IT and ICT infrastructure of Smart Grids
|
|
- Juho-Matti Salminen
- 6 vuotta sitten
- Katselukertoja:
Transkriptio
1 1 IT and ICT infrastructure of Smart Grids Shengye Lu
2 2 Outlines Demonstration environment of Smart Grid applications in TUT. The CIM and its applications
3 3 Demonstration environment of Smart Grid applications in TUT
4 Aggregator as one component in Smart Grid ICT system 4 Operation on regulation market Balance management Production following Etc. Electricity market Electricity network Monitoring of reserves Overload management Etc. User interface Aggregator (Open EMS Suite) End customer user interface Home automation (ThereGate) Frequency dependent load shedding Electric vehicle charging Connection point peak load reduction Etc.! AMI T Electric vehicle DG DER
5 Demonstration environment in lab 5!
6 Frequency dependent load shedding application demonstration 6 Three loads: one resistor load (EV), two electric heaters. Algorithm: Ø Freq <= 49.8 Hz, disconnect one electric heater. Ø Freq <= 49.7 Hz, disconnect another heater. Ø Freq <= 49.6 Hz, disconnect EV charging.!
7 7 Demonstration result Screenshot on ABB DMS600:!
8 8 The CIM and its applications
9 9 Table of Contents 1. Introduction of CIM 2. The CIM model 3. Serialize CIM with XML 4. CIM profiles 5. Enterprise Integration with CIM 6. Using CIM with load flow calculation tool
10 10 1. Introduction of CIM The IEC Common Information Model (CIM) is a set of standards that enable system integration and information exchange in power electrical domain. It utilizes Unified Modeling Language(UML) based information model to represent real-world objects and information entities. It is not tied to a particular application s view of the world. It permits the same model to be used by all applications to facilitate information sharing between applications. CIM standards: IEC 61970, Energy Management Systems Application Program Interfaces (API) IEC 61968, Application Integration at Electric Utilities System Interfaces for Distribution Management IEC 62325, Standards related to energy market models & communications.
11 11 1. Introduction of CIM The CIM standards constitute layered reference architecture.
12 12 2. The CIM model CIM uses Object-Oriented modeling It describes power system resources and services by using classes, attributes, and relationships between them. It is expressed in UML notation. CIM classes are related with each other via relationship. There are three types of relationships. Generalization Association Aggregation
13 13 Relationships in CIM classes Generalization: Association: Aggregation:
14 14 2. The CIM model Fig: Example Circuit as a single line diagram Fig: Example Circuit with full CIM Mapping
15 15 3. Serialize CIM with XML XML (Extensible Markup Language) XML is a markup language defined by W3C. It is designed for storing machine-readable data in a structured, extensible format. XML documents store data in a tree structure. XML Schema used to express a set of rules to which an XML document must conform in order to be considered valid according to that schema. RDF (Resource Description Framework) a standard model designed for describing resources An RDF model is usually expressed in an XML document, and the XML language used by RDF is called RDF/XML. RDF Schema RDF Schema is RDF s vocabulary description language.
16 16 3. Serialize CIM with XML With RDF Schema language, users can define RDF resources (including properties and relationships) in application-specific RDF vocabularies. CIM RDF Schema The RDF Schema version of the CIM model provides the metadata or vocabulary, with which systems can create RDF/XML model files with descriptions of actual networks. IEC specifies the CIM RDF Schema. CIM RDF XML To be used for exchanging power system models Each CIM object is an independent XML element that is then linked using the rdf:id and rdf:resource attributes.
17 Snippet of CIM RDF XML 17 <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <rdf:rdf xmlns:rdf=" xmlns:cim=" <cim:powertransformer rdf:id="_id_powerxfr_tr1"> <cim:identifiedobject.name>tr1</cim:identifiedobject.name> <cim:identifiedobject.localname>tr1</cim:identifiedobject.localname> <cim:equipment.memberof_equipmentcontainer rdf:resource="#_id_substation1"/> </cim:powertransformer> <cim:transformerwinding rdf:id="_id_tr1_w1"> <cim:transformerwinding.g>0</cim:transformerwinding.g> <cim:transformerwinding.b> </cim:transformerwinding.b> <cim:transformerwinding.r>.9648</cim:transformerwinding.r> <cim:transformerwinding.x> </cim:transformerwinding.x> <cim:transformerwinding.ratedu>15</cim:transformerwinding.ratedu> <cim:transformerwinding.rateds>100</cim:transformerwinding.rateds> <cim:transformerwinding.windingtype rdf:resource=" <cim:transformerwinding.connectiontype rdf:resource=" <cim:identifiedobject.name>tr1_w1</cim:identifiedobject.name> <cim:identifiedobject.localname>tr1_w1</cim:identifiedobject.localname> <cim:transformerwinding.memberof_powertransformer rdf:resource="#_id_powerxfr_tr1"/> <cim:conductingequipment.basevoltage rdf:resource="#_id_basevoltage_15kv"/> </cim:transformerwinding> <cim:transformerwinding rdf:id="_id_tr1_w2"> </cim:transformerwinding>... </rdf:rdf>
18 18 3. Serialize CIM with XML CIM XML To be used for generating message payloads for application interfaces in system integration use cases. Elements are contained within each other.
19 19 Snippet of CIM XML <cim:powertransformer> < cim:identifiedobject.name>transformer SGT1</cim:IdentifiedObject.name> <cim:powertransformer.contains_transformerwindings> <cim:transformerwinding.r>0.23</cim:transformerwinding.r> <cim:transformerwinding.x>0.78</cim:transformerwinding.x> <cim:transformerwinding.windingtype>windingtype.primary </cim:transformerwinding.windingtype> <cim:conductingequipment.basevoltage> <cim:basevoltage.nominavoltage>400</cim:basevoltage.nominalvoltage> </cim:conductingequipment.basevoltage> </cim:powertransformer.contains_transformerwindings> <cim:powertransformer.contains_transformerwindings> <cim:transformerwinding.r>0.46</cim:transformerwinding.r> <cim:transformerwinding.x>0.87</cim:transformerwinding.x> <cim:transformerwinding.windingtype>windingtype.secondary </cim:transformerwinding.windingtype> <cim:conductingequipment.basevoltage> <cim:basevoltage.nominavoltage>275</cim:basevoltage.nominalvoltage> </cim:conductingequipment.basevoltage> </cim:powertransformer.contains_transformerwindings> </cim:powertransformer>
20 20 4. CIM profiles A profile specifies the mandatory and optional classes, attributes and associations, as well as constraints, that an application need implement for a certain use of the CIM. IEC : Equipment Model Profile IEC : Solved Power System State Interface Topology profile: for exchanging the bus-branch result as is produced by a topology processor. State Variable profile: for exchanging the result of a state estimator or power flow, or the starting conditions of state variables. Status Measurement profile: for exchanging a set of switch states at a given points in time. Analog Measurement profile: for exchanging a set of analog measurements at a given points in time.
21 21 5. Enterprise Integration with CIM The scalability issue of Inter-application communication in utility company: Traditional point-to-point integration does not scale well. A more scalable solution is IEC based integration. IEC is intended to support applications that need to exchange data on an event-driven basis. IEC is intended to be implemented with middleware services that broker messages among applications, and will complement, but not replace utility data warehouses, database gateways, and operational stores.
22 22 SOA, ESB Service Oriented Architecture (SOA) A computer system architectural style - software resources in an enterprise are packaged as well-defined services, available and discoverable on network. loose coupling: independent services with defined interfaces can be called to perform their tasks in a standard way, and do not depend on the context or state of the other services. Implementation technologies include Web Services, REST, etc. Message exchange patterns for SOA Request-Response Request-Response via Service Registry Subscribe-push Data push
23 23 SOA, ESB Enterprise Service Bus (ESB) ESB is an infrastructure that facilitates SOA through virtualization and management of service interactions between communication participants. multitude of features: routing, accepting and delivering messages message format transformation managing the descriptions and definition of the messages and their formats through accessible metadata Plenty of ESB implementations: Commercial software - IBM WebSphere ESB, Microsoft BizTalk server, Oracle Enterprise Service Bus (BEA Logic), etc.; Open Source - Apache ServiceMix, JBoss ESB, Mule, etc.
24 24 Implementation steps Using ESB technology to integrate applications: 1. Applications define and publish service interfaces. Service interfaces are defined using e.g., WSDL, XML Schema. IEC defines message envelops. Message contains Verb, Noun, payload. A payload is typically conveyed using an XML document that conforms to an XML Schema. The structure of the payload is typically defined as a contextual profile from a CIM UML model. 2. Applications start exchanging messages. The sender and receiver are decoupled from each other. ESB will take care of message routing and mapping.
25 Example use case: AMI alarm delivery 25 AMI DMS CIS Field Force MS alarms query: user data user data command result
26 Example use case: AMI alarm delivery 26 AMI DMS CIS Semantically Consistent ESB Field Force MS
27 Example use case: AMI alarm delivery 27 AMI DMS ESB CIS Field Force MS Created (Alarm) Created (Alarm) Create (user data) Create (user data) Reply Reply Create (Command) Create (Command) Reply Reply
28 28 6. Using CIM with load flow calculation tool Load flow calculation tool: InterPSS OpenCIM
29 29 6. Using CIM with load flow calculation tool Our Java software can parse a CIM RDF XML file, simplify it to bus-branch model.
30 30 Questions?
TIEKE Verkottaja Service Tools for electronic data interchange utilizers. Heikki Laaksamo
TIEKE Verkottaja Service Tools for electronic data interchange utilizers Heikki Laaksamo TIEKE Finnish Information Society Development Centre (TIEKE Tietoyhteiskunnan kehittämiskeskus ry) TIEKE is a neutral,
Lisätiedot7.4 Variability management
7.4 Variability management time... space software product-line should support variability in space (different products) support variability in time (maintenance, evolution) 1 Product variation Product
Lisätiedot7. Product-line architectures
7. Product-line architectures 7.1 Introduction 7.2 Product-line basics 7.3 Layered style for product-lines 7.4 Variability management 7.5 Benefits and problems with product-lines 1 Short history of software
LisätiedotSOA SIG SOA Tuotetoimittajan näkökulma
SOA SIG SOA Tuotetoimittajan näkökulma 12.11.2007 Kimmo Kaskikallio IT Architect Sisältö IBM SOA Palveluiden elinkaarimalli IBM Tuotteet elinkaarimallin tukena Palvelukeskeinen arkkitehtuuri (SOA) Eri
Lisätiedot2 Description of Software Architectures
2 Description of Software Architectures 2.1 Significance of architectural descriptions 2.2 Context of architectural descriptions 2.3 Levels of architectural descriptions 2.4 Viewpoints and types in architecture
LisätiedotCapacity Utilization
Capacity Utilization Tim Schöneberg 28th November Agenda Introduction Fixed and variable input ressources Technical capacity utilization Price based capacity utilization measure Long run and short run
LisätiedotEfficiency change over time
Efficiency change over time Heikki Tikanmäki Optimointiopin seminaari 14.11.2007 Contents Introduction (11.1) Window analysis (11.2) Example, application, analysis Malmquist index (11.3) Dealing with panel
LisätiedotIHE XDS.b - Kuinka Se Toimii Käytännössä?
IHE XDS.b - Kuinka Se Toimii Käytännössä? Ensemble Käyttäjätapaaminen 20.10.2011 Anssi Kauppi / InterSystems Nordics / Suomi Seuraava Aihe IHE ja IHE Suomessa IHE Profiilit XDS.b Profiili Muita Profiileja
LisätiedotUse of spatial data in the new production environment and in a data warehouse
Use of spatial data in the new production environment and in a data warehouse Nordic Forum for Geostatistics 2007 Session 3, GI infrastructure and use of spatial database Statistics Finland, Population
LisätiedotThe CCR Model and Production Correspondence
The CCR Model and Production Correspondence Tim Schöneberg The 19th of September Agenda Introduction Definitions Production Possiblity Set CCR Model and the Dual Problem Input excesses and output shortfalls
LisätiedotVBE2 Työpaketit Jiri Hietanen / TTY
VBE2 Työpaketit Jiri Hietanen / TTY 1 WP2.1 Technology review and VBE platform 2 Tavoitteet In In charge: charge: Method: Method: Jiri Jiri Hietanen, Hietanen, TUT TUT Analysis Analysis of of existing
LisätiedotCollaborative & Co-Creative Design in the Semogen -projects
1 Collaborative & Co-Creative Design in the Semogen -projects Pekka Ranta Project Manager -research group, Intelligent Information Systems Laboratory 2 Semogen -project Supporting design of a machine system
LisätiedotTelecommunication Software
Telecommunication Software Final exam 21.11.2006 COMPUTER ENGINEERING LABORATORY 521265A Vastaukset englanniksi tai suomeksi. / Answers in English or in Finnish. 1. (a) Määrittele sovellusviesti, PersonnelRecord,
LisätiedotEnterprise Architecture TJTSE Yrityksen kokonaisarkkitehtuuri
Enterprise Architecture TJTSE25 2009 Yrityksen kokonaisarkkitehtuuri Jukka (Jups) Heikkilä Professor, IS (ebusiness) Faculty of Information Technology University of Jyväskylä e-mail: jups@cc.jyu.fi tel:
LisätiedotSähkönjakeluverkon hallinnan arkkitehtuuri. Sami Repo
Sähkönjakeluverkon hallinnan arkkitehtuuri Sami Repo Miksi? Energiansäästö Muut lämmitysmuodot korvautuvat lämpöpumpuilla Nollaenergiarakentaminen (ZEB) Sähköautot Lämmityskuormien ohjaaminen hinnan perusteella
LisätiedotReturns to Scale II. S ysteemianalyysin. Laboratorio. Esitelmä 8 Timo Salminen. Teknillinen korkeakoulu
Returns to Scale II Contents Most Productive Scale Size Further Considerations Relaxation of the Convexity Condition Useful Reminder Theorem 5.5 A DMU found to be efficient with a CCR model will also be
LisätiedotSecurity server v6 installation requirements
CSC Security server v6 installation requirements Security server version 6.4-0-201505291153 Pekka Muhonen 8/12/2015 Date Version Description 18.12.2014 0.1 Initial version 10.02.2015 0.2 Major changes
LisätiedotAlternative DEA Models
Mat-2.4142 Alternative DEA Models 19.9.2007 Table of Contents Banker-Charnes-Cooper Model Additive Model Example Data Home assignment BCC Model (Banker-Charnes-Cooper) production frontiers spanned by convex
LisätiedotWAMS 2010,Ylivieska Monitoring service of energy efficiency in housing. 13.10.2010 Jan Nyman, jan.nyman@posintra.fi
WAMS 2010,Ylivieska Monitoring service of energy efficiency in housing 13.10.2010 Jan Nyman, jan.nyman@posintra.fi Background info STOK: development center for technology related to building automation
LisätiedotOther approaches to restrict multipliers
Other approaches to restrict multipliers Heikki Tikanmäki Optimointiopin seminaari 10.10.2007 Contents Short revision (6.2) Another Assurance Region Model (6.3) Cone-Ratio Method (6.4) An Application of
LisätiedotOhjelmistoarkkitehtuurit Kevät 2016 Johdantoa
Ohjelmistoarkkitehtuurit Kevät 2016 Johdantoa Samuel Lahtinen http://www.cs.tut.fi/~ohar/ 8.1.2014 1 1 Johdanto 1.1 Mikä on ohjelmistoarkkitehtuuri? 1.2 Ohjelmistoarkkitehtuuri ja laatuvaatimukset 1.3
LisätiedotToimisto (5) HUOM. Komiteoiden ja seurantaryhmien kokoonpanot on esitetty SESKOn komitealuettelossa
Toimisto 2012-11-30 1(5) CENELEC TC 9X Rautateiden sähkö- ja elektroniikkalaitteet S380-12 Safety (RAMS). Part 1: Generic RAMS process Esikuva: pren 50126-1:2012 S381-12 Safety (RAMS). Part 2: Systems
LisätiedotSecurity server v6 installation requirements
CSC Security server v6 installation requirements Security server version 6.x. Version 0.2 Pekka Muhonen 2/10/2015 Date Version Description 18.12.2014 0.1 Initial version 10.02.2015 0.2 Major changes Contents
LisätiedotTarua vai totta: sähkön vähittäismarkkina ei toimi? 11.2.2015 Satu Viljainen Professori, sähkömarkkinat
Tarua vai totta: sähkön vähittäismarkkina ei toimi? 11.2.2015 Satu Viljainen Professori, sähkömarkkinat Esityksen sisältö: 1. EU:n energiapolitiikka on se, joka ei toimi 2. Mihin perustuu väite, etteivät
LisätiedotPaikkatiedon semanttinen mallinnus, integrointi ja julkaiseminen Case Suomalainen ajallinen paikkaontologia SAPO
Paikkatiedon semanttinen mallinnus, integrointi ja julkaiseminen Case Suomalainen ajallinen paikkaontologia SAPO Tomi Kauppinen, Eero Hyvönen, Jari Väätäinen Semantic Computing Research Group (SeCo) http://www.seco.tkk.fi/
LisätiedotFinFamily PostgreSQL installation ( ) FinFamily PostgreSQL
FinFamily PostgreSQL 1 Sisällys / Contents FinFamily PostgreSQL... 1 1. Asenna PostgreSQL tietokanta / Install PostgreSQL database... 3 1.1. PostgreSQL tietokannasta / About the PostgreSQL database...
LisätiedotALUEARKKITEHTUURI WEB PALVELUITA KÄYTTÄEN. Niilo Saranummi VTT Tietotekniikka niilo.saranummi@vtt.fi
ALUEARKKITEHTUURI WEB PALVELUITA KÄYTTÄEN Niilo Saranummi VTT Tietotekniikka niilo.saranummi@vtt.fi MISTÄ ALUETIETOJÄRJESTELMÄSSÄ ON KYSYMYS? Asiakkaan tietojen tulisi olla saatavissa vain niiden käyttöön,
LisätiedotC++11 seminaari, kevät Johannes Koskinen
C++11 seminaari, kevät 2012 Johannes Koskinen Sisältö Mikä onkaan ongelma? Standardidraftin luku 29: Atomiset tyypit Muistimalli Rinnakkaisuus On multicore systems, when a thread writes a value to memory,
LisätiedotBPEL4WS Business Process Execution Language for Web Services. ITK E54 kevät 2005 Ville Seppänen
BPEL4WS Business Process Execution Language for Web Services ITK E54 kevät 2005 Ville Seppänen Palveluarkkitehtuuri Palvelu: standardimuotoisen ja julkisen rajapinnan läpi käytettävä
Lisätiedot16. Allocation Models
16. Allocation Models Juha Saloheimo 17.1.27 S steemianalsin Optimointiopin seminaari - Sks 27 Content Introduction Overall Efficienc with common prices and costs Cost Efficienc S steemianalsin Revenue
LisätiedotHeidi Uimonen Markkinatoimikunta INTERRFACE-hanke
Markkinatoimikunta INTERRFACE-hanke Monta näkökulmaa hajautettuun joustoon miten toteuttaa kustannustehokkaat ja koordinoidut ratkaisut? Kehityshankkeiden tavoitteet Puhdas yhteiskunta sähköistämällä Toimitusvarmuus
LisätiedotIoT-platformien vertailu ja valinta erilaisiin sovelluksiin / Jarkko Paavola
IoT-platformien vertailu ja valinta erilaisiin sovelluksiin 10.3.2017 / Jarkko Paavola Prosessi state-of-the-art -tilan määrittelemiseksi Vaatimusmäärittely platformille Arkkitehtuuri Valittiin IIC:n (http://www.iiconsortium.org/)
LisätiedotLab SBS3.FARM_Hyper-V - Navigating a SharePoint site
Lab SBS3.FARM_Hyper-V - Navigating a SharePoint site Note! Before starting download and install a fresh version of OfficeProfessionalPlus_x64_en-us. The instructions are in the beginning of the exercise.
LisätiedotData Quality Master Data Management
Data Quality Master Data Management TDWI Finland, 28.1.2011 Johdanto: Petri Hakanen Agenda 08.30-09.00 Coffee 09.00-09.30 Welcome by IBM! Introduction by TDWI 09.30-10.30 Dario Bezzina: The Data Quality
LisätiedotAutomaatiojärjestelmän hankinnassa huomioitavat tietoturva-asiat
Automaatiojärjestelmän hankinnassa huomioitavat tietoturva-asiat Teollisuusautomaation tietoturvaseminaari Purchasing Manager, Hydro Lead Buyer, Industrial Control Systems 1 Agenda / esityksen tavoite
LisätiedotNational Building Code of Finland, Part D1, Building Water Supply and Sewerage Systems, Regulations and guidelines 2007
National Building Code of Finland, Part D1, Building Water Supply and Sewerage Systems, Regulations and guidelines 2007 Chapter 2.4 Jukka Räisä 1 WATER PIPES PLACEMENT 2.4.1 Regulation Water pipe and its
LisätiedotFinFamily Installation and importing data (11.1.2016) FinFamily Asennus / Installation
FinFamily Asennus / Installation 1 Sisällys / Contents FinFamily Asennus / Installation... 1 1. Asennus ja tietojen tuonti / Installation and importing data... 4 1.1. Asenna Java / Install Java... 4 1.2.
LisätiedotHITSAUKSEN TUOTTAVUUSRATKAISUT
Kemppi ARC YOU GET WHAT YOU MEASURE OR BE CAREFUL WHAT YOU WISH FOR HITSAUKSEN TUOTTAVUUSRATKAISUT Puolitetaan hitsauskustannukset seminaari 9.4.2008 Mikko Veikkolainen, Ratkaisuliiketoimintapäällikkö
LisätiedotArkkitehtuuritietoisku. eli mitä aina olet halunnut tietää arkkitehtuureista, muttet ole uskaltanut kysyä
Arkkitehtuuritietoisku eli mitä aina olet halunnut tietää arkkitehtuureista, muttet ole uskaltanut kysyä Esikysymys Kuinka moni aikoo suunnitella projektityönsä arkkitehtuurin? Onko tämä arkkitehtuuria?
LisätiedotVoice Over LTE (VoLTE) By Miikka Poikselkä;Harri Holma;Jukka Hongisto
Voice Over LTE (VoLTE) By Miikka Poikselkä;Harri Holma;Jukka Hongisto If you are searched for a book by Miikka Poikselkä;Harri Holma;Jukka Hongisto Voice over LTE (VoLTE) in pdf form, then you have come
LisätiedotToimisto (5) HUOM. Komiteoiden ja seurantaryhmien kokoonpanot on esitetty SESKOn komitealuettelossa
Toimisto 2012-06-29 1(5) SK 34 VALAISIMET S202-12 Energy performance of lamp controlgear. Part 2: Controlgear for high intensity discharge lamps (excluding fluorescent lamps). Method of measurement to
LisätiedotOlet vastuussa osaamisestasi
Olet vastuussa osaamisestasi Ohjelmistoammattilaisuuden uudet haasteet Timo Vehmaro 02-12-2015 1 Nokia 2015 Mitä osaamista tulevaisuudessa tarvitaan? Vahva perusosaaminen on kaiken perusta Implementaatio
LisätiedotIT-ratkaisut sähkömarkkinoilla: siemens.smartgrid@kuluttajanhyvaksi.fi Restricted Siemens AG 2013 All rights reserved.
Markku Suvanto, Myyntijohtaja, Siemens Osakeyhtiö IT-ratkaisut sähkömarkkinoilla: siemens.smartgrid@kuluttajanhyvaksi.fi Top 50 brands 2012 Source: interbrand Kuitenkaan mitään ei ole ilman energiaa ei
LisätiedotPerinteisesti käytettävät tiedon (datan) tyypit
Perinteisesti käytettävät tiedon (datan) tyypit Relaatiot Dokumentit Nämä muodostavat yhdessä vain 20% kaikesta käyttökelposesta datasta LAITEDATA Datallasi on kerrottavaa sinulle. Kuunteletko sitä? Mitä
LisätiedotCASE POSTI: KEHITYKSEN KÄRJESSÄ TALOUDEN SUUNNITTELUSSA KETTERÄSTI PALA KERRALLAAN
POSTI GROUP CASE POSTI: KEHITYKSEN KÄRJESSÄ TALOUDEN SUUNNITTELUSSA KETTERÄSTI PALA KERRALLAAN TIINA KATTILAKOSKI POSTIN TALOUDEN SUUNNITTELU Mistä lähdettiin liikkeelle? Ennustaminen painottui vuosisuunnitteluun
LisätiedotProAgria. Opportunities For Success
ProAgria Opportunities For Success Association of ProAgria Centres and ProAgria Centres 11 regional Finnish ProAgria Centres offer their members Leadership-, planning-, monitoring-, development- and consulting
LisätiedotEUROOPAN PARLAMENTTI
EUROOPAN PARLAMENTTI 2004 2009 Kansalaisvapauksien sekä oikeus- ja sisäasioiden valiokunta 2008/0101(CNS) 2.9.2008 TARKISTUKSET 9-12 Mietintöluonnos Luca Romagnoli (PE409.790v01-00) ehdotuksesta neuvoston
LisätiedotWindows Phone. Module Descriptions. Opiframe Oy puh. +358 44 7220800 eero.huusko@opiframe.com. 02600 Espoo
Windows Phone Module Descriptions Mikä on RekryKoulutus? Harvassa ovat ne työnantajat, jotka löytävät juuri heidän alansa hallitsevat ammatti-ihmiset valmiina. Fiksuinta on tunnustaa tosiasiat ja hankkia
LisätiedotIntegration of Finnish web services in WebLicht Presentation in Freudenstadt 2010-10-16 by Jussi Piitulainen
Integration of Finnish web services in WebLicht Presentation in Freudenstadt 2010-10-16 by Jussi Piitulainen Who we are FIN-CLARIN University of Helsinki The Language Bank of Finland CSC - The Center for
LisätiedotDatahub-projekti. Prosessityöryhmä
Datahub-projekti Prosessityöryhmä 8.10.2018 Agenda 8.10.2018 9.00 Kokouksen avaus 9.05 Edellisen kokouksen muistio 9.15 Kotitehtävien läpikäynti (muut kuin risteävät prosessit) 9:30 Risteävien prosessien
Lisätiedotpapinet -sanomastandardit
papinet -sanomastandardit Tapio Räsänen Puutavaralogistiikan kehittämishaasteita 14.6.2007 1 papinet on An international paper and forest products industry e-business initiative. A set of standard electronic
LisätiedotYlläpitäjät, järjestelmäarkkitehdit ja muut, jotka huolehtivat VMwareinfrastruktuurin
KOULUTUSTIEDOTE 1(6) VMWARE VSPHERE 5: INSTALL, CONFIGURE AND MANAGE II Tavoite Koulutuksen jälkeen osallistujat hallitsevat VMware vsphere -ympäristön asennuksen, konfiguroinnin ja hallinnan. Koulutus
LisätiedotSESP Simulointiympäristön tarjoamat mahdollisuudet älykkäiden sähköverkkojen tutkimuksessa ja kehittämisessä
SESP Simulointiympäristön tarjoamat mahdollisuudet älykkäiden sähköverkkojen tutkimuksessa ja kehittämisessä Katja Sirviö 30.10.2018 Ympäristö & omavaraisuus -seminaari Vaasa Esityksen sisältö VY:N taustaa
Lisätiedot.NET 2006 ja sen jälkeen
.NET 2006 ja sen jälkeen Ahti Haukilehto FC Sovelto Oyj Microsoft Regional Director, Finland Superior tools, niin mitkä? Visual Studio Team System Team Foundation Server DSL Tools 2 Visual Studio Team
LisätiedotTeknologia-arkkitehtuurit. Valinta ja mallinnus
Teknologia-arkkitehtuurit Valinta ja mallinnus ENTERPRISE ARCHITECTURE - A FRAMEWORK TM DATA What FUNCTION How NETWORK Where PEOPLE Who When MOTIVATION Why T IM E SCOPE (CONTEXTUAL) List of Things Important
LisätiedotÄlykkäämpi päätelaitteiden hallinta Juha Tujula, CTO, Enfo Oyj. 2013 IBM Corporation
Älykkäämpi päätelaitteiden hallinta Juha Tujula, CTO, Enfo Oyj 2013 IBM Corporation 3 Enfo Suomessa Markkinat: Suomessa IT-palvelumarkkinan koko on noin 2,5 miljardia euroa ja sen arvioidaan kasvavan pitkällä
Lisätiedot<Insert Picture Here> SOA-rakentajan ensimmäiset askeleet avoimien standardien hyödyntämiseen
SOA-rakentajan ensimmäiset askeleet avoimien standardien hyödyntämiseen Heikki Mattsson Konsultointipäällikkö Agenda Prosessien elinkaari (BPM) SOA palvelukeskeinen sovelluskehitys
Lisätiedot1.3 Lohkorakenne muodostetaan käyttämällä a) puolipistettä b) aaltosulkeita c) BEGIN ja END lausekkeita d) sisennystä
OULUN YLIOPISTO Tietojenkäsittelytieteiden laitos Johdatus ohjelmointiin 811122P (5 op.) 12.12.2005 Ohjelmointikieli on Java. Tentissä saa olla materiaali mukana. Tenttitulokset julkaistaan aikaisintaan
LisätiedotNetwork to Get Work. Tehtäviä opiskelijoille Assignments for students. www.laurea.fi
Network to Get Work Tehtäviä opiskelijoille Assignments for students www.laurea.fi Ohje henkilöstölle Instructions for Staff Seuraavassa on esitetty joukko tehtäviä, joista voit valita opiskelijaryhmällesi
Lisätiedot1 Introduction. TTY Ohjelmistotekniikka. Ohjelmistoarkkitehtuurit Syksy 2006
1 Introduction 1.1 What is software architecture? 1.2 Why is software architecture important? 1.3 Architecting process 1.4 Architecture-oriented programming 1.5 Conclusions 1 1.1 What is software architecture?
LisätiedotAtostek. KanTa-konseptin tuotteistaminen ja vienti ulkomaille
Atostek KanTa-konseptin tuotteistaminen ja vienti ulkomaille 10.3.2017 Atostek CONFIDENTIAL Atostek - Company Facts Atostek Ltd. founded in 1999 56 employees mainly at Master level AAA credit rating since
LisätiedotReFuel 70 % Emission Reduction Using Renewable High Cetane Number Paraffinic Diesel Fuel. Kalle Lehto, Aalto-yliopisto 5.5.
ReFuel 70 % Emission Reduction Using Renewable High Cetane Number Paraffinic Diesel Fuel Kalle Lehto, Aalto-yliopisto 5.5.2011 Otaniemi ReFuel a three year research project (2009-2011) goal utilize the
LisätiedotMat Seminar on Optimization. Data Envelopment Analysis. Economies of Scope S ysteemianalyysin. Laboratorio. Teknillinen korkeakoulu
Mat-2.4142 Seminar on Optimization Data Envelopment Analysis Economies of Scope 21.11.2007 Economies of Scope Introduced 1982 by Panzar and Willing Support decisions like: Should a firm... Produce a variety
LisätiedotMaking diversity manageable. Miradore. Käytännön kokemuksia rahoituksen hakemisesta. Tiistai 17.4.2012 Technopolis Vapaudenaukio / Lappeenranta
Miradore Käytännön kokemuksia rahoituksen hakemisesta Tiistai Technopolis Vapaudenaukio / Lappeenranta Miradore Ltd Established in 2006, spin-off from UPM The story started already in 1995 from a burning
LisätiedotMaking use of BIM in energy management
BuildingEQ-Symposium in Berlin, October 1, 2009 Making use of BIM in energy management Tuomas Laine Olof Granlund Oy www.buildingeq.net Content BIM based tools for energy performance analysis and thermal
LisätiedotLX 70. Ominaisuuksien mittaustulokset 1-kerroksinen 2-kerroksinen. Fyysiset ominaisuudet, nimellisarvot. Kalvon ominaisuudet
LX 70 % Läpäisy 36 32 % Absorptio 30 40 % Heijastus 34 28 % Läpäisy 72 65 % Heijastus ulkopuoli 9 16 % Heijastus sisäpuoli 9 13 Emissiivisyys.77.77 Auringonsuojakerroin.54.58 Auringonsäteilyn lämmönsiirtokerroin.47.50
LisätiedotSoftware Signing System System overview and key domain concepts
Software Signing System System overview and key domain concepts Copyright 2004 F-Secure Corporation. All rights reserved. Contents 1 System overview...1 2 Main domain concepts...2 3 Roles and user groups...3
LisätiedotÄlykkäämmät integraatiot palveluväylän avulla
Älykkäämmät integraatiot palveluväylän avulla John Joro 2013 IBM Corporation Arek Oy Työeläkevakuutuksen järjestelmäkehittäjä Arek on asiakkaidensa omistama yksityinen osakeyhtiö Selkeä hallintomalli Rakennettavien
LisätiedotHankintailmoitus: Pohjois-Savon sairaanhoitopiirin kuntayhtymä/kiinteistöyksikkö : Puijon sairaalan Pääaula-alueen uudistus, Sähköurakka
Finland Tender Hankintailmoitus: Pohjois-Savon sairaanhoitopiirin kuntayhtymä/kiinteistöyksikkö : Puijon sairaalan Pääaula-alueen uudistus, Sähköurakka Tarjoukset 6.5.2011 klo 15.00 mennessä osoitteeseen:
Lisätiedot1.3Lohkorakenne muodostetaan käyttämällä a) puolipistettä b) aaltosulkeita c) BEGIN ja END lausekkeita d) sisennystä
OULUN YLIOPISTO Tietojenkäsittelytieteiden laitos Johdatus ohjelmointiin 81122P (4 ov.) 30.5.2005 Ohjelmointikieli on Java. Tentissä saa olla materiaali mukana. Tenttitulokset julkaistaan aikaisintaan
LisätiedotDepartment of Media Technology EMO
EMO Eetu Mäkelä EMO SLDREAI Purpose: scalable linked data repository with extensible advanced indexing Originally created for view-based & text search purposes in the massively heterogeneous environment
LisätiedotMicrosoft Lync 2010 Attendee
VYVI MEETING Lync Attendee 2010 Instruction 1 (15) Microsoft Lync 2010 Attendee Online meeting VYVI MEETING Lync Attendee 2010 Instruction 2 (15) Index 1 Microsoft LYNC 2010 Attendee... 3 2 Acquiring Lync
LisätiedotSisällysluettelo Table of contents
Sisällysluettelo Table of contents OTC:n Moodlen käyttöohje suomeksi... 1 Kirjautuminen Moodleen... 2 Ensimmäinen kirjautuminen Moodleen... 2 Salasanan vaihto... 2 Oma käyttäjäprofiili... 3 Työskentely
LisätiedotBDD (behavior-driven development) suunnittelumenetelmän käyttö open source projektissa, case: SpecFlow/.NET.
BDD (behavior-driven development) suunnittelumenetelmän käyttö open source projektissa, case: SpecFlow/.NET. Pekka Ollikainen Open Source Microsoft CodePlex bio Verkkosivustovastaava Suomen Sarjakuvaseura
LisätiedotMetsälamminkankaan tuulivoimapuiston osayleiskaava
VAALAN KUNTA TUULISAIMAA OY Metsälamminkankaan tuulivoimapuiston osayleiskaava Liite 3. Varjostusmallinnus FCG SUUNNITTELU JA TEKNIIKKA OY 12.5.2015 P25370 SHADOW - Main Result Assumptions for shadow calculations
Lisätiedottoukokuu 2011: Lukion kokeiden kehittämistyöryhmien suunnittelukokous
Tuula Sutela toukokuu 2011: Lukion kokeiden kehittämistyöryhmien suunnittelukokous äidinkieli ja kirjallisuus, modersmål och litteratur, kemia, maantiede, matematiikka, englanti käsikirjoitukset vuoden
LisätiedotTM ETRS-TM35FIN-ETRS89 WTG
SHADOW - Main Result Assumptions for shadow calculations Maximum distance for influence Calculate only when more than 20 % of sun is covered by the blade Please look in WTG table WindPRO version 2.8.579
LisätiedotRakentamisen 3D-mallit hyötykäyttöön
Rakentamisen 3D-mallit hyötykäyttöön 1 BIM mallien tutkimuksen suunnat JAO, Jyväskylä, 22.05.2013 Prof. Jarmo Laitinen, TTY rakentamisen tietotekniikka Jarmo Laitinen 23.5.2013 Jarmo Laitinen 23.5.2013
LisätiedotHelpottuuko sovellusten välinen integraatio XML:n avulla - kokemuksia ja ratkaisuja, teknologiajohtaja Sauli Tujunen, atbusiness Communications Oyj
SUOMEN KUNTALIITTO Sosiaali- ja terveysyksikkö Helpottuuko sovellusten välinen integraatio XML:n avulla - kokemuksia ja ratkaisuja, teknologiajohtaja Sauli Tujunen, atbusiness Communications Oyj ~ (operatiiviset-/tiedonjakelu-/si~llönhallinta~velluk~et)
LisätiedotCapacity utilization
Mat-2.4142 Seminar on optimization Capacity utilization 12.12.2007 Contents Summary of chapter 14 Related DEA-solver models Illustrative examples Measure of technical capacity utilization Price-based measure
LisätiedotInnovative and responsible public procurement Urban Agenda kumppanuusryhmä. public-procurement
Innovative and responsible public procurement Urban Agenda kumppanuusryhmä https://ec.europa.eu/futurium/en/ public-procurement Julkiset hankinnat liittyvät moneen Konsortio Lähtökohdat ja tavoitteet Every
LisätiedotInfrastruktuurin asemoituminen kansalliseen ja kansainväliseen kenttään Outi Ala-Honkola Tiedeasiantuntija
Infrastruktuurin asemoituminen kansalliseen ja kansainväliseen kenttään Outi Ala-Honkola Tiedeasiantuntija 1 Asemoitumisen kuvaus Hakemukset parantuneet viime vuodesta, mutta paneeli toivoi edelleen asemoitumisen
LisätiedotSähköjärjestelmän käyttövarmuus & teknologia Käyttövarmuuspäivä 25.11.2014
Sähköjärjestelmän käyttövarmuus & teknologia Käyttövarmuuspäivä 25.11.2014 Jarmo Partanen, professori, Lappeenrannan yliopisto jarmo.partanen@lut.fi +358 40 5066 564 Electricity Market, targets Competitive
LisätiedotABB Oy Domestic Sales 20.10.2015 Harri Liukku Aurinkosähköjärjestelmät Kytkennät
ABB Oy Domestic Sales 20.10.2015 Harri Liukku Aurinkosähköjärjestelmät Kytkennät ABB Group ABB on johtava sähkövoima- ja automaatioteknologiayhtymä. Potentiaalisina kasvualueina uusiutuva energia ja liikenteen
Lisätiedot812336A C++ -kielen perusteet, 21.8.2010
812336A C++ -kielen perusteet, 21.8.2010 1. Vastaa lyhyesti seuraaviin kysymyksiin (1p kaikista): a) Mitä tarkoittaa funktion ylikuormittaminen (overloading)? b) Mitä tarkoittaa jäsenfunktion ylimääritys
LisätiedotWP3 Decision Support Technologies
WP3 Decision Support Technologies 1 WP3 Decision Support Technologies WP Leader: Jarmo Laitinen Proposed budget: 185 000, VTT 100 000, TUT 85 000. WP3 focuses in utilizing decision support technologies
LisätiedotFinnish Solar Revolution
1 FSR - tavoitteet Varmistaa, että suomalaisilla yrityksillä on käytettävissä tutkimuksen kärkiosaaminen aurinkokennovoiman keskeisistä tulevaisuuden teknologioista ja liiketoiminta-trendeistä. Uusiutuvaan
LisätiedotMiehittämätön meriliikenne
Rolls-Royce & Unmanned Shipping Ecosystem Miehittämätön meriliikenne Digimurros 2020+ 17.11. 2016 September 2016 2016 Rolls-Royce plc The 2016 information Rolls-Royce in this plc document is the property
LisätiedotProfium. Smart Information Router (SIR) Janne Saarela Profium Oy. Profium perustettu 1996. Pioneeri sisällönhallinnan ratkaisujen kehityksessä
Smart Information Router (SIR) RDF-teknologian käyttö sisällönhallinnassa Janne Saarela Profium Oy Profium Profium perustettu 1996 Pioneeri sisällönhallinnan ratkaisujen kehityksessä Markkinoiden 1. RDF-metatietoon
LisätiedotTynnyrivaara, OX2 Tuulivoimahanke. ( Layout 9 x N131 x HH145. Rakennukset Asuinrakennus Lomarakennus 9 x N131 x HH145 Varjostus 1 h/a 8 h/a 20 h/a
, Tuulivoimahanke Layout 9 x N131 x HH145 Rakennukset Asuinrakennus Lomarakennus 9 x N131 x HH145 Varjostus 1 h/a 8 h/a 20 h/a 0 0,5 1 1,5 km 2 SHADOW - Main Result Assumptions for shadow calculations
LisätiedotAKKREDITOITU TESTAUSLABORATORIO ACCREDITED TESTING LABORATORY
T297/A01/2016 Liite 1 / Appendix 1 Sivu / Page 1(7) AKKREDITOITU TESTAUSLABORATORIO ACCREDITED TESTING LABORATORY NOKIA SOLUTIONS AND NETWORKS OY, TYPE APPROVAL Tunnus Code Laboratorio Laboratory Osoite
Lisätiedot1. SIT. The handler and dog stop with the dog sitting at heel. When the dog is sitting, the handler cues the dog to heel forward.
START START SIT 1. SIT. The handler and dog stop with the dog sitting at heel. When the dog is sitting, the handler cues the dog to heel forward. This is a static exercise. SIT STAND 2. SIT STAND. The
LisätiedotGroup 2 - Dentego PTH Korvake. Peer Testing Report
Group 2 - Dentego PTH Korvake Peer Testing Report Revisions Version Date Author Description 1.0 Henrik Klinkmann First version Table of Contents Contents Revisions... 2 Table of Contents... 2 Testing...
LisätiedotLiiketoimintajärjestelmien integrointi
Liiketoimintajärjestelmien integrointi Vierailuluento 12.12.2016 Esa Heikkinen Mystes Oy Agenda Liiketoimintajärjestelmien integrointi EAI: Enterprise Application Integration EAS: Enterprise Application
Lisätiedot,0 Yes ,0 120, ,8
SHADOW - Main Result Calculation: Alue 2 ( x 9 x HH120) TuuliSaimaa kaavaluonnos Assumptions for shadow calculations Maximum distance for influence Calculate only when more than 20 % of sun is covered
LisätiedotS Sähkön jakelu ja markkinat S Electricity Distribution and Markets
S-18.3153 Sähkön jakelu ja markkinat S-18.3154 Electricity Distribution and Markets Voltage Sag 1) Kolmivaiheinen vastukseton oikosulku tapahtuu 20 kv lähdöllä etäisyydellä 1 km, 3 km, 5 km, 8 km, 10 km
LisätiedotAFCEA 3.11.2009 PVTO2010 Taistelija / S4
AFCEA 3.11.2009 PVTO2010 Taistelija / S4 -Jukka Lotvonen -Vice President, Government Solutions -NetHawk Oyj NetHawk Government Solutions PRIVILEGED Your Wireless Forces NetHawk in Brief - Complete solutions
LisätiedotAugmented Reality (AR) in media applications
Augmented Reality (AR) in media applications Maiju Aikala, Tatu Harviainen, Pekka Siltanen & Caj Södergård VTT Technical Research Centre of Finland Research questions Is it possible to create more addictive
Lisätiedot