Oma Mua K a r j a l a n r a h v a h a n l e h t i 10 (1200) Kolmaspäivy Serota 19.03.2014 s. 2 ÔÔ Leuto šiä ei ollun eštienä V kanšainväliset koiravaljakkokilpailut piettih Kalevalašša. Netälin ajakši Kalevala tuaš muuttu valjakkourheilun piäkaupunkiksi. Tämänvuotisih koiravaljakkokilpailuih ilmottautu urheilijoita Venäjältä ta ympäri muajilmua. ÔÔ Mitä šäilyy kirjan kanšiloissa? s. 4 Karjalan Vuuvven 2013 kirja -kilpailu pietäh Kanšallisešša kirjaštošša. Perintehellisešti kilpailun yhteyveššä kirjaštošša avattih kirjanäyttely. Kilpailuh ošallissutah kirjat, kumpaset viime 2013 vuotena oli tuotu kirjan levitykšen kauppakamarih. ÔÔ Kyykkä-kižua mainostetah s. 5 Karjalan rahvahan Liitto pidi Kyykkä-kižan mainosvideon prezentatsien. Video luajittih Myö karjalazet -projektan hantuzis. Käzikirjutuksen valmisti Natalja Vorobei, kuvuajannu oli Boris Kasjanov, pajon muuzikan da sanat kirjutti Karjalan tundiettu rockmuzikantu Santtu Karhu. ÔÔ Sampo olemas olluh vai olematoi s. 6 Piiterin alovehen Vesti-lehten toimittai Sergei Glezerov da hänen kirjutettu Kummalline Sampo Luugan piirispäi tuli SMIrotvorets-kilvan voittajakse Painetut joukkoviestimet nominatsies. Karjalaine gorničču on Viola Malmin perustettu da hänen ruaduo jatkai. Kuva: Jelena Filippova, Oma Mua Helmu lekui tansijes»»tundietun horeografan Viola Malmin roindupäivänny, 14. kevätkuudu, erähäs Petroskoin kluubas oli entoillačču, kudamas omua neruo ozutettih horeografan ruaduo jatkajat. Illačču oli luajittu Viola Malmin mustokse da kunnivokse. Sivu 8.
2 «Oma Mua» 19. kevätkuudu 2014»» tazavaldu Leuto ilma ei ollun eštienä Galina Karasova on vallittu Petroskoin veteruanunevvoston piälilökse. Kuva: Tatjana Bolujeva Ruadoveteruanat vallittih uuzi piälikkö Tatjana Bolujeva Kevätkuus Petroskoin Rua - doveteruanoin järjestö pidi omasah VII konferensien, kus järjestöh kuulujat saneltih viijen vuvven ruavon tuloksis. Ruadoveteruanoin nevvoston tarkoituksennu on pidiä huoldu eläkkehelolijoin tervehyös, parandua heijän eloksenluaduu. Linnan veteruanujärjestön johtajan Vasilii Petrovan sanoin mugah Petroskois eläy 85 tuhattu ruadoveteruanua, ruadau 49 veteruanoin nevvostuo. Mies kiitti Kukoinmäin veteruanunevvoston piälikkyö L ubov Kudr avtsevan aktiivistu ruaduo. Nevvosto pidäy vastavuksii veteruanoinke, hyvittelöy vuozipäivyniekkoi, pidäy huoldu eläkkehelolijois. Konferensiel oli vallittu uuzi nevvosto, sih kuuluu 44 hengie. Petroskoin nevvoston piälikökse on vallittu Galina Karasova. Ečitäh Karjalan syväindy Karjalan tazavallan Kul tuuran ministerstvu 20. kevätkuudu algau ottua vastah dokumentoi kilbah Karjalan syväin. Palkindol Karjalan syväin kunnivoitetah eiammatillizien rahvahallizien taidojoukkoloin piälikkölöi, rahvahallizii pajoloi pajattajii da käzineroniekkoi. Kilvan voittai suau palkindokse 50 tuhattu rubl ua. Dokumentat kilbah voibi työndiä adresile: 185035, Karjalan tazavaldu, Petroskoin linnu, Leninan lagevo, 2, Karjalan tazavallan Kul tuuran ministerstvu. Ližätieduo tel. 76 41 93 (Jevgenija Volokoslavskaja)»»V kanšainväliset koiravaljakkokilpailut piettih Kalevalašša. Ul L ana Tikkanen Tatjana Torvinen Netälin ajakši Kalevala tuaš muuttu valjakkourheilun piäkaupunkiksi. Tämänvuotisih koiravaljakkokilpailuih ilmottautu urheilijoita ympäri muajilmua: Espanjašta, Čekistä, Puolašta, Latvijašta, Unkarista šekä Venäjältä Moskovašta, Piiteristä, Arhankelin ta Irkutskin alovehelta, Petroskoista, Värtsiläštä ta Kalevalašta. Kilpailut startattih 9. kevätkuuta šuurella pruasniekalla. Kalevalan stadionilla keräyty koko kylöveh, nuoret, lapšet, aikuhiset ta vanhukšet ta tietyšti pivon piäšankarit koirat ta niijen isännät. Pruasniekašša valtasi šemmoni ilmapiiri, jotta himotti ottua šukšet ta lähtie hiihtämäh meččien hiihtosel l ie myöte, kaččomah maisemie ta ihailomah pohjoisluonnon kaunehutta. Perintehen mukah kilpailun enšimmäisenä päivänä valjakkoajajat kuoteltih voimieh 23 kilometrin pitusešša esi-ajošša. Jo šen jälkeh kaikki kilpailijat tunnuššettih, jotta tämänvuotini rata on erittäin vaikie ta arvuamatoin ta ieššä heitä vuottau kuuši päivyä tosi kovua kilpailuo. Pitällä 440 kilometrin reitillä kilpaili yksitoista valjakkuo ta kuuši skijoring- ili hiihtoajoluokan kilpailijua. Tänä vuotena urheilijat jouvuttih ajamah poikkeukšellisissä oloissa. Melkein koko netälin lämpötila pisy plussan puolella, mi on anomaalista kilpailun viettämisellä. Lämpimän šiän takie ošan reitistä kilpailijat jouvuttih ajamah yöllä. Šilloin koirien on helpompi juošša, kun ei ole niin kuuma. Huolimatta reitin vaikeuvešta kenkänä urheilijoista ei poistun ajoratalta kešellä matkua. Čekkiläiset parahat Tämänvuotisien Kalevalaval jak kokilpailujen kulta kuin valjakoissa šamoin skijoringissa mäni Čekkih. Valjakkokilpailušša parahana oli Radek Hardva. Voittaen esiajošša mieš piti voiton pal- Lämpimän šiän takie ošan reitistä kilpailijat jouvuttih ajamah yöllä. Šilloin koirien on helpompi juošša, kun ei ole niin kuuma. Urheilijat jouvuttih kilpailomah poikkeukšellisissa oloissa. Kuva otettu www.huskygo.karelia.ru -nettišivuilta»»fakta ÎÎ 440 kilometrin pitkä Kalevala-reitti keštäy kuuši päivyä ta šisältäy kuuši jakšuo. ÎÎ Päivän aikana kilpailijat ajetah 70 100 kilometrie. ÎÎ Valjakkourheilijan varuššuš painau läheš 15 kiluo. Šiih kuuluu makuupušši, ruokatavarat, kartta, kirveš, nuora, kormanolamppu, patterit ta muuta tavarua. Tuomari tarkistau varuššuškuntuo. Još kilpailija on unohtan vaikka yhen pikku šeikan, hänet ei hyväkšytä kilpailuih. ÎÎ Valjakkokoirien ruokaannokših aina lisätäh šuolašilakkua, še eštäy vejen poistumista koirien elimistöštä. muo koko kilpailun ajan. Toisella šijalla piäsi espanjalaini Salva Luque ta kolmannella Woiciech Sygula Puolašta. Hiihtoajošša enšimmäisellä šijalla oli Petr Elster. Čekkiläini urheilija viime vuotenaki piäsi voittajakši skijoringissa. Venäläiset Sergei Bespalov ta Vladimir Levčenko voitettih hopien ta pronššin. Kanšainväliset koiravaljakkokilpailut tuotih äijän hyvyä mieltä kuin kilpailijilla šamoin kaččojillaki. Kilpailuista on tullun tovellini pruasniekka, kumpaista kalevalalaiset vuottamalla vuotetah joka vuosi. Moskovalaini V ačeslav Demčenko ošallistuu Kalevala-kilpailuih vuuvvešta 2011. Kuva otettu www.huskygo.karelia.ru -nettišivuilta»»lisyä lunta mečäštä Šiä oli tämänvuotisien kilpailujen piäkiušana. Lämmin ilma ta vesišatiet pilattih ratan. Paikotellen lumi oli šulan kokonah. Kilpailujen järještäjät ta avuštajat jouvuttih kiireheššä muuttamah reittie ta kunnoštamah ratua. Äšen Kalevalan vanhat eläjät ei muisseta šemmoista lämmintä šiätä kevätkuušša, kerto kilpailun järještäjä Edgar Ozolin. Myö joutuma muuttamah reittie, järvie myöte kulkijan reitin šiirtimä meččäpuolella, missä on enemmän lunta. Enšimmäistä kertua Kalevalan rahvaš nähtih kumman, kun lunta vejettih ei pos olkašta, a päinvaštoin mečäštä pos olkkah. Lunta vejettih kuorma-autoilla Kalevalan stadionilla. Lumi levitettih ta urheilukentän pinta tašotettih. Vapuaehtoset avuštajat ruattih monta päivyä peräkkäh mečäššä, lapiet kiäššä hyö kunnoššettih entistä ta välillä luajittih uutta ratua.
»»suomelas-ugrilazet «Oma Mua» 19. kevätkuuta 2014 3 Olis vain himo»»naisienpäivänäki kalevalalaiset pelatah kyykkyä.»»karjalaiset Ul l ana Tikkanen Naisienpäivänä Kalevalašša piettih naisjoukkojen kyykkäpeli. Šiih ošallistu kahekšan joukkuo. Joukot etuššettih eri järještöjä ta laitokšie, esimerkiksi Kalevalantalo-joukko, Kalevalan paikallishallitukšen joukko ta Kalevalan Kyykkärit -urheilujoukko. Vaikka oli kova tuuli ta šato vettä, kilpailut onnissuttih. Miehien kyykkäkilpailuissa voittanut Kalamiehetjoukko naisienpäivänä oli tuomarien roolissa. Kilpailun enšimmäisellä šijalla piäštih Kyykkärit. Parahana kyykkäpeluajana tällä kertua oli Nadežda Basalajeva. Kun peli oli pelattu ta voittajat palkittu, tuli aika lähtie konserttih. Tänä vuotena pruasniekka- Naispeluajista parahana oli Nadežda Basalajeva. Kuva: Ul L ana Tikkanen konserttih ošallissuttih erilaiset ryhmät, kuin lapšet, niin ni aikuhiset. Hyö laulettih, tanššittih ta šoitettih erilaisie šoittimie. Tultuoni Kalevalašta olin oikein hyväššä mieleššä kun miun kotikyläššä rahvaš ei issu kiät rississä. Toiset kehitetäh urheiluo, pelatah kyykkyä, toiset lauletah, toiset tanššitah. Ihan tavallisella ihmisellä on mahollisuuš luatie mitänih hyövyllistä, olis vain himuo. Šuomelais-ugrilaisien muajilman kulttuurin piäkaupunki 2015 -kilpailu on avattu Kevätkuun alušša MAFUN-järještö, Šu kukanšojen Yštävät ta U-Turn ilmotettih uuvvešta kilpailušta, missä valitah kulttuurin piäkaupunki Šuomelais-ugrilaisien kanšojen kešen. Kilpailun šiäntölöistä voi lukie www.uralic.org nettišivuilta. Täššä kulttuurin piäkaupunkissa 2014 järješšetäh yli 20 toimehpituo, festivaalie, opaššušseminaarie kyläturismin kehittämiseštä. Piätapahtumana on Šuomelaisugrilaisien keittijön festivaali, kumpani pietäh 18. 19. heinäkuuta vuotena 2014. Kilpailu pyrkiy levittämäh omie rajoja ta šen järještäjät kučutah yhtymäh kaikkie. Kilpailušša on kakši vaihetta. Enšimmäini on hakemukšien esityš, toini on kolmen parahan ošallistujan elävät presentatijot. Ilmotuš pitäy lähettyä 31. oraškuuta 2014 šuate. Voittaja ilmotetah elokuušša. Kulpailun uuvven voittajan nimi ilmotetah 18. šajekuuta Bigi-kyläššä. Udmurtijan Bigi-kylä oli enšimmäisenä voittajana täššä kilpailušša vuotena 2014. Astun minä vepsäkse»»vepsälazet Valentina mironova Inkeroiset eletäh Piiterin alovehel. Piiterin kandurahvas suajah kannatustu»»piiteriläzet kirjutettih programmu, kudai sai kannatustu federuallizes b udžietaspäi.»»kandurahvas Valentina mironova Piiterin kantavähemmistörahvahien hyväkši myönnetäh tukie federalisešta bydžetistä. Piiterin alovehen vitse-gubernuattoru Konstantin Patrajev ilmoitti, ku sen eläjät suajah kannatustu kanduvähembistörahvahien etnokultuurizen omaluaduvuon lujoittamizekse. Piiteriläzet kirjutettih programmu, kudai sai kannatustu federuallizes b udžietaspäi Ven an kanzoin yhtevyksien da etnokul tuurizen kehityksen lujoittamine vuozikse 2014-2010 programman hantuzis. Paiči federuallistu kannatustu, kolmie miljounua rubl ua, sih dieloh annetah varua Piiterin alovehen b udžietaspäi 94,3 miljounua rubl ua, sanoi Konstantin Patrajev. Piiterin alovehen kanduvähembistöt ei elätetä omua piädy ennevahnazien perindölöin da neroloin vuoh, kui, sanommo, Siberis eläjät. Yhtelläh hyö säilytetäh omii perindölöi da taboi. Meijän ruado enzimäzekse rubieu koskemah perindölöin kannattamistu, kul tuurizen moniluaduvuon da kielien säilyttämisty, väittäy Mi-»»Fakta ÎÎ Piiterin alovehel eläy viizi kanzua suomelas-ugrilastu juurdu: vepsäläzet, vatjalazet, inkeroizet, inkeriläzet da Tihvinän karjalazet. Kaikkiedah enämbi seiččietuhattu hengie. ÎÎ Piiterin alovehel on 66 yhteiskunnallistu rahvahallistu liittuo da kolme kanzalliskul tuuristu avtonoumiedu, 350 uskondollistu järjestyö. hail Lebedinskii, Piiterin alovehen ičepaikallishalličuksen komitietan piälikkö. Vepsäläine Rahvahalline hora ozuttau oman uvven Astun minä -konsertuprogramman vepsän kielel. Programmu on luajittu muinazen vepsäläzien eeposan pohjale. Konsertu roih pietty 2. sulakuudu 18.00 aigah Karjalan tyttiteatras Kalevalan päivät -aktsien hantuzis. Liput konsertah voibi ostua Taidopaja-teatras (Kirovan piha, 12) da Kanzallizien kul tuuroin keskukses (Leninan lagevo, 2). Ližiä tieduo telefonas 76-00-02.»»Fakta ÎÎ Vepsän hora perustettih Šoltjärven kyläs vuvvennu 1936. Horan alguh paniijannu oli Vasilii Kononov, Toižeg-kylän eläi. Hora pajattau vepsäläzii perindöllizii pajoloi vahnah da uudeh luaduh, tansiu perindöllizii tansiloi. Jo piäl kolmenkymmenen vuottu horua johtau L udmila Melentjeva. Vepsälästy horua tundietah kui Ven an suomelas-ugrilazis tazavallois da ulgomualgi: se yhtyy muuzikkufestivualiloih Estounies, Suomes, Ruočis, Norvegies, Pol šas, Vengries. Jo piäl kolmenkymmenen vuottu horua johtau L udmila Melentjeva. Kuva: Ol ga Smotrova, Oma Mua
4 «Oma Mua» 19. kevätkuudu 2014»» kirjašto Mitä šäilyy kirjan kanšiloissa?»»karjalan Vuuvven 2013 kirja -kilpailu pietäh Kanšallisešša kirjaštošša. Ksenija Veretennikova Vuvven 2013 kniigu kilbu jatkuu kaksi nedälii. Perintehellisešti kilpailun yhteyveššä kirjaštošša avattih kirjanäyttely. Vuuvven kirja -näyttely järješšetäh jo nellättätoista kertua. Kilpailuh ošallissutah kirjat, kumpaset ilmeššyttih viime 2013 vuotena oli tultu kirjan levitykšeh keškittyneheh kauppakamarih. Tietojen mukah viime vuotena toimi 27 kuštantamuo ta 30 järještyö, kumpaset niise julkaissah kirjoja ta toisie tuottehie, kerto kirjan levitykšen kauppakamarin kirjaštonjohtaja Nadežda Petropavloskaja. Näyttelyh ošallissutah ihan erilaiset kirjat. Šuurin oša niistä on oppi- ta tietokirjoja. Petroskoin valtionyliopiston, Karjalan tietokeškukšen ta Verso -kuštantamot julkaissah valtavan ošan esitetyistä kirjoista. Niijen joukošša enšimmäisellä paikalla on Verso-kuštantamo. Verso julkasou eriaiheista, erišuuntaista kirjallisuutta. Tietokeškuš tietyšti näyttäy tietokirjoja. Yliopiston kuštantamon etupaikalla on oppikirjoja. Šen vuokši näyttelyššä on esitetty kirjoja eri mavun mukah. Kaččojien iäneššyš Näyttely keštäy kakši netälie ta šen aikana arvoštelijat valitah parahat kirjat. Šen lisäkši jokahini näyttelyššä kävijä voit antua oman iäneh miellyttäväštä kirjašta. Kirja, kumpasella šuau enemmän kaččojien iänijä, voittau kaččojien palkinnon. Näyttelyššä on esitetty Ostrova-kuštantamon Uuši testamentti -kirja, kumpasen taiteilija on tunnettu M ud Mečev. Vuotena 2008 Jevankelie-kirja Mečevin kuvien kera šai Vuuvven kirja -piäpalkinnon ta taiteilijalla täštä ruavošta myönnettih kultametalin Venäjän taitoakademijalta. Voit olla, jotta tänäki vuotena Ostrovakuštantamon julkaisu kilpual ou piäpalkinnošta. Kirjojen erilaiset teemat Näyttelyššä on esillä äijän albumija. Niijen joukošša on taitehellisie albumija. Esimerkiksi, Venäjän rahvahallini taiteilija Boris Pomortsev -kirja kertou tunnetun taiteilijan tuotannošta. Kirjalla on hyvä kanši ta pohatta šisältö. On julkaistu albumija turistija varten. Petroskoi. Kävelyjä kaupunkissa ta šen šeuvuilla albumissa on kerrottu Kiži-musejošta, Martsial ni vodi -parantolašta, Karjalan kaupunkiloista ta pruasniekašta Kindasovo-kyläššä. Toini kirjan nimi on Karjala, kumpani kertou kaikista tašavallan kaupunkiloista. Še on pienikokoni julkaisu, kumpani on mukava ottua matkah. Tänä vuotena on äijän kirjoja taijošta. Oikein mukava on Serafima Pol akovan Kertomukšet kuvista -kirja. Missä kertomuš on meijän Taitomusejon kuvista. Kirjan kieliki on tosi korkiella tašolla. Ei voi unohtua Irina Semakovan Elävä Kantele -kirjašta. Kakši kirjua on omissettu meijän karjalaisilla šäveltäjillä Gennadi Vavilovilla ta Aleksandr Beloborodovilla, Nadežda Petropavloskaja jatko. Pane tallele lehti»» Oman Muan saital rodih muutostu.»»sähkökirjasto Ol ga Smotrova Saitu yhtehine, murdehet erikseh. Oman Muan da Vienan Karjalan saitat enne lehtien yhtiständiä ruattih erikseh. Lehtien yhtistettyy tuli yhtistiä saitatgi. Saitan adressi on omamua.ru, vienankarjala.ru -saitua nygöi ei ole olemas. Ku ei olis hoppuu, kudamal murdehel rodieu saitan interface, saitu ruadau kahtel versiel. Oma Mua -yhtehizen lehten kai kirjutukset on juattu kahtekse: kirjutustu vienankarjalakse löydyy saitan vienankarjalazel versiel, kirjutustu livvikse livvinkielizel. Kirjutustu lyydikse da tverinkarjalakse voibi lugie kahtel versiel. Yhtel versielpäi toizele siirrämmö Vienakši/ Livvikse -näppäimen avul, kudai on oigiel, ylähän. Eri murdehil roitah ilmoitetut lehten kilvatgi. Eččo (Haku) roihes yhtehine, kogo saitua myöte. Midä Konzu Kus (Ilmoituš) sežo roihes yhteline, pidolois Vienankarjalas roihes ilmoitettu vienakse, liygiläzien pidolois livvikse. Arhiivu on käin ual Saitan arhiivah liženi lehtie. Kai lehtet ollah PDF-formatas. Lehtet voibi panna tallele juuri Arhiivas, sih niškoi Arhiivas pidäy vallita vuozi da lehten noumeru. Oman Muan PDF-arhiivu on suadavu vuvves 2009 algajen, Vienan Karjala vuvves 2011. Vuvven 2014 lehtien arhiivu voibi panna tallele vuvven peräs, sanommo tämän lehten noumeru ( 10 (1200) voibi Juri Šleikinin kirja Muan kohtalo. Čekistijen kohtalo niise ošallistuu kilpailuh.»»fakta ÎÎ Vuuvven kirja -kilpailušša on viisi nominatijuo: kirjan paraš lua timini ta kuvituš, paraš kirja kanšallisilla kielillä, paraš oppikirja, paraš kirja lapšilla ta nuorisolla ta paraš taitollini kirja. panna tallele vai vuvvennu 2015 kevätkuus. Terveh tulgua omamua.ru -saitale! Silmänlipahtus: Kirjasto da lugii Mi koškou istorijua, niin pitäy mainita Juri Šleikinin Muan kohtalo. Čekistijen kohtalo -kirja. Tämä kirja kertou vallan turvallisuušošašton istorijašta. Še on erikoini käsikirja 1930 1950 -luvulta. Karjalan komsomolin näköjä -kirja on niise Šleikinin työ. Še on kirja-muisselma Juri Andropovin elämäštä. Kanšallisilla kielillä vähän kirjutetah Urheilunteema niise ei jiänyn šyrjäh. Uhreilušta ei kirjuteta äijän, ei riitä tietomiehie. Täššä näyttelyššä on esitetty šuuri ta värikäš Hiihtourheilu Karjalašša -kirja, kumpani kertou hiihtourheilun istorijašta Karjalan Tašavallašša 1923 2011 vuosina. Kirjašša on mainittu 200 uhreilijoista. Meijän olimpijakisojen voittajista F odor Terentjevista, Larisa Lazutinašta, Jevgenija Medved evašta. Toini kirja on Karjalan valjakkokoirat. Še on albumi, missä on kerrottu valjakkokilpailun istorijašta, šiännöistä ta karjalaisista koirista. Taitehteokšien joukošša ollah Aleksandr Buškovskin Iloilkua-kirja, Jana Žemoiteliten Revontulet, Dmitri Novikovin Kärpäni meripihkašša -kirja. Runouvešta kerrotah Andrei Pantelejevin, Ivan Kostinin, Sergei Gorgienkon ta toisien runoilijen kokoelmat. Suali, jotta on oikein vähän kirjoja kanšallisilla kielillä. Niitä on vain kakši prosenttie kaikista muista kirjoista, šano kirjaštonhoitaja. Kilpailun tulokšet ilmotetah Kirjan Kanšainvälisenä päivänä, šulakuun lopušša. Petroskoin kirajastos n:o 2, kudai on Mašezerskaja-pihal, 3 puaksuh pietäh vastavuksii lugijoinke, kudamil kirjastoloin ruadajat sanellah uuzih niigoih näh, pietäh eriluaduzii luvendoloi. Kirjastos pietäh lugijoin käziluajilmuksien ozutteluloigi. Mennyt pyhänpiän meile, eläkkehel olijoile, kirjaston johtai L udmila Kuritsina ozutti Piiterin 300 vuozipäiväkse omistetun prezentatsien da pidi kniigoin ozuttelun. Kuva: Tatjana Bolujeva
»»Karjalan Rahvahan Liitto «Oma Mua» 19. kevätkuuta 2014 5 Kyykkä-kižan mainosvideon prezentatsii nähtih Paginkanzu-kluubah kävyjät. Kuva: Ol ga Smotrova, Oma Mua Kyykkä-kižua mainostetah Skypen kauti kalevalalazet ozutettih vahnoi fotokuvii da saneltih, kui heil algavui kyykkä-kižan kehittämine kaksikymmen vuottu tagaperin. Kuva: Ol ga Smotrova, Oma Mua»»Paginkanzu-kluuban gostinnu oldih kalevalalazet. Ol ga Kuzmina Kyykkä-pelin mainošvideo esitettih Paginkanzu-klubin tapuamisešša. Video on luajittu Myö karjalaiset -projektin puittehissa. Tämä vuozi Karjalan Rahvahan Liitol on tärgei, järjestö täyttäy kaksikymmenviizi vuottu. Tämän merkitapahtuman hantuzis vuvven aigah pietäh äijy erilastu piduo. Enzimäzekse niilöis tuli Kyykkä-kižan mainosvi deon prezentatsii. Enzimäzinny tämä video nähtih Paginkanzu-kluubah kävyjät. Video luajittih Myö karjalazet -projektan hantuzis. Käzikirjutuksen valmisti Natalja Vorobei, kuvua jannu oli Boris Kasjanov, pajon muuzikan da sanat kirjutti Karjalan tundiettu rock-muzikantu Santtu Karhu. Kyykkä-video kuvattih talvel, sil kižuajat tahtottih ozuttua, gu karjalazet ei varata nigo lundu, nigo tuuldu, nigo kovii pakkazii, hyö ollah valmehet kižuamah joga siäl. Myö tämän videon panemmo internettah sotsiualuverkoloin sivuloil. Uskommo, gu tämän mainosvideon avul rahvas tiijustetah enämbän vahnas karjalazes kyykkä-kižas da kyykkäh kižuajien miäry rubieu kazvamah, sanelou Natalja Vorobei. Yhtes Paginkanzu-kluubah kävyjienke tädä videodu kačottih kalevalalazet. Skypen kauti hyö saneltih omii mielii sit, ozutettih vahnoi fotokuvii da saneltih, kui heil algavui kyykkä-kižan kehittämine kaksikymmen vuottu tagaperin. Kalevalalazet ollah ylen aktiivizet kižuajat, harjoituksii pietäh kolme kerdua nedälis. Hyö parandetah omii kižaneroloi, gu ozuttua hyvii tuloksii kilvois. Karjalan Rahvahan Liitto kyykkä-projektua todevuttau vai kaksi-kolme vuottu. Täs aijas luajittih kižavehkehet, kuduat työttih tazavallan piirilöin školih da yhteiskundujärjestölöih sego ruvettih pidämäh kilboi. Nygöi myö valmistammo paginsanakniigastu, kuduah panemmo kyykkiä koskijua sanua da fol klourumaterjualua. Kniigaine roihes valmis syvyskuukse, se roihes kahtel kielel: vienakse da livvikse. Täs ruavos vastuau Ol ga Karlova, sanelou Karjalan Rahvahan Liiton johtai Jelena Migunova. Karjalan Rahvahan Liiton vuozipäiväle omistetut tärgevimät pruazniekkutapahtumat pietäh oraskuun puolivälis. Nedälin ohjelmas roitahes pruazniekkukerähmö, pyöryžy stola, vastavus Karjalan Sivistysseuran rahvahanke, Oma pajohoran konsertu sego äijy midä muudu mieldykiinnittäjiä. Tämän mainosvideon avul rahvas tiijustetah enämbän vahnas karjalazes kyykkäkižas da kyykkäh kižuajien miäry rubieu kazvamah. Jelena Migunova saneli midä on luajiittu Kyykkä-kižan levittämizekse Karjalas. Kuva: Ol ga Smotrova, Oma Mua Kyykkä-video kuvattih talvel, sil kižuajat tahtottih ozuttua, gu karjalazet ei varata nigo lundu, nigo tuuldu, nigo kovii pakkazii. Kuva: Ol ga Smotrova, Oma Mua
6 «Oma Mua» 19. kevätkuudu 2014»» kultuuri Vladimir Fominin mualaukšet nyt alpumissa Valeri Sidorkin Siperin alovehelta kotosin olija taiteilija Vladimir Fomin jo 22 vuotta on elän Petroskoissa. Omašša tuotannošša Vladimir Fomin käy t täy venäläisen kanšanomaisen piirroštaitehen elementtijä. Fominin mualaukšet ollah ylen värikkähät, niissä kaikki yksityiskohat on hienošti viimeistelty, mi on ominaista XX vuosišuan venäläisellä avantgardella. Ajan mittah taiteilija kiinnoštu Karjalan kantarahvahien folkoorista. Hiän loi mualauššarjoja nimeltäh Vepšäläini, Kalevala, Kiži. Fominin töitä on moničči šuurella mäneššykšellä esitetty Šuomešša, Ruočissa šekä Norjašša. Omissa töissä Fomin rikeneh käyttäy šuomelais-ugrilaisien rahvahien ikivanhoja ornamenttija, mi tuou hänen mualaukših erikoisuuvven ta ainutkertaisuuvven. 2000-luvun alušša taiteilija rupesi kuvittamah Elias Lönnrotin Kalevalua Armas Mišinin ta Eino Kiurun kiännökšeššä. Kirja näki päivänvalon 2006 vuotena ta heti šai šuuren šuosijon. Kirjan kanši oli kullanvärini ta šitä ruvettih kuččumah Kulta-Kalevalakši. Kirja šai Karjalan vuuvven 2006 paraš kirja- šekä Venäjän paraš kuvitettu julkaisu -arvot. Ajan piäštä Skandinav ija-kuštantamon johtaja Mihail Skripkin ehotti Fominilla valmistua oma alpumi. Valmistamistyöt jatuttih muutoman vuuvven ta tänä vuotena alpumi näki päivänvalon. Šiih on kovottu taiteilijan mualauššarjojen jäljennökšet šekä venäläisien ta ameriikkalaisien taitehentutkijien arvoštelut taiteilijan luomistyöštä. Vladimir Fomin. Mualaukšet-alpumin presentatijo piettih Karjalan taitehmusejošša. Taiteilija ta kuštantaja kerrottih kirjan valmistamistyöštä. Tilaisuuvven lopušša taiteilija lahjotti alpumit Kanšalliseh šekä Petroskoin muih kirjaštoih. A Taitehmusejo šai lahjakši Vladimir Fominin mualaukšen Mihail Skripkinin kokoelmašta. Omii mielii kirjutakkua Viime vuuvven aikana Kanšallisen kirjašton šeinissä oli järješšetty 562 eri tapahtumua. Kuva: Ol ga Smotrova, Oma Mua Palveluja moneh makuh»»karjalan Kanšallini kirjašto piti tilaisuuvven, missä kirjašton ruatajat kerrottih vuuvven 2013 työn tulokšista. Nikolai Karpin Karjalan Kanzallizen kirjaston ruadajat saneltih vuvven 2013 ruavon tuloksis. Kirjaston tulokšet ollah tovella mainijot. Ajatelkua vain, viime vuuvven aikana Kanšallisen kirjašton šeinissä oli järješšetty 562 eri tapahtumua! Uuvvet tehnologijat käyttöh Kanšallini kirjašto aktiivisešti ottau käyttöh nykyaikasie tehnologijoita ta kehittäy uušie työmuotoja. Kirjašto jatkau kirjojen šähkösen luvettelon luomista. Nykyjäh luvettelošša olijat kirjat voit tilata šuorah omah tietokoneheh. Rekisteröityen kirjašton nettišuvuilla lukija šuau mahollisuuvven käyttämäh ušiempie online-palveluja, esimerkiksi šuaha kirjutukšien šähköset kopijot tahi luatie hakemuš kiinnoštavašta teemašta. Kirjašton tiijotušošaštošta löyvytäh šamoin Presidentti Boris Jeltsinin kirjašton šähköset resurssit. Šiinä on šuatavissa noin 300 tuhatta kirjua, kumpaset annetah laajan kuvan Venäjän valtijon istorijašta. Šen lisäkši lukijie varoin ošaštolla on järješšetty tietokonehkäyttöopetušta. Projektija ta muuta toimintua Kotišeutukirjallisuuš on hyvin šuosittu lukijien kešen. Kotišeutuošaštošša on kehitetty Karjalan muisto -ohjelma, luotu uuvvet Karjalan kartogrammi -nettišivut, šekä uuvvet projek- tit Lukekkua katuja kuin kirjoja ta Karjalan istorija nimilöissä. Kirjašton ruatajat pietäh tapuamisie lukijien kera nimellä Kirjašton elävä šana. Karjalan teatterien näyttelijät autetah näijen tapuamisien järještämiseššä, hyö luvetah tekstijä tahi esitetäh katkelmie teokšista. Koululaisilla järješšetäh Tahon tietyä kaiken -tietokilpailuja. Jo kolmekymmentä vuotta kirjašton šeinissä järješšetäh Aleksandr Puškinin päivyä. Viime vuotena piäpalkinto oli männyn Ruoččih. Myö olemma Neuvoš to lii tošta, Tervehyön jarmankka, Venäläisen kirjan istorija näitä ta monie muita projektija on kehitetty kirjaštošša vuuvven aikana. Harraššušklubit Kanšallisen kirjašton katon alla toimitah erilaiset klubit. Vladimir Visotskin klubi on juhlin tänä vuotena 26-vuotispäivyäh. Vanha levy -klubissa voit kuunnella elävyä musiikkie šekä tarinoita neuvoštovallan ajan hittien ilmeštymiseštä. Karjalaisen kirjailijan Jaana Žemoiteliten johtama filosofini klubi yhistäy henkellistä kehityštä harraštajie ihmisie. Bibliobušši ili rattahilla olija kirjašto kiertelöy Karjalan šyrjäkylie. Šiinä on tarjolla noin 1000 kirjua.»»fakta ÎÎ Kanšallisešša kirjaštošša ruatau 14 mieštä, mi on noin 10% koko työkollektiivista. ÎÎ Kirjaštonhoitajan keškini palkka on 20 957 rupl ua. ÎÎ Ošašton johtajan palkka on 29 533 rupl ua. ÎÎ Kaikista vanhin kirjašton lukija on 1917 vuotena šyntyn, kaikista nuorin lukija on 2011 vuotena šyntyn. Kuitenki kirjašton ruatajat huomautettih, jotta nykyset lapšet vähän luvetah kirjoja. ÎÎ Vuotena 2013 kirjašto on hankkin 2000 kirjua. Šitä varoin tašavallan bydžetistä on myönnetty 30 miljonie rupl ua. Pyhänpäivän klubi tarjuou kačottavakši mukavie filmijä. Tänä vuotena meinatah avata enklannin pakinakielen klubi. Kirjašto ajau kylih Yksi viime vuosien kehittämistä projektiloista, kiertokirjašto, on šuanun šuuren šuosijon. Bibliobušši ili rattahilla olija kirjašto kiertelöy Karjalan šyrjäkylie. Bušši-kirjašto on oikein hyvin kunnoššettu. Šiinä on tarjolla noin 1000 kirjua: venäläistä ta ulkomualaista klasiikkie, tietokirjallisuutta, tietošanakirjoja ta šanakirjoja. Bibliobuššissa voit lukie lehtijä, šiirtyä tarvittava kirja šähköseh muotoh, kopioija tahi skaneerata ainehistoja. Keramiikan ta grafiikan šointu Valeri Sidorkin Petroskois avavui Roman Leontjevan da Jelena Novikovan perehozuttelu. Aunukšelaisen šaven valumuasterin Roman Leontjevin luomistyö on jo hyvin tuttu petroskoilaisilla. Joka vuosi kaupunkipäivänä hiän ošallistuu retro-ohjelmah Petroskoin istorijallisešša kohašša Fedosovankavulla. Roman šamoin ošallistuu Karjalan muistolahja -projektih. Hänen keramiset aštiet on moničči esitetty Karjalan kanšallisien kulttuurien keškukšešša šekä Vihod -mediakeškukšen markkinoissa. Keramiikka-ašteijen valmis tamisešša Roman käyttäy paikallista šavie. Polton jälkeh valkiešta šavešta luajitut aštiet hiän lasittau majolikalla, ruškeita šaviašteita värjyäy maijolla ta ne šuahah tummanhopien värin. Luomisvirehetkein ä muas teri tykkyäy luatie keramisie šakkija. Yksi šemmosista šakkipelišarjoista kuvuau aunukšelaisie noštoväkimiehie Venäjän ta Ruočin väliseššä šovašša. Paičči ša ven va lu tuotantuo Roman opettau šaven valutaituo Aunukšen taiteh koulušša, kum pasešša aikoinah iče opaštu. Muasterin paja niise on koulun tiloissa. Kahekšan vuotta takaperin kohtalo šuatto Romanin yhteh Jelena Novikovan kera. Jelena on kotosin loittosešta čuvaššien Novočeboksarsk-kau punkista. Naini on erikoistun mualauš- ta grafiikkataiteheh. Kohta nuoret mäntih yhteh. Nyt Jelena mieheh rinnalla opettau taitehkoulušša. A konša tulou mahollisuuš, naini käyt vanhoissa kylissä. Näijen matkojen aikana šyntyy uušie mualaukšie, Šuuren Šelkän, Nurmoilun, Pert tišelkän ta muijen Aunukšen Karjalan kylien kaunehie maisemie, šekä kylänelämyä heijaštavie ašetelmie. Roman Leontjevin ta Jelena Novikovan yhtehini perehnäyttely nimellä Aunukšešta rakkahuolla avautu ei niin ammuin Karjalan kanšallisien kulttuurien keškukšešša. Näyttelyššä esitetyt keramiikka šekä Aunukšen Karjalan pastellimaisemat ta kyläašetelmat yhissytäh ylen šopušuhtaisešti.
»»Kalevalan 165 vuozipäiväkse «Oma Mua» 19. kevätkuuta 2014 7 Sampo olemas olluh vai olematoi»»piiterin alovehen vesti-lehten toimittai Sergei Glezerov da hänen kirjutettu Kummalline Sampo Luugan piirispäi tuli SMIrotvorets-kilvan voittajakse Painetut joukkoviestimet nominatsies. Nina Jakovleva Piiteriläini Igor Kondratjev esitti oman versijon Sammon ilmeštymiseštä ta šen juurista. Tuhukuun lopus Moskovas juat tih palkindoloi SMIrotvorets-kilvas voittajile. Tädä kilbua piettih jo viijetty kerdua. Kilbua, kuduah yhtytäh joukkoviestimet, pietäh viijes joukos: TV, raadivo, painetut joukkoviestimet, Internettu, lapsien da nuorižojoukkoviestimet. Täl kerdua kilbah yhtyi enämbi 600 joukkoviestindy da seiččemes tuhandes kirjutustu da ohjelmua vallittih 32 parastu. Kilvan arvostelijoin joukos paiči korgieloi virguniekkoi oli tundiettuu žurnalistua - Nikolai Svanidze, Margarita L ange da Vitalii Leibin. Painetut joukkovietimet nominatsies enzimäzele sijale piäzi Piiterin alovehen Vestilehten toimittai Sergei Glezerov da hänen kirjutettu Kummalline Sampo Luugan piirispäi. Kalevalan Sampo Enimät Karjalas eläjät tietäh, mi on Elias Lönnrotan Kalevala. Erähät vikse lugiettihgi sidä hos kudualtahto kielel. Ga yhtelläh tahtozin mustoittua lugijoile erähii Sammon dieloh koskijoi kohtii. Kalevalas Ilmoilline tagou sammon, ku tahtou suaja mučoikse Pohjolan emändän Louhen tyttären, kudual kulmien piäl kumotti kuuhut, rinnas päiväine risotti, Otavaine olgupiälöil, seiččei tiähtie sellän tagan. Ilmoilline lähtöy tagomah Sampuo, ga nikus ei lövvä eigo pajua, ei palkettu, eigo alustua, ei ahjuo, ni pal l ua, ni pal l an vartu, ga yhtelläh se ei kieldävy ruavos: En vai hylgiä minä ruaduo, en ruadostu kesken jätä, en vai ole moizii miehii, en pahembi muidu ole! Vaigu kolmandennu piän seppy Ilmoilline löydäy pättävän kohtan pajah niškoi da vaigu viijendeh kerdah tuli hänel taguo Sampo. Se jiäy pimieh Pohjolah, sumbah Sariolah. Ga sit vaste Väinäimöine rubieu kuhkuttamah Ilmoillistu lähtemäh myös Pohjan muale suamah meile hyviä Sampuo, kirjukantu kaččomah! Hos i hyvin peitetty on Sampo, kannettu on kirjukanzi Pohjolan kivimägeh, vaskimäile sydämes salvattu yheksäl lukul, rohkiet miehet Väinämöine, Ilmoilline da Lemminkäinen varrastetah Sampo. Väinämöine uinottau Pohjolan eläjät omal kandelehel soitandal da hyö lähtietäh pagoh. Pohjolan emändy Lou- Tundietun taidomiehen Akseli Gallen-Kallelan Tora Sammos. hi muuttuu kotkakse da lähtöy heile peräh. Toras Sampo murieu da pakkuu mereh. Sammon palois erähät jiäjäh meren uardehekse, toine vuitti ajavuu randah Suomen bohatun dakse. Louhele jiäy Sammon kanzi da leivätöi elaigu. Sammon melličäkse kuvai Kalevalan kirjuttai Elias Lönnrot. Karjalazet runonpajattajat ei sanottu hänele sen enämbiä Sammos, vaigu se on kummanluaduine tiedovoittu vehkeh, kudai luadiu kaikkii kylläzikse da ozakkahikse. Kummalline Sampo löydyi Piiterin alovehel? Sergei Glezerov omas kirjutukses Kummalline Sampo Luugan piirispäi pagizuttau Igor Kondratjevua, kudai hänen sanoin mugah löydi Sammon. Igor Kondratjev, kudai kazvoi Karjalas da lapsennu lugi Kalevalua ainos kummeksi, mindäh Ilmoilline, kudai yhten kerran jo tagoi Sammon, lähtöy Väinämöizen da Lemminkäizen kel sidä varrastamah Pohjolah. Igor an mieles äijiä kebjiembi olis luadie uuzi Sampo, ku kerran se jo oli luajittu. Toizekse, mindähbo Sammon mereh kirvottuu da murettuu Ilmoilline ei voinnuh luadie uuttu Sampuo. Kolmandekse Kondratjev kummeksi sidä, ku Kalevalas on kirjutettu Sammon juuris: yksi juuri muaemäs, toine randuvieremäs, kolmas suures kodimäis. Kondratjevan mieles kai net dielot, kuduat koskietah Sampuo da kudamis on kirjutettu Kalevalah oldih ei Karjalas, vai Piiterin alovehen lounaspuoles. Hänen mugah kanzat da heimot ei istuta yhtel kohtal tuhatvuozii. Karjalazet da saamelazet, kudamih nähte sežo on paginua Kalevalas ainos eistyttih pohjazehpäi. Kalevalashäi hänen mielen mugah on kirjutettu niilöis aijois, konzu karjalazet elettih suvembas. Igor Kondratjevan mugah häi ellendi mi on Kalevalan Sampo. Miehen mieles se on plotin. Ilmoilline luadi sen Samrojärveh, luadi sille uvven pohjan, iški parret Il menka-joven suuh. Samro on suuri, ga madal järvi. Se vai erähäs kohtas on metrii syvembi. Sendäh pakkastalvil järveh rodieu syvä jiä da sen periä järves on vähä kalua. Plotinan vuoh järven syvys kazvoi nelläl puolenke metrii, kaluagi sen periä liženi. Samro da Sampo ollah yhten objektan kaksi puoldu. Samro ottau allun saamelazes sanas sammero (Saamen meri). Se on seppy Ilmarine Päivän kolmanden peräs Painaldihes kaččomah Ahjon alimastu puoldu: Nägi sammon rodiemas, Kirjavazen kazvamas, Sit jo seppy lmarinen, Tagoju ijänigäine, Tagomah taputtamah, Lyömäh lynnähyttämäh. Tagoi sammon ylen hyvän: Yhteh čurah jauhinkiven, Toizeh čurah suolukiven, Dengukiven kilmandeh. Sit jo jauhoi uuzi sampo, Čoma kivi kiikutteli. Jauhoi myöhä ehtässäh, Jauhoi puurnun syödäväkse, Toizen jauhoi myödäväkse, Kolmanden kodipidoloih. Sit ihastui Pohjan akku, Terväh suatoi sampon suuren Pohjolan kivimägeh, Vaskihizen mäin sydämeh, Yhteksän jo lukun tuakse. Sih häi juuret kazvatteli, Muah net juuret juurutteli: Yhten juuren muaemäh, Toizen vezivierdeheh, Kolmanden kodimägeh. (livvikse on kiändänyh Zinaida Dubinina). Samro da Sampo Kondratjevan mugah Samro da Sampo ollah yhten objektan kaksi puoldu. Samro-nimi hänen mugah ottau allun saamelazes sanas sammero (Saamen meri). Sampo-sanal miehen mieles on yhtehisty saamen sanan kel Sampohk (Saamen meren pohju). Kondratjevan mugah enne merikse sanottih muite suurii järvilöi. Ezimerkikse häi ottau Luadogan järven, kuduadu sanottih Karjalan merekse. Luadogan erästy lahtie sanotah Naismerekse. Järven päivänlaskupuoli on varaittai, erähis kohtis sen syvys on 235 metrii. Ihan vuottamattah kuspäilienne nostah alavirrat da vietäh venehet kohti järveh, kuspäi soudua randahpäi on ylen jygei. Vikse Naislahtie sanotah muga sendäh, ku taemba sidä miehittäh naizet ei käydy venehil. Väinölä da Pohjola Kondratjeval lövvyttih netgi. Hänen mugah Pohjola, kui ongi sanottu Kalevalas, sijoittui meren rannal Samro-järven rannal. Sen kohtas nygöi no Samrokylä. Väinölä, kus eli Väinämöine, oli nygözen Pskovan alovehen Gdovskoin piirin Veino-kylän kohtas. En rubie enämbiä syvendymäh Igor Kondratjevan tutkimuksih da mielih, en rubie väittämäh, ollahgo net pättävät vai pädemättömät. Kai, ket ollah kiinnostunnuh niilöih, voijah lugie ližiä hänen kirjas Tottutovellistu Sampuo eččimäs. Se on piässyh ilmah Sankt-Peterburgas Nestor-Istorija-julguamos vuvvennu 2011 da on omistettu tundemattomile runoloin pajattajile, kuduat 16 vuozisuas läbi kannettih Sammon histouriedu.
Vanha monie 8 «Oma Mua» 19. kevätkuudu 2014»» pruazniekat»»kiestinkiläiset naiset tutk Anni Vlasova Kolmen päivän aigua Kiestingin kul tuurutalois piettih käziruadokursat. Nämä Kulkuset-joukon tyttözet enzi kerdua moizes suures pruazniekas nostih lavale tansimah da pajattamah karjalakse. Kuva: Jelena Filippova, Oma Mua Helmu lekui, kottu vingui»»tundietun horeografan Viola Malmin roindupäivänny, 14. kevätkuudu, erähäs Petroskoin kluubas oli entoillačču, kudamas omua neruo ozutettih horeografan ruaduo jatkajat. Illačču oli luajittu Viola Malmin mustokse da kunnivokse.»»tansuperindö Jelena Filippova Etnoillačču tunnetun horeografin Viola Malmin muissokši piettih 14. kevätkuuta Petroskoissa. Tansimah tulluot joukot ei vai iče tansittu, ga kučuttih rahvastugi tansuh da opastettih tansimah. Kolmen päivän aikana, 28. tuiskukuuta 2. kevätkuuta Kiestinkin kulttuuritalošša piettih erikoiset käsityökurššit, kumpasien järještäjinä oltih Pohjois-Viena-seuran (Oulu, Suomi) jäšenet Anja Suvanto, Aune Loukusa ta Elina Kaijola. Meijän kylissä hyvin tunnetah tätä šeurua, še oli peruššettu vuotena 1992. Anja Suvanto oli enšimmäisenä piämiehenä ta ruato šen hyväkši 14 vuotta. Šeuran piätarkotukšie on karjalan kielen ta kulttuurin elävyttämini kuin Šuomešša, šamoin ni Karjalašša. Monta monituista projektie on toteutettu näinä vuosina, šiitä pitäis kertuo erikseh. Voit šanuo vain, jotta jo vuotena 1993 šuuri joukko pakolaisjalkiläisie kävi enšimmäisen kerran omilla juurilla. Šilloin Kiestinkissä oli šuuri tapahtuma, kaikin enšimmäistä kertua tavattih heimolaisieh. Nytki Aune Loukusa vieraili šukulaisien Loškinien luona, heijän juuret ollah Tuoppajärven Kisjovešta. Anja Suvannon juuret ollah Kiimasvuaran rajakyläštä. Vanhat tikutušmallit tutukši Kevätkuun 14. päivänny kuulužu horeografu Viola Malmi olis täyttänyh 82 vuottu. Joga vuottu täl aigua inehmizen ruaduo jatkajat opitah luadie mitah pido Viola Malmin mustokse da kunnivokse. Tänävuon tundiettu tansuansambli Karjala da Viola Malmin perustettu Karjalaine gorničču lua jittih entoillačču Petroskoin Project 14 -kluubas. Rahvastu illaččuh tuli ylen äijy, sen verran tulijua toinah ni smietitty ei. Tulluzien keskes oli tansijua dai gost ua. Illačču yhtisti eriigästy rahvastu, sendäh oli hyviä mieldy. Viola Malmin ruavol jatkajua on. Sozvezdije-joukon tansijat ylen nerokkasti da ravieh tansittih karjalazii tansiloi. Kuva: Jelena Filippova, Oma Mua Ihan illačun allus rahvahale ozutettih pieni rouliekku Viola Malmis. Sen luadi Karjalan ohjuaju Andrei Anisimov. Rouliekas oli kuvua da videodu, kai net saneltih Malmin ruavos da Karjalan da Karjalazen gorničan konsertois da ajeluksis. Viola Malmi onnuako ristin-rästin oli ajelluh Karjalan, keräi folklourua da sit nämmii kerättylöi tiedoloi da neroloi jagaili, levitteli rahvahale. Kuulužal horeografal on äijy opastujua, jälgelästy. Äijien joukkoloinke Viola Malmil puutui ruaduagi yhtes. Yhtes luajittih pruazniekkoi, spektakliloi, äijy kunne käydih ozuttamah niilöi. Kai nämä rahvas kerryttih illaččuhgi da ozutettih Karjalan rikastu tansuperindyö. Illačču algavui yhtehizes tansus, kudamah kaikkii kučui Karjala-joukko. Tansittih kaikin, zualas ei olluh ni kunne jalgua polgie. Tansijoil vai helmu lekui da kottu vingui. Muga oli kaiken pruazniekan aigua. Tansimah tulluot joukot ei vai iče tansittu, ga kučuttih rahvastugi tansuh da opastettih tansimah. Dai rahvas lauččoi ni vouse ei painettu, hyväl mielel lähtiettih tansijoile peräh. Vessel oli kaikil. Näimmö paiči jo mainittuloi Karjala- da Karjalaine gorničču -joukkoloi, Kulkuset-, Folklorevagen, Sozvezdije, Petrovskaja Slopoda, litvalazien joukkoloin tansijoi. Niilöis harjoitellah lapset, nuoret da aiguzet. Illačču yhtisti eri-igästy rahvastu, sendäh oli hyviä mieldy. Viola Malmin ruavol jatkajua on. Tällä kertua kurššiloih oli keräytyn melko šuuri naisjoukko. Šuomen karja laiset (näin hyö iččieh šanotah) oli tuotu mataššah villalankua ta tikkuja. Kyllä kaikki kurššilaiset šuatettih tikuttua, ka Anjalla oli tarkotuš näyttyä kurššilaisilla vanhoja karjalaisie tikutušmallija. Hiän näytti kuvie, valmehie šukkie ta kintahie, kumpasie on iče tikuttan. Kaikki tikutušmallit naini jätti kurššilaisilla ta nyt jokahini voit niitä tutkie. Nämä mallit oli tuotu Šuomeh ne naiset, ket heimošovan aikana oli jouvuttu jättämäh omat kotipaikat juštih nykysen Louhen piirin kylistä. Hyö on šäilytetty niitä mallija. Meiläki muutomat niis-
»»perinneh perinneh myöštyy n vuosien peräštä «Oma Mua» 19. kevätkuuta 2014 9 ittih vanhanaikusie tikutušmallija käsityökurššiloilla. Kurššien tarkotuš on näyttyä kurššilaisilla vanhoja karjalaisie tikutušmallija. Kuva: Anni Vlasova, Oma Mua tä oltih tuttuja, kačo vain, kuin on šäilyn perinneh. Monet kurššilaisista oltih karjalaiset, šen takie ei tarvinnun äijänkiäntyä. Eryähänä päivänä kurššiloih yhyttih Sohjanankošen kulttuuritalon aktiiviset naiset. Avuštajie on äijän Kuusamo-Viena-Šeuran johtaja Julija Lipajeva kiitti vierahie näijen kurššijen jarještämiseštä. Naiset šanottih, jotta tämmöset yhteiset tapuamiset autetah šäilyttyä omua karjalan kieltä, kun hyö piäššäh pakajamah karjalakši keškenäh ta vierahien kera. Anja Suvanto pakinnaššah toivo, jotta nämä kurššit oltih hyövylliset ta yhteistyö jatkuu. Hiän šano, jotta heilä Šuomešša oli äijän apulaisie, kenen avulla nämä kurššit onnissuttih, niijen luvušša on Lion Clab Oulu/Sarat -yhtijö ta yksityiset henkilöt, nin kuin Elina Kaijola. Elinalla ei ole karjalaisie juurija, no hiän aina on apuna heijän työššä. Yllätykšenä oli, kun vierahat piettih arpajaiset keräytynehillä, myöki lahjottima heilä pienie lahjoja. Tämmöset yhteiset tapuamiset autetah šäilyttyä omua karjalan kieltä, kun hyö piäššäh pakajamah keškenäh ta vierahien kera. Kenen šukat kaunehemmat? Matatešša Piäjärve h piettymä vielä Sohjanankošella, kulttuuritalon naiset jo vuotettih meitä ta näytettih vierahilla, mitä paikalliset käsityömuasterit šuatetah luatie puušta veissettyjä esinehie ta äijän muuta. Niitä hyö myyv väh turistiloilla. Anja Suvanto ehotti pityä kutomiskilpailu kolmen kylän välillä kaunehemmat šukat ta kintahat valičemma enši vuotena tuiskukuušša, konša Piäjärven karjalaisien šeura rupieu viettämäh omua 20-vuotispäivyäh. Kyllä myö šuoštuma, meilähän šamat ihmiset kakši vuotta takaperin jarješšettih šamanmoiset kurššit. Mistä heilä riittäy voimua? Kiitämmä heitä ta toivomma lujua tervehyttä!»» Lahjoja lapšilla Pyhänpäivän huomenekšella kävimä kiriköššä ta kyšymä proskenieta toini toiselta. Päivällä yhtymä klubin pihalla järješšettyh pyhänlaškun pruasniekkah ta kävimä tutuštumašša klubin musejoh. Enšiarkena, lähtöpäivänä, myö kävimä vielä lapšien väliaikaseh ottohuoneheh. Nyt Kiestinkissä ei ole lapšienkotie, še on šiirretty Piäjärveh. Šinnekin vierahat jätettih vähäsen vuatteita ta lahjoja.»»kankašpuut kuntoh Galina Kundoz orova (oik.) ta Aune Loukusa pannah loimet kankašpuih. Kurššien vetäjät Anja Suvanto (vaš.), Aune Loukusa, Elina Kaijola ollah šuomen Pohjois-Viena-šeuran jäšenie. Kuva: Anni Vlasova, Oma Mua Kurššien toisena tehtävänä piti panna viimeseh kuntoh kankašpuut, kumpaset löyvyttih Julija Lipajevan lavošta. Ne oltih aikoinah käytöššä hänen ämmöllä. Ihmiset Kuusamo-Viena-šeurašta jo enneinki oli käyty panomah pistyh niitä kankašpuita. Ne kankašpuut ollah vanhanaikuset, hyvä kun vierahat maltettih niitä käyttyä ta ašettua niihi loimet. Kakši päivyä šiih mäni, kun piti vielä leikata kuteita (vanhoja lakanoja oli jo ennen työnnetty Šuomešta). Kuitenki kolmantena päivänä Galina Kundoz orova ta Marina P avina šuatih kutuo mattopätkän: še oli tovella yllätyš, kun vanha perinneh myöšty monen vuuvven peräštä. Vielä piti ašettua niin šanotut luomapuut, šen vuokši Gennadi Kundoz orov kiinitti šeinällä lauvat, kumpasih ruuvvit oli ruuvvitettu. Näihi ruuvviloih punotettih loimilankat. Näin on Piäjärveššä luajittu. Še kekšintö on yksinkertani eikä ota äijä tilua. Šiitä mie näytin, kuin pitäy luuvva loimie, miehän šielä olin kurššien vetäjien apulaisena. Kaikki hyvin onnistu! Nyt kiestinkiläiset šuahah kutuo, onhan šielä äijä nuorie eläkeläisie ta vielä enämpi työttömie.
10 «Oma Mua» 19. kevätkuudu 2014»» kotiranta Uuši-vanha časoun a»»vuonnisen vanhan časounan paikalla šeisou šamannäköni uuši časouna. Natto Varpuni Vuonnizen vanhan časoun an sijal seizou uuzi časounu. Vuonnisen časoun a on višših kaikista tunnetuin karjalaini kiriköllini rakennuš, kumpasie tunnetah Šuomešša. Še tuli tunnetukši I. K. Inkan kuvašta, kumpani 1894 vuotena kävi Vienašša ta otti valokuvan Vuonnisen časoun ašta. 45 aštehen kulmašša olija vanha pahaččaini rakennuš on sympattisen näköni. Še valtua u ihmisien šyväimie ta painuu muistih ta šieluh. Nykyset vuonnislaiset ei ni muisseta šitä vanhua rakennušta. Inhanki aikana še oli jo aika vanha. Šitä kylänošua, missä časoun a oli, kučutah Jyrkilän termäkši. Šovan jälkeh šäily vain časoun an pohja, muutoma lahonut hirši vain, ei nimitä muuta. Neuvoštoliiton aikana šielä heinämuat oltih, heinyä niitettih, muistelou Alma Sapožnikova. Nyt vanhan časoun an paikalla šeisou šamannäköni uuši časoun a. Šen rakentamini on Juminkeko-šiätijön johtajan Markku Niemisen alotehta, kumpaista hiän rupesi miettimäh vielä 1980-luvulla. Kun 1980-luvun lopulla enšimmäistä kertua piäsin käymäh Vuonnisešša, niin löysin nämä paikat, kertou Markku Nieminen, Ontrei Malisen talon»»kotka simvoli»»puanajärveštä Vuonniseh Časoun a tuotih Puanjärveštä purettuna, a paikan piällä kerättih jälelläh rakennukšekši. Ne, ket maltetah rakentua, tiijetäh, jotta kun rakennuš pitäy viijä paikalta toisella, niin šilloin joka hirrellä pannah oma numero. Šiitä numerojen mukah voit ruttoh kerätä rakennuš valmehekši. Ka kuitenki še on jykietä työtä! Puanjärveläiset miehet kučuttih vielä avukši vuonnislaisie. Šeinie noštima, katon panima, ovet, lattiet, ikkunat paikallah. Kupoli oli jykie! Omin käsin kaikki noštima, vain risti oli teknikalla noššettu. Meitä oli viisi henkie kolme Puanajärveštä ta meitä vuonnislaisie kakši. Mie iče en ole rakentaja, vain apulaisena olin, sano Risto Kieleväinen. Vuonnisen časoun a valtuau ihmisien šyväimie muistih ta painuu ta šieluh. paikan, Vuassila Kieleväisen talon paikan, tämän časoun an paikan. Jo šilloin tuli mieleh, jotta pitäy šuaha še časoun a šiihi jälelläh. Ka äijän aikua mäni, kuni časoun an rakentamisajatuš Siinä oli miellyttävä väliaika, muistelou Markku Nieminen, kun šajekuušša 2012 Šuomen Kuvalehti pyritti järještämäh heijän toimittajilla matan Vienah. Hyö haluttih šelvittyä, onko Vienašša runolailajie tänäpäivänä. Käytin niitä šillä paikalla, mihi tämän časoun an piti tulla. Oli šykyšy, ei ollun enyä lehtijä puissa ta ruoho oli matala, niin šaima kaččuo, mih še časoun a šijotetah. Miula oli Inhan valokuva mukana ta eččimä šitä kohtua. Paikallini yrittäjä Igor Jegorov oli šielä mittakepin kera. Mie šanoin: Nyt šiih še nurkkakeppi ta hiän rupesi lyömäh nurkkakeppie muah. Äkkie mistä lienöy taivahalta lenti kotka! Še laškeutu ta kotvan lenteli meijän yllä, a šiitä lenti pois. Toimittajat jiätih šuu auki šeisomah, jotta mitein tämmöni voit olla mahollista! Mie vain totesin, jotta Vienašša tapahtuu tämmösie kummoja. tuli mahollisekši. Šiinä 1990- luvulla otin matkah Vuonniseh yhen arhitehtuurialalla opaštujan. Hiän lupasi luatie piiruššukšet Inhan valokuvan pohjalta ta löytyä Petroskoista lisämateriaalija. No šiitä hiän täštä šuunnitelmašta kieltäyty, šentäh kun hänen professori ei hyväkšyn šitä projektie opaštujan tutkimušaihiekši. Näin še jäi toteutumatta. Risto Kieleväinen oli časoun an noštamisen apulaisena. Kuva: Natalja Vorobei Uuši vanhan tilalla Kuitenki šiitä kun meilä alko Ontrei Malisen kantele -projekti, Markku Nieminen jatko, niin šen yhteyveššä myö tuon kirikön rakentima. Projektin tarkotukšena on kulttuurimatkailureitin luomini. Reitin varrella pitäy luuvva miellyttävie kohtie ta kulttuuritapahtumie, esim. Sommelo-musiikkifestivaali. Tämän lisäkši pitäy olla šemmosie mukavie rakennukšie, kumpaset toimittais ta palveltais ihmisie ympäri vuuvven ajan, esimerkiksi, Ončin talo Vuokkiniemeššä, časoun a Vuonnisešša, Moobergin talo Kalevalašša, Haikolan etnokulttuurikeškuš, Puanajärven kylämusejo. Nämä kaikki kuulutah tämän reitin tarjontah. Arhitehtori Sergei Kulikov oli valmsitan časoun an restaurointiprojektin. Hiän piirušti uuvven časoun an arhitektin näkökulmalta Inhan valokuvan mukah. Hänen piiruššukšet oli hyväkšytty virallisella tašolla ta časounua ruvettih rakentamah. Šitä rakennettih Puanajärven kyläššä, missä paikalliset miehet oli koulutettu restaurointimiehiksi. Hyö rakennettih časoun an runkon, huapapuušta liajittih kupoli. Sergei Kulikov johti ta opašti poikie. Rakennuš kuletettih Puanajärveštä Vuonniseh pimiekuušša 2012.»»Elpyykö kuivunut hete? Vuonniseh häitä pitämäh Časoun a vihittih kirikölliseh käyttöh Marja Makovein päivänä, 14. elokuuta 2013. Marja Makovei on Vuonnisen kyläpruasniekka. Arkipäivinä časoun an ovešša on lukku, avuamet ollah Kalevalan baatuškalla Jevgenilla (omua baatuškuavuonnisešša ei ole) ta vuonnislaisella Šanteri Jegorovilla. Kaikin, ket tahotah kaččuo časounua tahi virittyä tuohukšie, voijah helpošti piäššä šinne. Šanteri Jegorovilla on šäilöššä virallini dokumentti časoun an luovuttamisešta vuonnislaisilla. Paperissa on kirjutettu, jotta časoun a on annettu kirikölliseh käyttöh ta kulttuuriturismin tarpehih. Paperih on pantu Juminkeko-šiätijön leima ta allakirjutukšet. Myö toivomma, jotta nuoret karjalaiset, kumpaset piätetäh männä yhteh, ni valittais tämmösen harvinaisen paikan, jatkau Markku Nieminen, Tämä on erämuačasoun a, Karjalašša ei niitä kovin äijän ole. Anna nuoret tullah šinne häitä pitämäh! Kun kačot termältä järvellä päin, niin vašemmalla on šuuri kivi, kumpasella Inha oli juuri šeison, kun otti časoun ašta kuvan. Ken tahtou ottua Inhan jalanjäljiltä kuvan, niin hyppäkkyä kiven piällä ta ottakkua šiitä se kuva. Časoun an viereššä on rakennettu matkailijan katoš, šiih vielä kiinitetäh taulu, kumpaseh pannah Inhan valokuva ta lyhyt teksti. Matkuajat voijah jiähä šiih kotvasekši levähtämäh ta lukie časoun an tarinua.vuonnislaiset kerrotah, jotta šilloin kun časoun a kokonah hajosi, niin järven ta časoun an välissä ollut hete kuivi. Nyt kaikin kiinnoštunehina vuotetah, jotta hete elpyy, kun časoun a on rakennettu uuvveštah.
»»šanašuari «Oma Mua» 19. kevätkuuta 2014 11 Toivo Makarov Jauhošäkki yšäššä Kyllä še vanhoissa kylissä oli monta niin šanottuo legendarista mieštä. Miun šyntymäkylä ei ollun šuuri, näin kymmenini taluo lienöykö ollun. Šielä rahvaš ei ollun rikaš, šentäh kyläläisie nimitettih paikkahuotriksi. Tottaše köyhyöštä johtu še, jotta kylän eläjät oltih hyvin älykkähät ta viisahat. Ottua hoš meijän kylän Makarie-ukko. Ei hiän ollun vielä vanha, ka kučuttih ukokši, šentäh kun hänellä oli notkieni parta. Višših hiän oli kaikista viisahin. Hänen pereheššä oli äijän lapšie, šentäh hyö elettih köyhähköisešti ta Makarien toperi joka talvi lähtie rahtin ajoh. Hyvä kuin hevoisparka oli. Tuaš kerran keräyvyttih miehet, kuletetah rahtie talvitietä, vaštah tulou jyrkkä termä, heposet vuahissa šelät vaštakynttä kutakuin nouššah termäh. Miehet hypätäh rekilöistä ta autetah takuata päin kuormie pukata. Yksi vain Makarie rejen piällä istuu, ruoška kiäššä ta jauhošäkki yšäššä, polvien piällä. Miehet kyšytäh: Makarie, mintäh šie issut reješšä jauhot polvilla? Makarie vaštuau: Ka jauhot yškäh otin, jotta heposella olis kepiempi. Laulajat pojat Äijän nakrettavua muisseltih šiitä Makarie-ukošta. Hiän kun ikäh oli vetän rahtie, konša heposella, konša venehellä. Tuaš yhtenä talvena rahtitie kulki kyläštä kyläh. Tuttavijen taloloissa rahtimiehet šyötettih heposieh, iče leväheltih ta lämpieltih ta tuaš ielläh kulutettih matkua. Tai kerran rahtiraito tuli kyläh. Miehet annettih heposilla heinyä eteh ta mäntih pirttih. Pirtin isännät ruttoseh pantih pannu tulella, kalua ta potakkua stolalla. Kučutah vierahie istumah ta šyömäh. Šillä aikua Makarie pihalla šeisou, val l ahie kohentelou, kuorman nuorija kiristelöy. Talon isännän käškyh: Makarie, tule šie šyömäh ta lämpiemäh, hiän vaštuau: En voi tulla, pitäy ielläh ajua, kiireh on, kiireh, rahvaš vuottau miun reješšä ollah laulajat pojat. Isäntä šanou: Ka kuču laulajie poikie niise pirttih. En kuču, en kuču. Ei hyö kylmetä, ei niillä ole vilu. Tuota isännät kummekšutah ta kyšytäh toisilta matkalaisilta: Ka mintäh še Makarie laulajie poikie kulettau kuormareješšä peittien alla? Miehet vaššatah: Ei ne olla ihmisie, ne ollah viinapullot laatikošša. Šemmoni še oli Makarieukko. Nareko et keksi»»kerdomus Valentina Libertsova Alla Jevgenjevna oppi lugie lippuzen, ga ellendiä nengostu hienuo da vienuo painatustu oli jygei. Pidäy hos Nastoilluo kävähtiäkseh, anna nevvou. Olgah, on vie aigua ohjelmoissah, toinah ehtin. Yhtesruadai podruugu eli yhtehizien sarualoin tagan kaksikerroksizes kois, ikkunat, kudamis jo palettih tulet, oldih nägeväl. Engo rubie mužikal nimidä sanomah yksi jälgu sie, toine täs. Nastoi oli loppemas kirjutusruadoloin tarkastustu, kabrasti tetrattiloi da nosti stolale opastuskniigoi varustui azumah urokkoi. Kačos kui ugodiit tulla saman aigah, väzyin, hos čuaijuu juommo huogavuksekse, otin tänäpäi školan syöndykohtas šipainiekkua, ylen hyvin Galina Jurjevna pastau, gu iče on karjalaine da muamah oli kunnon livvin syömizien pastaju da keittäjy, opasti tyttärengi, min rahvastu ihaškoittau nygöi. Dai karjalazii perehperindölöi ei anna unohtua, vastai oigieh Alla. Ga mina dieluo tulin. Tiettäväine, dieluo. Eigo hos opastajat muiten, dielota ruvettu toine toizelluo huškelemah ehtil, muhaldih Nasti. Mibo sit dielo tänne toi? kyzyi čainiekkua pannes. Ga neče lippu, kudai annettih tänäpäi opastajien nevvottelupivos pidäs täyttiä. Sellitändäh en puuttunuh, kirjaimet ollah moizet lievät, ellendiä nimidä ei sua očkien kautigi. Avvuta rauku, gu voinnet. A, nečen myö terväh kundoh panemmo. Ehtiy vai čainiekku kiehuo. Kačo, täh kirjuta oma nimi, izännimi da sugunimi, täh kus da kenny ruat. Täh mittuoh da hätkengo kuulut ammattiliittoh. Jälgimäzikse pidäy panna pasportutiijot. Toitgo pasportan? En jo tuonnuh. Miksebo pidäy? Jo kymmene vuottu jälles jälgimuutandua roihes, kai opastuin mustoh. Täs seerii, täs numero. Täs eloipaikanmerki. A tämä mibo vie pidäy? Ga nygöi mindäh liennou ruvettih puaksuh kyzymäh ozaston koodu. Mustatgo sen? Heitä velli! En ni smieti kus se pasportah on painettu. Ga noumeran rinnal. Pidäy sit se opastuo, gu on moine pädevy. Sentäh ei himoittas rauku nygöi kodih juosta. Ga miksebo pidäy juosta? Soita mužikale, koishäi on täl aigua. Garažas, mašinua loppou kohendua. Pimies ei rubie. Juommo čuajuu da kaĉahtelemmo teijän ikkunoih. Konzu sytyttäy tulen, sit soitat. Olgah, hyvä. Kuni istuttih stolan tagan, kiiteltih piirualoi da pezeteltih erähien tuttavien luuhuzii, Siidarin ikkunois sytyi tuli. Ga kynzitelefonua karmanis Alla ei löydänyh, kiirehel häi vai kodvazekse juoksi koispäi. Ota minun, taričči Nasti. Passibo. Mustoitti mužikan telefonan, vähäzel ebäili kahtes keskimäzis noumerois, soitti. Telefon otkl učon ili nahodits a vne zoni deistvija seti, vastai naizen iäni. Kerran. Dai toizen kerran Viijenden. Vikse sevoitin mintahto, paheksii naine. Oppi iččes kynzitelefonah soittua, toinah dogadihes Miikul, ku minulluo olet da vastuau. Oppi muga, myös viizi kierdua tazazeh čottah näh. Ei vastua. Uvvessah mužikan kynzitelefonah otkl učon ili vne zoni deistvija. Opin vellele soittua, toinah häi Miikulale soittau da minun käskyn sanou, hänel on kirjutettu omas kynzitelefonas kai omahizien tarkat noumerat. On a, oletgo jo kois? Voitgo Miikulale soittua, anna ottau minun pasportan asteškuapan piäl maksankarvazes škatulizes, löydäy ozaston koodan da soittau minule. Mindähbo iče et soita? Ga jätin kodih oman kynzitelefonan, soitan Nastoi-podruugaspäi hänen aparuatal. Mužikku ei vastua, vikse noumeras sevoitin mintahto. Kuule, ei häi vastanne, soita minun noumerah, toinah kuulou da vastuau. Olgah, hyvä. Kodvazen peräs soitti velli hänelgi: otkl učon ili vne zoni deistvija, Allan ei vastua. Vikse minägi sevoitin mintahto. Opin soittua Semoile-vellenpoijale, toinah häi voibi avvuttua, Piiterin yliopastoshäi opastuu. Opi, ga sit soita minule kerras. Hyvä, soitan. ÎÎ Jatkuu. Algu n:s 9»»uuttu runuo Paavo Harakka Kartin kizuanda Suojärven mužikat karttie kizattih, sih ńiskoi pruazńikkoih matkattih. Akat opitah kaikelleh kieldiä, kizuannas näid eule ńimidä mieldä. Äijälgö mužikat akkoi varatah, yhteh kerrytäh, kizuamah livutah. Kaljaista juuvah, röhissäh, on lyšt ie, ähissäh. Fed agi tuassen šuoreuduu, Pedrun pruazńikkah jalgauduu. Hänel on taba moine, sen muistaa yks dai toine. Kod ih kui aiganah jouduu matkal, t iijetäh, ongo mieli hyvä vai atkal. Voittahuo lapsie polvel kiikuttaa, hävittyö mahalleh muate vitškahtaa. No, sil kerdua mužikat löyvytäh, hyvä kohta kangahal etšitäh. Da alletah lyyvä karttie, välis vie pannah mat t ie. Fed al on nuaburi Jykki, kudain dai ainos kartis kykki. Kizatah, ńokkih lyyväh, eule aigua ńi syyvä. Pelates mänöö päiviä kaksi, 2/2 pannah pottie paremmaksi. Jälgimäi loppuu Jykil d engat, pelua paijat, uuvet kengät. Mänöö kod ih abiel mielel, sellittää akal pahal kielel. Fed a voitti kartis hänen vuattiet, piäl ei jiänyt kui stańit da kuad iet. Jykin akka Jeygi kui suuttuu, juoksoo pihal, mussaks muuttuu. Fed a nuaburin pordahien piäh, suurel iänel älizemäh jiäh. Kiššoit ukos koltin uuven, sidä ois pidän vie toizen vuuven! Tule kiššo rättšinä miun, mie tšakkuan kaiken siun! Fed a kuundeloo muheloittaa, anna Jeygi tuheloittaa. Eule enzimäńi kerda, kui häi vuad ii verda. Kerrangi häi voitti kangaspakan, ilahutti hyvin oman akan. Sidä kui emändä nuaburil ozutti, Jeygi tembai pakan: Tämän ukko hävitti! Tuloo tuassen pruazńikka uuzi, nähäh kui mužikkua kuuzi. Joukos Fed a da Jykki yhtä matkua, etšitäh kartin kizuandakohtua!
12 «Oma Mua» 19. kevätkuudu 2014 Muhahtai! Opaštaja kyšy koululaiselta: Konša šie olet šyntyn? 5. šajekuuta. Minä vuotena? Joka vuotena 5. šajekuuta.»»joutoaika»»mitä? Konša? Missä?»»Hyvittelyt Koštamukšen Družba -kulttuuritalo (Koštamuš). Koirien Kalevala -näytelmä. 21.03 Čičiliušku-teatteri esittäy Koirien Kalevala -näytelmän, kumpani pohjautuu piätinčč ä šamannimiseh šuomelaisen kirjailijan Mauri 18.00 Kunnaksen kirjah. ÎÎ Adressi: Gorn akovkatu, 1 a ÎÎ Telefoni: (8 814-59) 66-769 Kalevalan kulttuuritalo (Kalevala) Koirien Kalevala -näytelmä. 22.03 Čičiliušku-teatteri esittäy Koirien Kalevala -näytelmän, kumpani pohjautuu šuovat ta šamannimiseh šuomelaisen kirjailijan Mauri 11.30 Kunnaksen kirjah. ÎÎ Adressi: Sovetskajakatu 16 ÎÎ Telefoni: (8 814-54) 4-16-89 Kepan koulu. Koirien Kalevala -näytelmä 22.03 Čičiliušku-teatteri esittäy Koirien Kalevala -näytelmän, kumpani pohjautuu šuovat ta šamannimiseh šuomelaisen kirjailijan Mauri 15.00 Kunnaksen kirjah. ÎÎ Adressi: Škol najakatu 3 ÎÎ Telefoni: (8 814-54) 5-31-75 Kaččokkua «Omin silmin» nellänpiän 20.03.2014 TV:n toizel kanualal 9.00 aigua Vedäjänny Natto Varpuni. ÔÔ «En kävele, mutta tanssin» -programmu sanelou sih näh, kui ratasstuulas istuju ristikanzu voittau oman ozan da oman ičen. Luadinuh Inna Bogdanova. Suomen kielel. ÔÔ «Pimpula, pampula». Lapsih näh. Eläintarhaleikki. Lapsienke elostajes ei pie kallehii elostuksii, ku vahnembat maltetanneh keksie. Vedäjänny Jevgeni Bogdanov. Suomen kielel. ÔÔ «Änižvepsläižiden uskond». Midä vepsälästy kirikkyö on Oniegujärven rannal Ščeleikois Šokšussah. Luadinuh Marina Zarubalova. Vepsän kielel. ÔÔ «Lendi linduine». Pajattau vepsäläine Noidjoukko. Vepsän kielel. Programmois on ven'ankieline tekstukiännös. Kantele-yhtyvehen vierailumatka on järješšetty Karjalan pohjoispiirien kulttuuripäivien aikana ta še liittyy Karjalan kulttuurivuuvven toimehpitošuunnitelmah. Kantele tulou ativoih»»karjalan Kanšallini Kantele-yhtyveh lähtöy vierailumatalla tašavallan pohjoispiirilöih. Kevätkuun loppupuolella Kalevalan, Kemin ta Karhumäjen eläjie vuotetah tapuamiset Karjalan kanšallisen tanšši- ta lauluyhtyvehen Kantelen kera. Kuulusa yhtyveh on moničči käynyn esiintymäššä näissä paikoissa ta paikallini rahvaš on hyvin lämpimäšti aina ottan heitä vaštah. Kantele-yhtyvehen vierailumatka on järješšetty Karjalan pohjoispiirien kulttuuripäivien aikana ta še liittyy Karjalan kulttuurivuuvven toimehpitošuunnitelmah. Jo 22. kevätkuuta klo 15.00 Kantele esittäy konserttiohjelmah Kalevalašša. Šeuruavina kahtena päivänä yhtyveh antau konserttija Kemissä. Kantele-yhtyvehen esittämä uuši Karjalan venäläiset -ohjelma näyttäy venäläisen kulttuurin moninaisuutta ta rikkahutta. Kemiläiset šuahah tutuštuo Pomorien, Oneganrannan, Puudožin ta Kemin kanšan perintehelliseh luomistyöh. Ohjelmah kuuluu jo hyvin tuttuja ta šamoin tuntomattomie venäläisie perintehie, lauluja, tanššija, leikkijä ta tapoja. Konsertti alkau 23. kevätkuuta klo 14.00. Pito järješšetäh Karjalan pohjoispiirien kulttuuripäivien puittehissa ta Kantele-yhtyvehen lisäkši šiih yhytäh muutki tašavallan tunnetut luovat kollektiivit. Kevätkuun 24. päivänä Kantelen artistat käyväh näyttämäššä Kemin päiväkotien lapšilla interaktiivista Kevät tulou -ohjelmua. Šamana päivänä yhtyveh jatkau matkuah Karhumäkeh, missä illalla esittäy lyhyön konserttiohjelman. Lämpimät šyntymä päiväonnittelut Kalevalašta Kanšallisen teatterin näyttelijällä karjalaisella prihalla Šanteri Kuikalla. Toivotamma Šanterilla hyvyä ošua, voimie ta intuo, uušie mukavie roolija ta mäneššyštä työalalla. Opaššuštovarissat Heččulan kylän školan johtajua Irina Jevsejevua hyvittelemmö roindupäiväl. Toivotammo hänele lykkyy, ozua da tervehytty! Rodn at Omua ruadodovariššua Ol ga Smotrovua hyvittelemmö roindupäivänke! Toivotammo neidizele tervehytty, suvaičustu, lykkyy da menestysty ruavos. Oma mua -lehten toimitus»»siänennustus Petroskoi Anuksenlinnu Priäžy Koštamuš Kalevala Louhi yö päivy yö päivy yö päivy yö päivy yö päivy yö päivy 20 /03-11 -5-8 -3-11 -4-13 -3-13 -8-11 -6 21 /03-10 +4-7 +3-9 +4-8 -6-9 -7-11 -6 22 /03-8 -4-3 +1-9 -1-9 -5-9 -7-10 -6 23 /03-9 -4-5 0-10 0-11 -3-13 -7-13 -4 24 /03-4 +4-2 +3-2 +4-7 0-8 -2-11 -2 25 /03-1 +2-1 +1 0 +2-1 -2-1 -2-1 -1 26 /03-9 0-9 -2-9 0-11 -2-8 -5-10 -4 Peruštajat: Oma Mua Karjalan rahvahan lehti Peruššettu kešäkuušša 1990 Karjalan tašavallan Lakijenhyväkšymiskokouš, Karjalan tašavallan hallituš, Karjalan Rahvahan Liitto ta kuštantamo Periodika Piätoimittaja Natalja Sinitskaja Julkaisijan ta toimitukšen ošoite: Titovinkatu 3, 185035 Petroskoi, Karjalan tašavalta ÎÎ Tel: (814-2) 78-05-10 ÎÎ E-mail: omamua@mail.ru Internet: Julkaisija: ÎÎ Karjalan tašavallan autonomini laitoš Periodika-kuštantamo ÎÎ Painettu Verso-kirjapainošša, 185031, Petroskoi, Varkaukšen rantakatu, 1a ÎÎ Lehen on rekisteröinyn Venäjän Federatijon Kirjapainoalan komitietta ÎÎ Rekisterinumero 0110927 Indeksi 51894 ÎÎ Allakirjutettu painettavakši 13.00 čuasu 18.03.2014 ÎÎ Painoš 500 ÎÎ Tilauš 187 ÎÎ Hinta 20 rpl Redizaini Fenomen-mediajoukko (Piiteri) www.design-smi.ru On otettu: www.gismeteo.ru