employee data on Finnish plants for the analysis of productivity, wages and turnover, T.P. Jensen and A. Holm, eds., Nordic Labour Market Research on Register Data, Copenhagen: Nordic Council of Ministers, TemaNord 2001:593, (also available at Kalaitzidakes, P., Mamuneas, T.P., and Stengos, T., Measures of human capital and nonlinearities in economic growth, Journal of Economic Growth 6, 2001,

9 27 Kramarz, F. and Roux, S., Within-firm seniority structure and firm performance, Centre for Economic Performance, Discussion Paper 420, 1999 Lazear, E., Personnel Economics for Managers, New York: Wiley, 1998 Maliranta, M, Factors of productivity performance by plant generation. Some finding from Finland, in Biffignandi, S., ed., Micro- and Macrodata of Firms: Statistical Analysis and International Comparison, Heidelberg: Physica-Verlag, 1998, Maliranta, M, Privately and publicly financed R&D as determinants of productivity evidence from Finnish enterprises, in Asplund, R., ed., Public R&D funding, technological competitiveness, productivity, and job creation, ETLA B 168, 2000, Maliranta, M., Micro level dynamics of productivity growth: An empirical analysis of the great leap in the Finnish manufacturing productivity in , PhD thesis submitted for examination, 2003 Pritchett, L., Where has all the education gone?, World Bank Economic Review 15, 2001, Temple, J.R.W., "Generalizations that aren't? Evidence on education and growth", European Economic Review 45, 2001,

10 E L I N K E I N O E L Ä M Ä N T U T K I M U S L A I T O S (ETLA) THE RESEARCH INSTITUTE OF THE FINNISH ECONOMY LÖNNROTINKATU 4 B, FIN HELSINKI Puh./Tel. (09) Telefax (09) Int Int KESKUSTELUAIHEITA - DISCUSSION PAPERS ISSN Julkaisut ovat saatavissa elektronisessa muodossa internet-osoitteessa: No 827 JUKKA JALAVA, The Production and Use of ICT in Finland, p. No 828 ARI HYYTINEN TUOMAS TAKALO, Enhancing Bank Transparency: A Re-assessment p. No 829 REIJO MANKINEN PETRI ROUVINEN PEKKA YLÄ-ANTTILA, Palveluiden tuottavuus kilpailu ja teknologia muuttavat rakenteita s. No 830 PEKKA MANNONEN, The Strategic Response of Banks to an Exogenous Positive Information Shock in the Credit Markets p. No 831 JYRKI ALI-YRKKÖ PEKKA YLÄ-ANTTILA, Pääkonttorien sijainti, kansainvälistyminen ja verotus s. No 832 ARI HYYTINEN LOTTA VÄÄNÄNEN, Government Funding of Small and Medium-sized Enterprises in Finland p. No 833 TUOMAS MÖTTÖNEN, Idänkaupan ennusteet s. No 834 MARKKU STENBORG, Economics of Joint Dominance p. No 835 RAINE HERMANS ANTTI-JUSSI TAHVANAINEN, Ownership and Financial Structure of Biotechnology SMEs: Evidence from Finland p. No 836 MARIANNE PAASI, Economics of Collective Benchmarking Learning in Research and Innovation Policy p. No 837 KARI E.O. ALHO, Kannattaako tulopolitiikkaa jatkaa? s. No 838 HANNU PIEKKOLA, Palkkaneuvottelut ja työmarkkinat Pohjoismaissa ja Euroopassa s. No 839 KARI E.O. ALHO, The Equilibrium Rate of Unemployment and Policies to Lower it: The Case of Finland p. No 840 LUIS H.R. ALVAREZ ERKKI KOSKELA, On Forest Rotation Under Interest Rate Variability p. No 841 LUIS H.R. ALVAREZ ERKKI KOSKELA, Irreversible Investment under Interest Rate Variability: some Generalizations p. No 842 OLAVI RANTALA, Tuotekehitys, toimialojen panos-tuotosrakenteen muutokset ja talouden kasvu s.

11 No 843 KARI E.O. ALHO, The Impact of Regionalism on Trade in Europe p. No 844 LAURA PAIJA, Distribution of Intellectual Property Rights and the Development of Technology Suppliers p. No 845 ESA VIITAMO, Knowledge-intensive Services and Competitiveness of the Forest Cluster Case Finland p. No 846 JYRKI ALI-YRKKÖ MIKA PAJARINEN, Julkinen T&K-rahoitus ja sen vaikutus yrityksiin Analyysi metalli- ja elektroniikkateollisuudesta s. No 847 HELI KOSKI CAROLINA SIERIMO, Entry and Exit in the ICT Sector New Markets, New Industrial Dynamics? p. No 848 GREGORY S. AMACHER ERKKI KOSKELA MARKKU OLLIKAINEN, Environmental Quality Competition and Eco-Labeling p. No 849 TOMI HUSSI, Reconfiguring Knowledge Management. Combining Intellectual Capital, Intangible Assets and Knowledge Creation p. No 850 LOTTA VÄÄNÄNEN, Public Provision of Business Support Services in Finland p. No 851 GREGORY S. AMACHER ERKKI KOSKELA MARKKU OLLIKAINEN, Quality Competition and Social Welfare in Markets with Partial Coverage: New Results p. No 852 MIKA MALIRANTA PETRI ROUVINEN, Productivity Effects of ICT in Finnish Business p. No 853 LOTTA VÄÄNÄNEN, Does Public Funding Have a Halo Effect? Evidence from Finnish SMEs p. No 854 PETRI BÖCKERMAN MIKA MALIRANTA, The Micro-level Dynamics of Regional Productivity Growth: The source of divergence in Finland p. No 855 CHRISTOPHER PALMBERG OLLI MARTIKAINEN, Overcoming a Technological Discontinuity The Case of the Finnish Telecom Industry and the GSM p. No 856 RAINE HERMANS ILKKA KAURANEN, Intellectual Capital and Anticipated Future Sales in Small and Medium-sized Biotechnology Companies p. No 857 ERKKI KOSKELA MATTI VIREN, Government Size and Output Volatility: New International Evidence p. No 858 TOMI HUSSI, Intellectual Capital and Maintenance of Work Ability The Wellbeing Perspective p. No 859 LOTTA VÄÄNÄNEN, Agency Costs and R&D: Evidence from Finnish SMEs p. No 860 PEKKA ILMAKUNNAS MIKA MALIRANTA, Technology, Labor Characteristics and Wage-productivity gaps p. Elinkeinoelämän Tutkimuslaitoksen julkaisemat "Keskusteluaiheet" ovat raportteja alustavista tutkimustuloksista ja väliraportteja tekeillä olevista tutkimuksista. Tässä sarjassa julkaistuja monisteita on mahdollista ostaa Taloustieto Oy:stä kopiointi- ja toimituskuluja vastaavaan hintaan. Papers in this series are reports on preliminary research results and on studies in progress. They are sold by Taloustieto Oy for a nominal fee covering copying and postage costs.

Capacity Utilization

Capacity Utilization Capacity Utilization Tim Schöneberg 28th November Agenda Introduction Fixed and variable input ressources Technical capacity utilization Price based capacity utilization measure Long run and short run

Lisätiedot

Innovative and responsible public procurement Urban Agenda kumppanuusryhmä. public-procurement

Innovative and responsible public procurement Urban Agenda kumppanuusryhmä.   public-procurement Innovative and responsible public procurement Urban Agenda kumppanuusryhmä https://ec.europa.eu/futurium/en/ public-procurement Julkiset hankinnat liittyvät moneen Konsortio Lähtökohdat ja tavoitteet Every

Lisätiedot

Efficiency change over time

Efficiency change over time Efficiency change over time Heikki Tikanmäki Optimointiopin seminaari 14.11.2007 Contents Introduction (11.1) Window analysis (11.2) Example, application, analysis Malmquist index (11.3) Dealing with panel

Lisätiedot

Tekes the Finnish Funding Agency for Technology and Innovation. Copyright Tekes

Tekes the Finnish Funding Agency for Technology and Innovation. Copyright Tekes Tekes the Finnish Funding Agency for Technology and Innovation DM 607668 03-2011 Expertise and networks for innovations Tekes services Funding for innovative R&D and business Networking Finnish and global

Lisätiedot

GOOD WORK LONGER CAREER:

GOOD WORK LONGER CAREER: Juhani Ilmarinen, Ville Ilmarinen, Pekka Huuhtanen, Veikko Louhevaara, Ove Näsman GOOD WORK LONGER CAREER: WORK WELL-BEING IN FINNISH TECHNOLOGY INDUSTRIES 2010-2015 Background Collective agreement between

Lisätiedot

ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS

ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS THE RESEARCH INSTITUTE OF THE FINNISH ECONOMY Lönnrotinkatu 4 B 00120 Helsinki Finland Tel 358-9-609 900 Telefax 358-9-601 753 World Wide Web: http://wwwetlafi/ Keskusteluaiheita

Lisätiedot

Ikärakennemuutos, tulot ja kulutus Reijo Vanne, Työeläkevakuuttajat TELA. Sisältö. Päälähteet

Ikärakennemuutos, tulot ja kulutus Reijo Vanne, Työeläkevakuuttajat TELA. Sisältö. Päälähteet Helsingin yliopisto Sosiaalitieteiden laitos Yhteiskuntapolitiikka Luentosarja: Suomi ikääntyy 2015 19.2.2015 Ikärakennemuutos, tulot ja kulutus Reijo Vanne, Työeläkevakuuttajat TELA Sisältö Käsitteitä:

Lisätiedot

ProAgria. Opportunities For Success

ProAgria. Opportunities For Success ProAgria Opportunities For Success Association of ProAgria Centres and ProAgria Centres 11 regional Finnish ProAgria Centres offer their members Leadership-, planning-, monitoring-, development- and consulting

Lisätiedot

Innovaatioiden kolmas aalto

Innovaatioiden kolmas aalto Innovaatioiden kolmas aalto TeliaSonera Finland Oyj 4.4.2005 Olli Martikainen Oulun yliopisto Elinkeinoelämän tutkimuslaitos (ETLA) Sisältö Miten innovaatiot syntyivät Telealan näkymä 1994 - Kolmas aalto

Lisätiedot

ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS

ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS THE RESEARCH INSTITUTE OF THE FINNISH ECONOMY Lönnrotinkatu 4 B 00120 Helsinki Finland Tel. 358-9-609 900 Telefax 358-9-601 753 World Wide Web: http://www.etla.fi/ Keskusteluaiheita

Lisätiedot

16. Allocation Models

16. Allocation Models 16. Allocation Models Juha Saloheimo 17.1.27 S steemianalsin Optimointiopin seminaari - Sks 27 Content Introduction Overall Efficienc with common prices and costs Cost Efficienc S steemianalsin Revenue

Lisätiedot

Skene. Games Refueled. Muokkaa perustyyl. napsautt. @Games for Health, Kuopio. 2013 kari.korhonen@tekes.fi. www.tekes.fi/skene

Skene. Games Refueled. Muokkaa perustyyl. napsautt. @Games for Health, Kuopio. 2013 kari.korhonen@tekes.fi. www.tekes.fi/skene Skene Muokkaa perustyyl. Games Refueled napsautt. @Games for Health, Kuopio Muokkaa alaotsikon perustyyliä napsautt. 2013 kari.korhonen@tekes.fi www.tekes.fi/skene 10.9.201 3 Muokkaa Skene boosts perustyyl.

Lisätiedot

Matti Sarvimäki. July 2010. 10/2009 Senior Researcher Government Institute for Economic Research, Helsinki

Matti Sarvimäki. July 2010. 10/2009 Senior Researcher Government Institute for Economic Research, Helsinki Department of Economics Aalto University School of Economics P.O. Box 21240, 00076 Aalto Helsinki, Finland Tel: +358(0)40 304 5515 m.sarvimaki@lse.ac.uk http://hse-econ./sarvimaki/ Matti Sarvimäki July

Lisätiedot

Esityksen rakenne. Työn tuottavuudesta tukea kasvuun. Tuottavuuden mennyt kehitys. Tuottavuuskasvun mikrodynamiikka. Tuottavuuden tekijät

Esityksen rakenne. Työn tuottavuudesta tukea kasvuun. Tuottavuuden mennyt kehitys. Tuottavuuskasvun mikrodynamiikka. Tuottavuuden tekijät Työn tuottavuudesta tukea kasvuun Mika Maliranta (ETLA) Yrittäminen ja työelämä -seminaari, Helsinki, 21.8.2008 Esityksen rakenne Tuottavuuden mennyt kehitys Tuottavuuskasvun mikrodynamiikka Tuottavuuden

Lisätiedot

The CCR Model and Production Correspondence

The CCR Model and Production Correspondence The CCR Model and Production Correspondence Tim Schöneberg The 19th of September Agenda Introduction Definitions Production Possiblity Set CCR Model and the Dual Problem Input excesses and output shortfalls

Lisätiedot

Constructive Alignment in Specialisation Studies in Industrial Pharmacy in Finland

Constructive Alignment in Specialisation Studies in Industrial Pharmacy in Finland Constructive Alignment in Specialisation Studies in Industrial Pharmacy in Finland Anne Mari Juppo, Nina Katajavuori University of Helsinki Faculty of Pharmacy 23.7.2012 1 Background Pedagogic research

Lisätiedot

ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS

ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS THE RESEARCH INSTITUTE OF THE FINNISH ECONOMY Lönnrotinkatu 4 B 00120 Helsinki Finland Tel. 358-9-609 900 Telefax 358-9-601 753 World Wide Web: http://www.etla.fi/ Keskusteluaiheita

Lisätiedot

Other approaches to restrict multipliers

Other approaches to restrict multipliers Other approaches to restrict multipliers Heikki Tikanmäki Optimointiopin seminaari 10.10.2007 Contents Short revision (6.2) Another Assurance Region Model (6.3) Cone-Ratio Method (6.4) An Application of

Lisätiedot

ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS

ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS ETLA ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS THE RESEARCH INSTITUTE OF THE FINNISH ECONOMY Lönnrotinkatu B 0020 Helsinki Finland Tel. 358-9-609 900 Telefax 358-9-60 753 World Wide Web: http://www.etla.fi/ Keskusteluaiheita

Lisätiedot

Naisnäkökulma sijoittamiseen. 24.3.2007 Vesa Puttonen

Naisnäkökulma sijoittamiseen. 24.3.2007 Vesa Puttonen Naisnäkökulma sijoittamiseen 24.3.2007 Vesa Puttonen Miten sukupuolella voi olla mitään tekemistä sijoittamisen kanssa??? Naiset elävät (keskimäärin) pidempään kuin miehet Naiset saavat (keskimäärin) vähemmän

Lisätiedot

Network to Get Work. Tehtäviä opiskelijoille Assignments for students. www.laurea.fi

Network to Get Work. Tehtäviä opiskelijoille Assignments for students. www.laurea.fi Network to Get Work Tehtäviä opiskelijoille Assignments for students www.laurea.fi Ohje henkilöstölle Instructions for Staff Seuraavassa on esitetty joukko tehtäviä, joista voit valita opiskelijaryhmällesi

Lisätiedot

Infrastruktuurin asemoituminen kansalliseen ja kansainväliseen kenttään Outi Ala-Honkola Tiedeasiantuntija

Infrastruktuurin asemoituminen kansalliseen ja kansainväliseen kenttään Outi Ala-Honkola Tiedeasiantuntija Infrastruktuurin asemoituminen kansalliseen ja kansainväliseen kenttään Outi Ala-Honkola Tiedeasiantuntija 1 Asemoitumisen kuvaus Hakemukset parantuneet viime vuodesta, mutta paneeli toivoi edelleen asemoitumisen

Lisätiedot

Tuottavuuden merkitys ja mittaaminen

Tuottavuuden merkitys ja mittaaminen Tuottavuuden merkitys ja mittaaminen Mika Maliranta (ETLA) Toimihenkilöiden työsuhdepäivät, Tuottavuustyöryhmä EK-STTK, Silja Serenade, Hki-Tukholma-Hki, 7-9.2.2008 Tuottavuus Tuottavuus=tuotos/panos Tuottavuusmitan

Lisätiedot

Euromaat kehittyvät epäyhtenäisesti / Euro Countries Are Developing Unevenly

Euromaat kehittyvät epäyhtenäisesti / Euro Countries Are Developing Unevenly Euromaat kehittyvät epäyhtenäisesti / Euro Countries Are Developing Unevenly Teollisuuden ja palvelualojen ostopäällikköindeksi / Manufacturing and Services Sector Purchasing Magers Index 5 = ei muutosta

Lisätiedot

Alternative DEA Models

Alternative DEA Models Mat-2.4142 Alternative DEA Models 19.9.2007 Table of Contents Banker-Charnes-Cooper Model Additive Model Example Data Home assignment BCC Model (Banker-Charnes-Cooper) production frontiers spanned by convex

Lisätiedot

Suomi innovaatioympäristönä maailman paras?

Suomi innovaatioympäristönä maailman paras? Suomi innovaatioympäristönä maailman paras? Pekka Ylä-Anttila 20.1.2011 Maailman paras? Evaluation of the Finnish National Innovation System (syksy 2009) Suomessa on edelleen hyvä ja toimiva innovaatiojärjestelmä,

Lisätiedot

Riitta Kilpeläinen Elia Liitiäinen Belle Selene Xia University of Eastern Finland Department of Forest Sciences Department of Economics and HECER

Riitta Kilpeläinen Elia Liitiäinen Belle Selene Xia University of Eastern Finland Department of Forest Sciences Department of Economics and HECER Riitta Kilpeläinen Elia Liitiäinen Belle Selene Xia University of Eastern Finland Department of Forest Sciences Department of Economics and HECER Suorat oppimistulosten mittaamistavat Suorat mittaamistavat

Lisätiedot

Tietotekniikka ei riitä palvelujen tuottavuus ratkaisee. Olli Martikainen 19.3.2013

Tietotekniikka ei riitä palvelujen tuottavuus ratkaisee. Olli Martikainen 19.3.2013 Tietotekniikka ei riitä palvelujen tuottavuus ratkaisee Olli Martikainen 19.3.2013 Miten tuottavuus syntyy? 1. Miten tuottavuus syntyy? Tuotanto voidaan kuvata työhön vaadittavien investointien ja itse

Lisätiedot

Social and Regional Economic Impacts of Use of Bioenergy and Energy Wood Harvesting in Suomussalmi

Social and Regional Economic Impacts of Use of Bioenergy and Energy Wood Harvesting in Suomussalmi Social and Regional Economic Impacts of Use of Bioenergy and Energy Wood Harvesting in Suomussalmi Green Cities and Settlements 18.2.2014 Ville Manninen Writers Project group Sirpa Korhonen, Anna Mari

Lisätiedot

Teacher's Professional Role in the Finnish Education System Katriina Maaranen Ph.D. Faculty of Educational Sciences University of Helsinki, Finland

Teacher's Professional Role in the Finnish Education System Katriina Maaranen Ph.D. Faculty of Educational Sciences University of Helsinki, Finland Teacher's Professional Role in the Finnish Education System Katriina Maaranen Ph.D. Faculty of Educational Sciences University of Helsinki, Finland www.helsinki.fi/yliopisto This presentation - Background

Lisätiedot

Teollisuuden tuotannon ja uusien tilausten supistuminen on jatkunut euromaissa

Teollisuuden tuotannon ja uusien tilausten supistuminen on jatkunut euromaissa Teollisuuden tuotannon ja uusien tilausten supistuminen on jatkunut euromaissa Industry Production and Value of New Orders Continue to Shrink in the Eurozone Teollisuuden ostopäällikköindeksi / Manufacturing

Lisätiedot

Globalisaatio, työmarkkinat ja tuottavuus Näkökohtia tuoreesta tuottavuuskirjallisuudesta

Globalisaatio, työmarkkinat ja tuottavuus Näkökohtia tuoreesta tuottavuuskirjallisuudesta Globalisaatio, työmarkkinat ja tuottavuus Näkökohtia tuoreesta tuottavuuskirjallisuudesta Mika Maliranta Taloustieteellisen Seuran ja Kansantaloustieteellisen Yhdistyksen seminaari,17.1.2007, Helsinki

Lisätiedot

CURRICULUM VITAE. Mika Maliranta. Ph.D, professor Born: May 3rd, 1968

CURRICULUM VITAE. Mika Maliranta. Ph.D, professor Born: May 3rd, 1968 Mika Maliranta Ph.D, professor Born: May 3rd, 1968 Present Posts Research Director: ETLA, The Research Institute of the Finnish Economy (Part-time) Professor of Economics: Economics at the School of Business

Lisätiedot

Returns to Scale II. S ysteemianalyysin. Laboratorio. Esitelmä 8 Timo Salminen. Teknillinen korkeakoulu

Returns to Scale II. S ysteemianalyysin. Laboratorio. Esitelmä 8 Timo Salminen. Teknillinen korkeakoulu Returns to Scale II Contents Most Productive Scale Size Further Considerations Relaxation of the Convexity Condition Useful Reminder Theorem 5.5 A DMU found to be efficient with a CCR model will also be

Lisätiedot

Benchmarking Controlled Trial - a novel concept covering all observational effectiveness studies

Benchmarking Controlled Trial - a novel concept covering all observational effectiveness studies Benchmarking Controlled Trial - a novel concept covering all observational effectiveness studies Antti Malmivaara, MD, PhD, Chief Physician Centre for Health and Social Economics National Institute for

Lisätiedot

Export Demand for Technology Industry in Finland Will Grow by 2.0% in 2016 GDP growth 2016/2015, %

Export Demand for Technology Industry in Finland Will Grow by 2.0% in 2016 GDP growth 2016/2015, % Russia Rest of Eastern Europe Brazil America Middle East and Africa Export Demand for Technology Industry in Finland Will Grow by 2.% in 216 GDP growth 216/215, % 9 8 7 6 5 4 3 2 1-1 -2-3 -4 Average growth:

Lisätiedot

7.4 Variability management

7.4 Variability management 7.4 Variability management time... space software product-line should support variability in space (different products) support variability in time (maintenance, evolution) 1 Product variation Product

Lisätiedot

Use of spatial data in the new production environment and in a data warehouse

Use of spatial data in the new production environment and in a data warehouse Use of spatial data in the new production environment and in a data warehouse Nordic Forum for Geostatistics 2007 Session 3, GI infrastructure and use of spatial database Statistics Finland, Population

Lisätiedot

Gap-filling methods for CH 4 data

Gap-filling methods for CH 4 data Gap-filling methods for CH 4 data Sigrid Dengel University of Helsinki Outline - Ecosystems known for CH 4 emissions; - Why is gap-filling of CH 4 data not as easy and straight forward as CO 2 ; - Gap-filling

Lisätiedot

The role of 3dr sector in rural -community based- tourism - potentials, challenges

The role of 3dr sector in rural -community based- tourism - potentials, challenges The role of 3dr sector in rural -community based- tourism - potentials, challenges Lappeenranta, 5th September 2014 Contents of the presentation 1. SEPRA what is it and why does it exist? 2. Experiences

Lisätiedot

TIEKE Verkottaja Service Tools for electronic data interchange utilizers. Heikki Laaksamo

TIEKE Verkottaja Service Tools for electronic data interchange utilizers. Heikki Laaksamo TIEKE Verkottaja Service Tools for electronic data interchange utilizers Heikki Laaksamo TIEKE Finnish Information Society Development Centre (TIEKE Tietoyhteiskunnan kehittämiskeskus ry) TIEKE is a neutral,

Lisätiedot

CURRICULUM VITAE. Mika Maliranta. Ph.D, professor Born: May 3rd, 1968

CURRICULUM VITAE. Mika Maliranta. Ph.D, professor Born: May 3rd, 1968 Mika Maliranta Ph.D, professor Born: May 3rd, 1968 Present Posts Research Director: ETLA, The Research Institute of the Finnish Economy (Part-time) Professor of Economics: Economics at the School of Business

Lisätiedot

LYTH-CONS CONSISTENCY TRANSMITTER

LYTH-CONS CONSISTENCY TRANSMITTER LYTH-CONS CONSISTENCY TRANSMITTER LYTH-INSTRUMENT OY has generate new consistency transmitter with blade-system to meet high technical requirements in Pulp&Paper industries. Insurmountable advantages are

Lisätiedot

Internet of Things. Ideasta palveluksi IoT:n hyödyntäminen teollisuudessa. Palvelujen digitalisoinnista 4. teolliseen vallankumoukseen

Internet of Things. Ideasta palveluksi IoT:n hyödyntäminen teollisuudessa. Palvelujen digitalisoinnista 4. teolliseen vallankumoukseen Internet of Things Ideasta palveluksi 17.4.2015 IoT:n hyödyntäminen teollisuudessa Palvelujen digitalisoinnista 4. teolliseen vallankumoukseen We are where our clients are CGI in Finland and globally Close

Lisätiedot

Heisingin kaupungin tietokeskus Helsingfors stads faktacentral City of Helsinki Urban Facts 0N THE EFFECTS 0F URBAN NATURAL AMENITIES, ARCHITECTURAL

Heisingin kaupungin tietokeskus Helsingfors stads faktacentral City of Helsinki Urban Facts 0N THE EFFECTS 0F URBAN NATURAL AMENITIES, ARCHITECTURAL Heisingin kaupungin tietokeskus - /igc' ^' 0N THE EFFECTS 0F URBAN NATURAL TIEOUSTELUT FÖRFÄGNINGAR INQUIRIES Henrik Lönnqvist, p. - tel. 09 310 36534 etunimi.sukunimi@hel.fi JULKAISIJA UTGIVARE PUBLISHER

Lisätiedot

23.5.2012 1 Rakentamisen näkymät EU-alueella ja Suomessa

23.5.2012 1 Rakentamisen näkymät EU-alueella ja Suomessa 23.5.2012 1 Rakentamisen näkymät EU-alueella ja Suomessa Pekka Pajakkala Senior Advisor, VTT President of EUROCONSTRUCT 2012 23.5.2012 2 Rakentamisen näkymät EU, CEE, SUOMI 1. VTT 2. TALOUDEN JA RAKENTAMISEN

Lisätiedot

Teknologiatrendit. Nyt. Olli Martikainen Oulun yliopisto ETLA

Teknologiatrendit. Nyt. Olli Martikainen Oulun yliopisto ETLA Teknologiatrendit. Nyt. Olli Martikainen Oulun yliopisto ETLA 20.01.2004 Sisältö Kolmas teollinen vallankumous Tietotekniikan diffuusiovaihe Tietoliikenteen näkymät Suomesta johtava soveltaja? Johtopäätökset

Lisätiedot

Collaborative & Co-Creative Design in the Semogen -projects

Collaborative & Co-Creative Design in the Semogen -projects 1 Collaborative & Co-Creative Design in the Semogen -projects Pekka Ranta Project Manager -research group, Intelligent Information Systems Laboratory 2 Semogen -project Supporting design of a machine system

Lisätiedot

Ostamisen muutos muutti myynnin. Technopolis Business Breakfast 21.8.2014

Ostamisen muutos muutti myynnin. Technopolis Business Breakfast 21.8.2014 Ostamisen muutos muutti myynnin Technopolis Business Breakfast 21.8.2014 Taking Sales to a Higher Level Mercuri International on maailman suurin myynnin konsultointiyritys. Autamme asiakkaitamme parantamaan

Lisätiedot

MUSEOT KULTTUURIPALVELUINA

MUSEOT KULTTUURIPALVELUINA Elina Arola MUSEOT KULTTUURIPALVELUINA Tutkimuskohteena Mikkelin museot Opinnäytetyö Kulttuuripalvelujen koulutusohjelma Marraskuu 2005 KUVAILULEHTI Opinnäytetyön päivämäärä 25.11.2005 Tekijä(t) Elina

Lisätiedot

Tavaroiden ulkomaankauppatilastojen tulkinnan haasteet. 22.3.2012 Timo Koskimäki

Tavaroiden ulkomaankauppatilastojen tulkinnan haasteet. 22.3.2012 Timo Koskimäki Tavaroiden ulkomaankauppatilastojen tulkinnan haasteet 22.3.2012 Timo Koskimäki 1 Sisältö Johdannoksi Esimerkit Mikro: Kännykän arvonlisän komponentit Makro: Suomen kauppatase ja viestintäklusteri Kauppatilastojen

Lisätiedot

On instrument costs in decentralized macroeconomic decision making (Helsingin Kauppakorkeakoulun julkaisuja ; D-31)

On instrument costs in decentralized macroeconomic decision making (Helsingin Kauppakorkeakoulun julkaisuja ; D-31) On instrument costs in decentralized macroeconomic decision making (Helsingin Kauppakorkeakoulun julkaisuja ; D-31) Juha Kahkonen Click here if your download doesn"t start automatically On instrument costs

Lisätiedot

Smart specialisation for regions and international collaboration Smart Pilots Seminar

Smart specialisation for regions and international collaboration Smart Pilots Seminar Smart specialisation for regions and international collaboration Smart Pilots Seminar 23.5.2017 Krista Taipale Head of Internaltional Affairs Helsinki-Uusimaa Regional Council Internationalisation

Lisätiedot

Information on preparing Presentation

Information on preparing Presentation Information on preparing Presentation Seminar on big data management Lecturer: Spring 2017 20.1.2017 1 Agenda Hints and tips on giving a good presentation Watch two videos and discussion 22.1.2017 2 Goals

Lisätiedot

Ihmisten yksilöllisten lämpöaistimusten. vaikutukset talotekniikan suunnitteluun. Evicures, 21.1.2015

Ihmisten yksilöllisten lämpöaistimusten. vaikutukset talotekniikan suunnitteluun. Evicures, 21.1.2015 Ihmisten yksilöllisten lämpöaistimusten arviointi ja vaikutukset talotekniikan suunnitteluun Evicures, 21.1.2015 Johtava tutkija Pekka Tuomaala Teknologian tutkimuskeskus VTT Oy Ihmisen lämpöviihtyvyyden

Lisätiedot

Suomen 2011 osallistumiskriteerit

Suomen 2011 osallistumiskriteerit KAH Suomen 2011 osallistumiskriteerit ARTEMIS Call 2011 -työpaja @ Helsinki 17.1.2011 Oiva Knuuttila KAH ARTEMIS Advanced Research and Technology for Embedded Intelligence and Systems Sulautettuja tietotekniikkajärjestelmiä

Lisätiedot

Technische Daten Technical data Tekniset tiedot Hawker perfect plus

Technische Daten Technical data Tekniset tiedot Hawker perfect plus Technische Daten Technical data Tekniset tiedot Hawker perfect plus PzS-Zellen Hawker perfect plus, mit Schraubverbindern, Abmessungen gemäß DIN/EN 60254-2 und IEC 254-2 Serie L PzS-cells Hawker perfect

Lisätiedot

Capacity utilization

Capacity utilization Mat-2.4142 Seminar on optimization Capacity utilization 12.12.2007 Contents Summary of chapter 14 Related DEA-solver models Illustrative examples Measure of technical capacity utilization Price-based measure

Lisätiedot

Further information on the Technology Industry

Further information on the Technology Industry Further information on the Technology Industry Changes in the Production Structure Production structure in Finland and the US 9% Share of GDP 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % 186 187 188 189 19 191 192 193 194

Lisätiedot

Tupakkapoliittisten toimenpiteiden vaikutus. Satu Helakorpi Terveyden edistämisen ja kroonisten tautien ehkäisyn osasto Terveyden edistämisen yksikkö

Tupakkapoliittisten toimenpiteiden vaikutus. Satu Helakorpi Terveyden edistämisen ja kroonisten tautien ehkäisyn osasto Terveyden edistämisen yksikkö Tupakkapoliittisten toimenpiteiden vaikutus Satu Helakorpi Terveyden edistämisen ja kroonisten tautien ehkäisyn osasto Terveyden edistämisen yksikkö Päivittäin tupakoivien osuus (%) 1978 2006 % 50 40 30

Lisätiedot

Globaalit arvoketjut Pk-yrityksen näkökulmasta*)

Globaalit arvoketjut Pk-yrityksen näkökulmasta*) Globaalit arvoketjut Pk-yrityksen näkökulmasta*) Timo Seppälä 27. Elokuuta, 2014; Helsinki *) This research is a part of the ongoing research project Value Creation and Capture The Impact of Recycling

Lisätiedot

Photo: Paavo Keränen. KAINUU in statistics 2009

Photo: Paavo Keränen. KAINUU in statistics 2009 Photo: Paavo Keränen KAINUU in statistics 2009 KAINUU IN PROPORTION TO THE WHOLE OF FINLAND Forest area Total area Roads Primary production Summer cottages Unemployed Populat. over 64 years Number of farms

Lisätiedot

Tarua vai totta: sähkön vähittäismarkkina ei toimi? 11.2.2015 Satu Viljainen Professori, sähkömarkkinat

Tarua vai totta: sähkön vähittäismarkkina ei toimi? 11.2.2015 Satu Viljainen Professori, sähkömarkkinat Tarua vai totta: sähkön vähittäismarkkina ei toimi? 11.2.2015 Satu Viljainen Professori, sähkömarkkinat Esityksen sisältö: 1. EU:n energiapolitiikka on se, joka ei toimi 2. Mihin perustuu väite, etteivät

Lisätiedot

VUOSI 2015 / YEAR 2015

VUOSI 2015 / YEAR 2015 VUOSI 2015 / YEAR 2015 Kansainvälisen opetuksen ja tutkimustoiminnan kehittäminen Developing international teaching and research activities Rehtorin strateginen rahoitus vuosille 2014-2016 / Strategic

Lisätiedot

Increase of opioid use in Finland when is there enough key indicator data to state a trend?

Increase of opioid use in Finland when is there enough key indicator data to state a trend? Increase of opioid use in Finland when is there enough key indicator data to state a trend? Martta Forsell, Finnish Focal Point 28.9.2015 Esityksen nimi / Tekijä 1 Martta Forsell Master of Social Sciences

Lisätiedot

AYYE 9/ HOUSING POLICY

AYYE 9/ HOUSING POLICY AYYE 9/12 2.10.2012 HOUSING POLICY Mission for AYY Housing? What do we want to achieve by renting apartments? 1) How many apartments do we need? 2) What kind of apartments do we need? 3) To whom do we

Lisätiedot

Suomen ja korkeatasoisen tutkimuksen kohtalonyhteys. Raimo Sepponen, prof. Elektroniikan laitos Sähkötekniikan korkeakoulu Aalto yliopisto

Suomen ja korkeatasoisen tutkimuksen kohtalonyhteys. Raimo Sepponen, prof. Elektroniikan laitos Sähkötekniikan korkeakoulu Aalto yliopisto Suomen ja korkeatasoisen tutkimuksen kohtalonyhteys Raimo Sepponen, prof. Elektroniikan laitos Sähkötekniikan korkeakoulu Aalto yliopisto Nordic Innovation Monitor 2009 There is probably no historical

Lisätiedot

Area and population 3. Demographic changes 4. Housing 5. Municipal economy 6. Sectoral employment 7. Labour and work self-sufficiency 8

Area and population 3. Demographic changes 4. Housing 5. Municipal economy 6. Sectoral employment 7. Labour and work self-sufficiency 8 2004 Statistics Uusimaa Helsinki Region Area and population 3 Demographic changes 4 Housing 5 Municipal economy 6 Sectoral employment 7 Labour and work self-sufficiency 8 Unemployment 9 Transport 10 Age

Lisätiedot

Hannu Piekkola HUMAN CAPITAL AND WAGE FORMATION

Hannu Piekkola HUMAN CAPITAL AND WAGE FORMATION ETLA ELINKEINOELÄMÄN ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS The Research Institute of the Finnish Economy Lönnrotinkatu 4 B 00120 Helsinki TUTKIMUSLAITOS Finland Sarja B 177 Series Hannu Piekkola HUMAN CAPITAL

Lisätiedot

Teollisuuden ja palvelualojen ostopäällikköindeksi ja bruttokansantuote euroalueella

Teollisuuden ja palvelualojen ostopäällikköindeksi ja bruttokansantuote euroalueella Teollisuuden ja palvelualojen ostopäällikköindeksi ja bruttokansantuote euroalueella Eurozone Manufacturing and Services Sector Purchasing Managers Index 5 = ei muutosta edeltävästä kuukaudesta / 5 = no

Lisätiedot

Vertaispalaute. Vertaispalaute, /9

Vertaispalaute. Vertaispalaute, /9 Vertaispalaute Vertaispalaute, 18.3.2014 1/9 Mistä on kyse? opiskelijat antavat palautetta toistensa töistä palaute ei vaikuta arvosanaan (palautteen antaminen voi vaikuttaa) opiskelija on työskennellyt

Lisätiedot

Tuottavuuskehitys pkyrityksissä

Tuottavuuskehitys pkyrityksissä Tuottavuuskehitys pkyrityksissä Mika Maliranta (ETLA & Jyväskylän yliopiston kauppakorkeakoulu) Talouskasvua pk-yritysten tuottavuutta kehittämällä, TEM, 20.10.2010 1 Johtopäätökset (1/2) Kasvupolitiikka

Lisätiedot

Copernicus, Sentinels, Finland. Erja Ämmälahti Tekes,

Copernicus, Sentinels, Finland. Erja Ämmälahti Tekes, Copernicus, Sentinels, Finland Erja Ämmälahti Tekes, 24.5.2016 Finnish Space industry in the European context European Space industry has been constantly growing and increasing its direct employment in

Lisätiedot

Teollisuustuotanto. Industrial Production. Kehittyvät maat / Emerging countries. Maailma / World. Kehittyneet maat / Advanced countries.

Teollisuustuotanto. Industrial Production. Kehittyvät maat / Emerging countries. Maailma / World. Kehittyneet maat / Advanced countries. Teollisuustuotanto Industrial Production 13 125 12 115 11 15 1 95 9 85 8 27,1=1 27 28 29 21 Kehittyvät maat / Emerging countries Maailma / World Kehittyneet maat / Advanced countries Suomi/Finland Viimeinen

Lisätiedot

MATKAILUALAN TIETEELLISIÄ LEHTIÄ julkaisufoorumin tasoluokittain

MATKAILUALAN TIETEELLISIÄ LEHTIÄ julkaisufoorumin tasoluokittain MATKAILUALAN TIETEELLISIÄ LEHTIÄ julkaisufoorumin tasoluokittain 11042014 Julkaisufoorumin päivitysten vuoksi tasoluokka kannattaa aina tarkistaa julkaisufoorumin julkaisukanavan haku -sivulta: http://www.tsv.fi/julkaisufoorumi/haku.php?lang

Lisätiedot

Euromaat kehittyvät epäyhtenäisesti / Euro Countries Are Developing Unevenly

Euromaat kehittyvät epäyhtenäisesti / Euro Countries Are Developing Unevenly Euromaat kehittyvät epäyhtenäisesti / Euro Countries Are Developing Unevenly Teollisuuden ja palvelualojen ostopäällikköindeksi / Manufacturing and Services Sector Purchasing Magers Index 5 = ei muutosta

Lisätiedot

Lähde / Source: Macrobond

Lähde / Source: Macrobond Teollisuustuotanto Yhdysvalloissa kasvanut vahvasti, Suomessa tuotanto jäänyt matalalle tasolle Strong Growth in US Industrial Production, Finnish Production Volumes Remain Low Lähde / Source: Macrobond

Lisätiedot

EKOSYSTEEMIT INVEST IN TYÖKALUNA?

EKOSYSTEEMIT INVEST IN TYÖKALUNA? EKOSYSTEEMIT INVEST IN TYÖKALUNA? Mitä Invest in -tapahtumat ovat? M&A T&K&I toimintaa GREEN FIELD Jackpot Pääomasijoitus Tutkimus -rahaa Grants Uusi tuotannollinen yritys suomeen Green Field Yritysosto

Lisätiedot

Arvoa innovaatioista missä ja miten?

Arvoa innovaatioista missä ja miten? Arvoa innovaatioista missä ja miten? Pekka Ylä-Anttila EK 1.6.2012 ELINKEINOELÄMÄN TUTKIMUSLAITOS THE RESEARCH INSTITUTE OF THE FINNISH ECONOMY Mistä puhun tänään? Miten ja missä arvo syntyy globaalitaloudessa?

Lisätiedot

Perhevapaiden palkkavaikutukset

Perhevapaiden palkkavaikutukset Perhevapaiden palkkavaikutukset Perhe ja ura tasa-arvon haasteena seminaari, Helsinki 20.11.2007 Jenni Kellokumpu Esityksen runko 1. Tutkimuksen tavoite 2. Teoria 3. Aineisto, tutkimusasetelma ja otos

Lisätiedot

Miehittämätön meriliikenne

Miehittämätön meriliikenne Rolls-Royce & Unmanned Shipping Ecosystem Miehittämätön meriliikenne Digimurros 2020+ 17.11. 2016 September 2016 2016 Rolls-Royce plc The 2016 information Rolls-Royce in this plc document is the property

Lisätiedot

A new model of regional development work in habilitation of children - Good habilitation in functional networks

A new model of regional development work in habilitation of children - Good habilitation in functional networks A new model of regional development work in habilitation of children - Good habilitation in functional networks Salla Sipari, PhD, Principal Lecturer Helena Launiainen, M.Ed, Manager Helsinki Metropolia

Lisätiedot

HITSAUKSEN TUOTTAVUUSRATKAISUT

HITSAUKSEN TUOTTAVUUSRATKAISUT Kemppi ARC YOU GET WHAT YOU MEASURE OR BE CAREFUL WHAT YOU WISH FOR HITSAUKSEN TUOTTAVUUSRATKAISUT Puolitetaan hitsauskustannukset seminaari 9.4.2008 Mikko Veikkolainen, Ratkaisuliiketoimintapäällikkö

Lisätiedot

Työsuojelurahaston Tutkimus tutuksi - PalveluPulssi 11.3.2016. Peter Michelsson Wallstreet Asset Management Oy

Työsuojelurahaston Tutkimus tutuksi - PalveluPulssi 11.3.2016. Peter Michelsson Wallstreet Asset Management Oy Työsuojelurahaston Tutkimus tutuksi - PalveluPulssi 11.3.2016 Peter Michelsson Wallstreet Asset Management Oy Wallstreet lyhyesti Perustettu vuonna 2006, SiPa toimilupa myönnetty 3/2014 Täysin kotimainen,

Lisätiedot

BLOCKCHAINS AND ODR: SMART CONTRACTS AS AN ALTERNATIVE TO ENFORCEMENT

BLOCKCHAINS AND ODR: SMART CONTRACTS AS AN ALTERNATIVE TO ENFORCEMENT UNCITRAL EMERGENCE CONFERENCE 13.12.2016 Session I: Emerging Legal Issues in the Commercial Exploitation of Deep Seabed, Space and AI BLOCKCHAINS AND ODR: SMART CONTRACTS AS AN ALTERNATIVE TO ENFORCEMENT

Lisätiedot

APA-tyyli. Petri Nokelainen

APA-tyyli. Petri Nokelainen APA-tyyli Petri Nokelainen petri.nokelainen@uta.fi American Psychology Association (APA, 2001). Yleisin sosiaalitieteiden käyttämä tyylikirjasto. Artikkelin teksti, jossa on viittaus (referointi) lähdeluettelossa

Lisätiedot

SELL Student Games kansainvälinen opiskelijaurheilutapahtuma

SELL Student Games kansainvälinen opiskelijaurheilutapahtuma SELL Student Games kansainvälinen opiskelijaurheilutapahtuma Painonnosto 13.5.2016 (kansallinen, CUP) Below in English Paikka: Nääshalli Näsijärvenkatu 8 33210 Tampere Alustava aikataulu: Punnitus 12:00-13:00

Lisätiedot

Results on the new polydrug use questions in the Finnish TDI data

Results on the new polydrug use questions in the Finnish TDI data Results on the new polydrug use questions in the Finnish TDI data Multi-drug use, polydrug use and problematic polydrug use Martta Forsell, Finnish Focal Point 28/09/2015 Martta Forsell 1 28/09/2015 Esityksen

Lisätiedot

Characterization of clay using x-ray and neutron scattering at the University of Helsinki and ILL

Characterization of clay using x-ray and neutron scattering at the University of Helsinki and ILL Characterization of clay using x-ray and neutron scattering at the University of Helsinki and ILL Ville Liljeström, Micha Matusewicz, Kari Pirkkalainen, Jussi-Petteri Suuronen and Ritva Serimaa 13.3.2012

Lisätiedot

Vastuullisuusarviointi M&A hankkeiden evaluoinnissa ja due diligence prosessissa

Vastuullisuusarviointi M&A hankkeiden evaluoinnissa ja due diligence prosessissa Petri Castrén CFO, Kemira DIF Directors Institute of Finland Tietopankkiaamiainen 30.5.2016 Vastuullisuusarviointi M&A hankkeiden evaluoinnissa ja due diligence prosessissa The first choice in chemistry

Lisätiedot

Global Economy is Expected to Grow by 3.5% in 2015

Global Economy is Expected to Grow by 3.5% in 2015 Russia Brazil Rest of Eastern Europe Mexico Rest of Latin Am. Middle East and Africa Global Economy is Expected to Grow by 3.5% in 215 GDP growth in 215, % 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1-1 -2-3 North America Average

Lisätiedot

Enterprise Architecture TJTSE Yrityksen kokonaisarkkitehtuuri

Enterprise Architecture TJTSE Yrityksen kokonaisarkkitehtuuri Enterprise Architecture TJTSE25 2009 Yrityksen kokonaisarkkitehtuuri Jukka (Jups) Heikkilä Professor, IS (ebusiness) Faculty of Information Technology University of Jyväskylä e-mail: jups@cc.jyu.fi tel:

Lisätiedot

Finland, Data Sources Last revision: 01-11-2011

Finland, Data Sources Last revision: 01-11-2011 Finland, Data Sources Last revision: 01-11-2011 LIVE BIRTHS Live births by age/cohort of mother 1976-1981: Väestö 1976-1981 Osa I, Väestörakenne ja väestönmuutokset, Koko maa ja läänit. Suomen Virallinen

Lisätiedot

Tuloksia ja kokemuksia / results and experiences

Tuloksia ja kokemuksia / results and experiences EUROPEAN REGIONAL DEVELOPMENT FUND INTERREG IVC 2007-2013 interregional cooperation across Europe Tuloksia ja kokemuksia / results and experiences Interreg IVC/ Interreg Europe 26 May 2015, Helsinki INTERREG

Lisätiedot

Keskeisiä näkökulmia RCE-verkoston rakentamisessa Central viewpoints to consider when constructing RCE

Keskeisiä näkökulmia RCE-verkoston rakentamisessa Central viewpoints to consider when constructing RCE Keskeisiä näkökulmia RCE-verkoston rakentamisessa Central viewpoints to consider when constructing RCE Koordinaattorin valinta ja rooli Selection and role of the coordinator Painopiste: tiede hallinto

Lisätiedot

Students Experiences of Workplace Learning Marja Samppala, Med, doctoral student

Students Experiences of Workplace Learning Marja Samppala, Med, doctoral student Students Experiences of Workplace Learning Marja Samppala, Med, doctoral student Research is focused on Students Experiences of Workplace learning (WPL) 09/2014 2 Content Background of the research Theoretical

Lisätiedot

ECVETin soveltuvuus suomalaisiin tutkinnon perusteisiin. Case:Yrittäjyyskurssi matkailualan opiskelijoille englantilaisen opettajan toteuttamana

ECVETin soveltuvuus suomalaisiin tutkinnon perusteisiin. Case:Yrittäjyyskurssi matkailualan opiskelijoille englantilaisen opettajan toteuttamana ECVETin soveltuvuus suomalaisiin tutkinnon perusteisiin Case:Yrittäjyyskurssi matkailualan opiskelijoille englantilaisen opettajan toteuttamana Taustaa KAO mukana FINECVET-hankeessa, jossa pilotoimme ECVETiä

Lisätiedot

LX 70. Ominaisuuksien mittaustulokset 1-kerroksinen 2-kerroksinen. Fyysiset ominaisuudet, nimellisarvot. Kalvon ominaisuudet

LX 70. Ominaisuuksien mittaustulokset 1-kerroksinen 2-kerroksinen. Fyysiset ominaisuudet, nimellisarvot. Kalvon ominaisuudet LX 70 % Läpäisy 36 32 % Absorptio 30 40 % Heijastus 34 28 % Läpäisy 72 65 % Heijastus ulkopuoli 9 16 % Heijastus sisäpuoli 9 13 Emissiivisyys.77.77 Auringonsuojakerroin.54.58 Auringonsäteilyn lämmönsiirtokerroin.47.50

Lisätiedot

NAO- ja ENO-osaamisohjelmien loppuunsaattaminen ajatuksia ja visioita

NAO- ja ENO-osaamisohjelmien loppuunsaattaminen ajatuksia ja visioita NAO- ja ENO-osaamisohjelmien loppuunsaattaminen ajatuksia ja visioita NAO-ENO työseminaari VI Tampere 3.-4.6.2015 Projektisuunnittelija Erno Hyvönen erno.hyvonen@minedu.fi Aikuiskoulutuksen paradigman

Lisätiedot

Information on Finnish Language Courses Spring Semester 2017 Jenni Laine

Information on Finnish Language Courses Spring Semester 2017 Jenni Laine Information on Finnish Language Courses Spring Semester 2017 Jenni Laine 4.1.2017 KIELIKESKUS LANGUAGE CENTRE Puhutko suomea? Do you speak Finnish? -Hei! -Moi! -Mitä kuuluu? -Kiitos, hyvää. -Entä sinulle?

Lisätiedot