Tundranenetsi-suomi-perussanasto

Transkriptio

1 Tundranenetsi-suomi-perussanasto Opintomoniste Neljäs, korjattu ja täydennetty laitos Laatineet Atte Aholainen Petri Tapio Heikkonen Sirpa Hutukka Jaakko Häkkinen Kimberli Mäkäräinen Auli Oksanen Tapani Salminen Helsingin yliopisto suomalais-ugrilaiset kielet ja kulttuurit Helsinki 2013

2 Tundranenetsi-suomi-perussanasto Opintomoniste Neljäs, korjattu ja täydennetty laitos Laatineet Atte Aholainen & Petri Tapio Heikkonen & Sirpa Hutukka & Jaakko Häkkinen & Kimberli Mäkäräinen & Auli Oksanen & Tapani Salminen Helsingin yliopisto, suomalais-ugrilaiset kielet ja kulttuurit, Helsinki 2013 Saatteeksi Tundranenetsi-suomi-perussanastoon on koottu runsaat tuhat yleistä tundranenetsin sanaa. Sanastosta puuttuu niin ollen suuri joukko melko tavallisiakin sanoja, eikä sanasto siksi korvaa laajempaa sanakirjaa kuin vähäiseltä osin. Tundranenetsin sanojen suomennokset ovat varsin suppeita, joten myös sivumerkitysten tarkistamiseen tarvitaan muita lähteitä. Neljäs, korjattu ja täydennetty laitos sisältää pari sataa uutta sanaa sekä lukuisia päivityksiä vuosina 2005, 2007 ja 2011 ilmestyneisiin laitoksiin verrattuna. Sanasto koostuu kahdesta taivutustyyppi- ja teemamuototaulukosta ja aakkosellisesta sanastoosasta. Verbeistä on sanastossa annettu sanakirjamuoto eli modaaligerundi sekä sanaluokan tunnuksen (V) jäljessä konjugaatioluokka (intr., tr., refl. tai tr.-refl.) ja aspektiluokka (impf. tai pf.) tai kieltoverbien kohdalla niiden tunnus (neg.). Verbeistä ja nomineista (N) on hakasulkeissa annettu taulukoihin viittaava taivutustyypin numero. Epäsäännöllisistä sanoista on teemamuodot annettu sana-artikkelissa. Paikallissijoissa taipuvista adverbeistä (Adv.loc) ja postpositioista (Postp.loc) on annettu kaikki neljä sijamuotoa samassa sana-artikkelissa. Aakkostus on tehty datiivimuodon perusteella, joten esimerkiksi ңылна alla löytyy aakkosjärjestyksessä ңыл :n kohdalta. Refentiaaliadverbeistä (Ref) on mainittu yksikön muodot. Sanasto ei sisällä persoonapronomineja. Muita lyhenteitä (taivutusmuotojen lyhenteet oletetaan ymmärretyksi): attr. demin. dur. Eur. frequ. impf. inchoat. intr. iter. Part pred. refl. pf. Sib. tr. vain attribuuttina esiintyvä nomini deminutiivi duratiivi Euroopan-puoleisissa murteissa frekventatiivi imperfektiivinen verbi tai imperfektiivijohdos inkoatiivi intransitiivi (-verbi tai -johdos) iteratiivi partikkeli vain predikaattina esiintyvä nomini refleksiivinen verbi perfektiivinen verbi Siperian-puoleisissa murteissa transitiiviverbi

3 Taivutustyypit ja teemamuodot Taivutustyypin numero annetaan sanaluokkamerkinnän jälkeen hakasulkeissa. Sen jäljessä oleva -merkki tarkoittaa, että tietyistä muodoista esiintyy palataalistuneita variantteja, esimerkiksi (минзь myincy :) partic.imperf минда myinta ~ миндя myintya, (есь yesy :) partic.imperf ена yena ~ еня yenya tai (и yí :) loc.sg ихина yíx na ~ ихиня yíx nya : poss. 3sg ида yída ~ идя yídya. Verbien (V) taivutustyypit ja teemamuodot Kunkin taivutustyypin kohdalla ensimmäisellä rivillä on subjektiivisia, mahdollisella toisella objektiivisia ja kolmannella refleksiivisiä finiittimuotoja. ger.mod 3sg conneg. fut. 3sg 1 нусь núsy ну nú ну núq нуңгу núŋku хось xosy хода xo da хо xoq хоңгуда xoŋkuda тись tyísy тий tyíy q ти tyíq тиңгу tyíŋkuq 2 мэ сь mesy мэ me мы miq мэ ңгу meŋku мэ сь mesy мэ да me da мы miq мэ ңгуда meŋkuda 3 тось tosy то to ту túq тута tútә 4 лӑхӑнӑ(сь) lәx nә лӑхӑна lәx nә лӑхӑн lәxәn q лӑхӑнӑңгу lәx nәŋku сэдӑ(сь) sædә сэдада sædә da сэд sæd q сэдӑңгуда sæd ŋkuda ха мӑ(сь) xaqmә ха мы xaqmi q ха ӑм xaqm q ха мӑңгу xaqm ŋkuq 5 иле(сь) yilye иле yilye иле yilyeq илеңгу yilyeŋku хада(сь) xada хадада xada da хада xadaq хадаңгуда xadaŋkuda тёре(сь) tyorye тёрей tyoryey q тёре tyoryeq тёреңгу tyoryeŋkuq 6 я ӑвлӑ(сь) yaqw lә я ӑвлы yaqw li я ӑвлу yaqw luq я ӑвлӑңгу yaqw lәŋku 7 пэвӑ(сь) pæwә пэби pæbyi пэбю pæbyuq пэвңгу pæw ŋku тамбӑ(сь) tampә тамбида tampyida тамбю tampyuq тамбӑңгуда tamp ŋkuda 9 ңэ со(сь) ŋeso ңэ сы ŋesi ңэ су ŋesuq ңэ сода ŋesodә 10 вадё(сь) wadyo вады wadi вадю wadyuq вадёда wadyodә 11 сянако(сь) syanako сянаку syanaku сянаку syanakuq сянакода syanakodә 12 ёхо(сь) yoxo юху yuxu юху yuxuq ёхода yoxodә 13 ңарӑмзь ŋarәmcy ңарма ŋar ma ңарӑв ŋarәw q ңарӑмда ŋar mtә ңӑмзь ŋәmcy ңӑмада ŋәmada ңӑв ŋәw q ңӑмдада ŋәmtә da ңӑмй ŋәmÿ q ңӑмды ŋәmti q 14 ңӑдимзь ŋәdyimcy ңӑдимя ŋәdyimya ңӑдив ŋәdyiw q ңӑдимда ŋәdyimtә 15 манзь mancy ма ma ман man q манда mantә 16 минзь myincy миңа myiŋa мий myiy q минда myintә ханзь xancy хаңада xaŋada хай xay q хандада xantә da 17 тирць tyírcy тирңа tyírŋa тир tyír q тирта tyírtә нэ кӑлць nekәlcy нэ кӑлңада nek lŋada нэ кӑл nekәl q нэ кӑлтада nek ltә da нулць núlcy нулй núlÿ q нул núl q нулты núlti q 18 сӑць sәcy сӑ ңа sәqŋa сӑс sәs q сӑта sәtә ембӑць yempәcy емб ңада yemp qŋada ембӑс yempәs q ембтада yemp tә da ембӑ й yempәqÿ q ембты yemp ti q

4 Nominien (N) taivutustyypit ja teemamuodot nom.sg dat.sg nom.pl acc.pl 1 ңэ ŋæ ңэн ŋæn h ңэ ŋæq ңэ ŋæ 2 я ya ян yan h я yaq ё yo 3 пя pya пян pyan h пя pyaq пи pyí 4 ты ti тэ н ten h ты tiq ты tí 5 ха xa хан xan h ха xaq хаво xawo 6 сё syo сён syon h сё syoq сёё syoyo 7 и yí ин yín h и yíq ибе yíbye 8 хӑби xәbyi хӑбин xәbyin h хӑби xәbyiq хӑбие xәbyiye 9 пӑны pәni пӑнэн pәnen h пӑны pәni q пӑны pәni 10 хусувэй xusuwey хусувэн xusuwen h хусувэй xusuwey q хусувэй xusuwey 11 хӑн xәn хӑнӑн xәnәn h хӑн xәn q хӑно xәno 12 тир tyír тирӑн tyírәn h тир tyír q тире tyírye 13 ед yed едӑн yedәn h ед yed q ед yed 14 мӑраңга mәraŋka мӑраңган mәraŋkan h мӑраңга mәraŋkaq мӑраңгы mәraŋki 15 ңуда ŋuda ңудан ŋudan h ңуда ŋudaq ңуди ŋudyi 16 я ха yәxa я хан yәxan h я ха yәxaq еси yesyi 17 ңодя ŋodya ңодян ŋodyan h ңодя ŋodyaq ңоди ŋodyi 18 яля yalya ялян yalyan h яля yalyaq ялэ yale 19 хоба xoba хобан xoban h хоба xobaq хоб xob 20 тёня tyonya тёнян tyonyan h тёня tyonyaq тён tyon 21 пися pyísya писян pyísyan h пися pyísyaq пись pyísy 22 хасава xasawa хасаван xasawan h хасава xasawaq хасев xasyew 23 ңӑно ŋәno ңӑнон ŋәnon h ңӑно ŋәnoq ңӑну ŋәnu 24 якэ yake якэн yaken h якэ yakeq якы yaki 25 ңум ŋum ңумд ŋumt h ңув ŋuw q ңуво ŋuwo 26 нюм nyum нюмд nyumt h нюв nyuw q нюбе nyubye 27 му (н) múh мунд múnt h мун mún q муно múno 28 по (ң) poh понд pont h пой poy q поё poyo 29 вы (ң) wíh вынд wínt h вы wí q выңо wíŋo 30 ил (ң) yil h илӑнд yilәnt h ила yilә q илъе yil ye 31 ненэць (ң) nyenecy h ненэця нд nyenecyәnt h ненэця nyenecyә q ненэцие nyenecyiye 32 пӑхӑ (ң) pәx h пӑхӑнд pәxәnt h пӑха pәxә q пӑхӑё pәx yo 33 сер syer серт syert h сер syer q серо syero 34 тӑр tәr тӑрт tәrt h тӑр tәr q тӑре tәrye 35 мӑн (с) mәn q мӑнӑт mәnәt h мӑнӑс mәnәs q мӑнсо mәn so 37 мя (д) myaq мят myat h мяд myad q мядо myado 38 и (д) yiq ит yit h ид yid q иде yidye 4 (34)

5 вабта(сь) wabta V tr.-refl. pf. [5] kääntää, kääntyä вабтабӑ(сь) wabtabə V tr. impf. [7] (dur.) kääntää вабтаңгӑ(сь) wabtaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) kääntyä вабтё(сь) wabtyo V intr. impf. [10] olla käännettynä, olla kääntyneenä вабц wabc N [11] puhe вада wada N [15] sana, kieli (puhe) вада(сь) wada V tr. pf. [5] kasvattaa вадабӑ(сь) wadabə V tr. impf. [7] (dur.) kasvattaa вадець wadyecy V tr. impf. [18] kertoa, sanoa ваде лӑ(сь) wadyeqlə V tr. pf. [4] (inchoat.) kertoa, sanoa вадё(сь) wadyo V intr. pf. [10] kasvaa вадёдӑ(сь) wadyodə Sib. ~ вадёдӑнӑ(сь) wadyodənə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) kasvaa вадюрць wadyurcy V intr. impf. [17] (frequ.) kasvaa вӑерӑ(сь) wəyerə V intr. pf. [4] kulua, mennä ohi вӑерӑнӑ(сь) wəyerənə V intr. impf. [4] (impf.) kulua, mennä ohi вӑерӑңгӑ(сь) wəyerəŋkə V intr. impf. [4] (iter.) kulua, mennä ohi валакада walakada Part sen pituinen se вандако wantako N [23] kuormareki (arvotavaroiden ja talvivaatteiden kuljetukseen) вано wano N [23] juuri; (tynnyrin) vanne ванотӑна wanotəna N [15] tynnyri ваңг waŋk N [13/11] luola, kolo, (pesä)kuoppa вӑңга wəŋka N [15] lahdelma, poukama ваңгота waŋkota ~ ваңгута waŋkuta N [15] pesä(kolo) вар war N [13] reuna, laita, syrjä, ranta варехэ н waryexəqn : варехэ т waryexət : варехэ та waryexəta : Ref (minä : sinä : hän : ) hädin tuskin, nipin napin вӑрк wərk N [11] karhu вӑрңэ wərŋe N [24] varis вары wari N [9] reunimmainen, laitimmainen вато wato N [23] lupaus ваторӑ(сь) watorə V intr. impf. [4] luvata, lupautua ваторпӑ(сь) watorpə V tr. impf. [7] (dur.) luvata ваторць watorcy V tr. pf. [17] luvata вахӑлць waxəlcy V refl. pf. [17] alkaa puhua, alkaa kertoa вацодӑ(сь) wacodə V intr. impf. [4] hiipiä вацодорць wacodorcy V intr. impf. [17] (frequ.) hiipiä (hiiviskellä) вӑць wəcy V intr. impf. [18] olla liikaa, olla ylimääräinen ва (д) waq N [37] (reistä tehty poro)aitaus ва ӑв waqw N [11] vuode ва нӑ(сь) waqnə V intr. impf. [6] maata (eläimestä) ва нӑ(сь) waqnə V refl. pf. [4] mennä nukkumaan, panna maata (eläimestä) воворць woworcy V intr. impf. [17] (frequ.) huonontua вомдӑ(сь) womtə Sib. ~ вомдӑнӑ(сь) womt nə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) huonontua вомда(сь) womta V tr. pf. [5] huonontaa в 5 (34)

6 6 (34) вомдабӑ(сь) womtabə V tr. impf. [7] (dur.) huonontaa вомзь womcy V intr. pf. [13] huonontua *вуня (сь) wunyə : subj.3sg вуни wunyi V tr.-refl. neg. [6] eihän выдарӑ(сь) widarə V intr. pf. [4] väsyä, nääntyä выңгы wíŋki N [9] tundraвы (ң) wíh N [29] tundra вэ ба weba N [15] (kasvin) lehti вэ барка webarka N [14] maitovalas вэва wæwa N [19] huono, paha вэ нӑць wenəcy V tr. pf. [18] venyttää вэ ндо(сь) wen do V intr. pf. [9] olla venytettynä вэ нпӑ(сь) wen pə V tr. impf. [7] (dur.) leikata вэ неко wenyeko ~ вэ няко wenyako N [23] koira вэня wæ-nyah : вэняна wæ-nyana : вэняд wæ-nyad : вэнямна wæ-nyamna Adv.loc : вэняңы wæ-nyaŋi N [9] väärälle puolelle, oikealle (reestä) : väärällä puolella, oikealla (reestä) : väärältä puolelta, oikealta (reestä) : väärää kautta, (reen) oikeaa puolta : vääränpuoleinen вэ ңгала(сь) weŋkala V tr.-refl. pf. [5] veny(ttä)ä вэ ңгаламбӑ(сь) weŋkalampə V tr. impf. [7] (dur.) venyttää вэ ңгалаңгӑ(сь) weŋkalaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) venyä вэ ңгалё(сь) weŋkalyo V intr. impf. [10] olla venytettynä вэ нолӑ(сь) wenolə V refl. pf. [4] pelästyä, säikähtää (eläimestä) вэ нолӑңгӑ(сь) wenoləŋkə V intr. impf. [4] (iter.) säikkyä (eläimestä) вэ нолта(сь) wenolta V tr. pf. [5] pelästyttää, säikyttää (eläin) вэ нолтамбӑ(сь) wenoltampə V tr. impf. [7] (dur.) säikytellä (eläintä) вэ ра wera N [15] poron jalkaharja вэ ре(сь) werye V intr. impf. [5] visertää вэсако wæsako N [23] vanhus, ukko, (avio)mies вэсэйворць wæsey worcy V intr. impf. [17] (frequ.) vanheta (miehestä) вэсэймдӑ(сь) wæsey mtə Sib. ~ вэсэймдӑнӑ(сь) wæsey mtənə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) vanheta (miehestä) вэсэймзь wæseyəmcy V intr. pf. [13] vanheta (miehestä) вэ я weya N [17] veri вэ (н) weh N [27] koira вэ (с) wæq N [35] ääri, reuna, loppuosa е ye N [1 ] mänty ебц yebc N [11] kehto евако yewako N [23] orpo евэй yewey N [13] liemi ед yed N [13] kattila едейко(сь) yedyey ko V intr. impf. [11] laskea mäkeä едё yedyo N [23] suoli едтӑ(сь) yed tə V intr. impf. [4] valmistaa ruokaa едэй yedey N [13] uusi едя yedya N [17] kipu ед yed h Postp kohti е

7 7 (34) екар yekar q Part en tiedä ембӑць yempəcy V tr.-refl. pf. [18] puke(utu)a ембдё(сь) yemp dyo V intr. impf. [10] olla pukeissa ембпӑ(сь) yemp pə V tr. impf. [7] (dur.) pukea ембтӑ(сь) yemp tə V intr. impf. [4] (intr.) pukeutua ембторць yemp torcy V intr. impf. [17] (frequ.) pukeutua енӑрця (сь) yen rcyə V intr. impf. [6] olla turha, olla tyhjänpäiväinen, olla vähäarvoinen енд (д) yent q N [38/37] virta енелӑ(сь) yenyelə V refl. pf. [4] (inchoat.) ampua енерць yenyercy V intr. impf. [17] ampua еңга yeŋka N [15/19] askel епӑ(сь) yepə V intr. impf. [7 ] olla kuuma (ilmasta) ерв yerw N [11] isäntä, päällikkö ереберць yeryebyercy V intr. impf. [17] (frequ.) joutua еремзь yeryemcy V intr. pf. [14] joutua ерня yernya Postp keskellä ер yer N [34 ] keskus, keskikohta есе(сь) yesye V tr.-refl. pf. [5] päällystää / tulla päällystetyksi (kota porontaljoilla) есебӑ(сь) yesyebə V tr. impf. [7] (dur.) päällystää (kota porontaljoilla) есенӑ(сь) yesyenə V intr. impf. [4] (intr.) päällystää (kota porontaljoilla) есь yesy V intr. impf. ¹ [1 ] olla kipeä, sattua (ruumiinosasta) есь yesy V intr. impf. ² [1 ] paimentaa еся yesya N [21/17] rauta, metalli, raha, koru, (Sib. myös) rupla еся р yesy r N [34/33] verho, purje ес (ң) yes h N [30] paula, ansalanka ет yet h : екӑна yek na : екӑд yekəd : е э мня yeqm nya Postp.loc kohti, (johonkin) päin : vastapäätä : (jostakin) päin : varten ехэна yexana N [15] sampi ехэра(сь) yexara V tr. impf. [5] ei tietää ея yeya N [21/17] kodan päällysteenä oleva porontalja е ня yeqnya Postp kohdalla, vastapäätä е э й yeqy N [13] osa, osuus, oma, omaisuus ёльце(сь) yolcye : ёльце yolcye V tr.-refl. pf. [5] lopettaa/loppua, lakkauttaa/lakata, mitata, verrata : erittäin ёльцебӑ(сь) yolcyebə V tr. impf. [7] (dur.) lopettaa, lakkauttaa, mitata, verrata ёльцеңгӑ(сь) yolcyeŋkə V intr. impf. [4] (iter.) loppua, lakata ёльцеңго(сь) yolcyeŋko V intr. impf. [11] (intr.) lopettaa, lakkauttaa, mitata, verrata ёльць (ң) yolcy h N [30] aika, kausi ёнӑр yon r N [34/33] tuhat ёндӑ(сь) yontə V intr. impf. [4] vaeltaa, muuttaa (paikkaa) ёндӑлць yontəlcy V refl. pf. [17] (inchoat.) vaeltaa, muuttaa (paikkaa) ёнре э yon ryeq N [13] (augm.) tuhat ёр yor N [13] syvyys ё рць yoərcy V intr. impf. [17 ] kalastaa nuotalla ё рць (ң) yoərcy h N [31] nuotta ё

8 8 (34) ёря yorya N [20/17] syvä ёхо(сь) yoxo V intr. pf. [12] kadota, hävitä ёць yocy V tr. pf. [18] hukata, kadottaa ёпӑ(сь) yopə V tr. impf. [7] (dur.) hukata, kadottaa ё (ң) yoh N [29] kulma и yí N [7 ] järki иба yiba N [15] lämmin (erityisesti ilmasta) ибедолӑ(сь) yíbyedolə V refl. pf. [4] (inchoat.) tuumia, miettiä, ajatella ибедорць yíbyedorcy V intr. impf. [17] tuumia, miettiä, ajatella ибэй yibey N [13] sula иб yib q Part vaikka иды yidi N [9] lieve ик yík N [11] kaula ил yil N [13] = ил илӑ(сь) yilə V tr.-refl. pf. [4] nostaa/nousta, kohottaa/kohota илбӑ(сь) yil bə V tr. impf. [7] Eur. (dur.) nostaa, kohottaa иле(сь) yilye V intr. impf. [5 ] elää, asua илебей yilyebyey N [10] tuore илебц yilyebc N [13] elämä, elo илебць (ң) yilyebcy h N [31] asunto; (villi)peura илелӑва yilyeləwa N [15] asunto илелць yilyelcy V refl. pf. [17] (inchoat.) elää илер yilyer ~ илир yilyir N [34/33] elämä, olemassaolo илңгӑ(сь) yil ŋkə V intr. impf. [4] (iter.) nousta, kohota илыбӑ(сь) yilibə V tr. impf. [7] Sib. (dur.) nostaa, kohottaa ил (ң) yil h N [30] elämä, elinaika имбыт (д) yimpit q N [37] paita инд (д) yínt q N [38/37] hengitys, ilma инзеле(сь) yincyelye V intr. impf. [5] kuunnella иня yinya N [20] (nahka)hihna, remmi иңгней yiŋk nyey N [10/13] ahma ири yiryi N [1] isoisä ирий yiryiy N [13] Eur. ~ иры yiri N [1] Sib. kuu, kuukausi ирна yir na N [15] ritinä ирнӑ(сь) yir nə V intr. impf. [4] ritistä ирнӑлць yir nəlcy V refl. pf. [17] (inchoat.) ritistä ися (сь) yísyə V intr. impf. [6] hölmöillä, olla järjetön иськӑбтё(сь) yísy kəbtyo V intr. impf. [10] telmiä, temmeltää, olla tuhma и (д) yiq N [38 ] vesi и лӑбарӑ(сь) ləbarə V intr. pf. [4] sortua лабка lab ka N [14] Sib. = ла вка лӑбта ləbta N [15] tasanko, lakeus, alanko л

9 9 (34) лӑбтэй ləbtey N [13] laatikko, kirstu лӑбя ləbya N [20/17] airo, mela ла вка law ka N [14] Eur. kauppa лӑд ləd N [13] vartalo (ruumis kaulasta vyötäröön) ладӑ(сь) ladə V tr. pf. [4] lyödä, iskeä ладбӑ(сь) lad bə V tr. impf. [7] Eur. (dur.) lyödä, iskeä ладыбӑ(сь) ladibə V tr. impf. [7] Sib. (dur.) lyödä, iskeä лӑк lək N [11] nopea, pikainen лӑкӑмбой lək mpoy h Part lyhyeksi aikaa, toistaiseksi лӑкри lək ryih Part nopeasti лӑмба ləmpa N [15] suksi лӑмбитӑ(сь) ləmpyitə V intr. impf. [4] hiihtää лӑмбиторць ləmpyitorcy V intr. impf. [17] (frequ.) hiihtää лӑңг ləŋk N [11] jyrkänne лата lata N [19] lauta, lattia латако latako N [23] (demin.) lauta лӑхӑнӑ(сь) ləx nə V intr. impf. [4] puhua лӑхӑнако ləx nako N [23] satu, tarina лӑхӑнако(сь) ləx nako V intr. impf. [11] jutella лӑхӑнакурць ləx nakurcy V intr. impf. [17] (frequ.) jutella лӑхӑнорць ləx norcy V intr. impf. [17] (frequ.) puhua лӑхӑрё ləx ryo N [23] keskustelu лӑхӑць (ң) ləxəcy h N [31] mätäs лека(сь) lyeka V refl. pf. [5] särkyä, haljeta лекаңгӑ(сь) lyekaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) särkyä, haljeta лекар lyekar N [33] Eur. lääkäri леска lyes ka N [14] rieska, (Sib. myös) rupla ливӑртӑ(сь) lyíw rtə V intr. impf. [4] olla tuuhea ливӑрць lyíwərcy V refl. pf. [17] tuuheta лидяңг lyidyaŋk N [13] majava лимбика lyimpyika N [14] lämmin ja pehmeä лимбя lyimpya N [20] kotka лохо loxo N [23] nurkka лохомбӑ(сь) loxompə V intr. impf. [7] (dur.) kiehua лохомдӑ(сь) loxomtə Sib. ~ лохомдӑнӑ(сь) loxomtənə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) kiehua лохомзь loxomcy V intr. pf. [13] kiehua лохорць loxorcy V intr. impf. [17] virrata nopeasti (vedestä) луца lúca N [15] venäläinen лы li N [4] luu, ruoto лымбӑд limpəd N [13] Eur. suo; Sib. savi лыңг liŋk N [11] pakopaikka, turvapaikka лэ ды ledi N [9] selkäranka, luuranko лэ мбара lempara N [15] rinta лэ ркӑбт ler kəbt h ~ лэ ракӑбт lerakəbt h Part yhtäkkiä, odottamatta лэ тмбӑ(сь) let mpə V tr. impf. [7] (dur.) säilyttää, tallettaa лэ тра(сь) let ra V tr. pf. [5] säilyttää, tallettaa лэ трамбӑ(сь) let rampə V tr. impf. [7] (dur.) säilyttää, tallettaa лэ морако læqmorako N [23] (demin.) pikkulintu

10 10 (34) лэ морэця læqmorecya N [17] (demin.) pikkulintu лэ мор læqmor N [33] pikkulintu м мад mad N [13] (koiran) haukunta мӑда(сь) məda V tr. pf. [5] leikata мӑдабӑ(сь) mədabə V tr. impf. [7] (dur.) leikata мӑдӑрңгӑ(сь) mədər ŋkə V intr. impf. [4] (iter.) viipyä, keskeytyä мӑдӑрпӑ(сь) məd rpə V tr. impf. [7] (dur.) pidättää, viivyttää, keskeyttää мӑдӑрць mədərcy V tr.-refl. pf. [17] pidättää, viivyttää/viipyä, keskeyttää/keskeytyä мадӑрць madərcy V intr. impf. [17] haukkua (koirasta) мадлӑ(сь) mad lə V refl. pf. [4] (inchoat.) haukkua (koirasta) мӑймбӑ(сь) məy mpə V intr. impf. [7] (dur.) iloita мӑкода məkoda N [15] kodan keskuspylväs мал mal : мал mal h N [13] loppu, kärki, pää : kaikki мӑле(сь) məlye : мӑле məlye V tr.-refl. pf. [5] päättää/päättyä, lopettaa/loppua : jo мӑлебӑ(сь) məlyebə V tr. impf. [7] (dur.) päättää, lopettaa мӑлеңгӑ(сь) məlyeŋkə V intr. impf. [4] (iter.) päättyä, loppua малик malyik N [13] (demin.) pää, kärki мӑльё(сь) məly yo V intr. impf. [9] Eur. särkyä мальңгӑна maly ŋkəna Postp aikana мальця maly cya N [17] maalitsa (miesten turkiksista valmistettu päällystakki) мӑля (сь) məlyə V intr. impf. [6] Sib. = мӑльё(сь) мӑнзадӑ(сь) məncadə V intr. pf. [4] liikahtaa мӑнзӑра(сь) mənc ra V intr. impf. [5] liikkua, olla liikkeessä, tehdä työtä, työskennellä мӑнзӑя mənc ya N [17] työ манзь mancy V intr. pf. [15] sanoa мӑние(сь) mənyiye V tr. impf. [5] nähdä мӑнта(сь) mən ta ~ мӑнтэ(сь) mən te V refl. pf. [5] pudota мӑнэпӑ(сь) mənepə V tr. impf. [7] (dur.) nähdä мӑнэсӑрць mənesərcy V tr. impf. [17] katsoa, kokea мӑнэць mənecy V tr. pf. [18] nähdä мӑнэ лӑбта(сь) məneqləbta V tr. pf. [5] näyttää мӑнэ лӑбтамбӑ(сь) məneqləbtampə Sib. ~ мӑнэ лӑбтабӑ(сь) məneqləbtabə Eur. V tr. impf. [7] (dur.) näyttää мӑн (с) mən q N [35] kokonaisuus (kasa, pensas) маңгбӑ(сь) maŋk bə V intr. impf. [7] (dur.) olla köyhä, olla kurja мӑра məra N [15] (hiekka)ranta мара mara N [19] solki, (lasson) silmukka мӑраңга məraŋka N [14] suomuurain мӑркадӑ(сь) mərkadə V intr. pf. [4] risahtaa мӑркадӑрць mərkadərcy V intr. impf. [17] (frequ.) risahtaa мӑркадё mərkadyo N [23] risahdus мӑрна mər na N [15] melu, meteli мӑрнӑ(сь) mər nə V intr. impf. [4] meluta, metelöidä мӑрнӑлць mər nəlcy V refl. pf. [17] (inchoat.) meluta, metelöidä мӑрць mərcy N [13/11/12] olkapää, hartia мӑр (д) mər q N [38] Eur. kaupunki

11 11 (34) мӑси məsyiq Part ehkä мась masy N [pred.] Sib. = мэ сь мӑтдӑмдэй mət dəmtey ~ мӑтдомдэй mət domtey N [10] kuudes мӑторпӑ(сь) mətorpə V tr. impf. [7] (dur.) leikata мӑторць mətorcy V tr. pf. [17] (frequ.) leikata мӑтыр mətir N [33] katkos мӑт (д) mət q N [37] kuusi (luku) мӑха məxa N [15] selkä мӑхалы məxa-li N [4] ~ мӑхалэй məxaley N [10] selkäranka, selkäruoto мӑя (сь) məyə V refl. pf. [4] ilostua маяда(сь) mayada V tr. pf. [5] kiusata, loukata маядамбӑ(сь) mayadampə V tr. impf. [7] (dur.) kiusata, loukata мая (ң) mayah N [29] hätä, pula, onnettomuus, suru, murhe ма ла(сь) məq la V tr. pf. [5] kerätä, koota, poimia ма ламбӑ(сь) məq lampə V tr. impf. [7] (dur.) kokoilla, keräillä мел (д) myel q N [37] mestari мерець myeryecy V intr. impf. [18] olla nopea мерё myeryo N [23] haava мерку myer kuh Part Sib. nopeammin мерця myercya N [21] tuuli мерця мдӑ(сь) myercy mtə Sib. ~ мерця мдӑнӑ(сь) myercy mtənə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) muuttua tuuliseksi мерця мзь myercyəmcy V intr. pf. [13/14] muuttua tuuliseksi мер myer h Part nopeasti, pikaisesti мея myeya N [21] miniä (pojan vaimo, nuoremman veljen tai miehen nuoremman veljen vaimo) мимбӑ(сь) myímpə V tr. impf. [7] (dur.) rakentaa, varustaa, nikkaroida, sijata (vuode) мине(сь) myinye V tr. impf. [5] kantaa, raahata минзь myincy V intr. impf. [16 ] kulkea, liikkua, mennä минре(сь) myin rye V tr. impf. [5] viedä, kuljettaa минхӑн myin xən : минхӑнд myin xənt : минхӑнда myin xənta : Ref (minä : sinä : hän : ) heti, oitis, kohta мипӑ(сь) myipə V tr. impf. [7] (dur.) antaa мирдӑпӑ(сь) myir dəpə V tr. impf. [7] (dur.) myydä мирдӑць myir dəcy V tr. pf. [18] myydä мирець myiryecy V intr. impf. [18] olla kallis мирнӑ(сь) myir nə V intr. impf. [4] rientää, kiitää мирнӑлць myir nəlcy V refl. pf. [17] (inchoat.) rientää, kiitää мирць myírcy V intr. impf. [17 ] (intr.) rakentaa, varustaa, nikkaroida, sijata (vuode) мир myir N [34 ] tavara, hinta мись myísy V tr. pf. [1 ] (inf.perf мие ма myíyeqma ~ мие мя myíyeqmya) rakentaa, varustaa, nikkaroida, sijata (vuode) миць myicy V tr. pf. [18 ] antaa мо mo N [1] oksa моёпӑ(сь) moyopə V tr. impf. [7] (dur.) heitellä моёць moyocy V tr. pf. [18] heittää момбӑ(сь) mompə V tr. impf. [7] (dur.) heittää мора mora N [19] keväinen pehmeä poronsarvi морты (с) mortiq N [35] Eur. (linnun) pyrstö

12 12 (34) мось mosy V tr. pf. [1] heittää мо на(сь) moqna V refl. pf. [5] kaatua (ihmisestä ja eläimestä) мо наңгӑ(сь) moqnaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) kaatua (ihmisestä ja eläimestä) мун mun N [13] pala, palanen, kappale мунзя (сь) múncyə V intr. impf. [6] olla ääneti, olla vaiti, olla hiljaa мунзялӑмзь múncyaləmcy V intr. pf. [13] vaieta, hiljetä мунзялворць múncyal worcy V intr. impf. [17] (frequ.) vaieta, hiljetä мунзялмдӑ(сь) múncyal mtə Sib. ~ мунзялмдӑнӑ(сь) múncyal mtənə Eur. V intr. impf. [4] vaieta, hiljetä мунзялмде(сь) múncyal mtye V tr. pf. [5] vaientaa, hiljentää мунзялмдембӑ(сь) múncyal mtyempə V tr. impf. [7] (dur.) vaientaa, hiljentää муноць (ң) munocy h N [31] parta, viikset муңг muŋk N [11] nuoli, (Sib. myös) luoti мурты (с) múrtiq N [35] Sib. = морты му (н) múh N [27] ääni мы mi N [4] ruoka, ravinto мэ бець mebyecy V intr. impf. [18] olla voimakas мэ ё meyo N [23] luja, vahva мэ кад mekad N [13] mielenkiintoinen мэ мбӑ(сь) mempə V tr. impf. [7] (dur.) ottaa мэ не(сь) menye V tr. impf. [5] pitää (jostakin), (Eur. myös) rakastaa мэ нелць menyelcy V refl. pf. [17] (inchoat.) pitää (jostakin), (Eur. myös) rakastaa мэ сь mesy N [pred.] Eur. riittävästi, tarpeeksi мэ сь mesy V intr. impf. [2] olla (jossakin, elollisesta) мэ сь mesy V tr. pf. [2] ottaa мэ ць mecy V tr. impf. [18] käyttää, pitää hallussaan мэ лӑ(сь) meqlə V tr. pf. [4] (inchoat.) käyttää, pitää hallussaan мюд myúd N [13] (poro)raito мюй myuy N [13] sisus мюйко myuy ko N [23] kodan talviturkispeite мюсе(сь) myúsye V intr. impf. [5] olla jutaamassa мюселць myúsyelcy V refl. pf. [17] (inchoat.) lähteä jutaamaan мюсерць myúsyercy V intr. impf. [17] (frequ.) jutailla мю myuh : мюня myunya : мюд myud : мюмня myumnya Postp.loc sisään : sisässä : sisästä : läpi мядонзь myadoncy V intr. impf. [16] vierailla, kyläillä мяды myadi N [9] (entinen) kotapaikka мярӑ(сь) myarə V tr. pf. [4] pystyttää (kota), virittää (ansa) мярбӑ(сь) myar bə V tr. impf. [7] Eur. (dur.) pystyttää (kota), virittää (ansa) мярёй myaryoy N [13] säämiskä мярыбӑ(сь) myaribə V tr. impf. [7] Sib. (dur.) pystyttää (kota), virittää (ansa) мя (д) myaq N [37] kota нӑдо nədo N [23] Sib. jyrkänne, rotko, jyrkkä ranta нӑмдӑ(сь) nəmtə V intr. pf. [4] kuulla, totella нӑмдӑ(сь) nəmtə V tr. pf. [4] kuulla н

13 13 (34) нӑмдорць nəmtorcy V intr. impf. [17] (frequ.) kuulla, totella нӑмдорць nəmtorcy V tr. impf. [17] (frequ.) kuulla нӑны nəni N [1] poika, nuorukainen нара nara N [19] kevät (ennen jäidenlähtöä), hankikanto нӑро nəro N [23] tiheikkö, ryteikkö, viita наро (ң) naroh N [29] reen turkisistuin нарэй narey N [13] keväinen нарэйворць narey worcy V intr. impf. [17] (frequ.) tulla keväiseksi (ennen jäidenlähtöä) нарэймдӑ(сь) narey mtə Sib. ~ нарэймдӑнӑ(сь) narey mtənə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) tulla keväiseksi (ennen jäidenlähtöä) нарэймзь nareyəmcy V intr. pf. [13] tulla keväiseksi (ennen jäidenlähtöä) на волпӑ(сь) naqwolpə V tr. impf. [7] (dur.) siirtää (työntää vene vesille, ajaa tokka laitumelle, lakaista) на волтӑ(сь) naqwoltə V intr. impf. [4] (intr.) siirtää (työntää vene vesille, ajaa tokka laitumelle, lakaista) на волць naqwolcy V tr. pf. [17] siirtää (työntää vene vesille, ajaa tokka laitumelle, lakaista) не nye N [1 ] nainen небой nyeboy N [attr.] viimevuotinen небя nyebya N [20] äiti невхы nyew xi N [9] vanha, muinainen (asia, esine) невхэхэ на nyew xex na Part aikaisemmin, muinoin недӑрма nyed rma N [15] leveä, kovaksi ajettu (kesä)tie недбя nyed bya N [20] palkka недвӑтӑ(сь) nyed wətə V intr. impf. [4] olla palkkatyössä недвӑпӑ(сь) nyed wəpə V tr. impf. [7] (dur.) ansaita palkkaa недвӑць nyed wəcy V tr. pf. [18] ansaita palkkaa недко nyed ko N [23] neito не ка nye ka N [14] Sib. vanhempi veli нелӑк nyelək N [13] pohje нема nyema N [15] uni (tila) нена nyenaq Part erittäin, liian ненза nyenca N [15] suora нензел nyencyel N [33] yksinkertainen, helppo ненсюворць nyen syuworcy V intr. impf. [17] (frequ.) suuttua, vihastua ненсюмдӑ(сь) nyen syumtə Sib. ~ ненсюмдӑнӑ(сь) nyen syumt nə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) suuttua, vihastua ненсюмзь nyen syumcy V intr. pf. [14] suuttua, vihastua ненха nyen xa N [14] viha, kiukku ненэй nyeney N [13] oikea, todellinen; hopea ненэся nyenesya N [17] totuus, tosi ненэць (ң) nyenecy h N [31] ihminen; nenetsi неняңг nyenyaŋk N [13] hyttynen нерӑд nyerəd Postp edestä нерде(сь) nyer dye V intr. impf. [5] olla edessä, olla ensimmäinen нерка nyerka N [15] paju(puu) нерня nyer nya Postp edessä нерня nyer -nyah Adv/Postp eteen неро nyero N [23] paju(pensas)

14 14 (34) не рць nyeərcy V intr. impf. [17] hakea vettä не рць (ң) nyeərcy h N [31] vesisanko, vesiämpäri не рцюна nyer cyuna Postp (demin.) edellä не рцю nyer cyuh Postp (demin.) ennen неры nyeri N [9] edellinen, entinen, etummainen, etuнер nyer N [34 ] rusto не р nyer q Part aikaisemmin, ennen несэй nyesey N [13] uusi, toinen несэйворць nyesey worcy V intr. impf. [17] (frequ.) muuttua несэймдӑ(сь) nyesey mtə Sib. ~ несэймдӑнӑ(сь) nyesey mtənə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) muuttua несэймда(сь) nyesey mta V tr. pf. [5] muuttaa несэймдамбӑ(сь) nyesey mtampə V tr. impf. [7] (dur.) muuttaa несэймзь nyeseyəmcy V intr. pf. [13] muuttua нея nyeya N [20] täti (äidin nuorempi sisar) не э лте(сь) nyeql tye ~ не э льте(сь) nyeqly tye V tr. pf. [5] pettää, huijata, hämätä не э лтембӑ(сь) nyeql tyempə ~ не э льтембӑ(сь) nyeqly tyempə V tr. impf. [7] (dur.) pettää, huijata, hämätä нё nyo N [1 ] ovi(aukko) нёври nyow ryih Part vähitellen нёда(сь) nyoda V tr. impf. [5] ajaa takaa нёдалць nyodalcy V refl. pf. [17] (inchoat.) ajaa takaa нён nyon subj.3sg : obj.sg3sg нёр nyor : obj.du3sg нёхо юд nyox yud : obj.pl3sg нёд nyod : refl.3sg нён nyon V tr.-refl. neg. älä нёя nyoya N [17] made ни nyí N [1 ] vyö, hihna, remmi нибя nyíbya N [20] neula ний nyiy N [13] yläpuolinen, (jonkin)päällinen нинека nyinyeka N [14] = не ка нирць (ң) nyírcy h N [30] kulmakarva нир nyir N [34 ] kahva нись nyisy : subj.3sg ни nyí : obj.sg3sg нида nyída : obj.du3sg нихи юда nyíx yuda : obj.pl3sg нида nyída : refl.3sg ни nyíq V tr.-refl. neg. ei нися nyísya N [21] isä ниць nyícy V intr. pf. [18 ] poikia ни nyih : ниня nyinya : нид nyid : нимня nyimnya Postp.loc päälle : päällä : päältä : pitkin ной noy N [13/11] verka нохо noxa N [15] naali, napakettu нулңгӑ(сь) núl ŋkə V intr. impf. [4] (iter.) seisahtua, pysähtyä нулта(сь) núl ta V tr. pf. [5] pysäyttää нултамбӑ(сь) núl tampə V tr. impf. [7] (dur.) pysäyttää нулць núlcy V refl. pf. [17] (inchoat.) seisahtua, pysähtyä нумгы numki N [9] tähti нум num N [25] taivas, sää, (taivaan) jumala нусь núsy V intr. impf. [1] seistä ныкӑлпӑ(сь) nik lpə V tr. impf. [7] (dur.) repiä irti ныкӑлць nikəlcy V tr. pf. [17] repäistä irti ныла(сь) nila V refl. pf. [5] levähtää

15 15 (34) ныланӑ(сь) nilanə V intr. impf. [4] (impf.) levätä ныл (ң) nil h N [29] lepo ныхы nix N [13] voima, mahti нэ кӑлпӑ(сь) nek lpə V tr. impf. [7] (dur.) vetää нэ кӑлць nekəlcy V tr. pf. [17] vetää нэмбӑ(сь) næmpə V tr. impf. [7] (dur.) avata нэңгӑ(сь) næŋkə V intr. impf. [4] (iter.) avautua нэсь næsy V intr. impf. [1 ] olla avoinna нэсь næsy V tr.-refl. pf. [1 ] avata/avautua ню nyú N [1 ] (oma) lapsi нюбець nyubyecy V tr. impf. [18] olla nimeltään нюдя nyudya N [17] pieni нюкуць nyu kucy V tr. impf. [18] helliä, hyväillä нюку лӑ(сь) nyu kuqlə V tr. pf. [4] (inchoat.) helliä, hyväillä нюкця nyúk cya N [17] (demin.) lapsonen, pentu нюлӑк nyulək N [13] pehmeä нюмде(сь) nyumtye V tr.-refl. pf. [5] nimittää, antaa/saada nimi нюмдебӑ(сь) nyumtyebə V tr. impf. [7] (dur.) nimittää, antaa nimi нюмдеңгӑ(сь) nyumtyeŋkə V intr. impf. [4] (iter.) saada nimi нюм nyum N [26 ] nimi нюня nyúnya N [17] kuikka нюртей nyur tyey N [10/13] ~ нюрте э nyur tyeq N [13] Eur. ensimmäinen ня nya N [3] sisar, veli, ystävä нябако nyabako N [23] vanhempi sisar няби nyabyi N [1] toinen, seuraava нябимдей nyabyimtyey N [10] toinen (järjestysluku) нява nyawa N [19] Eur. jänis ня вды nyəw di N [9] keskonen нявотӑ(сь) nyawotə ~ ня вотӑ(сь) nyəwotə V intr. impf. [6] juosta (eläimistä) нявотӑ(сь) nyawotə ~ ня вотӑ(сь) nyəwotə V refl. pf. [4] lähteä juoksuun (eläimistä) ня ври nyəw ryih Part = нёври няда nyada N [19] jäkälä няда(сь) nyada V tr. pf. [5] lisätä, auttaa нядабӑ(сь) nyadabə V tr. impf. [7] (dur.) lisätä, auttaa нядэ(сь) nyade V intr. impf. [5] asua aloillaan нядэй nyadey N [13] jäkäläня к nyək N [11] norppa ня ка nya ka N [14] Eur. = не ка няку nyakuh : някуна nyakuna : някуд nyakud : някумна nyakumna Postp.loc (demin.) luo : luona : luota : kautta нялта(сь) nyal ta V tr. pf. [5] lävistää нялтамбӑ(сь) nyal tampə V tr. impf. [7] (dur.) lävistää нямд nyamt N [11] sarvi ня мзьле(сь) nyəmcy lye V tr. pf. [5] silittää ня мзьлембӑ(сь) nyəmcy lyempə V tr. impf. [7] (dur.) silittää ня мю nya myu N [1] kieli (elin) ня на nyənaq Part = нена нянд nyant N [11] terä, kärki

16 16 (34) няндоць nyantocy V tr. impf. [18] teroittaa нянко nyan ko N [23] mahalaukku, vatsalaukku нянь nyany N [11] leipä няңоць nyaŋocy V intr. impf. [18] olla paksu няңы nyaŋi N [9] (jonkin)puoleinen ня ра nya ra N [15] (turkin) lihapuoli, verinahka нярава nyarawa N [15] kupari ня ркна(сь) nyərk na V intr. impf. [5] huolehtia, hätäillä ня ркнабць (ң) nyərk nabcy h N [30/31] huoli, vaiva, hätäännys нярхӑла(сь) nyar xəla V tr. pf. [5] kohdata, ylittää (maastoeste) нярхӑламбӑ(сь) nyar xəlampə Sib. ~ нярхӑлабӑ(сь) nyar xəlabə Eur. V tr. impf. [7] (dur.) kohdata, ylittää (maastoeste) няръя(сь) nyar ya V intr. impf. [5] olla punainen няр nyar q Part poikittain ня хаба nyəxaba N [15] Eur. savi няхӑрӑмдэй nyax rəmtey ~ няхӑромдэй nyax romtey N [10] kolmas няхӑр nyax r N [33] kolme няю nyayu h : няюна nyayu na : няюд nyayuəd : няюмна nyayu mna Postp.loc suuntaan : suunnassa : suunnasta : kautta ня nyah : няна nyana : няд nyad : нямна nyamna Postp.loc luo : luona : luota : kautta ня (ң) nyah N [29] suu ня ӑв nyaqw N [11] aukko, (joen/pullon) suu ня ӑмбӑ(сь) nyəqm bə V tr. impf. [7] Eur. (dur.) pitää (kiinni) ня мӑ(сь) nyəqmə V tr. pf. [4] ottaa (kiinni), siepata ня мӑрць nyəqmərcy V tr. pf. [17] ottaa (kiinni), siepata (monia) ня мыбӑ(сь) nyəqmibə V tr. impf. [7] Sib. (dur.) pitää (kiinni) ңӑбт ŋəbt N [12/11] haju, tuoksu ңабта(сь) ŋab ta V tr. pf. [5] Sib. istuttaa ңабтамбӑ(сь) ŋab tampə V tr. impf. [7] Sib. (dur.) istuttaa ңӑбте(сь) ŋəbtye V intr. impf. [5 ] haista, tuoksua ңабц ŋabc N [13] tapa ңӑвӑл (д) ŋəwəl q N [37] syötti, täky, houkutin ңӑвӑр ŋəwər N [13/11] ruoka, ruokalaji ңавка ŋaw ka N [14] lemmikkiporo ңӑвла(сь) ŋəw la V tr. pf. [5] syöttää, ruokkia ңӑвламбӑ(сь) ŋəw lampə V tr. impf. [7] (dur.) syöttää, ruokkia ңавна ŋaw na : Part ңавнан ŋaw nan : ңавнанд ŋaw nant : ңавнанда ŋaw nanta : Ref (minä : sinä : hän : ) aikaisemmin ңӑвори ŋəworyi N [1] Eur. tavara ңӑворць ŋəworcy V intr. impf. [17] Eur. (intr.) syödä ңӑворць ŋəworcy V tr. impf. [17] Eur. (frequ.) syödä ңӑдӑць ŋədəcy V tr. pf. [18] repiä, katkaista ңӑдиберць ŋədyibyercy V intr. impf. [17] (frequ.) olla näkyvissä, näyttäytyä ңӑдимде(сь) ŋədyimtye V tr. pf. [5] näyttää, tuoda näkyviin ңӑдимзь ŋədyimcy V intr. pf. [14] ilmestyä, tulla näkyviin ң

17 17 (34) ңӑдпӑ(сь) ŋəd pə V tr. impf. [7] (dur.) repiä, katkaista ңӑдтӑ(сь) ŋəd tə V intr. impf. [4] (intr.) repiä, katkaista ңӑдьбян ŋədy byan : ңӑдьбянд ŋədy byant : ңӑдьбянда ŋədy byanta : Ref (minä : sinä : hän : ) siksi, sen tähden ңӑдя (сь) ŋədyə V intr. impf. [6 ] näkyä ңӑмгэ ŋəmke N [24] (acc.pl ңӑво ŋəwo) mikä : ңӑмгэ ŋəmke Part miksi ңамдӑ(сь) ŋamtə V refl. pf. [4] istuutua ңамдё(сь) ŋamtyo V intr. impf. [10] istua ңамдта(сь) ŋamt ta V tr. pf. [5] Eur. istuttaa ңамдтамбӑ(сь) ŋamt tampə V tr. impf. [7] Eur. (dur.) istuttaa ңӑмдэ (д) ŋəmteq N [37] ruoho ңӑмза ŋəmca N [15] liha ңӑмзь ŋəmcy V tr.-refl. pf. [13] syödä/syöpyä ңӑмнялӑ(сь) ŋəmnyalə V intr. impf. [6] maistua hyvältä ңани ŋanyi : ңани ŋanyih N [1] toinen, muu : taas, jälleen, mutta ңӑно ŋəno N [23] vene ңар ŋar N [13] ~ ңарӑд ŋarəd N [13] koko, suuruus ңарӑмзь ŋarəmcy V intr. pf. [13] suurentua, laajentua ңарворць ŋar worcy V intr. impf. [17] (frequ.) suurentua, laajentua ңарвэй ŋar wey N [13] jalkaterä, kengänkärki ңарка ŋarka N [14/19] suuri ңӑрңо (ң) ŋərŋoh N [28] sierain(ten väli) ңӑрти (ң) ŋərtyih N [29] ~ ңӑрти ŋərtyi N [1] partahylje ңархӑн ŋar xən : ңархӑнд ŋar xənt : ңархӑнда ŋar xənta : Ref (minä : sinä : hän : ) kokonaan ңӑте(сь) ŋətye V tr. impf. [5] odottaa ңӑтебя ŋətyebya N [20] velka ңӑтенӑ(сь) ŋətyenə V intr. impf. [4] (intr.) odottaa ңахӑ ŋax q : ңахӑ на ŋax qna : ңахӑт ŋaxət : ңа ӑмна ŋaqm na Adv.loc kauas : kaukana : kaukaa : [pros.] ңӑцекы ŋəcyeki N [9] lapsi ңая ŋaya N [21] iho, ruumis ңа ңо ŋaqŋo N [23] alli ңо ŋo N [1] saari ңоба ŋoba N [19] rukkanen, kinnas ңобри хэври ŋob ryih xæw ryih Part tauotta, loputtomasti ңобтӑңок ŋob-tə-ŋok N [attr.] yhtä monta ңобтӑрем ŋob-təryem Part samoin ңобтӑрця ŋob-tərcya N [21] samanlainen ңобтикы ŋob-tyiki N [9] sama ңобто лӑс ŋob-toqləs N [13] samankaltainen ңоб ŋob N [33] yksi ңоб ңок ŋob-ŋok N [13] yhtä monta ңодинзь ŋodyincy V intr. impf. [16] marjastaa ңодь ŋody q ~ ңодь ŋody h Part hädin tuskin, juuri, (kunhan) vain ңодя ŋodya N [17] marja ңод ŋod q Part myös ңока ŋoka N [19] paljon, monta

18 18 (34) ңокӑсь (ң) ŋokəsy h N [31] Sib. huivi, liina ңокхӑн ŋok xən : ңокхӑнд ŋok xənt : ңокхӑнда ŋok xənta : Ref (minä : sinä : hän : ) kaikki, kokonaan ңопой ŋopoy N [10] yksi ңо рць ŋoərcy V intr. impf. [17] Sib. = ңӑворць ңо рць ŋoərcy V tr. impf. [17] Sib. = ңӑворць ңо ŋoq Part = ңод ңу ŋu N [1] kodan tukiseiväs ңуда ŋuda N [15] käsi ңули ŋulyiq Part erittäin ңумбъя ŋump ya N [17] etusormi ңум ŋum N [25] heinä ңуху ко ŋux ko N [23] nukke ңу (д) ŋuq N [37] jälki ңыбӑрпӑ(сь) ŋib rpə V tr. impf. [7] (dur.) rypistää ңыбӑрць ŋibərcy V tr. pf. [17] rypistää ңыда(сь) ŋida V tr.-refl. pf. [5] ripustaa/ripustautua ңыдабӑ(сь) ŋidabə V tr. impf. [7] (dur.) ripustaa ңыдаңгӑ(сь) ŋidaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) roikkua ңыдё(сь) ŋidyo V intr. impf. [10] riippua ңылӑд ŋiləd N [13/11] pohja ңылы ŋili N [9] ala-, alinen, alimmainen ңыл ŋil h : ңылна ŋil na : ңылӑд ŋiləd : ңылмна ŋil mna Postp.loc alle : alla : alta : alitse ңыл (д) ŋil q N [37] kengänpohja, antura ңын ŋin N [13/11] jousi ңысы ŋísi N [1] Sib. = ңэ сы ңэ ŋæ N [1] jalka ңэ бт ŋebt N [11] hius ңэва ŋæwa N [19] pää ңэвада(сь) ŋæwada V refl. pf. [5] loppua, päättyä, lakata ңэвадала(сь) ŋæwadala V tr. pf. [5] lopettaa, päättää ңэвадаламбӑ(сь) ŋæwadalampə Sib. ~ ңэвадалабӑ(сь) ŋæwadalabə Eur. V tr. impf. [7] (dur.) lopettaa, päättää ңэваданӑ(сь) ŋæwadanə V refl. impf. [4] Eur. = ңэвадаңгутӑ(сь) ңэвадаңгӑ(сь) ŋæwadaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) loppua, päättyä, lakata ңэвадаңгутӑ(сь) ŋæwadaŋkutə Sib. V intr. impf. [4] (impf.) loppua, päättyä, lakata ңэвэй ŋæwey N [13] aivot ңэда(сь) ŋæda V tr. pf. [5] lähettää ңэдабӑ(сь) ŋædabə V tr. impf. [7] (dur.) lähettää ңэдала(сь) ŋædala V refl. pf. [5] lähteä matkaan (ajoreellä) ңэдалӑва ŋædaləwa N [15] ajomatka (pysähdyspaikkojen välillä) ңэдалё(сь) ŋædalyo V intr. impf. [10] ajaa (ajoreellä) ңэдалёрць ŋædalyorcy V intr. impf. [17] (frequ.) matkustaa (ajoreellä) ңэдара(сь) ŋædara V tr. pf. [5] lähettää, toimittaa ңэдарамбӑ(сь) ŋædarampə V tr. impf. [7] (dur.) lähettää, toimittaa ңэкця ŋæk cya N [17] (demin.) jalka, jalusta ңэ л (д) ŋel q N [37] uppolumi ңэ рё ŋeryo N [23] syksy

19 19 (34) ңэ рёй ŋeryoy N [13] syksy ңэ рм ŋerm N [11] pohjoinen ңэ рпӑ(сь) ŋerpə V tr. impf. [7] (dur.) juoda ңэ рць ŋercy V tr. pf. [17] juoda ңэ со(сь) ŋeso V intr. pf. [9] leiriytyä ңэ со (ң) ŋesoh : ңэ сонд ŋesont h : ңэ соңгӑна ŋesoŋkəna : ңэ соңгӑд ŋesoŋkəd : ңэ сомӑна ŋesoməna N [29] nivel : (johonkin : jossakin : jostakin : [pros.]) asti, saakka ңэ сохо н ŋesoxən : ңэ сохо нд ŋesoxənt : ңэ сохо нда ŋesoxənta : Ref itsekseni : itseksesi : itsekseen : ңэ сурць ŋesurcy V intr. impf. [17] (frequ.) leiriytyä ңэ сы ŋesi N [1] Eur. (kota)leiri ңэсь ŋæsy V intr. impf. (3sg ңа ŋa, conneg. ңа ŋaq, fut. 3sg ңэңгу ŋæŋku, partic.imperf ңэда ŋæda) olla (jossakin, elottomasta; myös kopula) ңэся (ң) ŋæsyah N [29] säkki, kassi пад pad N [13] laukku, pussi падӑ(сь) padə V tr. pf. [4] kirjoittaa падӑр pad r N [33] kirjonta, kirjoitus, paperi паде(сь) pə dye ~ пӑдде(сь) pəd dye V intr. impf. [5] vauhkoontua (räkän tähden) пӑдирць pədyircy V intr. impf. [17] sukeltaa паднӑ(сь) pad nə V intr. impf. [4] (intr.) kirjoittaa паду padu N [6/1] poski пӑй pəy N [13] käyrä, kiero пайды pay di N [9] poski пӑкӑлць pəkəlcy V tr.-refl. pf. [17] sulke(utu)a пӑкле(сь) pək lye V tr. pf. [5] työntää (sisään), asettaa пӑль (д) pəly q N [37/38] tiheä, sankka пан pan N [11] alareuna, helma панӑць panəcy V intr. impf. [18] olla täynnä панда(сь) pan da V tr. pf. [5] täyttää пандамбӑ(сь) pan dampə V tr. impf. [7] (dur.) täyttää пӑны pəni N [9] vaate, pukine пӑңг pəŋk N [11] juuri пӑңгӑлпӑ(сь) pəŋk lpə V tr. impf. [7] (dur.) punoa, letittää пӑңгӑлць pəŋkəlcy V tr. pf. [17] punoa, letittää паңо paŋo N [23] Sib. huipentuma папа papa N [19] pikkusisko, pikkuveli пӑра(сь) pəra V intr. pf. [5] palaa пӑрада(сь) pərada V tr. pf. [5] polttaa пӑрадамбӑ(сь) pəradampə V tr. impf. [7] (dur.) polttaa парамдэй paramtey N [10] Eur. kinos, nietos пӑранӑ(сь) pəranə V intr. impf. [4] (impf.) palaa пӑраңгӑ(сь) pəraŋkə V intr. impf. [4] (iter.) palaa пӑриде(сь) pəryidye V intr. impf. [5] olla musta пӑромбӑ(сь) pərompə V intr. impf. [7] (dur.) kiiruhtaa, kiirehtiä парондэй parontey ~ паромдэй paromtey N [10] Sib. = парамдэй пӑрумбӑ(сь) pərumpə V intr. impf. [7] = пӑромбӑ(сь) п

20 20 (34) паской pas koy N [13] Eur. kaunis, korea пӑха pəxa N [19] lahti пӑхӑ (ң) pəx h N [32] (puun) juuri пӑ (д) pəq N [37] ripustuskoukku (keittoastiaa varten) пӑ мя pəqmya N [17] terävä пелей pyelyey N [13] (valjakon) johtajaporosta reunimmainen poro, muu kuin johtajaporo; kodan asumaton puolisko пеля pyelya N [20] puoli, puolet, puolisko, puolikas пена pyena N [15] poron jalkanahka пенд pyent N [13/12] laukaus пере(сь) pyerye V intr. impf. [5] kestää, pysyä, viipyä, juuttua печь pyecy N [13] Eur. uuni пе (ң) pyeh N [30 ] kämmen пёдӑ(сь) pyodə V intr. impf. [4] tapella, taistella пи pyi N [1 ] yö пибти (ң) pyibtyih N [29/30] ~ пибтя (ң) pyibtyah N [29] alahuuli пива pyíwa N [15] (poronnahka)saapas пидя pyidya N [20] pesä пий pyiy N [13] öinen пикця pyík cya N [17] peukalo пилё pyilyo N [23] paarma, kiiliäinen пили pyilyiq Part jatkuvasti, pysyvästi пинӑ(сь) pyinə V intr. impf. [4] (dur.) kypsyä пӣнӑ(сь) pyínə V intr. impf. [4] pelätä jotakin пӣн pyín h : пихи на pyíx na ~ пихи ня pyíx nya : пихи д pyíxəd : пивна pyíw na ~ пивня pyíw nya Adv.loc ulos : ulkona : ulkoa : (ulko)kautta пир pyir N [13] korkeus пирӑць pyirəcy V tr. impf. [18] voida, kyetä пирӑт pyirət h : пиркӑна pyir kəna Part saakka : kuluttua пире(сь) pyirye V tr. pf. [5] keittää пиребӑ(сь) pyiryebə V tr. impf. [7] (dur.) keittää пирибтя pyíryibtya N [17] tyttö, nuori nainen пирця pyircya N [21] korkea, pitkä (korkeussuunnassa) пись pyisy V intr. pf. [1 ] kypsyä письлӑ(сь) pyisy lə V refl. pf. [4] (inchoat.) nauraa (purskahtaa nauruun) пися pyísya N [21] hiiri, rotta пися нзь pyisyəncy V intr. impf. [16] nauraa пия pyíya N [21/17] kärppä плат p lat N [13] Eur. huivi, liina по po N [1] vuosi подерпӑ(сь) podyerpə V tr. impf. [7] (dur.) valjastaa подерць podyercy V tr.-refl. pf. [17] valjastaa / tulla valjastetuksi подер podyer N [33] hihna поёрць poyorcy V intr. impf. [17] hakata polttopuita, hakata halkoja пон pon h Part kauan поңга poŋka N [19] verkko по (ң) poh : понд pont h : поңгӑна poŋk na : поңгӑд poŋkəd : помна pom na N [28] väli, välimatka, väliaika, taival : väliin : välissä : välistä : [pros.]

21 21 (34) пубта(сь) púbta V tr. pf. [5] myöhästyä пубтабӑ(сь) púbtabə V tr. impf. [7] (dur.) myöhästyä пуд pud N [11] (verkon) paula пӯда(сь) púda V intr. impf. [5] olla jäljessä, seurata пудёко pudyoko N [23] hieno(jakoinen) пӯй púy N [13] taka-, peräпулы púli N [9] polvi пу лька púly ka N [14] Eur. luoti пунра(сь) pun ra V refl. pf. [5] uskoa пунрё(сь) pun ryo V intr. impf. [10] uskoa пур púr N [33] ruoste, home пур (д) pur q N [37] hyttyssavu пухуця puxucya ~ puxacya N [17] muori, eukko, vaimo пӯ púh : пӯна púna : пӯд púd : пӯмна púmna Postp.loc jälkeen : jäljessä : jäljestä : jäljitse пы д piəd N [13] Eur. vartalo; myös refleksiivipronomini пыря pirya N [17] hauki пыхы д pixəd N [13] Sib. = пы д пыя piya N [17/21] nenä пэ pæ N [1] kivi пэвӑ(сь) pæwə V intr. impf. [7 ] olla pimeä пэвсюворць pæw syuworcy V intr. impf. [17] (frequ.) pimetä, tulla ilta пэвсюмбы pæw syumpi N [9] ilta пэвсюмдӑ(сь) pæw syumtə Sib. ~ пэвсюмдӑнӑ(сь) pæw syumt nə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) pimetä, tulla ilta пэвсюмзь pæw syumcy V intr. pf. [14] pimetä, tulla ilta пэ да(сь) peda V refl. pf. [5] väsyä, uupua пэ данӑ(сь) pedanə V intr. impf. [4] (impf.) väsyä, uupua пэ даңгӑ(сь) pedaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) väsyä, uupua пэ дара pedara N [15] metsä пэ мбӑ(сь) pempə V tr. impf. [7] (dur.) panna, asettaa, lastata пэ нзь pency V tr. pf. [16] panna, asettaa, lastata пэ рць pæərcy V tr. impf. [17 ] tehdä, harjoittaa, harrastaa пэсь pæsy V refl. pf. [1 ] Sib. alkaa, ruveta пэ я peya N [17] otsa пюлӑ(сь) pyúlə V tr. pf. [4] (inchoat.) etsiä, hakea пюңг pyuŋk N [13] vaivaiskoivu пюрць pyúrcy V tr. impf. [17 ] (frequ.) etsiä, hakea пюсь pyúsy V tr. impf. [1 ] etsiä, hakea пя pya N [3] puu пясь pyasy V tr. pf. [1] alkaa, aloittaa пята(сь) pyata V tr. pf. [5] tehdä nuotio, virittää tuli пятабӑ(сь) pyatabə V tr. impf. [7] (dur.) tehdä nuotio, virittää tuli са sa N [2] (veto)hihna сӑбе səbye Part yksinomaan, erityisesti сабол sabol N [33] suo с

22 22 (34) сӑва səwa N ¹ [15] hattu, lakki, huppu сӑва səwa N ² [15] hyvä, (Sib. myös) kaunis сӑвӑк səwək N [13] sovikki (miesten poronnahasta tehty, hupullinen ulkovaate) сӑвуворць səwuworcy V intr. impf. [17] (frequ.) parantua сӑвумдӑ(сь) səwumtə Sib. ~ сӑвумдӑнӑ(сь) səwumtənə Eur. V intr. impf. [4] (impf.) parantua сӑвумзь səwumcy V intr. pf. [13] parantua сада sada N [19] lätäkkö, rapakko сайнорць say norcy V intr. impf. [17] sotia сакадӑ(сь) sakadə V intr. pf. [4] syöksyä сакадӑрць sakadərcy V intr. impf. [17] (frequ.) syöksyä сакадта(сь) sakad ta V tr. pf. [5] syöstä сакӑр sak r N [33] Sib. sokeri сӑл səl N [11] kanto салаба salaba N [15] jää сӑлик səlyik N [13] kyynärpää сӑлңгӑ(сь) səl ŋkə V intr. impf. [4] (iter.) palata сӑлтӑ(сь) səltə Sib. V intr. impf. [4] ~ сӑлтӑнӑ(сь) səlt nə Eur. V refl. impf. [4] (impf.) palata сӑлць səlcy V refl. pf. [17] palata сӑля səlya N [20] niemi сӑмблянзимдей səmp lyancyimtyey ~ сӑмлянзимдей səm lyancyimtyey ~ сӑмлянзюмдей səm lyancyumtyey ~ сӑмблянзюмдей səmp lyancyumtyey N [10] viides сӑмбляңг səmp lyaŋk ~ сӑмляңг səm lyaŋk N [13/11] viisi сӑна səna N [15] hyppy, loikka сӑна(сь) səna V tr.-refl. pf. [5] hypätä (myös: jonkun yli) сӑнабӑ(сь) sənabə V tr. impf. [7] (dur.) hypätä (jonkun yli) сӑнаңгӑ(сь) sənaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) hypätä сӑңговоць səŋkowocy V intr. impf. [18] olla raskas, olla painava, olla vaikea сӑңо səŋo N [23] katse сӑпӑ(сь) səpə V tr. pf. [4] hakata, kaataa, katkaista сарё saryo N [23] sade сармик sarmyik ~ сӑрмик sərmyik N [13] eläin, (erityisesti) susi сӑрпя sərpya N [17] polku сар ню sar qnyu N [1] muna сахӑворць sax worcy V intr. impf. [17] (frequ.) vahvistua, voimistua, yltyä сахӑмдӑ(сь) sax mtə Sib. ~ сахӑмдӑнӑ(сь) sax mtənə Eur. V intr. impf. [4] vahvistua, voimistua, yltyä сахӑмзь saxəmcy V intr. pf. [13] vahvistua, voimistua, yltyä сахӑр sax r N [33] Eur. sokeri сӑць səcy V intr. impf. [18] olla vahva, olla luja, olla kova : kovin, liian сӑ не(сь) səqnye V intr. pf. [5] kastua сӑ ненӑ(сь) səqnyenə V intr. impf. [4] (impf.) kastua сӑ неңгӑ(сь) səqnyeŋkə V intr. impf. [4] (iter.) kastua сӑ нюй səqnyuy N [13] märkä, kostea седа syeda N [19] kukkula сей syey N [13] sydän селкой syelkoy N [13] Eur. rupla сенз syenc N [13] terve

23 23 (34) сеңг syeŋk N [11] sininen (naalista) сеңга syeŋka N [15] (kilkattava) kello сеңгӑ(сь) syeŋkə V intr. impf. [4 ] yöpyä сеп syep N [12] tasku серӑ(сь) syerə V tr. pf. [4] pukea (vaate) сербӑ(сь) syer bə V tr. impf. [7] Eur. (dur.) pukea (vaate) сероць syerocy V intr. impf. [18] olla ovela, olla viekas серта(сь) syerta V tr. pf. [5] tehdä сертабӑ(сь) syertabə V tr. impf. [7] (dur.) tehdä серыбӑ(сь) syeribə V tr. impf. [7] Sib. (dur.) pukea (vaate) сер syer N [33] asia сехэры syexari N [9] tie, ajotie сея syeya N [21] kodan etuosa (naisten alue) се (ң) syeh N [30 ] tuppi, suojus, päällinen, kotelo се на syeqna N [15] kahina сё syo N [6/1/8 ] kurkku(torvi), laulu сёбя syobya N [20] huppu сёнзя syoncya N [21] sisukset, sisälmykset, mieliala си syí N [1 ] reikä, aukko сибиць syíbyicy N [13] kevyt сибяко syibyako N [23] naaras сива syíwa N [19] lapio сиде(сь) syidye V tr. pf. [5] herättää сидебӑ(сь) syidyebə V tr. impf. [7] (dur.) herättää сидеңго(сь) syidyeŋko V intr. impf. [11] (intr.) herättää сидерпӑ(сь) syídyerpə V tr. impf. [7] (dur.) rei ittää сидертӑ(сь) syídyertə V intr. impf. [4] (intr.) rei ittää сидерць syídyercy V tr. pf. [17] rei ittää сидер syídyer N [34/33] ikkuna сидё(сь) syidyo V intr. pf. [10] herätä сидндет syid ntyet N [13/12] kahdeksan сидндетимдей syid ntyetyimtyey ~ сидндетюмдей syid ntyetyumtyey N [10] kahdeksas сидя syidya N [20/17] kaksi сидяңг syidyaŋk N [13] (elollisen) varjo, kuvajainen, kuva сие(сь) syiye V intr. impf. [5] valehdella синда(сь) syínta V tr.-refl. pf. [5] kattaa / tulla katetuksi синдабӑ(сь) syíntabə V tr. impf. [7] (dur.) kattaa синдаңгӑ(сь) syíntaŋkə V intr. impf. [4] (iter.) tulla katetuksi синё syinyo N [23] sumu сисё syísyo N [23] vaahto, kuohu сися (сь) syísyə V intr. impf. [6] olla ehjä си (ң) syíh N ¹ [30 ] kodan takaosa (pyhä alue) си (ң) syíh N ² [30 ] kansi си бимдей syíqbyimtyey N [10] seitsemäs си и в syíqw N [12/11] seitsemän сода(сь) soda V tr. pf. [5] ottaa mukaan содабӑ(сь) sodabə V tr. impf. [7] (dur.) ottaa mukaan со к soək N [13] = сӑвӑк

24 24 (34) сось sosy V intr. impf. [1/3] kuulua соты soti N [9] kumpare, kumpu сохо soxa N [15/19] mäki соя(сь) soya V intr. pf. [5] syntyä сулорць sulorcy V tr. pf. [17] korjata, kunnostaa, paikata (puuesineitä) сулць súlcy V refl. pf. [17] (inchoat.) kuulua сӯворць su worcy V intr. impf. [17] = сӑвуворць сӯмдӑ(сь) su mtə V intr. impf. [4] = сӑвумдӑ(сь) ~ сӑвумдӑнӑ(сь) сӯмзь suəmcy V intr. pf. [13] = сӑвумзь сую súyu N [1] (poron) vasa сӯ ляко su qlyako N [23] vasikka, vasa сыв síw N [13] talvi сывы síwi N [9] talvinen сы лӑ(сь) si lə V refl. pf. [4] (inchoat.) katsoa, katsahtaa сыра sira N [15] lumi (myös: talvi) сы рць siərcy V intr. impf. [17] katsoa, katsella сырэй sirey N [13] talvinen сэв sæw N [13] silmä сэвте(сь) sæw tye V tr. pf. [5] katsoa, tarkastaa сэдӑ(сь) sædə V tr. pf. [4] ommella сэдбӑ(сь) sæd bə V tr. impf. [7] Eur. (dur.) ommella сэдорӑ(сь) sædorə V intr. impf. [4] (intr.) ommella сэдъя sæd ya N [17] käsityö, ompelu сэдыбӑ(сь) sædibə V tr. impf. [7] Sib. (dur.) ommella сэ рако serako N [23] valkoinen сэ рата(сь) serata Eur. ~ сэ рота(сь) serota Sib. V tr.-refl. pf. [5] suolata/suolautua сэ р ser N [33] suola, jää, valkoinen сэ я (сь) seyə V intr. pf. [4] upota veteen сюдбя syud bya N [20] jättiläinen сюрӑ(сь) syurə V intr. impf. [4] pyöriä сюрбӑ(сь) syurbə V refl. pf. [4] lähteä juoksuun (ihmisestä) сюрмбӑ(сь) syur mpə V intr. impf. [7] (dur.) juosta (ihmisistä) сюртяв syur tyaw N [13] pyöreä сюрць syúrcy V tr. pf. [17 ] piilottaa сямбир syam-pyir N [attr.] kuinka paljon сябӑрць syabərcy V tr. pf. [17] veistää (kirveellä) сябт syabt N [13] (puun) kuori, kaarna сяв syaw N [13/11] suomu сявӑмбӑ(сь) syaw mpə V tr. impf. [7] (dur.) suomustaa сявӑндӑ(сь) syaw ntə V intr. impf. [4] (impf.) suomustaa сявӑнзь syawəncy V tr. pf. [16] suomustaa сявта syaw ta N [15] nelma (kala) сядоць syadocy V intr. impf. [18] olla kaunis сяй syay N [13] tee сякӑлць syakəlcy V tr. pf. [17] purra сямян sya-myan N [attr.] kaikkein сян syan N [13] montako сянако syanako N [23] lelu

25 25 (34) сянако(сь) syanako V intr. impf. [11] leikkiä сянд ~ сянӑд syanəd h Part kuinka paljon kin сянзь syancy V tr. impf. [16] sääliä сяңар sya-ŋar N [attr.] minkäkokoinen сяңок sya-ŋok N [attr.] kuinka monta сяр syar N [13] Sib. tupakka сярӑ(сь) syarə V intr. impf. [6] olla sidottuna, olla lieassa сярӑ(сь) syarə V tr. pf. [4] sitoa сярбӑ(сь) syar bə V tr. impf. [7] Eur. (dur.) sitoa сярка syar ka N [14] pirtu сярыбӑ(сь) syaribə V tr. impf. [7] Sib. (dur.) sitoa сяр syar N [33] pinta, päänahka сято syato N [23] Eur. kasvattina oleva turkiseläin сяхӑңгӑрт syax ŋkərt h ~ сяхӑхӑрт syax xərt h Part ei koskaan сяхӑ syax h Part milloin ся (д) syaq N [37] kasvot, (joen) törmä ся ня sya qnya Part milloin, kuinka pian та ta N [1/2] vaihto тӑб təb N [11] hiekka, santa табор tabor N [33] roska(t) табцӑ(сь) tabcə V refl. pf. [4] syttyä (palamaan) тӑд təd Part sitten тадебя tadyebya N [20] šamaani тӑдхӑва təd xəwa Part nytpä тай tay N [13] otsa тайкуй tay kuy N [13] tuo tuolla такы taki N [9] tuo тале(сь) talye V tr. pf. [5] varastaa, salata талебӑ(сь) talyebə V tr. impf. [7] (dur.) varastaa, salata талей talyey N [13] varas тӑлрӑ(сь) təl rə V intr. impf. [4] järjestää naalijahti тальбя talbya N [17] Eur. kallio; Sib. sola тӑля təlyaq Part tule tänne тамбӑ(сь) tampə V tr. impf. [7] (dur.) tuoda, antaa тӑмна təmna Part vielä тӑна(сь) təna V refl. pf. [5] nousta, kiivetä тӑндӑя tənt yah Part juuri, vastikään тӑня(сь) tənya V intr. impf. [5] omistaa, olla olemassa тӑня tə-nyah : тӑняна tə-nyana : тӑняд tə-nyad : тӑнямна tə-nyamna Adv.loc sinne : siellä : sieltä : sitä kautta тӑңар tə-ŋar N [attr.] senkokoinen, niin suuri тӑңок tə-ŋok N [attr.] niin monta тӑңы təŋi N [9] kesäinen тара(сь) tara V intr. impf. [5] tarvita, olla tarpeen, täytyä таралць taralcy V refl. pf. [17] (inchoat.) tulla tarpeelliseksi т