Kalaallit Nunaani Timersoqatigiit Kattuffiata Pilersaarusiaq T a k o r l u u k k a t K a l a a l l i t N u n a a t t a m a r m i u s o q t i m e r s o r n e r m i k s a m m i s a q a r f i u v o q. T i m e r s o r n e q K a l a a l l i t N u n a a n n u t t a m a r m i u s u m u t s a m m i s a s s a a v o q.
Ilisarnaat Kalaallit Nunaani Timersoqatigiit Kattuffiat Ilisimasaqassutsikkut siunnersuinikkullu Qitiusumik Ingerlatsiviussaaq. Ilisimasaqassuseq isumaqartipparput inunnik ineriartortitsisinnaanertut ilisimasaqartitsilersinnaanertullu. Sinneersuineq uatsinnut tassaavoq ilisimasaqarnerput attaveqarnerpullu atorlugit siammartiterineq siunnersuinerlu. Allattoqarfimmi ullumikkut ingerlaneqartut ilai nangeqqissavagut. Taasuma ataani Namminmersornerullutik Oqartussanit aningaasaliissutaasut agguaanneri atorneqarnerisalu pitsassusianik qulakkeerinninneq. Pe qatigiif f iup s iuni ssaq qaninnerusoq qanoq nal il erpaa. Isumaqataavoq Ikerinnaaniippugut 0% 20 % Peqatigiiffimmit siunissaq isumalluarfigineqarneruvoq 60 % 80 % 75 Peqatigiiffimmit ilaasortat amerliartornissaat naatsorsuutigineqarpoq 37 47 33 4 31 53 Peqatigiffimmit nammineq piumassutsiminnik suleqataajumasut pissarsiarisinnaassavagut 100 % 22 65 Aningaasaqarnikkut imminut napatissinnaanissaq sapinngilarput Timersorfiusinnaasunik pitsaasunik periarfissaqassaaq 40 % Isumaqataanngilanga 4 10 45 51 8 16
QULEQUTTAT PINGASUT PINGAARNERSIUK- KATUT TOQQAKKAT Kalallit Nunaanni Timersoqatigiit Kattuffiannit pingaartutut toqqarparput piginnaaninngorsaaneq, tamatuma ikorfartormagu timersornerup tamanut attuumassuseqarneranik takorluuineq amerlanerusunillu ilaasortaqalerumagatta, pikkorinnerusunik ingerlatsisoqalernissamik, sungiusaasoqalernissamik aammalu siulersuisoqalernissamik piumasaqartitsiviusoq. Pingaartutut aamma isigaarput aaqissuussaaneq, tassani timersornermi nukiit pioreersut pissarsiaqarfigineqarnerunissaatt pingaartuummat. Anguniagarmi tassaavoq specialforbundeqaqarnissaq, klubeqalernissaq taamallu kikkut tamarmik timersornerulernissaat, allaffissornermut tunngasut minnerusumik sammisarilerlugit. Kalaallit Nunaani Timersoqatigiit Kattuffiata pingaartippaa kommunini sungiusarfigineqarsinnaasut atorluarnissaat kommuunit qanimut suleqatigilluinnarlugit. Timersorneq toqqarneqarpoq timersorneq tunngavimmigut tassaammat inunnut tamanut attuisuusoq, ukioqqortussuseq, innarluuteqarneq, suisaassuseq tunuliaqutigisarluunniit apeqqutaatinnagit. Tamanna nukittorsarumavarput susassaqartitsinikkut, kikkukknnut tamanut kajungerineqartunik. PIGINNAASAQARNERMIK INERIARTORTITSINEQ AAQQISSUUSSINEQ TIMERSORNEQ KIKKUNNUT TAMANUT
ANGUNIAKKAT Anguniagaq pingaarneq: Kalaallit Nunaata inuisa affai Kalaallit Nunaanni Timersortartut Kattuffianut ilaasortaalernissaat anguniagaavoq. Tamanna isumaqarpoq kajumissutsiminnik sulisut timersortartullu pimoorussisut katillugit 2019-mi 28.000-ussasut. Anguniakkat allat: Piukkunnarsaaneq: sungiusaasutut ilinniarsimasut, aqutsisut, nammineq piumassutsiminnik ikiuuttut siulersuisullu piginnaaneri pilersaarusiaasup ingerlanerani qaffatsinneqassapput. Anguniakkat tunngaviatigut 2016imut piviusunngortinniarneqarput. Aaqqissuineq: Kanukoka kommunillu isumaqatigiissuteqarfigineqarnikuupput Kalaallit Nunaanni timersorfiusinnaasut allilernissaat nutarterneqarnissaallu pillugit ataatsimoortumik pilersaarusiuussinissamik. Timersorneq tamanut: Kalaallit Nunaanni Timersoqatigiit Kattuffiata suleqatissiariniarpai Grønlands Erhverv, SIK, Kanukoka aamma Røde Kors nammineq piumassutsiminnik timersornermik ineriartortitsisinnaasut pissarsiariniarnerini. Tamatuma saniatigut Kalaallit Nunaanni Timersoqatigiit Kattuffiata Kalaallit Nunaanni peqqissutsip siuarsarnissaanut suliniaqatigiiffiit allat suleqatigissavai.
PINGAARTITAT Siulersuisut timersornerup pingaaruteqassusaanut pingaartitaat pingaarutillit ukuupput Ataatsimoorneq Aqutsisoqarneq Peqqissuuneq Pingaartitat allat Nuannarneq, ineriartorneq, peqataatitsineq, inuunerup isumaqassusaa, kikkut tamarmik naligiinnerat, misigisaqaqatigiinneq, akisussaassuseqarneq, perorsaaneq, inooqatigiinnut ilanngukkiartortitsineq, piginnaasat allamut nuullugit, pissusissamik malinnilluarnermik ilinniarneq ineriartornerlu. Siammasissumik isigalugu timersornermi / qasujaallisarnermilu pissarsiat suut annerpaajuppat? 0 % 10 % 20 % 30 % 40 % 50 % 60 % 70 % Timersorneq/qasujaallisarneq sammisaqartunut nuannaartitsisarmata Timersorneq/qasujaallisarneq meeqqat inuusuttullu inuuneranni peqqinnartumik aallartitsisarmata Timersornermik qasujaallisarnermillu aallutaqarneq nukittuumik ataatsimoortitsinermik pilersitsisarmata Timersorneq/qasujallisartarneq inuit akornanni peqqissutsimut qaffassaataammata Timersorluni unamminerit illoqarfimmi/nunaqarfimmi eqeersimaartitsisarmata isiginnaartunullu nuannaarutaasarlutik 22 32 44 60 66 Timersullammaanerpaat Kalaallit Nunaannik nunanut allanut tulluusimaar-titsilertarmata Timersornerup/qasujaallisartarnerup aallutsisoq imminut aqussinnaasunngortittarmassuk takutillugu imminut akilersinnaasoq sakkortuumik sungiusartarneq 20 22 Timersorneq/qasujaallisarneq nammineq piumassutsimik sulinissamut kajungertitsilersarmata 12 Peqatigiiffiit tamarmik apeqqummut pingasunik akisinnaammat, taamaattumik procentinnguinermi kisitsisit katinneri ilaatigut 100-mit qaffasinnerusinnaasarput.
PIGINNAASAQARNERMIK INERIARTORTITSINEQ Ineriartortitsineq pissaaq kattuffiit qulerpiaaniit ammut, klubbit ataasiakkaat ilanngullugit. Kalaallit Nunaani Timersoqatigiit Kattuffiata pingaartutut anguniagaa tassaavoq siulersuisuni, kattuffinni, klubbini, utoqqaat- aamma innarluutillit kiisalu allaffimmi sulisut akornanni piginnaasamik ineriartortitsiuarnissaq. Pikkorissarnissat/ilinniarnissat soqutigineqaqaat kisianni periarfissat killeqarput. Procenti 0% 20% 40% 60% 80% 100% Pikkorissarnerit assigiinngitsut ingerlanneqassapput soorlu sungiusaasunik/aqutsisunik, dommerinik, pilersaarusiortartunik, siulersuinermik sulialinnik aammalu avammut attaveqarnermik suliaqartarnermut atatillugu. Taamatut ingerlatsiniarpugut pikkorissarnissat ersarissumik nittarsaannerisigut aammattaaq internei atorlugu pikkorissaanerit ingerlannerisigut. Peqatigiiffimmi nammineq piumassutsiminnik aqutsisut sungiusaasullu ineriartornissaq eqqarsaatigalugu pikkorissarneqarnissanik/ilinniartinne-qarnissanik soqutiginnippat? Peqatigiiffimmi nammineq piumassutsiminnik aqutsisut sungiusaasullu naleqquttunik pikkorissarfissaqartinneqarpat/ilinniagas-saqartinneqarpat? Aap: 36 Aap: 92 Naamik: 64 8 Naamik:
AAQ Q I SSUUSSI N EQ Timersoqatigiit Kattuffiannit salliutillugit nukittorsaaffiginiarneqarput specialforbundet piginnaanerisa qaffassarnissaat ilaatigut pilersaarusiornerni aningaasaqarnikkullu pitsaanerusumik aqutsisinnaalernikkut. Pingaartillugu ilaasortatsinnut qanimut attassuteqarnerulernissaq suliniutiginiarparput aqqutissat assigiinngitsorpassuit atorlugit, soorlu facebook, nittartakkat, soqutigisaqatigiit naalakkersuinermut attuumassuteqanngitsut. Kalaallit Nunaani Timersoqatigiit Kattuffiata pingaarnerit ilaattut sulissutigissavaa ilaasortanik amerlisaanissaq kattuffinni klubinilu ataasiakkaani. Ilaasortat nalunaarsortarnerat pisariillisarneqassaaq. Pilersaarusiornerup ingerlanerani siunertaavoq kattuffiit ataasiakkaat piginnaaneqalernerulernissaat nunatta avataani pisuni peqataasarnissamut imaluunniit aggersaasuulluni aaqqissuisarnissamut. Kattuffiit assigiinngitsut aqqutigalugit. Namminersorlutik Oqartussanik, Kommuniikt KANUKOKAmillu qanimut suleqateqarnerit nukittorsarusuppagut siunnertaralugu nunatsinni timersornikkut atugassarititaasut pitsanngorsarumallugit.
Anguniagaq tassaavoq kikkut tamarmik assigiinngittunik sammisassaqartinneqartarnissaat timersornikkut, nuannaarneq aammalu pimoorussillutik ingerlatsinissat pingaartipparput kommunini timersornermi siunnersortit amma pinaveersartitsisut suleqatigilluinnarlugit. Inuiaqatigiinni timersorneq aqqutigalugu qamuuna allanngueqataarsusuppugut taamaammat pilersaaruteqarpugut 2019-mut nukittorsaaqataanissamut. ruteqarpugut 2019-mut nukittorsaaqataanissamut. TIMERSORNEQ KIKKUNNUT TAMANUT 4%-it tassaapput peqatigiiffinni nammineq piumassutsiminnik ikiuuttut aalaakkaasut 0% Inersimasut akornanni timersornerup/qasujaallisarnerup iluini nammineq piumassutsimik sulineq 20%-it tassaapput ingerlaavartumik ikiuuttartuunngitsut (soorlu GM-ertoqaleraangat il.il ikiuuttartut) 10% 29%-it timersortartut peqatigiiffiannit saaffigineqarunik nammineq piumassutsiminnik ikiuukkusupput 31%-it nammineq piumassutsimik ikiuussinnaaneq akunnattoornartoqartippaat 16%-it nammineq piumassutsimik tunngaveqartumik ikiuukkumanngillat 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Iluattittut nassaaralugit atassuteqaqatigiinikkullu saqqummiullugit Sunniutigisai saqqummiullugit nalilersorlugillu timersornermut sulianik naamassinnissinnaaneq komuunini, ineriartortitsineq timersornermi siunnersortinut aamma pinaveersaartitsinermi sulialinnut, suliniaqatigiiffiit allat suleqatigalugit aammalu sulinermut katuffiit suleqatigalugit soorlu (GE amma SIK) timersornerup nukitttorsarnissaa inuiaqatigiinni aamma suliffeqarfinni ingerlanneqartuaqqullugu. Innarluutillit aamma utoqqaat timersortarnerani sungiusaasut aqutsisullu piginnaasai qaffasarlugit sammisassaqartitsinermi ingerlatsiitigaluni. Atuarfeqarnerup iluani aalajangiisartut suleqatigalugit atuarfinni timersorneq annertunerusumik ingerlassinnaaqqullugu. Atuarfinni timersorneq timersornikkut nutaanilu sammissasaqalernikkut GIF suleqatigalugu ilinniartitaanerit aqqutigalugut piorsaaneq meeqqat sumiginnakkat aammalu allatigut sumiginnakkat suliniaqatigiiffiit suleqatigalugit suliniarfigissallugit. Immikkut ilisimasallinik suleqateqarnikkut nammineq kajumissutsimi suliaqarnerup nukittorsarnissaa ukunani; aqutsinikkut, atassuteqaqatsigiinnikkut, aaqissuusaanerit, aningaasatigut kiisalu pilersaarusiortarnikkut.
P I L E R S A A R U S I O R N I S S A M U T N U T A A M M U T A Q Q U T S I S S A Q E Q I M A T T A K K A A R L U N I A S S I T A Q Q U T I G A L U G I T S A Q Q U M M I I N E Q A M M A K A T U F F I N N I K O Q A L O Q A T E Q A R N E Q
2016-MUT ANGUNIAKKAT PIGINNAANINNGORSAANEQ: Sungiusaasut 50 Ingerlatsisut 50 Nammineq piumassutsiminnik 75 GU-X 25 Katillugit Piginnaaninngorsaanikkut inuit timersortartut 200-ut AAQQISSUUSSINISSAQ Kommuninik Kanukokamillu Suleqatigiinnissamik atsioqatiginninneq KANUKOKA TIMERSORNEQ TAMANUT Kalaallit Nunaanni Timersoqatigiit Kattuffiat 18.000-inik ilaasortaqarpoq ilaasortat (+4.000-it)
Timersornerup misissueqqissaarfigineqarnera N u n a t a m a k k e r l u g u k o m m u n i n i s i s a m a a s u n i t i m e r s o r n e r m u t p e r i a r f i s s a q a r t i t s i v i u s u t. Timersorneq pillugu misissueqqissaarneq ingerlanneqartoq Idrættens Analyseinstitut peqatigalugu suliarineqartoq aqqutigalugu takuneqarsinnaavoq Kalaallit Nunaanni ineriartornermut sunniuteqartut suut annertuumik pingaaruteqartut. Qulequttallu pingasut timersornerup ineriartorneranut atatillugu paasinninnissamut inituujupput: atortut/timersorfiusinnaasut nammineq kajumissutsimik suliaqarneq sungiusariaatsit Tamakkiisumik timersorneq pillugu misissueqqissaarneq aaliangiisuuvoq suut iliuuseqarfigineqarnissaannik aaliangiinermut, taakkulu erseqqissarneqarput 2019 tikillugu pingaarnersiuilluni tulleriissaagassat pillugit nassuiaasiaasumi. 6 8 QAASUITSUP KOMMUNIA 6 1 1 1 7 KOMMUNEQARFIK SERMERSOOQ 7 2 11 3 2 1 6 1 1 2 3 1 QEQQATA KOMMUNIA 3 4 2 2 2 5 1 2 19 25 4 8 2 1 3 13 3 24 HELE LANDET 6 1 3 4 2 8 1 KOMMUNE KUJALLEQ Timersortarfissuaq Timersortarfeeraq Timigisartarfik angineq Timigissartarfeeraq Naluttarfik/kinisimaartarfik Arsaattarfik sioraasoq annerusoq Arsaattarfik minneq sioraasoq Arsaattarfik minneq ivigaasalik Manissagaq assigiinngitsunut atorneqarsinnaasoq Skate-ertarfik Sisorartarfik majuartaatilik - sangujoraarlunilu sisupiloortarfik Golf-ertarfik (qulingiluanik nakkartitsitsiniarfissalik)